به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، علی باقری کنی، سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، با آقای تام اُکانِر، سردبیر ارشد نیوزویک مصاحبهای انجام داد که متن آن به شرح زیر است:
تام اُکانِر: آقای وزیر امور خارجه، قبل از اینکه مصاحبه را رسماً شروع کنیم، فقط میخواهم بگویم که میدانم چند ماه گذشته است، اما همانطور که به همکارانتان در اینجا گفتم، مایلم تسلیت خود را بابت درگذشت رئیسجمهور مرحوم]آیتالله سید ابراهیم [رئیسی و وزیر امور خارجه]حسین [امیرعبداللهیان ابراز کنم. همچنین میخواهم تبریکاتم را بابت انتخابات موفقیتآمیز ایران بیان کنم. شما در زمانی بسیار پرتنشی برای این کشور و همچنین نظم بینالمللی به ایالات متحده آمدهاید: آیا میتوانیم با توضیح اهداف سفر شما به ایالات متحده و حضور شما در شورای امنیت سازمان ملل متحد شروع کنیم؟
دکتر باقری: بسم الله الرحمن الرحیم. همانطور که اشاره کردید ما چندی قبل شاهد یک حادثه تأسفبار در ایران بودیم که منجر به شهادت رئیس جمهور و چند تن از مقامات عالیرتبه دیگر کشور از جمله وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران شد. این حادثه یک خسارت بسیار سنگین برای کشور من و مردم ما بود. حضور پرشور مردم در مراسم تشییع و بزرگداشت رئیس جمهور شهید، آیت الله رئیسی، و وزیر خارجه شهید، دکتر امیرعبداللهیان، نشاندهنده بههمپیوستگی دولت و مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران و مردم بود.
کمتر از ۵۰ روز از شهادت رئیس جمهور، مردم ما با شرکت در دو دور انتخابات توانستند رئیس جمهور جدیدشان را انتخاب کنند. مبادرت جمهوری اسلامی ایران به انتخاب رئیس جمهور جدید ظرف کمتر از ۵۰ روز، نشاندهنده اعتماد به نفس نظام جمهوری اسلامی ایران است. از این جهت به این نکته اشاره میکنم که شما وقتی به منطقه ما دقت بکنید، میبینید در برخی از کشورهای منطقه ما بعضاً انتخاباتی وجود ندارد. در برخی از کشورهای دیگر هم که انتخابات وجود دارد، شاهد هستیم با وجود گذشت سه سال، این کشور هنوز نتوانسته رئیس جمهور خود را انتخاب کند؛ لذا مبادرت جمهوری اسلامی ایران به برگزاری انتخاباتی که در آن رقابت، مشارکت، شفافیت و امنیت بهطور مشهودی وجود داشته، نشاندهنده ثبات نظام و اعتماد به نفس نظام جمهوری اسلامی است.
فرایند برگزاری انتخابات در طول کمتر از ۵۰ روز، امنیت برگزاری انتخابات، انتخاب شخص دکتر پزشکیان بهعنوان رئیس جمهور، هر کدام پیامهای سازنده و ثباتبخشی برای منطقه و جهان دارد. اکنون نوبت کشورهای دیگر است که در واقع به این تحول مهم و سازنده و ثباتبخش در جمهوری اسلامی ایران واکنش مثبت و سازنده نشان دهند.
اما در مورد هدف من از سفر به نیویورک؛ من برای شرکت در دو نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد در روزهای سهشنبه و چهارشنبه هفته جاری به نیویورک آمدهام. روز سه شنبه نشستی در شورای امنیت با موضوع چندجانبهگرایی برگزار میشود، و روز چهارشنبه نشست دیگری در شورای امنیت با موضوع فلسطین و تحولات غزه برگزار میشود. مشارکت جمهوری اسلامی ایران در سطح عالیرتبه در این دو نشست شورای امنیت سازمان ملل نشاندهنده اهتمام کشور من به ساز و کارهای چندجانبهگرایی و نقش محوری سازمان ملل در ثباتسازی و صلحسازی در جهان است.
شما میبینید در طول سالهای گذشته در روند تحولات گوناگون ثابت شده که یکجانبهگرایی نهتنها راه حلی برای مسائل و معضلات جهانی ندارد، بلکه خود تبدیل به یک مانع برای دسترسی مردم در کشورهای مختلف و مناطق مختلف به ثبات، صلح، آرامش، رفاه و پیشرفت شده است.
