مركز تحقيقات شهيد چمران؛ همراهي آموزش و پژوهش در رشد نانو

گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ مرکز تحقيقات نانوفناوري شهيد چمران يكي از پژوهشكده هاي دانشجويي وابسته به سازمان بسيج دانشجويي تهران بزرگ است و با هدف جهت دهي عظيم نيروهاي دانشگاهي و بسيجي براي دستيابي مطلوب به فناوري نانو در حوزه هاي آموزشي، تحقيقاتي، ترويج و نيز مديريت فناوري با بيش از 700 نفر عضو از دانشجويان دانشگاه هاي استان تهران در مقاطع مختلف و ارتباط مستمر با اساتيد مجرب فعاليت خود را از سال 85 بصورت جدي در 30 دانشگاه استان تهران شروع كرده است.

 

اين مركز با توجه به پتانسيل هاي موجود خود سرمايه گذاري انساني و تحقيقاتي در حوزه هاي داراي اولويت با توجه به اهداف خود را آغاز كرده تا باعث دستيابي هرچه زودتر کشور به سطوح اول جهاني در فناوري نانو شود.

 

نانو کامپوزيت، نانوالکترونيک، نانو امولسيون، نانو ذرات، نانو روکش، نانوتيوب، نانوحسگر، نانوفيلتراسيون، نانوکاتاليست و غيره از بخش هاي تخصصي فعال در اين مرکز است كه مركز گروه های مطالعاتي بسياري را در اين حوزه ها تعريف كرده است.

 

فعاليت هاي پژوهشي و تحقيقاتي مرکز در هسته هاي تخصصي متمرکز شده و انجام می گیرد و حتي برخي محصولات در حوزه هاي نانو بيو، نانو امولسيون و غيره هم اکنون در مرحله تجاري سازي بوده و برخي پروژه ها در حوزه هاي نانوکامپوزيت و نانوذرات در حال انجام و پيگيري است.

 

چندین شرکت دانش بنیان نيز از ابتدای تشکیل این مرکز تا كنون تاسيس شده که هم به توسعه علم کمک کرده و هم در بحث اقتصادی توانسته توسعه اشتغال را به همراه داشته باشد.

 

 

مهمترین فعالیت های صورت پذیرفته در مرکز تحقیقات نانو فناوري شهيد چمران، فعالیت های آموزشی اين مرکز بوده است.

 

با توجه به اينكه در سال های نخست ظهور فناوری نانو در ایران یعنی سال های 79 و 80 این فناوری بسیار محدود در بین برخی از اساتید مطرح شده بود و هنوز دوره های آکادمیک وجود نداشت و بسیاری از اساتید و دانشجویان مقاطع ارشد و دکترا نیز به دلیل کمبود منابع و امکانات و البته بزرگی اسم این فناوری از رفتن به سمت آن اجتناب می کردند، مركز تحقيقات نانو فناوري با کمک اساتید بسیجی و دانشجویان مقاطع ارشد و دکترا اقدام به برگزاری دوره های عمومی و تخصصی نانو كرد.

 

در حال حاضر بعد از گذشت پنج سال، بیش از 12 هزار دانشجو و استاد در دوره هاي آموزشي مركز تحقيقات نانو فناوري شهيد چمران با این فناوری آشنا شده و قریب به 2800 نفر در 5 دوره از دوره های عمـومی مرکز شرکت کردند.

 

در دوره های تخصصی برگزار شده نیز بیش از 250 نفر حضور داشتند که این کار موجب تشکیل هسته های تخصصی مرکز شد.

 

همچنین برای کمک به توسعه این فناوری در دیگر مناطق کشور به جز استان تهران، دوره های از راه دور نیز تدوین و طراحی شد.

 

تا کنون دوره های مجازی نيز برای دانشگاه های اصفهان، همدان، شهرکرد، تفرش و اراک برگزار شده است. 

 

 

مركز تحقيقات نانو فناوري شهيد چمران در زمینه های پژوهشی نيز تلاش بسیاری برای تجهیز آزمایشگاهی براي انجام پروژه های آزمایشگاهی انجام داد.

 

بدین منظور اين مركز امكاناتي نظير اسپکتروفوتومتر برای آنالیز نتایج و محصولات آزمایشی، انکوباتور برای آزمایشات زیستی و فعالیت های میکروبی، کوره با خلا بالا جهت سنتز نانو ذرات مختلف، میکسر با دور بالا برای آزمایشات نانو امولوسیون و میکروسکوپ نوری را تهيه كرد و با همين امکانات اندک پژوهش های بزرگی صورت گرفت و پروژه های مهمی در دو سطح مطالعاتی و آزمایشگاهی در مركز انجام شد.

 

طرح هاي انجام گرفته در اين مركز در 5 سال گذشته با فعاليت بیش از 15 گروه مطالعاتی و هسته تخصصی صورت گرفت.

 

امکان سنجی سنتز نانوذرات اکسید آهن به روش هم رسوبی با کاربردهای پیشگیری، تشخیص و درمان انواع سرطان ها و تومورها، سولفور زدایی از فرآورده های نفتی، كپسوله كردن داروها و دارورسانی، حسگرهاي كاربردي، تشخيص سلولي و برچسب گذاري و افزايش كنتراست تصاوير در MRI ، امکان سنجی سنتز نانوذرات آلومینا با روش سل_ژل با کاربردهای ساخت مواد كامپوزيت، ساخت كاتاليست‌ها و بالا بردن مقاومت حرارتی آن ها، بالا بردن مقاومت فرسايشي كفپوش‌هاي لاستيكي، بالا بردن استحكام سراميك‌ها، توليد ساينده‌ها، حذف فلزات سنگين از آب‌هاي آشاميدني، استفاده در صنايع خودروسازي، استفاده در صنايع هوافضا، استفاده در توليد قطعات الكتريكي، اصلاح خواص سطحي فلزات و آلياژها، ساخت پوشش های ضدشعله در آتش نشانی، ساخت فيلتر‌ها به صورت يك مخلوط در يك رزين آكريليكي و تولید خمیر دندان به علت خاصیت جلادهندگی از جمله طرح هاي انجام گرفته در مركز بوده است.

