فلسفه اسلامی حالات نفسانی را علم حضوری می‌داند

به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از قم، آیت الله مصباح یزدی شب گذشته در کلاس درس اخلاق خود که در دفتر مقام معظم رهبری برگزار شد، با اشاره به اینکه شناخت خدا از راه استدلال های عقلی ارزشمند است؛ زیرا برای پاسخگویی به شبهات به آن نیاز داریم، گفت: شناختی که موجب رشد و ترقی در مسیر قرب الهی می شود، تنها با علم حضوری بدست می آید.

شناخت خداوند از طریق علم حضوری بالاترین مرتبه شناخت است

این استاد حوزه و دانشگاه با تاکید بر اینکه شناخت خداوند از طریق علم حضوری بالاترین مرتبه شناخت است، بیان داشت: با عنایت خود پرودگار، چنین شناختی حاصل می شود، پس باید از خودش بخواهیم که نور این علم را در قلب و جان ما بتاباند.

وی افزود: ما از طریق چشم خود و عکسی که بر روی آن می افتد با اشیای بیرون ارتباط برقرار می کنیم و هیچ ارتباط مستقیمی بین ما وجود ندارد؛ به همین دلیل گاهی دچار خطای دید می شویم.

بین عالم و معلول در علم حصولی حایل وجود دارد

رئیس موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه همیشه در علم حصولی بین عالم و معلول حایل وجود دارد، بیان داشت: همواره مفاهیم و صورت های ساخته ذهن ما در علوم حصولی واسطه شناخت می شوند، بنابراین با خود حقایق و مصداق های اصلی به طور خالص و عریان ارتباطی نداریم.

علامه مصباح یزدی با اشاره به اینکه علم حضوری مراتب مختلفی دارد، گفت: روح انسان هر قدر کامل تر باشد، قدرت درک شخص در علم حضوری بیشتر است و در نهایت می تواند به جایی برسد که جلوه های الهی را بدون واسطه درک کند.

علم به نفس از مصادیق علم حضوری است

این عضو خبرگان رهبری با بیان اینکه شناخت هر کس از خود نوعی علم حضوری است، تاکید کرد: انسان ها خود را بدون واسطه می شناسند و وقتی خود را با من صدا می زنند، منظورشان شخصیت درونی یا روحشان است، پس علم به نفس بدون واسطه بوده و از مصادیق علم حضوری است.

ارسطو علم به نفس را علم حضوری می‌داند/ فلسفه اسلامی حالات نفسانی را علم حضوری می‌داند

رئیس موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره) با اشاره به اینکه در فلسفه اسلامی طبق آیات و روایات به این رسیده اند که حالات نفسانی از جمله اراده و ترس نوعی از علم حضوری است، گفت: ارسطو و برخی فلاسفه تنها علم به نفس را علم حضوری دانسته و سایر علوم را علم حصولی می دانند.

آیت الله مصباح یزدی با بیان اینکه درک مفهوم ترس همانند خود ترس است، بیان داشت: نفس انسان علاوه بر علم می تواند به چیزهای دیگری علم حضوری داشته باشد.

وی افزود: علم به نفس، علم به معلول و علم به علت از انواع علم حضوری است.

اگر کسی قابلیت درک داشته باشد، بدون واسطه خدا را می یابد

رئیس موسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی (ره) با تاکید بر اینکه خدا در همه جا حضور دارد، ابراز داشت: خدا از هیچ چیز غایب نیست، بنابراین اگر کسی قابلیت درک داشته باشد، می تواند خدا را بدون واسطه بیابد.

برخی روان شناسان روح را آن گونه که هست قبول ندارند

علامه مصباح یزدی با بیان اینکه برخی روح شان به قدری ضعیف است که از شناخت ماهیت خود نیز عاجزند چه رسد به خداوند، بیان داشت: این جمله بدین معنی است که بعضی از انسان ها وجود خود را به همین جسم می دانند و حتی برخی روان شناسان روح را نوعی رابطه مغز با اعصاب می دانند و روح را آن گونه که هست، قبول ندارند.

این استاد اخلاق حوزه علمیه با بیان اینکه روان شناسان شناخت را به سه دسته آگاهانه، نیمه آگاهانه و ناآگاهانه تقسیم بندی می کنند، گفت: برخی چیزهایی که می آموزیم را فراموش می کنیم و در اثر یک اتفاق چیزی که گویا اصلاً در ذهن ما وجود نداشته، به یادمان می آید، به این دلیل است.

علم حضوری انسان‌ها به خداوند بسیار ضعیف است

وی با بیان اینکه علم حضوری انسان ها به خداوند بسیار ضعیف است، گفت: مسائل مختلف اجازه نمی دهد که این مسئله به یاد انسان ها بیاید و طبق آیات قرآن زمانی که فردی همچون غرق شدن در دریا از خداوند منقطع می شود، به یاد خداوند متعال می افتد.

آیت الله مصباح یزدی با بیان اینکه در برخی روایات شناخت صفاتی که از خداوند در قرآن بیان شده است را حق معرفت معرفی می کنند، بیان داشت: البته این معرفت با آن معرفتی که خداوند به واسطه نورش بر دل اولیای الهی می تاباند، بسیار متفاوت است.