بهعنوان مثال، در طول چندین سال مذاکرات فشرده بین ایران و چند کشور دیگر در سطح جهانی، در سال ۲۰۱۵ ما به توافقی موسوم به JCPOA دست پیدا کردیم. اما این یکجانبهگرایی بود که با خروج غیرقانونی و بیمنطقش از این توافق بینالمللی، در واقع به جای اینکه بر مسیر ثبات و راه حل تاکید کند، با خروجش باعث ایجاد بنبست در این مسئله مهم بینالمللی شد.
یا مثال دیگر، ما بیش از ۹ ماه است شاهد جنایت نسلکشی و تجاوز صهیونیستها به مردم تحت محاصره غزه هستیم. یکجانبهگرایی به سرکردگی آمریکا نه تنها نتوانسته هیچ راه حلی را برای این مسئله مهم جهانی ارائه بدهد، بلکه با ارسال پیشرفتهترین سلاحها و تجهیزات نظامی کشنده به رژیم صهیونیستی تلاش جدی در استمرار جنایت و نسلکشی در غزه دارد؛ لذا اعتقاد داریم که چندجانبهگرایی میتواند جهانی عادلانهتر، شفافتر، دموکراتیکتر، و باثباتتر ایجاد کند که مشارکت همه بازیگران بینالمللی را در آن به دنبال خواهد داشت؛ لذا جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یک کشور تأثیرگذار و نقشآفرین در سطح بینالمللی با حضور در ساز و کارهای چندجانبهگرایی، از جمله سازمان همکاری شانگهای و مجموعه بریکس، در مقطع حاضر تلاش جدی دارد تا نقش مؤثرتر و بیشتری برای بَست و تثبیت چندجانبهگرایی در دنیا ایفا کند؛ حضور ما در نشست شورای امنیت در روز سهشنبه تأکیدی بر این نقش و تلاشی برای ارتقا و تثبیت چندجانبهگرایی در صحنه بینالمللی است.
روز چهارشنبه هم یک نشست در مورد فلسطین است. فلسطین امروز در واقع به نمایشگاهی از محو بشر و نقض حقوق بشر در صحنه جهانی و در پهنه تاریخ تبدیل شده است. همه بازیگران مسئول در سطح جهانی باید تلاش کنند جلوی جنایت و نسلکشی صهیونیستها در غزه را بگیرند؛ از طریق حقوقی، سیاسی و سازوکارهای چندجانبه و بینالمللی از جمله سازوکارهای سازمان ملل باید تلاش بشود تا جلوی جنایت صهیونیستها گرفته شود. اگر هیچکدام از این موارد میسر نشد، باید شورای امنیت با اعمال زور جلوی جنایت و نسلکشی در غزه را بگیرد، و صهیونیستها را از ادامه و تشدید جنایتها باز دارد.
همچنین باید همه کشورهای مسئول در جهان از جمله سازوکارهای سازمان ملل متحد تلاش جدی و مؤثری را انجام بدهند تا به مردم مظلوم غزه کمک کنند تا آنها بتوانند به نیازهای اساسی خود از جمله غذا، دارو، تجهیزات پزشکی و سوخت دسترسی پیدا کنند. همچنین باید تلاش جدی صورت بگیرد تا جنایت صهیونیستها بدون هیچ قید و شرطی در غزه بهطور کامل و دائم متوقف شود. همینطور باید صهیونیستها بدون هیچ قید و شرطی و فوراً از همه سرزمینهای اشغالی در غزه خارج بشوند؛ و همینطور باید ساز و کاری اندیشیده بشود برای بازسازی غزه تا مردم غزه بتوانند در کوتاهترین زمان ممکن زندگی عادی خود را داشته باشند؛ لذا جمهوری اسلامی ایران با مشارکت در نشست روز چهارشنبه شورای امنیت سازمان ملل تلاش خواهد کرد تا این اهداف در غزه و فلسطین هرچه زودتر محقق شود.
تام اُکانِر: در مورد مسئله غزه بهطور خاص، شما و مقامات ایرانی بهطور کلی نسبت به طرح آتشبس دولت بایدن شکاک بودهاید. به نظر شما بهترین راهحل برای پایان دادن به جنگ چیست؟ شما به استفاده احتمالی از نیروی بینالمللی اشاره کردید، آیا این میتواند راهی باشد که به درگیریهای جاری در نوار غزه پایان دهد؟
سرپرست وزارت امور خارجه کشورمان: اگر صهیونیستها بخواهند جنایت در غزه را ادامه بدهند، قطعاً شورای امنیت سازمان ملل که وظیفه تضمین و پاسداری از صلح و ثبات جهانی را بر عهده دارد، باید از همه ظرفیتهای خود را استفاده کند تا صهیونیستها را از استمرار و تشدید جنایت در غزه و کشتار مردم بیگناه و زن و کودک معصوم در غزه باز دارد.
