سیگنال ضعف از قلب دولت/ «عبدالعلی‌زاده‌ها» در کدام لیگ توپ می‌زنند؟!

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو؛ شایان دنیادیده: از کتاب «کلیله و دمنه» نقل شده است که شبی خرگوشی به شکاری که از دور می‌دید نگاه می‌کرد و از وحشت جانش لرزید. او در دل گفت: «اگر شکارچی به من نزدیک شود، تمام هستی‌ام را از دست خواهم داد». پس تصمیم گرفت همان لحظه لانه‌اش را ترک کند و بگریزد؛ اما همین که پا به فرار گذاشت، در تاریکی به تله‌ای افتاد که شکارچی در راه گذاشته بود.

حکایت برخی از سیاستمداران داخلی است که حاضرند از وحشت شکارچی تحت هر شرایطی، تمام دار و ندار ملک و مملکت را به باد بدهند که مبادا خمی بر ابروی شکارچی بیاید. غافل از اینکه همین ترس و وحشت آقایان می‌تواند تبدیل به قربانگاهی برای منافع ملی شود.

علی عبدالعلی‌زاده، نماینده رئیس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریا محور اخیرا طی گفتگویی با رسانه اصلاح طلب «انصاف نیوز» با تاکید بر ضرورت مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا، ادعا کرده است که دست‌یافتن به توافق میان دو کشور دو تا سه‌ماه زمان خواهد برد. البته رئیس ستاد انتخاباتی آقای پزشکیان به همینجا بسنده نکرده و با بیان اظهاراتی از جمله «شمار قربانیان تحریم بیش از شهدا و جانبازان جنگ است» و «ما بیشتر از آمریکا از تحریم ضرر می‌کنیم»، پالس ضعف به دولت جدید آمریکا را تکمیل کرده است.

تضعیف جایگاه ایران در میدان دیپلماسی

عبدالعلی زاده درحالی نسخه مذاکره مستقیم با ایالات متحده تحت هر شرایطی را برای دستگاه دیپلماسی می‌پیچد که نه تنها طرف مقابل هنوز هیچ ابراز تمایلی برای آغاز گفت‌و‌گو نداشته، بلکه ساز و کار مشخصی هم برای مذاکرات احتمالی تعیین نشده است. 

به طوری که اسماعیل بقایی در نشست خبری اخیر خود با اصحاب رسانه در واکنش به اظهارات عبدالعلی زاده گفت: «موضع ایران و دولت درباره مباحث سیاست خارجی توسط سخنگویان رسمی بیان می‌شود. نکاتی که مطرح شده و از رسانه‌ها شنیدم، حتماً هیچ نسبتی با موضع رسمی ما ندارد. حدس می‌زنم که نظر شخصی گوینده در مقام گفت‌و‌گو و گعده با یک رسانه و روزنامه بوده است.» بقایی موضوع سیاست خارجی را یک بحث تخصصی خواند و افزود: «هرگونه ساده‌انگاری موضوعات پیچیده سیاست خارجی ولو با نیت خیر صورت بگیرد، نه مفید و نه کمک‌کننده است.»

درحالی هنوز هیچ موضع رسمی از سوی دولت جدید آمریکا در قبال آغاز مذاکرات با ایران گرفته نشده است، این دست موضع‌گیری‌ها می‌تواند منجر به تضعیف جایگاه ایران شود و این انگاره ذهنی را برای طرف مقابل تقویت کند که جمهوری اسلامی در شرایط تحریم و فشار، به هرگونه خواسته آمریکا در مذاکرات، پاسخ مثبت می‌دهد.

مسلم است که یکی از مولفه‌های قدرت در مذاکرات، دارا بودن قدرت چانه زنی است؛ حال اگر طرف مقابل این سیگنال را دریافت کند جمهوری اسلامی تحت هر شرایطی آماده مذاکرات و دادن امتیاز است، قاعدتا منافع ملی کشور تحت شعاع قرار می‌گیرد. کما اینکه تجربه‌های گذشته نیز اثبات کرده است که طرف غربی به هر بهانه‌ای به دنبال اعمال فشار بیشتر است.

