به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، سیدعباس صالحی در اولین نشست خبری خود با خبرنگاران که صبح امروز در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، با بیان اینکه تسریع در کارها و تکریم ارباب رجوع فرهنگی یکی از مسائلی بود که به اداره کتاب مطرح کردم، گفت: کسانی که به اداره کتاب می آیند عمری را مصروف کارهای فرهنگی و فضای فرهنگی کرده اند، گزارشی که من از کمالی نژاد، سرپرست اداره کتاب دریافت کرده ام نشان می دهد که در این یک ماه اخیر روند سرعت پاسخگویی رو به جلو بوده است.
وی اظهار داشت: نگاه در دولت جدید جدی و در ارشاد جدی تر است؛ اگر بخواهیم رابطه اقتصاد و فرهنگ را فعال تر کنیم، باید قواعد اقتصاد را در حوزه فرهنگ پیاده کنیم، حوزه فرهنگی جریان فرهنگی را اداره می کند و کتاب یک کالای فرهنگی است؛ از این رو باید در تولید، توزیع و ترویج کتاب نهادهای صنفی و بخش خصوصی را جدی تر و حضور بخش حاکمیتی را در آن به حداقل برسانیم؛ تنها در فضای اقتصاد نیست که دولت ها ضعیف هستند در حوزه فرهنگ هم این مشکل وجود دارد وباید زیرساخت ها را فراهم و مدیریت را به اصحاب فرهنگ در تولید و توزیع بسپارند. در واقع دولت نباید رقیب بخش خصوصی شود؛ در حالی که این اتفاق افتاده و در توزیع نیز هم شاهد این اتفاق بوده ایم.
معاون فرهنگی وزارت ارشاد در بخش دیگری این نشست در پاسخ به پرسش خبرنگار اخبار رادیو گفت: ما نویسنده ممنوع القلمی در داخل کشور نداریم، البته نگاه های در این زمینه وجود داشت اما پشتوانه قانونی برای آن پیدا نکردم. اینکه برخی از افراد در سال هایی نمی توانند کتابشان را چاپ کنند مسیری بود که برخی از این کتاب ها در این یک ماه با این ابلاغیه طی کردند و نکاتی دیگر از این قبیل. تجدیدنظرهای کتاب جدی شده و مسیری برایش درنظر گرفته شده است؛ در عین حال به دلیل مشکلات در اجرای سلیقگی قانون و عدم کارشناسی درست تجدید نظر صورت خواهد گرفت، البته در خصوص ناشران تعلیقی هم پرونده های برخی از آنان حل شده و برخی دیگر نیز در حال حل است؛ با این حال ممکن است در صورت عدم اجازه قانون صورتی برخی از نویسندگان همانطور تعلیقی بماند.
صالحی ادامه داد: زمانی که من به معاونت فرهنگی آمدم فکر می کردم فقط باید به فرهنگ کشور فکر کنم، اما دیدم که 99 درصد باید به بودجه این معاونت فکر کنم؛ طبیعی است که من زمانی آمدم که بحث های مالی مطرح بود که چه مقدار مقدورات لازم در اختیار داریم که به واسطه آن به برنامه ریزی بپردازیم، در کنار این مسائل طلبکاری ها و بدهکاری های معاونت فرهنگی هم مطرح شد، خوشبختانه طلبی از کسی نداریم اما بدهی های داریم که تیم قبلی وزارت که هنوز با ما کار می کنند به ما گزارش دادند که بر مبنای آن معاونت فرهنگی 64 میلیارد تومان بدهی دارد؛ متاسفانه شخصیت ها به اعتبار حقوقی شان قول می دهند که این امر محترم نیست و یک آفت در جامعه است.
وی در بخش دیگری از سخنانش بحث ناشران را بدترین بحث حاضر دانست و ادامه داد: بدهی چند میلیاردی ما به ناشران موضوع بدی است که ناشرین در این چند سال با چنگ و دندان وضعیت خود را حفظ می کنند در دو و سه سال اخیر این حوزه دچار مشکل شده و ما این مسئله را جزء اولویت های اولمان قرار دادیم تا تعهدمان را به ناشرین اثبات کرده باشیم؛ البته جلسات بودجه ای هم داشتیم که در آن راستا ناشرین را طبقه بندی و اولویت بندی کرده ایم. خوشبختانه مسیر آغاز شده و پرداخت بدهی ها در حال حاضر در حال پرداخت است.
صالحی در بخش دیگری از این نشست در خصوص بحث چاپ در کشور اظهار داشت: متاسفانه صنعت چاپ ما دارای مشکل است که از طرفی از آن به عنوان صنعت یاد شده و از طرفی به اعتبار وجوه فرهنگی، متولی این صعنت وزارت ارشاد شده است؛ در حالی که یک صنعت نشر، صنعتی مظلوم به حساب می آید. در حال حاضر محصولات چاپی با تنوع بالایی روبرو هستند و فقط باید در شکل سنتی کتاب را دید که شاید بیست درصد به کتاب و نشریه مربوط می شود و بخش وسیع آن تنوع محصولات چاپی است؛ متاسفانه فاصله زیادی با آنچه که باید باشیم وجود دارد.باید به صنعت چاپ توجه کنیم اگر به عنوان صنعت اشتغال آمیز و درآمدزا به چاپ نگاه شود یکی از اتهاماتی که به جمهوری اسلامی به عنوان شیعه به ما می زنند که ما در جهان اسلام قرآن را به عنوان متن اساسی خود می شناسیم اگر صنعت چاپ فعال شود یکی از فایده های اساسی ما در این زمینه خواهد بود.
