به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از شیراز، مناظره صادق زیبا کلام، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و عباس سلیمی نمین، مدیر مرکز مطالعات و تدوین تاریخ ایران امشب با موضوع «از انفعال تا اقتدار» در تالار صدرا و سینای دانشگاه علوم پزشکی شیراز برگزار شد.
در این مراسم صادق زیبا کلام در سخنانی با اشاره به نهضت جنبش دانشجویی در تاریخ معاصر ایران تصریح کرد: آنچه تحت عنوان جنبش دانشجویی است بعد از سقوط رضا شاه در شهریورماه 1320 پس از 7 سالگی دانشگاه تهران شکل گرفت.
وی با بیان اینکه آن موقع هیچ گاه آزادی سیاسی بین مطبوعات، احزاب سیاسی و تشکل های دانشجویی نبود ادامه داد: با سقوط رضا شاه فعالیت های سیاسی در کشور ظهور کرد و مطبوعات آزاد یکبار دیگر شگفتند و فعالیت های دانشجویی از سرگرفته شد.
این استاد دانشگاه افزود: مهم ترین و اصلی ترین جریان سیاسی که به وجود آمد جریان چپ مارکسیستی بین روشنفکران، روزنامه نگاران و هنرمندان به خصوصی در دانشگاه ها به وجود آمد و فعالان دانشجویی نیز عضو حزب توده ایران شدند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اضافه کرد: پس از آن در کودتای28 مرداد یکبار دیگر خفقان و استبداد حاکم شد و بسیاری از احزاب این حرب مجبور به فرار به آلمان و شوروی سابق شدند و بسیاری نیز محکومیت های طویل المدت شدند.
زیبا کلام بیان داشت: پس از رضا شاه جبهه ملی به رهبری دکتر مصدق سه سال محکوم شد و دکتر حسین فاطمی نیز تیرباران شد و آن موقع دانشگاه جایی بود که کانون ابراز مخالفت با شاه شد.
وی با بیان اینکه 16 آذر 32 در ناآرامی هایی که در دانشکده فنی به وجود آمد سه تن شهید شدند و این روز را روز دانشجو نامیدند بیان داشت: پس از انقلاب در در زمان آیت الله رفسنجانی دانشجویان با سیاستمداران کشور همخوانی نداشتند و برای ثبات نظام سکوت کردند.
زیبا کلام گفت: پس از آن جریان اصلاحات جریان دانشجویی با دموکراسی خواهی به اوج رسید که پس از تیر 78 مقداری از اصلاحات فاصله گرفت و همچنان طرفدار خاتمی باقی ماند و شور اولیه را از دست داد.
وی خاطرنشان کرد: جنبش دانشجویی امروز ذاتا دموکراسی خواه است و به دنبال ایده و آرمان های دموکراسی است و مهم ترین تحولی است که در جنبش دانشجویی به وجود آمده است.
این عضو هیات علمی دانشگاه ادامه داد: بعید است این جنبش دانشجویی به تزلزل برسد و هر جه جلو می رود به دنبال این است که باید دموکراسی وجود داشته باشد و انتخاباتی آزاد داشته باشیم.
زیبا کلام تاکید کرد: مهم ترین تحولی که در جنبش دانشجویی به وجود آمده این است که جنبش دانشجویی وارد مرحله جدیدی به معنای دموکراسی خواهی و نوعی بلوغ فکری،اجتماعی و سیاسی شده که آینده جنبش دانشجویی در گرو دموکراسی خواهی خواهد بود.
وی بیان داشت: مرحله جدید دانشجویی به کجا برود بستگی به موضوع سیاسی کشور و پییشرفت آن دارد.
آغاز جنبش دانشجویی در حکومت استبداد رضاخانی
مدیر مرکز مطالعات و تدوین تاریخ ایران نیز بیان داشت: آغاز جنبش دانشجویی در سال های استبدادهای حکومت رضاخانی آن زمانی که امکان هیچ گونه تحرکی نبود به وجود آمد.