ما اعتقاد داریم که آمریکا یک میانجی صادق در موضوع فلسطین و غزه نیست؛ چرا؟ چون بزرگترین و مهمترین کشوری که پیشرفتهترین سلاحهای کُشنده را در اختیار صهیونیستها قرار داده تا زن، مرد، کودک و جوان بیپناه و بیسلاح فلسطینی در غزه را مورد هدف قرار بدهند، همین دولت آمریکاست. اگر آمریکاییها صادق هستند در این قضیه، لازم نیست کار زیادی انجام بدهند؛ فقط سلاحهای کشنده را در اختیار صهیونیستها قرار ندهند.
تام اُکانِر: تعدادی از کشورهای عربی، مخالفت خود با]رژیم [اسرائیل را به صدور بیانیههای محکومیت محدود کردهاند، و از سوی دیگر شاهد ظهور محور مقاومت در کشورهایی مانند عراق، سوریه، لبنان و یمن بودهایم. ماهیت رابطه ایران با این گروهها که بهطور مستقیم]رژیم [اسرائیل را مورد حمله قرار میدهند چیست و در صورت تشدید تنش در لبنان، همانطور که مقامات ایرانی هشدار دادهاند، چه پتانسیلی برای فعالسازی بیشتر آنها وجود دارد؟
دکتر باقری: مقاومت در منطقه غرب آسیا و خاورمیانه امروزه یک واقعیت غیرقابل انکار است. اینکه غربیها بهویژه آمریکاییها چه در سطح سیاسی و یا رسانهای تلاش میکنند که مقاومت را یک عنصر وابسته نشان بدهند و در واقع آن را یک هویت مستقل در هر یک از کشورهای منطقه نشان ندهند، این سرپوش گذاشتن بر واقعیات است. این مدل فضاسازی نادرست و دروغین، واقعیتها در مورد مقاومت در سطح منطقه را تغییر نخواهد داد.
همافزایی و انسجام مقاومت در مقابل صهیونیستها نشان داد که اگر صهیونیستها بخواهند تهدیدات خود را افزایش بدهند، باید پذیرای مقاومت جدی در سطح منطقه و ملتهای منطقه باشد. واقعیت این است که بعد از ۷ اکتبر، موازنه در منطقه به ضرر صهیونیستها و به نفع مقاومت رقم خورد. صهیونیستها با افزایش جنایت و کشتار انسانهای بیگناه در غزه نمیتوانند این موازنه را به نفع خود و به مقطع قبل از ۷ اکتبر برگردانند. صهیونیستها باید این تغییر موازنه را که به ضرر آنها و به نفع مقاومت رقم خورده بپذیرند. همانطور که استمرار و تشدید جنایت در غزه نتوانست موازنه را به نفع صهیونیستها رقم بزند، تسری تنش و جنگ به دیگر مناطق خارج از غزه از جمله لبنان، نه تنها موازنه را به نفع صهیونیستها رقم نخواهد زد، بلکه شرایط را بیشتر به ضرر صهیونیستها و به نفع جریان مقاومت رقم خواهد زد.
اگر صهیونیستها با کشتار انسانها توانستند در طول ۹ ماه گذشته از چاله غزه خارج بشوند، میتوانند امید داشته باشند که با ورود به جنگ با لبنان، در چاه لبنان فرو بیفتند و از آن هم خارج بشوند؛ ولی صهیونیستها بهخوبی میدانند که ورود آنها به چاه لبنان در اختیار آنهاست، اما خروج آنها به هیچ وجه در اختیار آنان نخواهد بود. لبنان جهنم بدون بازگشت برای صهیونیستها خواهد بود.