وی افزود: ارشاد تا سال 85 به ناشرین کاغذ می داد اما پس از آن قرار بر این شد تا یارانه های کاغذ به ناشرین تعلق بگیرد که البته کار خوبی بود. دولت های قبلی کاری کرده بودند که بخشی از رانت خواری در نقل وانتقال کاغذ پیش آمده بود از این رو در سال 85 قرار شد که کاغذ به صورت مستقیم به ناشران داده نشود و در مقابل کمک های که به ناشرین صورت گیرد جبران ساز حذف کاغذ باشد.
صالحی در همین زمینه افزود: آن اتفاقی که به نظرم باید در حوزه نشر رخ دهد شفافیت در خرید است ؛به عبارتی دیگر ما باید در اتاق های شیشه ای زندگی کنیم تا غفلت ها به حداقل برسد، اما وقتی در پشت دیوارهای قطور قرار می گیریم به طور طبیعی میل های برای سلیقه گرایی و جناح گرایی پیش می آید.
وی در بخش دیگر سخنان خود گفت: چون ناشر به ارشاد اعتماد می کند و کتابش را نزد ما می آورد اگر چیزی از سیستم داخلی ارشاد منتقل شود گناه، جرم و اعتمادسوز است؛ در خصوص مسئله ای که در این خصوص اتفاق افتاده بود بلافاصله با مسئول اداره کتاب ارتباط برقرار کردم و از وی خواستم که این مسئله پیگیری شود؛ در حالی که ما باید فضایی در معاونت فرهنگی برای ناشرین و مولفان فراهم کنیم تا آنهااحساس کنند که ارشاد خانه خودشان است و زمانی که کتاب هایشان را به ما می سپارند احتیاجی به قفل و گاوصندوق نداشته باشند، هنوز نمی توانم قضاوتی در مورد این مسئله داشته باشم. امروز صبح این مسئله را پیگیری کردم و متوجه شدم که این اطلاعات قبلاً منتشر شده و ناظر بر کتاب های چاپی نشر چشمه بوده است؛ البته این موضوع دو حالت دارد، نخست اینکه یا آثار چاپ شده بود و یا اگر آثار چاپ نشده باشد باید از سوی مجموعه امنیتی وزارتخانه پیگیری شود که البته اگر این اتفاق از سوی نیروهای امنیتی دوره قبل انجام شده باشد، پیگیری و هشدار داده خواهد شد و اگر از دوره قبل بوده باشد حتماً برخورد می کنیم؛ در هر صورت این هشدار وجود دارد که سیستم امنیتی معتبرتری شکل دهیم تا اعتماد ناشر را حفظ کنیم.
وی در ادامه در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران حاضر در جمع مبنی بر مکان نمایشگاه کتاب سال 93 تصریح کرد: نمایشگاه کتاب تهران رویداد مهم حوزه کتاب در کشور به حساب می آید و ترقی، ارتقاء و بهبود آن مسئله مهمی است؛ جلساتی درباره بهبود نمایشگاه سال 93 برگزار و در این راستا با کارشناسان این حزوه به گفت‌وگو نشستیم و زمانی که تازه به معاونت فرهنگی آمده بودم با معاون اجتماعی دیدار داشتم و در آن دیدار بیان شد که باغ کتاب آمادگی میزبانی نمایشگاه کتاب سال 93 را دارد، در این جلسه قرار بر این شد ظرفیت مکانی نمایشگاه بررسی و منتقل شود؛ اما در جلسه اخیری که با اشعری، سرپرست باغ کتاب داشتیم، وی گفت که د برای سال 93 باغ کتاب آمادگی نمایشگاه کتاب را ندارد به هر حال باغ کتاب تنها گزینه مسئولین قبل بوده که البته با این صحبت اشعری منتفی شد.
وی در پاسخ به پرسش یکی دیگر از خبرنگاران در خصوص کتاب دولت‌آبادی با بیان اینکه کتاب دولت‌آبادی قبلا مراحلی را طی کرده است، اظهار داشت:علاقه من به داستان و رمان زیاد است و من خودم این کتاب را خوانده‌ام اما نمی‌توانم قضاوتی درباره آن داشته باشم. دولت‌آبادی از مفاخر ادبیات ایران است و طبیعتا نشر آثار وی در ایران افتخاری برای ایران و فرهنگ فارسی زبان به حساب می‌آید، من قانون‌مدار و قانون‌گرا هستم و طبیعتا نمی‌توانم تبصره ای مبنی بر متفاوت بودن آن کتاب بزنم؛ البته با همه احترامی که به دولت‌آبادی قائل هستم باید بگویم مسیر تجدیدنظر کتاب به صورت قانونی و با رعایت همه امور مرتبط در حال طی شدن است. البته راجع به همه ناشرین این مسیر را خواهیم داشت و من علاقه‌ای ندارم که در فضای رسانه‌ای و سیاسی اعلام حقوقی اتفاق بیفتد، چرا که باید محکم کاری شود و سند حقوقی مسیر کارشناسی‌اش را به خوبی طی کند.