تغییر جای شاکی و متهم!

عبدالعلی زاده در بخش دیگر از اظهارات خود با تشریح شرایط پس از خروج آمریکا از برجام، ایران را نیز در این مسئله سهیم دانسته و عنوان کرده که پس از توافق برجام، ایران به همه کشور‌ها اجازه همکاری داد؛ اما آمریکا را کنار گذاشت و این مسئله باعث شد دولت ترامپ تصمیم به خروج از توافق بگیرد!

نماینده رئیس در به معنای واقعی کلمه در این اظهارات خود به نوعی جای شاکی و متهم را عوض کرده است؛ هر عقل سلیمی این را می‌داند که این ایالات متحده بود که با تصمیمی یکجانبه، اردیبهشت ماه سال ۹۷ از توافق هسته‌ای خارج شد و کارزار فشار حداکثری علیه ایران را آغاز کرد.

این نوع اظهارات عبدالعلی زاده نتیجه‌ای جز مقصر جلوه دادن ایران در فضای پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ندارد و این پاس گل را به دولت جدید آمریکا می‌دهد که نقش خود در برهم زدن توافق هسته‌ای را لاپوشانی کند. بدیهی است که این موضوع نیز قدرت چانه زنی ایران در هرگونه مذاکره احتمالی را تضعیف خواهد کرد؛ چرا که به راحتی طرف مقابل می‌تواند ایران را در جایگاه متهم قرار داده و امتیاز بیشتری طلب کند.

نگاه متوهمانه به روابط بین‌الملل؛ پاشنه آشیل دولت

بنظر می‌‎رسد آن چیزی که این روز‌ها به پاشنه آشیل دولت چهاردهم تبدیل شده، حضور افرادی مانند عبدالعلی زاده در بدنه دولت است که نگاهی ساده انگارانه و به بیان دقیق‌تر، «متوهمانه» به روابط بین‌الملل دارند. طرح این موضوع که می‌توان ظرف ۲ الی ۳ ماه مشکلات با آمریکا را حل کرد، خود به تنهایی شاهدی بر این مدعاست که به خوبی نشان می‌دهد امثال عبدالعلی‌زاده‌ها در لیگ دیگری توپ می‌زنند. 

همین نگاه سبب می‌شود که سفره و معیشت مردم تحت هر شرایطی به مذاکرات گره بخورد و فضای داخلی کشور در شرایط انتظار برای آغاز مذاکرات باقی بماند؛ بدیهی است که سهم تحریم‌ها در بروز مشکلات اقتصادی قابل توجه و غیر قابل انکار است؛ اما سوء مدیریت داخلی و عدم استفاده از ظرفیت‌های موجود برای خنثی سازی تحریم‌ها و ضعف در برنامه ریزی از سوی مدیران میانی، سهم قابل توجهی در مشکلات فعلی دارد که متاسفانه از سوی برخی نادیده گرفته می‌شود.

لازم به یادآوری است که «مایک والتز» گزینه ترامپ برای سمت مشاور امنیت ملی آمریکا در مصاحبه اخیر خود با شبکه سی‌بی‌اس‌نیوز، در پاسخ به سؤالی درباره موضع رئیس‌جمهور جدید در قبال ایران و اینکه آیا از حمله احتمالی رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای ایران که نیازمند کمک و تسلیحات واشینگتن است، حمایت می‌کند، مدعی شد که اقدامات رژیم صهیونیستی علیه مقاومت، ایران را در موقعیت ضعف قرار داده است و گفت: «اکنون لحظه گرفتن آن تصمیمات کلیدی است و در ماه آینده این کار را خواهیم کرد».

واقعیت موجود این است که طرف مقابل نه تنها هنوز تمایلی برای تعامل و گفت‌و‌گو بر سر مسائل اختلافی نشان نداده، بلکه در مقابل برای اعمال فشار بیشتر بر ایران چنگ و دندان هم نشان داده است.