 

همچنين امکان سنجی سنتز نانوامولسیون آنتی میکروبیال با کاربردهای پاکسازی مطلوب و مؤثر ابزارآلات جراحی،ضدعفونی کردن پوست، ضد عفونی کردن سطوح حساس و نیمه حساس، شوینده بیمارستانی، استریل کردن ابزار پزشکی،  درمان عفونت های قارچی پا و گوش و  درمان جوش ها و زخم های عفونی و امکان سنجی سنتز با امولسیون های آنتی فونجال با پایه قارچ کش های سیستمیک و غیر سیستمیک با  مهار آفلاتوکسین،  مهار کپک زدگی در سیب، پرتقال و لیمو، مهار انواع زنگ ها و سیاهک های آشکار و پنهان در غلات، قابلیت رقیق شدن با آب به نسبت 1 به 1000 با حفظ همان اثر، پایین بودن دوز مصرفی ماده مؤثره، عدم گرفتگي فيلترهاي مخازن اسپري کننده سموم کشاورزی، عدم ته‌نشينی نانوسم در داخل مخزن اسپري، ایمن برای گیاه، انسان و محیط زیست و فاقد برگسوزی و گیاهسوزی برای گیاه هدف و امکان سنجی استخراج فسفاتیدیل کولین با درجه خلوص بالا از سویا به وسیله اپراتور با مزایا و کاربردهای بسيار نيز در 5 سال گذشته در مركز انجام شده است.

 

نانو امولوسيون، فسفاتيديل كولين، نانو ذرات آهن، پري بيوتيك، پروبيوتيك، آلومينا و كوانتوم دات نيز از طرح هاي در حال انجام اين مركز است.

 

انتشار فصلنامه نيز از فعاليت هاي ديگر مركز تحقيقات نانو فناوري شهيد چمران به شمار مي رود.

 

فصلنامه «چرخه فناوری» كه در حال حاضر به شماره ششم خود رسیده است يكي از اين فصلنامه هاست. در سه شماره آخر اين فصلنامه مطالب تولیدی محققات و پژوهشگران مرکز تحقیقات آمده است.

 

 

بخش بانك اطلاعات مركز نيز از ابتداي تابستان سال1385 به عنوان يكي از زير مجموعه هاي پژوهشی شناخته شد و شروع به فعاليت كرد.

 

در ابتدا كار خود را با دسته بندي فيلم ها و مجلات موجود در مركز شروع كرد و به مرور حوزه هاي كاري خود را گسترش داد.

 

تهیه اسناد و فایل های مختلف علمی و در شاخه های مختلف نانو، تهیه لیست کتب مختلف موجود، شناسایی و تهیه بیش از 300 سایت فارسی و انگلیسی مرتبط، جمع آوری مقالات الکترونیکی، مراکز و پژوهشگاه های علمی مرتبط با نانو و لیست اساتید و نخبگان این رشته از مهمترین کارهای انجام شده است. ترویج و فرهنگ سازی فعالیت های مربوط به فرهنگ سازی نيز در اين مركز صورت گرفته است.

 

ترویج فناوری های نو در سطوح مختلف (دانشگاهیان، دانش آموزان، عموم مردم و ...)، برقراري ارتباط با مراکز بيروني در راستاي پيشبرد اهداف مرکز و بسترسازي در حوزه فناوري های نو از اقدامات اين مركز در خصوص فرهنگ سازي است.

 

برگزاری بیش از 20 همایش ترویجی در دانشگاه های سرار کشور، چاپ 6 شماره نشری «چرخه نانو»، برگزاری بازدیدهای علمی از مراکز کارگاهی و تحقیقاتی نانو، برگزاری نمایشگاه های جانبی در کنار دوره های عمومی نانو، برگزاری نمایشگاه تولیدات نانویی در دانشگاه تربیت مدرس سال 87 و  شرکت سالانه در نمایشگاه ملی فناوری نانو ستاد توسعه ریاست جمهوری نيز از ديگر اقدامات مركز در اين زمينه است.

 

آغاز و اتمام طرح هاي پژوهشی و طرح مطالعاتی، برگزاری 10 بازدید علمی، ایجاد بستر مناسب برای چاپ حداقل 10 مقاله داخلی یا خارجی، تدوین و چاپ حداقل 10 کتابچه، برگزاری حداقل یک دوره مقاله نویسی/ تهیه طرح توجیهی پروژه (پروپزال نویسی)، برگزاری کارگاه هاي تخصصی، برگزاری دوره جستجو و تحلیل پتنت، برگزاری 10 همایش ترویجی در دانشگاه های هدف براي آشنایی دانشجویان دانشگاه های کشور با نانو، راه اندازی و تجهیز نمایشگاه محصولات آموزشی و ترویجی از برنامه هاي آينده اين مركز است.

 

اطلاعات مربوط به مركز تحقيقات نانو فناوري شهيد چمران در سايت اين مركز به آدرس http://www.chamrannano.ir/ موجود است.

 

لازم به ذكر است، ارتباط با اين پژوهشكده از طريق شماره تلفن 66412936 نيز مقدور است.