گزارشی از وضعیت این روزهای کتاب؛
گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ حدود یک هفته از گزارش 100 روزه دولت جدید در حوزه های مختلف گذشته که بحث، انتقاد و تشویق های فراوانی هم به همراه داشته است؛ از جمله این حوزه ها حوزه فرهنگ و ریزتر حوزه معاونت فرهنگی است که کارهای مهم این حوزه در این گزارش 100 روز آمده است.
- تلاش برای ایجاد حسن ظن در اصحاب فرهنگ از طریق جلسات و دیدارها و بازسازی اعتماد
- معرفی 170 نفر از نویسندگان برای استفاده از تسهیلات بیمه‌ای صندوق حمایت، معرفی 1069 واحد چاپخانه
- لیتوگرافی و صحافی برای دریافت مبلغ 100 میلیارد ریال تسهیلات ارزی
- برگزاری چهار نمایشگاه کتاب استانی با پرداخت یارانه 40 درصد
- خرید 10 میلیارد ریال از ناشرین کشور و اهداء 430 هزار جلد کتاب به مراکز علمی کشور
- تسهیل در روند بررسی و صدو مجوز چاپ کتاب به تعداد 11169 عنوان کتاب
- اجرای طرح نصب سیستم صدور مجوز مجازی کتاب در استانها کشور
- ایجاد یک تفاهم اولیه در مورد رابطه امنیت و فرهنگ و برداشتن فضای امنیتی از حیطه فرهنگ
- حلّ مسأله ممنوع القلم بودن برخی نویسندگان در داخل کشور
- دستور تجدیدنظر درباره کتبی که غیرمجاز یا مشروط شده است و شروع بررسی ها رفع توقیف و صدور مجوز به 20 کتاب
- تعیین شورای علمی-برنامه ریزی نمایشگاه کتاب سال 93
- پیگیری و تمهیدات لازم برای هفته کتاب با حضور گسترده تر نهادهای عمومی، دولتی و خصوصی و برگزاری جشنواره صنعت چاپ با تکفّل و اداره تشکل های مرتبط به صنعت چاپ
نکته قابل توجه و مهم در این گزارش این است که مطمئناً بیشتر از اینکه گزارش ها از طرف مسئولان اعلام شود، ناشرین یا نویسندگان هستند که می توانند در این خصوص اعلام نظر کرده و رای دهند.
در واقع در این صد روز که از آمدن دولت جدید می گذرد در این حوزه مصاحبه ها و خبرهایی از حوزه کتاب و نشر منتشر شد که بیشتر به بحث ممیزی می پرداخت و مسئولان از وزیر ارشاد تا معاون فرهنگی بیشتر بر طبل ممیزی کوبیدند و صدایش را بلند کردند. البته نباید از این نکته غافل شد که مسئله ممیزی بسیار مهم است؛ اما اگر ناشر کاغذی برای چاپ نداشته باشد و یا چاپ خانه نباشد که کتاب چاپ کند دیگر مسئله ممیزی آنقدر مهم نمی شود که در هربرنامه ای بخواهیم در موردش صحبت کنیم.
در جلسه ای که در هفته کتاب برگزار شد و تشکل های نشر به دیدار معاون فرهنگی ارشاد آمدند دغدغه هایی را مطرح کردند که ممیزی جزئی از این دغدغه ه ابود و در کنار آن مسائل مهم تر دیگری هم بیان شد که در ذیل آمده است.
معافیت مالیاتی کتاب فروشان را حل کنید/ به جای بالا بردن آمار به کارهای دیگر بپردازید
قدیانی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران خطاب به صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد در این جلسه گفت: در 30 سال گذشته مسئولین سعی می‌کردند آمارها را به نسبت سال‌های قبل بالاتر ببرند، امیدوارم که شما به جای بالا بردن آمار به کارهای دیگر بپردازید، ما معتقدیم که مانند اوایل انقلاب که 2 نمایشگاه بزرگ برگزار می کردیم که یکی نمایشگاه کتاب تهران و دیگری نمایشگاه دهه فجر بود، بتوانیم در همین دو نمایشگاه کتاب را در اختیار مردم قرار دهیم.
وی با اشاره به جلسه سال گذشته و دیدار با رئیس جمهور گفت: بحث معافیت ناشران در آن جلسه حل شد، اما مالیات کتابفروشان همچنان حل نشده باقی مانده است و ما امیدواریم با کمک وزارت ارشاد این اتفاق بیفتد و کتابفروشی ها هم از مالیات معاف شوند. زیرا ما کتابفروشی را در شیراز داشتیم که در طول 2 سال مالیاتش به 500 میلیون تومان رسیده بود و چون برای مقدور نبود که این مبلغ را پرداخت کند این مسئله باعث شد که کارش را تعطیل کند.
