وقتي كه آقا با المراقبات مسئولان را نصيحت مي‌كنند

گروه فرهنگي «خبرگزاري دانشجو»؛ مراقبه یکي از مهم ترین اموری است که همه ی اهل معرفت ما را بدان توصیه ی اکید نموده اند.  اینکه در چه مواقعی خود را به چه اموری مشغول بداریم و چگونه از نفسی امّاره بالسوء است مراقبت کنیم.

عارف واصل، میرزا جواد آقای تبریزی، کتاب با ارزش و گرانبهایی نگاشته اند با همین مضمون؛ «المراقبات».

 

این کتاب شامل توصیه های ایشان برای مواقع مختلف سال است. مثلا اینکه در ماه رمضان به چه اموری باید مشغول بود و به چه کارهایی سفارش شده و حکمت برخی از این سفارش ها چیست. اینکه اگر فرموده اند باید در این ماه گرسنه بود غیر از بُعد تعبدی آن چه دلیلی دارد؟ یا  اینکه انواع و اقسام روزه ها کدام است و عالی ترین آن ها چیست و... نکات ضروری و مهمی از این دست.

به بیان علامه طباطبایی، در این کتاب نکات ریز و دقیقی آمده است که اولیای خداوند در آن امور از آن ها مراقیت و مواظبت می کرده اند.

در واقع با خواندن این کتاب می توان نقشه ای جامع از طرف آل الله(علیهم السلام) داشت و با استفاده ی از آن به سرمنزل مقصود نزدیک شد.

«نتیجه ی روزه کم خوری و کم گویی است و این ها حکمت را به دنبال دارد و حکمت معرفت را به دنبال می آورد و معرفت یقین را و زمانی که بنده ای به یقین رسید ترسی ندارد که روزگار را چگونه سپری نماید، در آسانی یا سختی و این مقام انسان های خوشنود است و هر کس بر اساس رضایت من رفتار کند، سه خصلت را به او می دهم:

شکری که با نادانی همراه نباشد
یادی که با فراموشی همراه نباشد
 

و عشقی که دوستی مرا بر دوستی مخلوقاتم ترجیح دهد.»

عالم جلیل القدر میرزا جواد آقای تبریزی در تبریز به دنیا آمده اند. برای تحصیل و تلمّذ در کلاس های درس اساتید علم و معرفت، راهی نجف اشرف شد، در سال 1320 به زادگاه خود(تبریز) بازگشت و بعد از 6 سال راهی شهر مقدس قم شد. ایشان در عید قریان سال 1343 به دیدار حق شتافتند.

از آثار و تالیفات دیگر ایشان می توان به کتب «اسرار الصّلوه» و «لقاء الله» اشاره کرد، که هر کدام از این کتاب ها در میان اهل معنا و معرفت دارای ارج و قرب بسیاری است.

«شب عید فطر و عبادت: عید لحظه ای است که حضرت حق برای هدیه دادن و بهره مند کردن بندگانش از نعمت ها از بین روز ها برگزیده است تا برای گرفتن هدایا جمع شوند.

و به همگان اعلام کرده که به درگاه او روی آورده و با اعتراف به بندگی و طلب آمرزش از گناهان و عرضه ی نیاز ها برای او فروتنی کنند.

خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه بندگی خود مقرر داشته و بندگانش را در روز عید فطر فراخوانده تا برای گرفتن نعمت ها و هدایا گرد هم جمع کند.»

 

همين چند روز پيش بود كه آقا در ديدار با كارگزارن نظام با استناد به كتاب المراقبات صحبت‌هايي را فرمودند:

 

«مرحوم آقاى ميرزا جواد آقاى ملكى (رضوان اللّه‌ عليه) در كتاب شريف «مراقبات»شان يك جمله‌اى به مناسبت ساعت ليلةالقدر دارند، كه من يادداشت كردم. البته اين مربوط به هميشه است، اما ايشان به اين مناسبت فرموده‌اند.

 

«فاعلم يقينا انّك ان غفلت عن مثل هذه الكرامة و ضيّعتها باهمالك»،؛ اگر غفلت كنيم، اين فرصتها را تضييع كنيم، از دست بدهيم، بعد: «و رأيت يوم القيامة ما نال منها المجتهدون». وقتى روز قيامت ميشود و اعمال انسانها را حاضر ميكنند و صورت ملكوتى اعمال ما در آنجا حضور مى‌يابد، شما نگاه ميكنيد، مى‌بينيد همين عملى كه ميتوانستيد انجام بدهيد و نداديد، اين كلمه‌ حرفى كه ميشد بزنيد كه در آن خير مردمى بود و نزديد، اين قدمى كه ميشد برداريد كه كسان مستحقى از آن منتفع ميشدند و برنداشتيد، اين كار كوچك، به وسيله‌ كسانى انجام شده است.

 

عده‌اى تلاش كردند، جد و جهد كردند و چه ثواب عظيمى خداى متعال آن روز به آنها ميدهد. ما در آن روز از آن ثواب محروميم. وقتى انسان مشاهده ميكند ديگرى كه اين عمل را انجام داد، اين كار خير را انجام داد، اين قدم را برداشت، اين عمل عبادى را انجام داد، به چه دستاورد عظيمى در آن روزى كه همه محتاجند، دست پيدا كرده است.

 

ايشان ميفرمايند: «ابتليت بحسرة يوم الحسرة»؛ اينجاست كه انسان دچار حسرت ميشود؛ چه حسرتى! كه اى كاش اين كار را من انجام داده بودم، اين قدم را برميداشتم، اين حرف را زده بودم، اين كار را يا اين حرف را ترك ميكردم. بعد ايشان ميفرمايند كه حسرتِ «يوم الحسرة» مثل حسرتهاى معمولى نيست.

 

انسان در دنيا هم گاهى اگر يك كارى را بكند، دستاوردى خواهد داشت؛ نميكند، بعد دچار حسرت و ندامت ميشود. اما اين كجا و آن كجا؟ ايشان ميفرمايند: «الّتى تصغر عندها نار الجحيم و العذاب الأليم»؛ اين حسرت آنقدر سخت است، آنقدر دردآور است كه در مقابل آن، آتش جهنم كوچك است. به تعبيرى، حسرت مثل سرب گداخته در درون انسان سرازير ميشود. «فتنادى فى ذلك اليوم مع الخاسرين النّادمين يا حسرتى على ما فرّطت فى جنب اللّه‌»، بعد «و لا ينفعك النّدم»؛ آن روز ديگر پشيمانى هم فايده‌اى ندارد. 

در این دنیایی که همه چیز و همه کس آدمی را وادار به غفلت می کند و گویی غفلت نیز یکی از روزمرگی های زندگی ما آدم های قرن بیست و یکم شده، کتابی که مدام به ما نکات حیاتی واقعی زندگی دنیا و آخرتمان را تذکر بدهد، قطعا از کتاب های ضروری است.»

علامه بزرگوار، طباطبایی در ابتدای این کتاب یادداشتی نگاشته اند که این خود دلیلی بر بزرگی و ارزشمندی این کتاب شریف است.

المراقبات، با قیمت 3900 تومان توسط انتشارات اوج علم راهی بازار کتاب شده است.