تام اُکانِر: در مورد وضعیت فعلی که در حال تشدید است، ما همچنین شاهد تهدیدات]رژیم [اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران در چندین مناسبت بودهایم، بهویژه در رابطه با بحران رو به وخامت در خاورمیانه، و در ماههای گذشته مقامات ایرانی بهطور علنی درباره تغییر راهبرد منع استفاده از سلاحهای هستهای در جمهوری اسلامی، سخن گفتهاند. ایران چقدر به فکر استفاده و توسعه سلاحهای هستهای درصورتیکه خود کشور در معرض خطر باشد، نزدیک است؟
سرپرست دستگاه سیاست خارجی کشورمان: تهدید صهیونیستها علیه جمهوری اسلامی ایران مربوط به شرایط کنونی نیست. صهیونیستها تنها بازیگر غیرمشروع، متجاوز، اشغالگر و جنایتپیشه در سطح منطقه هستند که در طول دهههای گذشته عامل تمامی تنشها، تشنجها و بحرانها در منطقه بودهاند. صهیونیستها در طول ۹ ماه گذشته در برابر مردم تحت محاصره و بیسلاح غزه شکست خوردهاند و نتوانستهاند حتی به کوچکترین هدف خود دست پیدا کنند. طبیعی است که در مورد ایران قدرتمند و بزرگ، صهیونیستها هیچ حرفی برای گفتن نخواهند داشت. به این معنی نیست که ما تهدید صهیونیستها را جدی نمیگیریم، بلکه ما برای مقابله با تهدید صهیونیستها از همه ظرفیتهای متعارف خودمان استفاده خواهیم کرد. عملیات وعده صادق یک نمونه بسیار کوچک از توانمندی جمهوری اسلامی ایران برای تثبیت بازدارندگی و پایداری ثبات در منطقه بود.
تام اُکانِر: آیا در وضعیتی قرار داریم که ایران میتواند بمب هستهای تولید کند، اما تصمیم به انجام این کار نمیگیرد؟ آیا این امکان وجود دارد که ایران چنین تصمیمی را تغییر دهد؟
دکتر باقری: ایران عضو مسئول آژانس و عضو مسئول معاهده ان. پی. تی است. ایران از تمامی ظرفیتهای خود در چارچوب معاهده ان. پی. تی و توافقنامه پادمان بر اساس برنامه ملی خود برای توسعه فعالیتهای صلحآمیز هستهای خود استفاده خواهد کرد.
تام اُکانِر: در مورد آنچه که قبلاً درباره روابط رو به رشد ایران با بلوکهای چندجانبه مانند سازمان همکاری شانگهای و بریکس اشاره کردید، اهمیت استراتژیک روابط ایران در شرق را در حال حاضر چگونه میبینید؟ آیا ایران کشورهایی مانند چین و روسیه را بهعنوان متحدان بالقوه در صورت تشدید درگیری نظامی در منطقه میداند؟
سرپرست وزارت امور خارجه کشورمان: مناسبات ایران با روسیه بهعنوان یک کشور همسایه و مقتدر در منطقه، و همینطور مناسبات ایران با چین بهعنوان یک بازیگر مهم بینالمللی در واقع ریشه در دهههای گذشته دارد. ما تلاش جدی داریم تا از ظرفیتهای کشورهای منطقه برای صلح و ثبات در منطقه استفاده کنیم. سیاست همسایگی که در دولت شهید آیتالله رئیسی بهعنوان اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دستور کار قرار گرفت، امروز دستاوردهای خود را بهصورت عینی نشان میدهد. محور اساسی سیاست همسایگی، اعتماد متقابل سیاسی میان کشورهای منطقه است. رویکرد ما در این مسیر، تنشزدایی با همه کشورهای همسایه است. اعتقاد داریم که اگر کشورهای منطقه با هم تعامل، همکاری و همافزایی داشته باشند، هیچ شکاف و حفره میان این کشورها نخواهد بود که بیگانگان بخواهند در آن حفره رسوخ پیدا کند.
اعتقاد داریم که ریشه تنشها، آشوبها و بحرانها در منطقه، دخالت بیگانگان بهویژه یکجانبهگرایی آمریکاییها در طول سالهای گذشته بوده است. آمریکاییها در طول دهههای گذشته با حضور غیرقانونی در عراق و افغانستان، نهتنها باعث جنایتها و خسارتهای زیادی شدند، بلکه موجب گسترش ناامنی، تروریسم، قاچاق مواد مخدر و بیثباتی در منطقه شدند. اعتقاد داریم که کشورهای منطقه بعد از اعتماد متقابل سیاسی، باید بهدنبال تحکیم همکاریهای اقتصادی میان خود باشند. روسیه و چین هم بهطور جدی در تحکیم ارتباط متقابل سیاسی در سطح منطقه تلاش و فعالیت دارند، و هم در عرصه تحکیم همکاریها و تعاملات اقتصادی در سطح منطقه نقشآفرین هستند. بهعنوان مثال، نقشی که چین در نزدیک کردن ایران و عربستان ایفا کرد که توانست نقش جدی برای احیای مناسبات میان دو کشور مهم، بزرگ و همسایه یعنی ایران و عربستان ایفا کند.