صالحی گفت: اگر کتاب را حلقه‌ای در نظر بگیریم از بحث پدیدآورندگان تا مخاطب این حلقه نهایی مسیر قلب را تعیین می‌کند؛ در واقع اگر بخواهیم اقتصاد نشر فعال شود حوزه کتاب باید از آخر شروع کند. به عبارتی باید مخاطب و مصرف‌کننده را جدی گرفته شود؛ در سیاست‌ها و برنامه‌ها این موضوع مطرح می‌شود که مخاطب در اقتصاد نشر جدی گرفته شود و علاوه بر آن تکنولوژی‌های جدید هم جدی گرفته شوند. به عبارت دیگر کتاب امروز در قالب کتاب مکتوب فقط نباید دیده شود، امروزه باید تعریف‌های جدیدی را از کتاب پیدا و به رسمیت بشناسیم؛ متاسفانه در حال حاضر سامانه روشنی برای کتاب الکترونیک نداریم.
وی افزود: یک بخشی از فضاسازی برای مخاطب این است که حوزه الکترونیک کتاب را فعال کنیم و فرهنگ مطالعه را وسیع‌تر از کتاب کاغذی قرار دهیم و مطابق با نسل جدید کتاب را در دسترس مخاطبین قرار داده و به آن رسمیت بخشیم البته مشکل حقوقی کتاب الکترونیک باید برطرف شود.
معاون فرهنگی وزارت ارشاد در ادامه تصریح کرد: به طبع نباید سیستم‌های جایزه سازی دولتی حذف شود هم فضای فرهنگ جهانی و هم مسیری که خودمان طی می‌کنیم نشان می‌دهد باید بذر فرهنگ را در فضای خصوصی کاشت و به میوه آن امید داشت و با این نگاه است که جایزه‌های خصوصی اهمیت پیدا می‌کند. این امر می‌تواند موج‌های جدید فرهنگ را همراه باعمق بیشتر ثبات و تنوع بیشتر ایجاد کند طبیعی است نگاه دوره جدید این است که این امر را به رسمیت بشناسدو در چارچوب قوانین از آن حمایت می‌کند.
صالحی در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: برای معاونت فرهنگی وزارت ارشاد 41 وظیفه ثبت شده است؛ اما ساختار این معاونت محدود و عملا در حوزه چاپ و نشر خلاصه شده است. حوزه شعر هم یکی از وظایف معاونت بوده اما این امر حوزه شعر را از معاونت دور کرد ؛ با این حال امسال وزیر درخواست داشت تا جشنواره فجر شعر از سوی معاونت فرهنگی پیگیری شود، البته ما منتظر استفصار هستیم که ببینیم منظور وزیر از بیان این صحبت چه بوده درنهایت اگر این رفت و برگشت اتفاق بیفتد تکلیف شعر و شاعری هم مشخص می‌شود.
وی در بخش پایان سخنانش در خصوص کتابی به نام روز «حسین علیه السلام» که از سوی نشر چشمه به چاپ رسیده است،خاطر نشان کرد: هفته گذشته ناشر مربوطه کتاب را برای من آوردتا بخوانم. صحبت‌هایی بود مبنی بر اینکه یکی از واژه‌های استفاده شده در این کتاب عربده‌های امام حسین علیه السلام است اما من با مطالعه‌ای که از این کتاب داشتم در صفحه 83 نوشته شده بود امیر گفت: «یکی بشود شمر و عربده‌ای سر بدهد» خب از این جمله روشن است که شمری که می‌خواهد تعزیه‌گردان شود باید عربده سر دهد؛ از این رو من شک کردم که شاید نسخه دیگری از کتاب در اختیار من قرار داده شده تا مطالعه کنم؛ به همین دلیل با کمالی‌نژاد، سرپرست اداره کتاب گفت‌وگویی داشتم و از وی خواستم تا کتابی را که در اختیار من قرار دارد با کتاب وی را مطالعه نمایم .شب گذشته نیز طی صحبت‌هایی که با وی داشتم مشخص شد هیچ مطلبی از کتاب عوض نشده و نسخه‌ای که به دست من رسیده مطابق با همان کتابی است که در اختیار کمالی‌نژاد قرار دارد، این موضوع نشان می‌دهد گاهی حرف‌هایی در فضای رسانه‌ای پیش می‌آید که حداقل مطابق با واقع نیست اما اتفاقاتی از این قبیل هم گاهی می‌افتد اما در نهایت باید بگویم این کتاب آن نبودکه من فکر می‌کردم.