وضعیت وخیم دریاچه ارومیه/ روند خشکی بزرگترین دریاچه نمک خاورمیانه را ببینید+فیلم و عکس

به گزارش گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، دریاچه ارومیه، بزرگ‌ترین دریاچه نمک در خاورمیانه، در پی کاهش سطح آب و افزایش شوری، با بحران بی‌سابقه‌ای مواجه شده است. این دریاچه که روزگاری یکی از مهم‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی ایران به شمار می‌رفت، اکنون به نمادی از چالش‌های زیست‌محیطی کشور تبدیل شده است.

هشدار کارشناسان درباره بحران زیست‌محیطی دریاچه

بررسی‌ها نشان می‌دهد کاهش تدریجی آب دریاچه از اوایل دهه ۱۳۸۰ آغاز شده و در سال‌های اخیر به سرعت بیشتری رسیده است. طی دهه ۱۳۹۰، بخش‌های وسیعی از بستر دریاچه به بیابان نمکی تبدیل شد. این شرایط علاوه بر تهدید زیستگاه پرندگان مهاجر و گونه‌های بومی، طوفان‌های نمکی را به تهدیدی جدی برای ساکنان اطراف تبدیل کرده است.

کارشناسان علت این بحران را مجموعه‌ای از عوامل می‌دانند، از جمله:

• برداشت بی‌رویه آب برای کشاورزی

• کاهش بارندگی به دلیل تغییرات اقلیمی

• مدیریت ناکارآمد منابع آبی

تلاش‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه

ستاد احیای دریاچه ارومیه از سال ۱۳۹۳ فعالیت خود را برای جلوگیری از خشکی کامل این دریاچه آغاز کرده است. برنامه‌های این ستاد در سه محور اصلی متمرکز است:

• کاهش مصرف آب کشاورزی

• مدیریت ورود منابع آبی به دریاچه

• جلوگیری از تخریب بیشتر محیط زیست منطقه

با این حال، به‌رغم تلاش‌های انجام‌شده، بهبود شرایط دریاچه ارومیه نیازمند اقدامات پایدارتر و همکاری بین‌بخشی است.

بارندگی‌های فصلی و تأثیر موقتی بر دریاچه

بارش‌های فصلی در برخی سال‌ها، به‌ویژه در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹، توانست شرایط دریاچه را به‌طور موقت بهبود بخشد. اما کاهش بارندگی در سال‌های بعد و تداوم برداشت‌های غیرمجاز، مجدداً سطح آب را کاهش داده است.

ضرورت اقدامات فوری برای احیای دریاچه

کارشناسان تأکید می‌کنند که بازگشت دریاچه ارومیه به وضعیت طبیعی خود تنها با مدیریت پایدار منابع آبی، کاهش برداشت‌های غیرمجاز و بارندگی‌های مداوم ممکن است. در غیر این صورت، این دریاچه ارزشمند با خطر نابودی کامل روبه‌رو خواهد شد.

پیامدهای نابودی دریاچه ارومیه

خشکی کامل دریاچه ارومیه می‌تواند به گسترش بیابان‌زایی، افزایش طوفان‌های نمکی و مهاجرت اجباری جمعیت‌های اطراف منجر شود. این پیامدها نه‌تنها زندگی ساکنان منطقه را تهدید می‌کند، بلکه چالش‌های زیست‌محیطی گسترده‌ای برای کشور ایجاد خواهد کرد.

پایان بحران یا ادامه تهدید؟

بحران دریاچه ارومیه، زنگ خطری جدی برای مدیریت منابع آبی کشور است. با توجه به نقش حیاتی این دریاچه در اکوسیستم خاورمیانه، احیای آن باید به یکی از اولویت‌های ملی تبدیل شود. آینده این دریاچه به تصمیم‌گیری‌های امروز ما بستگی دارد.