همینطور نقشی که اکنون روسها دارند در توسعه کوریدورهای بینالمللی که ایران نقش محوری در آن دارد. همینطور انتخاب ایران بهعنوان هاب انرژی منطقه، بهویژه انتقال گاز روسها به دیگر مناطق دنیا از جمله حوزه شرقی و جنوبی ایران.
تام اُکانِر: آیا احساس میکنید که ایران در حال حاضر برای احتمال یک درگیری مستقیم با]رژیم [اسرائیل و حتی ایالات متحده آماده است؟
سرپرست دستگاه سیاست خارجی کشورمان: توانمندیها و ظرفیتهای قدرتی که ایران در طول سالهای گذشته توانسته ایجاد نماید، چه در عرصه انسجام ملی و چه در عرصه تولید مؤلفههای قدرت سخت، موجب شده بازدارندگی با ثبات، جدی و مؤثری در مقابل تهدیدهای خارجی علیه جمهوری اسلامی ایران ایجاد شود. عملیات وعده صادق نشان داد که ایران توانایی، اراده و جسارت اقدام برای صیانت از امنیت ملی، منافع ملی و حاکمیت ملی خود را دارد.
تام اُکانِر: در حال حاضر ما در وضعیتی هستیم که انتخابات اخیر در ایران، پتانسیل تغییرات بزرگی را در منظومه سیاسی کشور بههمراه آورده است. درباره سطح تنشها با غرب صحبت میکنیم، اما برخی میگویند که دولت آینده]جناب آقای پزشکیان ممکن است فرصت بهبود این روابط را با توجه به صحبتها درباره حمایت از برجام داشته باشد و یا حتی احتمال تغییراتی در داخل کشور در زمینه حقوق بشر یا حقوق زنان، که ایالات متحده همواره ایران را به خاطر آنها مورد انتقاد قرار داده است. آیا احساس میکنید که با تغییرات سیاسی آتی در ایران، فرصت تغییر مسیر روابط ایران و ایالات متحده وجود دارد؟
دکتر باقری: عرض کردم خدمت شما؛ انتخابات ریاست جمهوری در ایران ظرف کمتر از ۵۰ روز پس از شهادت رئیس جمهور اسلامی ایران آیتالله رئیسی نشان داد که ایران دارای اعتماد به نفس بالا و برخوردار از ثبات بسیار بالایی است. رقابت در انتخابات اخیر ریاست جمهوری اسلامی ایران تا آن حد بالا بود که شاید تا شب قبل از انتخابات، حتی دو نامزد اصلی هیچ اطمینانی در مورد اینکه کدام یک از آنها برنده انتخابات و مورد اقبال مردم ایران قرار میگیرد متصور نبود؛ آنها هیچ پیشبینی قطعی نداشتند؛ لذا اکنون نوبت غرب است تا صداقت خود را برای تعامل و گشایش یک صفحه جدید نشان بدهد. ما در عرصه تعامل با همه بازیگران دنیا بسیار صادق و جدی بوده و هستیم. در یک دوره زمانی، رئیس جمهور به رهبر عالی ایران نامه مینویسه، و در همان سطح پاسخ آن نامه را دریافت میکند. در دوره دیگری، آمریکاییها مرتکب جنایت میشوند و یک ژنرال بزرگ ایرانی را ترور میکنند، و در مقابل پذیرای موشکهای ایرانی در پایگاه خود در عراق میشوند؛ لذا اکنون توپ در زمین طرف مقابل است.
اما در مورد وضعیت داخلی ایران؛ شما میتوانید مراجعه کنید ببینید در سطح کشورهای منطقه وضعیت آزادیهای مردم، مشارکت مردم در فرایند دموکراسی، و همینطور نقش و جایگاه و تأثیرگذاری زنان در ایران در مقایسه با آن کشورها به چه صورت است. این نکته که شما اشاره کردید، در واقع فضاسازیهایی است که جریانهای سیاسی یکجانبهگرایی و همینطور رسانههای آنها علیه ایران انجام میدهند. نقش زنان در عرصههای مختلف از جمله هنری، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و علمی در ایران یک نقش بیبدیل، بینظیر و غیرقابلانکار است. در همین نیویورک، یکی از سفرای مؤثر جمهوری اسلامی ایران مشغول فعالیت است که در سطح سازمان ملل یک نقش بسیار، بسیار مؤثر ایفا میکند؛ ایشان یک خانم است.
