مذاکره برای توافق، توافق به هر قیمتی!

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی «خبرگزاری دانشجو»، بهروز کلاته کارشناس مسائل سیاست خارجی در یادداشتی اختصاصی نوشت: وضعیت بین المللی آشفته است داعش نه تنها در عراق، سوریه و کشورهای اسلامی فعال است بلکه در اروپا نیز فعال و بحران آفرین شده است، اوضاع بحرین و یمن نیز پیچیده شده است و موج اسلام هراسی و تقابل با اسلام عزیز از سوی کشورهای غربی نیز به راه افتاده است و جمهوری اسلامی در تمام این معادلات یک پارامتر تعیین کننده است.

علاوه بر همه ی این موضوعات مذاکرات جمهوری اسلامی و 5+1 به نقاط حساس خود رسیده  و تمدید شده است.

درحال حاضر هیچ کس در جمهوری اسلامی با فعل مذاکره مخالفتی ندارد حتی در دولت گذشته هم مذاکرات برقرار بوده اما دولت رئیس جمهور روحانی به مذاکرات و نحوه انجام آن و دیپلماسی  دولت گذشته انتقادات بسیار دارد و معتقد است که روشی که تیم مذاکره کننده فعلی در پیش گرفته است روشی صحیح است نه روش قبل از آن.

رهبری عزیز انقلاب هم علی رغم اینکه معتقد است مذاکرات نتیجه ای در بر نخواهد داشت ولی تیم وزارت خارجه را از انجام مذاکره حول موضوع هسته ای منع نکرده است و سیاسیون داخلی نیز معتقد به مذاکره هستند و اگر هم انتقادی هست که هست بر سر دستیابی به توافق خوب است و بد. مطمئنا هیچ کس خواهان توافق بد نیست اما باید دید دولت رئیس جمهور روحانی به نتایج مثبت دست پیدا کرده است یا منفی و توافق خوب را امضا کرده یا توافق بد را و تا کی قرار است مذاکرات با روش فعلی ادامه پیدا کند؟

تیم مذاکره کننده به رهبری ظریف وزیر امورخارجه کشورمان و تحت نظر مستقیم رئیس جمهور روحانی از تمام امکانات و توانایی های موجود در پیشبرد مذاکرات آنهم به روش خود بهره برده اند. اقداماتی نظیر تماس تلفنی رئیس جمهور روحانی با اوباما برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی، دیدار و مذاکره ظریف و کری وزیر امور خارجه آمریکا در واشنگتن برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی، اظهارات ظریف درباره توان نظامی آمریکا و ضعف نظامی ایران در جهت پیشبرد مذاکرات، ایجاد کمپین "توافق به هر قیمیت" هنرمندان ایرانی توسط وزارت امور خارجه و درخواست ظریف از هنرمندان برای شرکت در این کمپین و مهم تر از همه پیاده روی ظریف و جان کری وزیر امورخارجه آمریکا در ژنو صرفا بخشی از اقدامات دولت محترم در جهت پیشبرد مذاکرات هسته ای است که تا این لحظه منجر به توافق شش ماهه ژنو و تمدید هفت ماهه آن شده است.

اما حال باید دید دستاورد این اقدامات چه بوده، بی شک دولتمردان دست یافتن به توافق ژنو و تمدید آن را دستاوردی بزرگ می دانند اما برای هر فرد عادی این سوال پیش می آید که دستاورد حاصله از توافق ژنو برای کشور چه بوده است؟ اگر از تمام تهدیدات و تحریم هایی که بر خلاف توافق صورت گرفته بعد از توافق ژنو که از نظر دولتمردان صرفا به روح توافق نامه صدمه وارد کرده است! فاکتور بگیریم آیا این توافق توانسته تاثیر مثبتی بر اقتصاد کشور بگذارد؟ آیا وضع معیشت مردم و یا وضعیت عمومی اقتصاد کشوربعد از توافق ژنو نسبت به قبل از انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب دکتر روحانی بعنوان رئیس جمهور و بعنوان منتقد سیاست های محمود احمدی نژاد تغییر محسوسی داشته است؟ اگر تاثیری داشته چرا مردم نمی توانند آن را در زندگی خود احساس کنند و باید در یک مورد با نانی که 30 درصد گران تر شده است امرار معاش نمایند؟

اگر رئیس جمهور روحانی معتقد است که دولت گذشته در روند مذاکرات و سیاست خارجه ضعیف و ناشیانه عملکرده است و نتوانسته با جهان ارتباط خوبی برقرار کند و دولت تدبیر و امید که متخصص در سیاست خارجه و بر قراری ارتباط است پس چرا احمدی نژاد  با آنهمه تهاجمی که علیه غرب و مسئله هلوکاست داشت قیمت نفت و مسائل اقتصادی برایش مشکل ساز نشد؟  اما این دولت با تمام ملایمت ها و نرمش ها و کرنش هایی که در مقابل بلوک غرب نشان میدهد نمی تواند قیمت نفت را در اوپک مدیریت کند و اکنون در تنظیم بودجه اش با مشکل مواجه شده است!؟ بی شک نمی توان این مسئله را در دولت "امید و تدبیر" به "شانس و تقدیر" نسبت داد مگر آنکه بپذیریم تدبیر دولت به تقدیر وابسته است!

یکی از وعده هایی که رئیس جمهور روحانی در انتخابات 92 به مردم داد اعتبار بخشیدن به پاسپورت ایرانی بود، همگان شاهد بوده اند که دولت و تیم مذاکره کننده هیچ تنشی در مذاکرات با طرف مقابل نداشته اند و حتی در راستای صمیمیت بخشیدن به مذاکرات از اقداماتی نظیر قدم زدن نیز بهره برده اند و حتی رئیس جمهور روحانی برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی با رئیس جمهور امریکا مکالمه تلفنی داشته است اما متاسفانه بر خلاف تمام دولت های گذشته در این دولت ایران نماینده ای در سازمان ملل ندارد و دلیلش هم عدم صدور روادید از سوی دولت آمریکایی است که دولتمردان ما در پی تعامل و مذاکره با آنها هستند!

رئیس جمهور روحانی و همکارانش در مجموعه دولت معتقدند بعد از توافق ژنو دیوار تحریم ها ترک برداشته است و نهایت تعامل را در مذاکرات به خرج داده اند اما بعد از توافق ژنو علی رغم آنکه که در آن قید شده طی مدت توافق تحریم دیگری علیه جمهوری اسلامی صورت نخواهد گرفت جمهوری اسلامی چندین بار تحریم و  تهدید نظامی شده است!

با این وجود می توان درک کرد چرا سیاسیون خارج از دولت  که موافق مذاکره و توافق خوب هستند به سیاست خارجه دولت یازدهم انتقاد می کند مسئله بر سر این شعار دولت است:«مذاکره برای توافق، توافق به هر قیمتی!».