گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ ملا محمدعلی مجتهد، معروف به مرحوم آیتالله احمد مجتهدی تهرانی از علمای بنام تهران بود که سال 86 بدرود حیات گفت، اما سخنرانیها و پندهای عرفانی و اخلاقی وی به یادگار مانده است و میتوانیم هر چند به صورت مجازی هم که شده پای درس این استاد اخلاق تلمذ کنیم.
آیتالله مجتهدی رابطه خوبی با طلاب داشت، طوری که فضای گرم و صمیمی بر حوزه علمیهشان حاکم بود. این استاد برجسته اخلاقی، مباحث را چنان رسا ارائه میداد که بر دل مینشست؛ به طوری که حتی هم اکنون نیز نشستن پای صحبت و کلاس اخلاق ایشان خالی از لطف نیست.
غرر الحکم کتابی است که احادیث مولا امیر المومنین(ع) درآن جمع شده است. قال امیرالمومنین(ع): «صیام القلب عن الفکر فی الآثام أفضل من صیام البطن عن الطعام». روزه قلب از فکر در گناه بهتر است از روزه شکم. روزه بگیرم چیزی نخورم. این روزه بطن است. سحری بخورم و تا افطار چیزی نخورم به این می گویند روزه بطن. اما آن روزه ای که از روزه بطن بهتر است، روزه قلب از فکر در گناه.
روزه قلب چیست؟ فکر این که گناه نکنم. فکر این که به زن ها نگاه کنم را نکنم. فکر گناه را هم نکنم. نه این که گناه نکنم. فکر گناه را هم نکنم.
باز دومرتبه یک حدیث دیگر هم شبیه همین. و قال (ع)ایضاً: «صوم القلب خیرٌ من صیام الّسان». قلب آدم روزه باشد بهتر از آن است که زبان آدم روزه باشد. این روزه خاص الخاص است که قلب آدم هم باید روزه باشد.
روزه زبان
و قال (ع) ایضاً: «صوم القلب خیرٌ من صیام الّسان و صوم الّسان خیرّ من صیام البطن». روزه لسان از روزه شکم بالاتر است. زبانمان هم غیبت نکند دروغ نگوید شکمم روزه است، چیزی نمی خورم امّا زبانم غیبت می کند. فایده ندارد.
چنانچه قلب خود را روزه داری/ به از آن که زبان را روزه داری
زبان خویش را گر روزه داری/ به از آن که شکم را روزه داری
این ها خوب است، این ها را آدم عمل کند. درس اخلاق همین است دیگر. درویش بازی که درس اخلاق نیست. بعضی ها خیال می کنند. هرجا که آدم برود اینجوری بشود درس اخلاق است. چرت بزند. شب ها تا صبح نخوابد. غذا نخورد. دیوانه می شود. بعضی درس اخلاق ها بعضی آدم ها را دیوانه می کند. یک بنده خدایی سالی یکی دیوانه میداد بعد شد ماهی یکی بعد هفته ای .
ولی ما اینجا درس اخلاقمان اینجور نیست. درس اخلاق ما کسی را دیوانه نمی کند. بپرسید. قم که می روید از آیت الله بهجت. از آیت الله جوادی آملی بپرسید، کجا درس اخلاق برویم. هرجا که نمی شود برویم. پای هر منبری بشینی. هرجا که اهل عشق اند و هو هو هو! بچه بازی! در سجده داد می زنند. یک دین من در آوردی! یک دسته جوان هم گول می خورند، می روند دور و بر این جور آدم ها، دیوانه می شوند.