به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، برای جواب به این سوال که چراقرآن کریم به زبان عربی و در عربستان نازل شد نکاتی را لازم است دقت کنیم:
الف: ویژگیهای خاص منطقهٔ شبه جزیرهٔ عربستان
ب: خصوصیات منحصر به فرد زبان عربی است، بیان میکنیم:
1: منطقهٔ شبه جزیرهٔ عربستان، محل پرورش و توسعهٔ ادیان و شریعتهای مختلف بوده است.
2: خانهٔ کعبه به عنوان یکی از بزرگترین مکانهای مقدس، در این منطقه بنا شده است.
3: بدیهی است زمانی که قرآن کریم بر مخاطبین عرب زبان، نازل شود، باید با زبانی هماهنگ با آنان باشد و اگر غیر از این بود، این سوال جا داشت که گفته شود چرا قرآن به زبانی هماهنگ با مخاطبیناش نازل نشده است.
«وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ فَیُضِلُّ اللَّـهُ مَن یَشَاءُ وَیَهْدِی مَن یَشَاءُ وَ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ [ابراهیم/4] و ما هیچ پیامبرى را جز به زبان قومش نفرستادیم تا [بتواند به وسیله آن زبان، پیام وحى را به روشنى] براى آنان بیان کند. پس خدا هر کس را بخواهد [به کیفر تعصب و عنادش] گمراه مىکند، و هر کس را بخواهد هدایت مىنماید، و او تواناى شکستناپذیر و حکیم است».
4: دسترسی منطقهٔ عربستان به جادهٔ ابریشم، نقش بسزایی در تبادل افکار و عقاید را ایفاء میکرده که در نتیجهٔ آن ترویج و گسترش دین اسلام را به سایر نقاط به همراه داشته است.
بدین جهت، بدیهی است زمانی دین مبین اسلام میتوانست سراسری و جهانی گردد که، ابتدا این دین در منطقهٔ بعثت پیامبر، مورد قبول واقع شود و عربها به آن ایمان آورده باشند و سپس بعد از آن انتظار گسترش به باقی مناطق را داشت.
5: زبان عربی یکی از وسیعترین و کاملترین زبانها از حیث لغت و واژگان است.
زبانشناسان عقیده دارند که زبان عربى داراى امتیازاتى است که در سایر زبانها نیست؛ قواعد آن قیاسىتر از سایر زبان هاست. اشتقاق کلمات و واژه هاى آن بیش از سایر زبان هاست.
براى مثال افعال در زبان عربى به جاى شش صیغه، چهارده صیغه دارند; تمام اسمها مۆنث و مذکر دارند و افعال و ضمایر و صفتها مطابق آنها مى باشند. دستور زبان و علم فصاحت و بلاغت آن نیز، این زبان را از دیگر زبانها ممتاز مى سازد; از این رو در باره ى زبان عربى قرآن، میفرماید: نزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِینُ، عَلَى قَلْبِکَ لِتَکُونَ مِنَ الْمُنذِرِینَ، بِلِسَانٍ عَرَبِیٍّ مُّبِینٍ (شعرا آیه 193- 195) نازل نمود جبرئیل امین بر قلب تو به زبان عربی آشکار.
در روایتى آمده است:
«یبیّن الألسن و لا تبیّنه الألسن (اصول کافى، ج2، ص637، کتاب فضل القرآن) عربى فصیح، از واژهها و ساختارى برخوردار است که گویایى دیگر زبانها را دارد، در حالى که زبان هاى دیگر گویایى زبان عربى را ندارند».
در تفسیر نورالثقلین در تفسیر «بلسان عربی مبین» شخصی به نام حجال از امام صادق (علیه السلام) سوال نمود. ایشان فرمودند: یعنی آن زبانها را روشن میکند و آن را زبانها روشن نمیکنند. (نورالثقلین: ج 4، ص 65، فصلت، آیه 44)
6: زبان عربی، زبان اهل بهشت نیز معرفی شده است. حضرت رسول صلوات الله علیه میفرمایند:
«اُحبُّ العربَ؛ لثالث، لأنّی عربی والقرآن عربی و کلام اهل الجنة عربی، [محمد حسین طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 17، ص 545] یعنی من عرب را به خاطر سه چیز دوست میدارم: اول اینکه خودم عرب هستم، دوم اینکه قرآن عربی است، و سوّم اینکه زبان اهل بهشت عربی است».
7: شیوایی و رسایی این زبان به حدی است که میتوان بدون ابهام، مقصود خود را بطور واضح و روشن به مخاطب فهماند. چنانچه خداوند نیز در کلام خود میفرمایند:
«قُرْآنًا عَرَبِیًّا غَیْرَ ذِی عِوَجٍ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ (زمر/28) قرآنى است گویا و روشن بدون هر گونه انحراف و کژى، براى اینکه [در سایه تعالیمش از شرک، عصیان و فساد] بپرهیزند.»
8- با توجه به حکیم بودن خداوند و اینکه او خالق و معلم زبان انسان هاست و مرتبه هاى استوارى و کیفیت زبانها را مى داند، نازل شدن قرآن به زبان عربى چیزى جز مقتضاى مصلحت و حکمت الهى نیست.
کِتابٌ أُحْکِمَتْ آیاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَکِیم خَبِیر; (هود، آیه 1) این کتابى است که آیاتش استحکام یافته، سپس تشریح شده، از نزد خداوند حکیم و آگاه - نازل گردیده است.
نکتهٔ آخر:
قرآن کریم دربارهٔ مشرکانی که این چنین سوالاتی را به قصد شبهه افکنی بیان میکنند، میفرمایند:
«وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَىٰ بَعْضِ الْأَعْجَمِینَ فَقَرَأَهُ عَلَیْهِمْ مَا کَانُوا بِهِ مُۆْمِنِینَ [شعراء/198-199] اگر آن را بر برخى از غیر عربها نازل کرده بودیم، و او آن را بر عربها مىخواند، باز هم به آن ایمان نمىآوردند!»
منبع: جام