مذاکرات آلماتی، در صورتی که گروه 1+5 در موضع برابر و عادلانه حرکت کند، می تواند فصل جدیدی را برای طرفین رقم زند...
باشگاه دانشجویان «خبرگزاری دانشجو» -سجاد مصطفی پور- کارشناسی ارشد روابط بین الملل؛ 8 اسفند در حالی قطار مذاکرات ایران با 1+5 به آلماتی قزاقستان می رسد که طرفین سه دور مذاکرات در استانبول، بغداد و مسکو را پشت سر گذاشته اند ولی از دل این نشست ها نتیجه ی خاصی بیرون نیامده است.
با مروری بر مذاکرات پیشین، خلا روند اعتمادسازی در جریان گفت و گوها را می توان مشاهده نمود، امری که، طرف های غربی سهم بسیار بالایی از آن را در اختیار دارند. از یک طرف،گروه 1+5 همواره با نگاهی برتری جویانه و مسلط، روند مذاکرات را با تحت شعاع قرار دادن خواسته ها و شروط ناعادلانه خود به بن بست کشانیده است. از طرفی دیگر، جمهوری اسلامی ایران به دلیل ارائه گفتمان اصیل اسلامی و دفاع از حقوق مسلم ملت خویش، در هر شرایطی سر تعظیم در مقابل خواسته های طرف های غربی فرو نیاورده و همواره بر مواضع و اصول خود، با ارائه استدلال های شفاف و منطقی پافشاری نموده است.
مذاکرات آلماتی، در صورتی که گروه1+5 در موضع برابر و عادلانه حرکت کند، می تواند فصل جدیدی را برای طرفین رقم زند، ولی با نگاهی بر روند فعلی و اقداماتی که کشورهای غربی علیه جمهوری اسلامی انجام دادند، تحقق این امر کمی بعید به نظر می رسد.
طرف های غربی به سرکردگی آمریکا، با ایجاد تنگناهای مختلف برای جمهوری اسلامی ایران در زمینه های پزشکی، علمی، اقتصادی و ... در قالب تحریم های بین المللی سعی در به زانو نشاندن اراده مسئولان و مردم ایران اسلامی دارند، این کشورها با دید استعماری که میراث گذشته ننگین شان است در تلاشند با امتیاز گیری از ایران در روند مذاکرات، به خواسته های خود جامعه عمل بپوشانند؛ چرا که همراه کردن کشوری همانند ایران که ام القرای جهان اسلام محسوب می شود می تواند بسیاری از اهداف طرف های غربی را محقق نماید.
در مقابل، جمهوری اسلامی ایران از یک سو، با تکیه بر توانمندی های خویش و پیشرفت های چشمگیر در زمینه های علمی، پزشکی و نظامی و... و پیروزی های بزرگ در مقابل طرف های غربی همچون رویدادهای منطقه به ویژه سوریه، دلیلی برای انعطاف و امتیاز دادن در مذاکرات را نمی بیند. از سوی دیگر، به دلیل ماهیت جمهوری اسلامی ایران و حاکمیت مبانی دینی در ساختار نظام؛ عدالت، برابری، دفاع از حقوق ملت و مقابله با زیاده خواهی جز اصول اساسی می باشند که هیچ وقت از سوی دیپلمات های حاضره در مذاکره نادیده انگاشته نمی شود.
مع الوصف، گروه 1+5 برای دستیابی به موفقیت در مذاکرات بایستی چند فاکتور مهم را مدنظر خود قرار دهد؛
1-مسئله هسته ای ایران را جز حقوق اساسی ملت ایران بداند و از طرح شروطی چون تعلیق مسئله هسته ای، تعطیلی نیروگاه ها و توقف غنی سازی سخنی به میان نیاورند.
2-ذهنیت خود را نسبت به جمهوری اسلامی ایران تغییر دهد و همیشه در مسئله ی هسته ای فتوای مقام معظم رهبری مبنی بر حرام بودن دستیابی به سلاح هسته ای را پیش فرض خود قرار دهند و بدانند که ایران در راستای دستیابی به انرژی صلح آمیز هسته ای گام بر می دارد.
3-مواضع نا عادلانه و غیر منطقی خود نسبت به جمهوری اسلامی ایران همچون اعمال فشار و تحریم های بین المللی را تغییر دهند؛ چرا که اصل اساسی تغییر موضع، گفتار صرف نیست، باید در عمل هم مشاهده شود.
4-در مورد مسئله فلسطین و سوریه و بحرین، نگاهی متفاوت از نگاه موجود را مدنظر بگیرند و سخن از موضع بالا و مستکبرانه را در دستور کار خود قرار ندهند و به اصل حق تعیین سرنوشت ملت ها احترام بگذارند.
در این بین دیپلمات های ایرانی بایستی با تاکید بر حقوق ملت ایران و با پیروی از رهنمودهای مقام معظم رهبری، روند مذاکرات را به گونه ای هدایت کنند که طرف های غربی به سازش ناپذیر نبودن جمهوری اسلامی ایران در مورد مواضع ناعادلانه شان باور پیدا کنند، چرا که در ظاهر امر، کشورهای غربی نمی خواهند به هیچ وجه، اراده و خواست پولادین ملت ایران را در دفاع از آرمان های انقلابشان را جدی بگیرند و از اقدامات خود دست بکشند.
تیم مذاکره کننده ایرانی باید مسیر حرکت خود در مذاکرات را به گونه ای تنظیم کنند که امتداد خون شهدای انقلاب اسلامی، هشت سال دفاع مقدس و شهدای جهاد علمی باشد، تا خدای ناکرده انحراف از این راه مشاهده نشود. آنها بایستی از پذیرش هرگونه خواسته ی غیر عادلانه و مستکبرانه طرف های غربی امتناع ورزند و مبنای هرگونه توافق در مذاکرات را، اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی و امام خمینی(ره) و خلف صالح ایشان، مقام معظم رهبری قرار دهند.