تام اُکانِر: آخرین سوال من از شما. مجدداً از وقت شما بسیار سپاسگزارم. ما در ایالات متحده نیز در حال گذراندن یک فصل انتخاباتی بسیار داغ هستیم. ما بهعنوان یک کشور دوران بسیار ناآرامی را پشت سر گذاشتهایم. در زمانی که ایالات متحده بارها ایران را بهخاطر نحوه برگزاری انتخابات خود و مسائل داخلی مختلف مورد انتقاد قرار داده است، آیا از رویدادهایی مانند تلاش برای ترور رئیسجمهور سابق دونالد ترامپ، یا درخواستهای استعفای رئیسجمهور بایدن از سوی حزب خود شگفتزده شدهاید؟ آیا این اتفاقات باعث تغییر دیدگاه شما نسبت به آمریکا و شاید نتیجه این انتخابات شده است؟
سرپرست وزارت امور خارجه کشورمان: این رویه غلطی است که آمریکاییها دارند که میخواهند همه دنیا مثل آنها فکر کنند، و همه دنیا مثل آنها زندگی کنند و تصمیم بگیرند. ما به انتخاب مردم آمریکا احترام میگذاریم. آمریکاییها هم باید به انتخاب مردم ایران احترام بگذارند. چرا آمریکاییها به خود اجازه میدهند در مورد انتخاب مردم ایران یا انتخابات در ایران نظر بدهند، آن را قبول نکنند یا رد کنند؟ چرا؟ این حق را از کجا آوردهاند؟ اگر آمریکاییها میخواهند دریچه یا صفحه جدیدی را باز کنند، باید به انتخاب مردم ایران و انتخاباتی که در ایران برگزار میشود احترام بگذارند.
امیدوارم این فرصت فراهم شود که بتوانید به ایران بیایید و خیلی از بحثهایی که مطرح کردید را از نزدیک ببینید؛ بهویژه شما که اصحاب رسانه هستید، خودتان باید از نزدیک پدیدهها را ببینید، نه اینکه دیگران برایتان تعریف کنند. چون ممکن است آن روایتی که برای شما به تصویر کشیده شود، از یک دریچه خاص باشد و آن دریچه خاص، همه واقعیت را نشان ندهد. ایران یک کشور متمدن، بافرهنگ و ریشهدار است و این موضوع را در طول تاریخ ثابت کرده است. مثالی بزنم؛ چند قرن پیش، مغولها به ایران حمله کردند و ایران را اشغال کردند. در بسیاری از شهرها که وارد میشدند، همه چیز را از بین میبردند؛ هم انسانها و هم آثار تمدنی. ایران را اشغال کردند و چند دهه در ایران حکومت کردند. اما یک نکته خیلی جالب؛ بعد از اینکه سالها در ایران حکومت کردند، این ایرانیها نبودند که مغولیزه شدند، بلکه این مغولها بودند که مسلمان، شیعه و ایرانیزه شدند. شما کدام فرهنگ، تمدن و ملتی را پیدا میکنید که درحالیکه شکست خورده است، بر طرف پیروز فائق شود و فرهنگ و تفکر خود را بر او غالب کند؟ تاریخ دو جنگ جهانی در اروپا را مرور کنید. وقتی آلمانیها فرانسه را اشغال کردند، دیدید چقدر از تفکرشان و فرهنگ آلمانی در فرانسه در همان مدت کوتاه اشغال نهادینه شد و در جامعه فرانسه رسوخ کرد. اما در مورد ایران، این اتفاق نیفتاد. واقعیت ایران را باید از نزدیک دید و لمس کرد. اتفاقاً این بیشتر به نفع آمریکاست که رسانههایش و افراد موثرش این واقعیتها را از نزدیک ببینند. یک خیابانی کوچکی کنار وزارت امور خارجه ایران قرار دارد، ما در این خیابان هم مسجد داریم برای مسلمانان، هم کلیسا داریم برای مسیحیها، هم کنیسه داریم برای یهودیها، و هم معبد داریم برای زرتشتیها.