سلیمی نمین ادامه داد: آن موقع روابط ایران با آلمان تیره شد و روند اعزام دانشجو به خارج از کشور که تازه آغاز شده بود به منظور کنترل دانشجویان متوقف شد و دانشگاه تهران تاسیس شد.
وی گفت: بعد از سقوط حکومت رضا خان فضا تغییر کرد و همزمان همه جریانات فکری و سیاسی در کشور فعالیت های خود را در دانشگاه ها آغاز کردند و در سال 1323 انجمن اسلامی در دانشگاه علوم پزشکی تهران به رهبری مرحوم بازرگان شکل گرفت.
این استاد دانشگاه ادامه داد: پس از گذشت سال ها جبهه دانشجویی ملی و جریان چپ حزب توده نیز شکل گرفت و پس از شهریور 1320 در واقع همه جریانات فکری این فرصت را پیدا کردند در دانشگاه فعال شوند.
وی بیان داشت: در دهه 1320 نگاه های مختلف دانشجویی طوری بود که نه جریان جبهه ملی به جریان دانشجویی شان مستقل داشت و نه جریان چپ.
سلیمی نمین خاطرنشان کرد: موضوع ترور نسبت به مخالفین رد هسته های مرکزی گروه های چپ گرا نگاهشان را به دانشجو ارایه می دهد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه این ادعایی که مطرح می شود بحث دانشجویی رادیکل شده و متاثر از جریان چپ است این اداعای فاقد عدله تاریخی است گفت: ملت ایران قبل از پیدایش قطب چپ در جهان مبارزات ضدبیگانه خود را آغاز کرده و جریان چپی وجود نداشت که بگوییم جنبش دانشجویی ما مبارزه با غرب را از جریان چپ آموخت.
مدیر مرکز مطالعات و تدوین تاریخ ایران تاکید کرد: این ادعا و برچسب زدن به جنبش دانشجویی که وقتی حرف از ضد استکباری می زنی متاثر از چپ است این فاقد ارزش تاریخی است و جنبش دانشجویی را از مواضع اصلی خود درور می کند.
وی با طرح این سوال که مگر می شود کسی دموکراسی خواه باشد و شعار ضد استکباری ندهدگفت: اگر جنبش دانشجویی در برابر انگلیس موضع می گیرد این است که انگلیس تمام آزادی ها ما را نفی کرده است.
در ادامه این مراسم صادق زیبا کلام در پاسخ به سوالات دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در مورد تغییرات جنبش دانشجویی از سال 88 تاکنون و نقش این جنبش در انتخابات ریاست جمهوری گفت: شرایط سیاسی کشور ربطی به جنبش دانشجویی ندارد، جریان دانشجویی مستقل از حکومت راه خود را پیدا کرده و به جلو می رود.
وی افزود: جنبش دانشجویی از خود عقل و شعور دارد و معتقدم که اینکه بگوییم جنبش دانشجویی دموکراسی خواه شده است.
زیبا کلام در پاسخ به اینکه نقش جنبش دانشجویی در انتخابات پیش رو چگونه خواهد بود بیان داشت: این بستگی دارد که اصلاح طلبان شرکت کنند یا نه و مراد من رهبری اصلاح طلبان است و مهم تر از آن رهبری اصلاح طلبان است.
این فعال سیاسی ادامه داد: تا به امروز معلوم نیست اصلاح طلبان در انتخابات شرکت کنند یا خیرو اینکه خاتمی کاندید شود ویا خیر؟ آیا شرایط برای رفع حصر کروبی و موسوی و آزادی زندانیان سیاسی بگذارند این معلوم نیست.
وی با بیان اینکه اصولگرایان جنبش دانشجویی را نمی خواهند تاکید کرد: اگر اصلاح طلبان در انتخابات شرکت کنند جنبش دانشجویی با تمام توان شرکت می کند و در اردوگاه اصلاح طلبان از نامزد اصلاح طلب خواهد بود.
