وی با اشاره به روز ارتحال امام (ره) گفت: حدود ساعت 10و 30 دقیقه شب روح ملکوتی امام به سوی بهشت پرواز نمود و مردم ما را در غم بزرگی در تاریخ انقلاب قرار داد اما همه ما در فردای آن روز یعنی روز 14 خرداد لطف و عنایت خداوند را شاهد بودیم و مجلس خبرگان رهبری در عصر روز 14 خرداد کار عظیم و بزرگی را انجام داد و نگذاشت پرچم انقلاب اسلامی حتی برای 24 ساعت روی زمین بماند.
وی ادامه داد: مجلس خبرگان این پرچم را بر دوش یکی از فرزندان حضرت زهرا(س) و شاگرد مکتب ائمه یعنی حضرت آیتالله خامنهای قرار داد.
روحانی اقدام خبرگان در تعیین سریع جایگزین امام را التیامی بر زخم و غم ملت دانست و اظهار داشت: امام در روزگاری که در آن روزگار شرق فکر میکرد که پایان دوران دین و خداپرستی است و هم غرب فکر میکرد که بر دوران حکومت دینی خط ابدی کشیده و هم شرق و هم غرب در سراسر جهان به تبلیغ علیه خداپرستی، دیانت و اخلاق میپرداختند این امام بود که به عنوان یک فقیه بزرگ و یک عارف و سیاستمدار و انسان هوشمند با حمایت مردم سراسر سرزمین پرچم نهضت اسلامی را به اهتزاز درآورد.
روحانی ادامه داد: امام همان مرد شجاعی بود که در برابر استبداد و استعمار سر فرود نیاورد و با اتکاء به خداوند در مسیر اسلام ناب مسیر نهضت اسلامی را در راه هدایت برای پیروزی قرار داد.
رئیسجمهور با بیان اینکه امام در همه برهههای مهم و تاریخی توانست مسئولیت خود را در مسیر حق انجام دهد، تصریح کرد: دوران اول امام دوران نهضت اسلامی بود؛ برای مبارزه با استبداد و آنهایی که به ناروا در این سرزمین به نام سلطنت حکومت را به دست گرفته بودند و هم قدرتهای خارجی به ویژه غرب و امریکا که در تمام زوایای اجتماعی و سیاسی و اقتصادی نفوذ کرده بودند قیام کرد.
وی اضافه کرد: امام در سال 42 فریادش عمدتاً بر ضد استبداد و برای آزادی مردم از شرّ ظالمان و ستمگرانی به ناروا بر مردم سلطه داشتند بود و در سال 43 در مبارزه با کاپیتولاسیون مبارزه با استعمار را نیز آغاز کرد و هر دو مسیر را در کنار هم پیش برد و مردم بیدار این سرزمین نیز پشت سر رهبری و نهضت حرکت کردند.
روحانی با اشاره به فراز و نشیبهای به وجود آمده در مسیر نهضت و شهادت برخی از یاران امام در این راه اظهار داشت: اما با همه این فراز و نشیبها امام آنی از مسیر نهضت و ایستادگی برای دستیابی به اهدافش باز نایستاد؛ چه در روزی که امام را به زندان بردند و چه روزی که برای تبعید راهی ترکیه، عراق و فرانسه شدند.
وی اضافه کرد: در تمام این سالها امام نه هدف بلند خود را از یاد برد و نه متوقف شد.
رئیسجمهور گفت: امام همواره بر اساس معیارهای اسلامی و پشتیبانی مردم مسیر انقلاب را پیش میبرد، تا آنجایی که انقلاب اسلامی با رهبری امام به پیروزی رسید.
رئیسجمهور مرحله بعدی حیات امام را مرحله تثبیت انقلاب خواند و افزود: ماههای آخر سال 57 و سال 58 و 59 سالهای تثبیت نظام بود.
روحانی ادامه داد: امام در تمام سالهای تثبیت انقلاب از مسیر تدبیر و عقلانیت حرکت خود را ادامه داد و در همه جا نیز نظر و آرای مردم را در کنار شریعت اسلامی به عنوان معیار قرار داد.
روحانی با تأکید بر اینکه در اندیشه امام و تاکنون هرگز رأی مردم جایگاه تشریفاتی نداشته است، گفت: امام هم نهادهای نظام را در چارچوب رأی مردم قرار داد و هم مسئولان بزرگ نظام را در معرض آرا و انتخاب مردم گذاشت.
وی با اشاره به برگزاری انتخابات تعیین جمهوری اسلامی مجلس خبرگان قانون اساسی، ریاستجمهوری و انتخابات مجلس در بازه زمانی سال 58 تصریح کرد: از فروردین سال 58 که انتخابات برای ایجاد جمهوری اسلامی برگزار شد تا اسفند همان سال که انتخابات مجلس برگزار شد، در همه این انتخابات امام در چارچوب موازین شرع و آرای مردم نظام را هدایت کرد و در برابر انواع توطئهها ایستادگی نمود.
روحانی مقاومت امام و انقلاب در برابر قدرتهای بزرگ استکباری و به ویژه آمریکا و همچنین توطئهگران داخلی را یادآور شد و افزود: امام توطئهها را سرنگون و نظام را تثبیت کرد.
وی افزود: دوران سوم، دوران دفاع مقدس بود. در دفاع مقدس توطئهای را حزب بعث عراق و همپیمانانش درمنطقه و جهان علیه انقلاب و همچنین تمامیت ارضی ایران طراحی کرده بودند.