گزارش اختصاصی از اندیشکده«رند»؛
گروه بین الملل«خبرگزاری دانشجو»؛ به نظر می رسد اندیشکده های پژوهشی و تحقیقاتی در هر کشوری عمدتا بر روی موضوعات داخلی تمرکز دارند و وظیفه آنان ارائه گزارش و اطلاعاتی درباره مسائل و مشکلات جاری داخلی کشورشان باشد ولی در این بین اندیشکده ها و مراکز تحقیقاتی نیز به صورت اند شمار وجود دارند که از سوی نهادهای خاصی حمایت می شوند و وظایفی متفاوت و فراتر از آنچه از یک اندیشکده انتظار می رود را انجام می دهند. یکی از این اندیشکده ها، «اندیشکده رند» واقع در ایالات متحده آمریکاست. که درای ماهیت نظامی، امنیتی و اطلاعاتی است که بیش تر در حوزه« امنیت ملی» فعالیت می کند.
«اندیشکده رند» در سال 1948 با تامین مالی خصوصی و به عنوان موسسه‌ای غیر انتفاعی تاسیس شد که دارای رابطه تنگاتنگی با وزارت دفاع آمریکا ـ به دلایل اشراف در سه حوزه نظامی، امنیتی، اطلاعاتی ـ است.به همین دلیل از سوی وزارت دفاع این کشور تغذیه مالی و حتی اطلاعاتی می شود.
شعاری که «اندیشکده رند» بدان اشاره می کند این است که« ما بر این باوریم افراد باید تصمیم بهتری بگیرندزمانیکه با واقعیات روبرو می شوند» پس بدین ترتیب می توان گفت آنچه توسط این اندیشکده منتشر می شود می تواند مبنای قضاوت و یا حداقل بحث باشد که دلیل بسیار مهم این امر هم وابستگی «رند» به نهادهای حاکمیتی ایالات متحده آمریکاست.
نکته جالب این است که اندیشکده«رند» صرفا در آمریکا فعالیت نمی کند بلکه در کشورهایی اروپایی نیز حضور درد و با محوریت« تحقیقات دفاعی و سیاست خارجی» فعالیت می کند.
مسئله اساسی این است که اندیشکده«رند» به عنوان یکی از مهم ترین اتاق فکرهای دولتمردان آمریکایی فعالیت می کند و در واقع یکی از طراحان اصلی برنامه های سیاست خارجی و حوزه های دفاعی این کشور محسوب می شود.
حال با ذکر چنین سابقه از اندیشکد«رند» نکته مهم آن است که باید گزارشات منتشر شده از سوی این اندیشکده مورد توجه قرار بگیرد به ویژه گزارشاتی که« رند» درباره مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 منتشر می کند، چون زمانیکه اطلاعات شفافی از سوی تیم دیپلماسی کشورمان درباره مذاکرات ارائه نمی شود اطلاعات ارائه شده از سوی چنین موسسه یا اندیشکده هایی که دارای وابستگی حاکمیتی هستند می تواند مهم و کمک کننده باشد.
حال به مرور چند نمونه از گزارشات اندیشکده«رند» درباره پرونده هسته ای ایران در دولت «حسن روحانی» می پردازیم:
*این اندیشکده در گزارشی با عنوان«وظیفه پیچیده آمریکا درمذاکرات هسته ای» درباره نگرانی متحدان آمریکا ـ عربستان و رژیم صهیونیستی ـ در منطقه درباره توافق با ایران نوشت: در وهله اول توافق هسته ای با ایران تنش ها در منطقه را برای آمریکا پایین می آورد و در وهله دوم توافق مذکرو می تواند به ایجاد یک نظم منطقه ای کمک شایانی بکند و عربستان و اسرائیل نباید به این توافق مظنون باشند. این گزارش در حالی منتشر می شود که متحدان منطقه ای آمریکا از حصول توافق با ایران به شدت ابراز نگرانی کردند ولی ارائه محتوای مذاکرات به این بازیگران منطقه ای ، به نوعی توانست حاکمان منطقه ای مخالف رابطه ایران و آمریکا را تا حدودی اقناع کند.
*از همه جالبتر گزارشی است که به قلم علیرضا نادر، کارشناس مسائل ایران در اندیشکده«رند» با عنوان «مذاکرات هسته ای با ایران در چند قدمی موفقیت» تنها یک روز قبل از توافق نامه ژنو موسوم به «برنامه اقدام مشترک» نگاشته شده است؛ نادر نوشت: مذاکرات هسته ای ایران با شش قدرت غربی در چند قدمی موفقیت است و تنها عاملی که می تواند این توافق را برهم بزند زیاده خواهی های برخی همچون اسرائیل و شخص نتانیاهوست. که البته مشاهده کردیم توافق مذکور در 3 آذر 92 انجام شد که با مخالفت صریح مقامات رژیم صهیونیستی روبرو شد ولی اطمینان قابل توجهی که غرب به رژیم صهیونیستی از طریق سفرهای متعدد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، شرمن مسئول مذاکره کننده آمریکا و دیگران داده است توانسته به مقامات صهیونیستی بقبولاند که توافق هسته ای با ایران خطری برای منافع اسرائیل نیست.
* و اکنون در حالیکه حدود 15 روز به مرحله سخت و دشوار مذاکرات یعنی«تدوین پیش نویس توافق نامه جامع هسته ای» باقی مانده است اندیشکده«رند» در گزارشی با عنوان«روزهای پس از توافق با ایران؛ واکنش های منطقه‌ای به توافق نهایی در زمینه هسته‌ای» درباره 5 بند احتمالی توافق نامه جامع که ایران باید بپذیرد نوشت: «با ان فرض که شرکای منطقه ای آمریکا ـ عربستان و رژیم صهیونیستی ـ از توافق جامع استقبال نمی کنند و معتقدند شاید این بازیگران تهاجمی ترین اقدامات خویش را علیه جمهوری اسلامی ایران را به کار بگیرند». البته این فرض نمی تواند درست باشد چرا که آمریکایی ها به شرکای منطقه خود درباره توافق هسته ای به ایران اطمینان دادند که خطری برای منافع آنان ایجاد نخواهد شد. این گزارش شامل 5 بند درباره«درجه غنی سازی، تعداد سانتریفیوژها، سایت فردو، آب سنگین اراک، تصویب پروتکل الحاقی، چگونگی رفع تحریم ها و ارائه اطلاعاتی از سوی ایران درباره ابعاد احتمالی برنامه نظامی اش می شود».
در پایان باید گفت آنچه که تا کنون از سوی اندیشکده«رند» منتشر شده است همخوانی زیادی با واقعیات داشته است و این امر، همانگونه که گفتیم به دلیل اشراف اطلاعاتی بسیار بالای این اندیشکده به موضوعات امنیت ملی و سیاست خارجی آمریکا و حتی کشورهای اروپایی است، حال باید دید که واکنش تیم دیپلماسی کشورمان به زارش اخیر«رند» درباره بندهای احتمالی توافق ایران و 1+5 چیست؟
ارسال نظرات