در بحث نشر آموزشی چرخ پنچم یک گاری هم نیستیم
همچنین قلم چی، ناشر انتشارات قلم چی با بیان اینکه انتشارات من در زمینه آموزشی تمرکز دارد، بیان کرد: کارهای ما فقط نباید یک جنبه داشته باشد و باید از زوایای دیگر نیز به آن نگاه کنیم و نگاه خوشبینانه داشته باشیم. در 2 و 3 سال اخیر که در نمایشگاه های لندن یا فرانکفورت شرکت کردم 2 جنبه حضور ناشران برای من جالب بود که ما در هیچ کدام آن توانایی لازم را نداریم، یکی بحث های آکادمیک است که در دنیا بسیار به آن توجه می شوم اما من می توانم بگویم که در مجموعه کارهای آکادمیک به هیچ عنوان ما حضور نداشتند در صورتی که از کشورهای مختلف آسیایی بودند که در این زمینه پیشرفت کردند. یک موضوع دیگر این است که ما در دنیا وضعیت خوبی داریم و به قول یکی از نویسندگان غربی، ایرانی‌ها دو ویژگی دارند، یک نکته اینکه به گذشته پرشکوه شان افتخار می کنند و دیگر اینکه منتظر آینده ای هستند که افتخار باشد وضع ما هم اکنون اینگونه است. دو سال گذشته مهم ترین نشری که در دنیا وجود داشته است نشری آموزشی است اما ما در بحث نشر آموزشی چرخ پنچم یک گاری هم نیستیم.
تکثیر بدون مجوز کتاب‌های خارجی فشارهای زیادی را به ناشرین واقعی وارد کرده
علیرضا ربانی، سخنران انجمن فرهنگی ناشران بین المللی گفت: این انجمن چندی قبل یازدهمین نمایشگاه کتب کاربردی و دانشگاهی را برگزار کرد؛ اما متاسفانه نابسامانی‌ها در حوزه فروش کتاب‌های خارجی مشکلات زیادی را پیش روی ما قرار داده زیرا سوداگرانی که اسم ناشر را به یدک می‌کشند تلاش ناشران واقعی را از بین می‌برند.
وی بااشاره به مشکلات در این حوزه ادامه داد: تکثیر بدون مجوز کتاب‌های خارجی فشارهای زیادی را به ناشرین واقعی وارد کرده همچنین عدم وصول مطالبات ناشران خارجی از دوره بیست و چهارمین نمایشگاه کتاب تهران شرایط را سخت‌تر کرده زیرا حساب ناشران مسدود شده و نمی‌تواند سفارشات جدید خود را به ناشران خارجی ارائه کنند. لذا اگر مشکل حل نشود در نمایشگاه بعدی قطعا در بخش بین الملل با مشکل مواجه خواهیم بود.
ربانی همچنین بالا بودن قیمت کتاب‌ها، هزینه غرفه و حمل و نقل، وضعیت چادرهای بخش بین الملل در نمایشگاه تهران، حذف بخش یارانه‌ای از ناشران بین المللی، عدم عضویت معاهده کپی رایت و کنوانسیون برن را از سایر مشکلات ناشران بین المللی عنوان کرد و گفت: حضور آثار ایرانی در عرصه‌های جهانی آرزوی تمام دست اندرکاران فرهنگ و کتاب است اما به تاسیس آژانس‌های ادبی نیاز است تا بتوانند چکیده و خلاصه‌های دقیق و مفیدی را از کتاب‌های ایرانی جهت ارائه در نمایشگاه‌های خارجی تهیه کند.
همه این مسائل و مسائل دیگر از دغدغه های اهالی نشر است که شاید ممیزی را به کنجی ببرند.
درصد کمی از کتاب ها ممیزی می شوند که حتی به شمارش هم نمی‌آیند
به گفته اسماعیلی، معاون اسبق فرهنگی ارشاد سالانه حدود 70 هزار کتاب برای مجوز به اداره کتاب ارشاد می ایند اما درصد کمی که حتی به عدد هم نمی توان آنها را شمارش کرد.
مطمئنا زمانی می توانیم گامی به جلو برداریم که دست از سیاه نمایی و تخریب کردن دیگران برداریم؛ اینکه تجربه های قبل را سرلوحه کارمان قرار دهیم خوب است اما در حال حاضر چاپ و نشر کشور حال خوبی ندارد و به جز مسئله ممیزی و نویسندگان ممنوع القلم و امنیتی جلوه دادن حوزه نشر و کتاب مسائل دیگر هم وجود دارد که مسئولان ارشاد باید بدا توجه کنند.
ارسال نظرات