اتهام بزرگی است که اصولگرایان جنبش دانشجویی را نمی خواهند
سلیمی نمین نیز در پاسخ به اظهارات زیبایی کلام گفت: این اتهام بزرگی است که می گویند اصولگرایان جنبش دانشجویی را نمی خواهند همین جلسه را اصولگرایان برگزار کرده اند.
وی با بیان اینکه البته تنگ نظری اصولگرایان را نفی نمی کنم خاطرنشان کرد: جنبش دانشجویی عقل دارد و هنوز که کاندیدا مشخص نیست و اینکه جنبش پشت سر باشد عاقلانه نیست.
این فعال سیاسی تاکید کرد: برخوردهای انحصاری کردن با جنبش دانشجویی صحیح نیست و معنای خوبی ندارد و تعیین وظیفه کردن برای جنبش دانشجویی عاقلانه نیست.
گفتنی است در این مناظره پس از اظهارات زیبایی کلام مبنی بر اینکه آینده جنبش دانشجویی در گرو دموکراسی خواهی خواهد بود تعدادی از دانشجویان با سوالات خود و حضور در تریبون مناظره مواضع تند گرفتند.
این دانشجویان تصریح کردند: جنبش دانشجویی امروز به سمت خرد ورزی می رود و در مناسبت های لجام گسیخته نمی رود و خردورزانه حرکت می کند. اینکه شما اعلام می کنید دموکراسی یعنی نداشتن زندان سیاسی در اوین، آزادی انتخابات و مطبوعات اینها را قبول نداریم و الزاما به سمت دموکراسی رفتن هدف امروز جنبش دانشجویی نیست بلکه ما به دنبال حفظ آرمان های انقلاب و حرکت در راستای شهدا و امام راحلمان هستیم.
زیبا کلام نیز در پاسخ به دانشجویان گفت: من تعارض بین دموکراسی و اسلام نمی بینم و اگر تعقل گرایی نبود نمی شد انتظار داشت که به سمت دموکراسی خواهی برود.
سلیمی نمین نیز بیان داشت: اگر دموکراسی خواه باشیم باید نسبت به تهدیدات آن حساس باشیم و در واقع تعبیر جنبش دموکراسی خواه تعبیری است که غربی ها هر جا بخواهند حرکتی به نفع خود باشد آن را انجام می دهند.
وی ادامه داد: اینکه شعار ضد آمریکایی دادن را انحراف در دموکراسی بدانیم بر اساس میل آنان نقض کنیم قانون اساسی این را نمی طلبد که برای نفی دموکراسی و نفی اراده ملت ایران باشد.
در بخش دیگری از این پرسش و پاسخ زیبا کلام خطاب به سلیمی نمین که دموکراسی را یک حرکت غرب گرایانه می داند گفت: پاسخ این صحبت ها روشن است و من چیزی نمی گویم.
وی افزود: یکی از موارد دموکراسی، نداشتن زندانی سیاسی است که باید این را حساب کنیم که در دولت هاشمی رفسنجانی چند نفر زندانی سیاسی داشتیم و چند نفر کشته شدند از 84 تاکنون چند نفر زندانی سیاسی داشته و در زندان کشته شده اند؟
سلیمی نمین نیز گفت: چرا بی خودی جلسه را گرم می کنید که حضار کف بزنند؟ جنبش دانشجویی باید مقابل دولت بماند و نه اهداف غربی ها را دنبال کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: امروز نیز دولت احمدی نژاد از روزی که تمایل ماندن در قدرت می کند موضوع ارتباط با غرب را مطرح می کند.
وی تاکید کرد: دموکراسی خواهی تعبیر زییاست و این کار هنرمدانه است و با دموکراسی در ایران هیچ مستبدی حاکم نشده جز اینکه حمایت خارجی داشته باشد.
سلیمی نمین خاطرنشان کرد: نباید جنبش دانشجویی تشویق کنیم که از شعار ضد استکباری دور شوند.