به گزارش گروه فضای مجازی« خبرگزاری دانشجو»، گفتوگوهای ایران و آمریکا بر سر برنامه هستهای کشورمان که از مسقط شروع شده بود، به نظر میرسد قرار است در دور نهایی نیز در همانجا خاتمه یابد. گفتوگوهای محرمانه ایران و آمریکا قبل از آغاز رسمی دوره ریاست جمهوری حجتالاسلام حسن روحانی با میانجیگریهای سلطان قابوس، پادشاه عمان آغاز شده بود و به نظر میرسد در حالی که تنها 20 روز تا مهلت نهایی توافق هستهای باقی مانده، در همان عمان خاتمه یابد.
قرار است ایران و آمریکا به عنوان آخرین دور از گفتوگوهای هستهای در مدت زمان تعیین شده برای رسیدن به توافق، 18 و 19 آبان بار دیگر در عمان جلساتی را با حضور وزرای خارجه 2 کشور و همچنین کاترین اشتون، هماهنگکننده سیاست خارجی اتحادیه اروپایی داشته باشند. با این حال به نظر میرسد صهیونیستها زودتر از هر کس دیگری نتیجه نهایی این گفتوگوها را پیشبینی کردهاند. رسانههای صهیونیستی معتقدند در این دور از گفتوگوها نتیجه نهایی حاصل خواهد شد. روز پنجشنبه بود که اعلام شد رایس با «یوسی کوهن» مشاور امنیتی «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیمصهیونیستی دیدار کرده است. در این دیدار که ایران موضوع غالب بوده، دو طرف بر همکاریهای دوجانبه در مسیر مذاکرات هستهای با ایران تأکید کردهاند. در بیانیه بعد از این دیدار آمده بود: «هیأت آمریکایی در این جلسه، بر تعهد ایالات متحده نسبت به بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هستهای تأکید کرد و طرفین تلاشهای دیپلماتیک جاری از سوی 1+5 و اتحادیه اروپا برای رسیدن به راهحل جامع را مورد بررسی قرار دادند، راهحلی که از مسیر صلحآمیز و قابل راستیآزمایی، نگرانیهای جامعه بینالملل درباره برنامه (هستهای) ایران را برطرف سازد». ساعاتی پس از این دیدار بود که پایگاه المانیتور به نقل از یک منبع اسرائیلی نوشت ارزیابی تلآویو از دیدارهای اخیر با مقامات آمریکایی این است که توافق تقریبا قطعی است.
ادامه گفتوگو در زادگاه مذاکرات محرمانه
بعد از اعلام شدن توافق اولیه هستهای ایران و آمریکا، مسؤولان آمریکایی که بشدت از این اقدام خوشحال بودند، ابعاد زیادی از گفتوگوهای محرمانه میان مقامهای مسؤول در وزارت خارجه آمریکا و ایران را فاش کردند. به گفته این مقامهای مسؤول، نخستین بار قبل از آغاز دوران ریاست جمهوری حسن روحانی بود که افرادی از وزارت امور خارجه ایران با کارشناسان آمریکایی در هتلی در مسقط پای میز مذاکره نشستند. آنها عقیده داشتند برای رسیدن به توافق نهایی هستهای باید با مهره اصلی در این میدان یعنی آمریکا گفتوگو و مذاکره مستقیم داشت. بعد از روی کار آمدن دولت جدید، اولین رهبری که به دیدار ایران و روحانی رئیسجمهور کشورمان آمد سلطان قابوس بود. او میدانست درصورت ادامه روند مذاکرات محرمانه ممکن است اتفاقاتی در خصوص پرونده هستهای کشورمان افتاده و راه برای توافق نهایی باز شود. این دیدارها با افزایش روابط تجاری و سیاسی ایران و عمان روند سریعتری به خود گرفت. در این مذاکرات آنطور که آمریکاییها گفتهاند ویلیام برنز، معاون جان کری نیز حضور داشته و در پایان این ملاقاتهای محرمانه خاطرنشان کرده است ایران در حال حاضر آماده برگزاری گفتوگوهای جدی در خصوص پرونده هستهایاش است. ویلیام برنز به همین دلیل با وجود بازنشسته شدن هنوز هم یکی از گفتوگوکنندگان هستهای با ایران است.
جیک سالیوان، یکی دیگر از مقامهای مسؤول در وزارت خارجه آمریکا نیز از جمله همین گفتوگوکنندگان بوده که تا آخرین دقایق نیز با وجود اینکه به صورت رسمی در مذاکرات حضور نداشته اما با حضور در هتلی در نزدیکی محل اقامت دیپلماتهای آمریکایی، به سرعت به ردوبدل کردن اخبار و پیامها میان مسؤولان آمریکایی و اتحادیه اروپایی میپرداخته است. همه این اتفاقات و برنامهریزیها دست به دست هم داد تا در نهایت توافق اولیه هستهای میان ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 شکل بگیرد. درست در همان زمان که در کاخ سفید، اوباما به صورت تلفنی خبر توافق را شنید و مشاورانش با خوشحالی هورا میکشیدند، جان کری و دیگر مقامات وزارت خارجه آمریکا به دنبال ادامه یافتن روند مذاکرات محرمانه میان ایران و آمریکا بودند و اعلام کردند تا جایی که بتوانند به این مذاکرات ادامه میدهند و با پیشرفت در این مساله شاید بر تعداد دیدارهای رسمی نیز افزوده شود. حالا حدود یک سال از توافق هستهای اولیه ایران با غرب میگذرد و اوباما بشدت به دنبال تکرار این خاطره خوشایند برای رسیدن به توافق نهایی است. گفتوگوکنندگان با این حال در هر دو طرف به خان آخر مذاکرات رسیدهاند و اختلافات به حدی است که کمتر تحلیلگری بر این عقیده است که این گفتوگوها میتواند نتیجهای در بر داشته باشد. آمریکا در کمال خونسردی از همان ابتدا گفته بود در نهایت ایران است که باید تصمیم سخت را گرفته و راه را برای تعلیق بیشتر فعالیتهای هستهایاش بگشاید. هنوز هم جان کری و معاونانش بر همین عقیده هستند.
اوباما گفته بود اگر توان آن را داشت، تمام پیچ و مهرههای برنامه هستهای ایران را از هم باز میکرد اما به نظر میرسد خواسته اصلی آنها چیزی کمتر از این هم نباشد. غرب با بهانهگیریهای مختلف و آژانس بینالمللی انرژی هستهای با مورددار خواندن تاسیسات فردو، نطنز و اراک، به دنبال پایین آوردن میزان فعالیتهای هستهای ایران در حد غنیسازی تزئینی هستند و از آن با عنوان سیاست «حفظ چهره» یاد میکنند. ایران بارها اعلام کرده برنامههای اصلی هستهای خود را تعطیل نمیکند و به درخواستهای فراتر از قانون و توافق اولیه هستهای نیز عمل نخواهد کرد. با این حال آمریکاییها هنوز هم امید دارند در دقایق پایانی اتفاق جدیدی در عرصه سیاستگذاری هستهای ایران بیفتد. هنوز هم اختلافات زیادی میان گفتوگوکنندگان وجود دارد اما به نظر میرسد جان کری این بار با رفتن به همان نقطه اولیه شکلگیری نطفه مذاکرات محرمانه و البته دوستانه به دنبال تاثیرگذاری بر روند مذاکرات هستهای است. قرار است وزرای خارجه ایران و آمریکا و هماهنگکننده سیاست خارجه اتحادیه اروپایی یعنی کاترین اشتون، روز 18 آبان دوباره در مسقط دور هم جمع شوند تا بلکه به راهحلی برای رسیدن به نتیجه نهایی برسند. وزارت خارجه آمریکا هم روز جمعه تایید کرد کری بعد از دیدار با همتایان فرانسوی و چینی خود در پاریس و پکن، راهی عمان میشود. «بیل (ویلیام) برنز» که این هفته رسما از وزارت خارجه آمریکا بازنشسته شد، به دلیل نقشی که در مذاکرات با ایران داشته، همچنان به عنوان مشاور، کری را در این سفر همراهی میکند. «وندی شرمن» معاون وزیر خارجه آمریکا و «جیک سالیوان» هم به عنوان مشاور تیم آمریکایی، همراه با کری پای میز مذاکره خواهند نشست. این سفر البته بعد از دیدار آمانو، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با کری در واشنگتن است. آمانو از جزئیات صحبتهای خود با جان کری خبری به رسانهها نداده است اما به نظر میرسد قرار است اتفاقات جالب توجهی در این دور از مذاکرات در مسقط بیفتد و شاید پیشبینی رسانههای صهیونیست در این باره به وقوع بپیوندد.
منبع: وطن امروز