مرثیه‌ای برای کرمان ...

گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو؛ جواد وکیلی*/ در همین ابتدای مطلب دست و روی همه زحمتکشان این شهر را می بوسم و تاکید می کنم که این مطلب هدفش نفی توسعه و پیشرفت نیست بلکه هشداری جدی برای زوال منافع شهروندان کنونی و آتی این سرزمین به پای اندیشه ای است که با آرزوی توسعه در مسیری پیش می رود که به نظر من به توسعه پایدار و پیشرفت همه جانبه شهرمان کرمان منتهی نخواهد شد.

در این نوشته در اندازه حوصله مخاطب به صورت خلاصه به محو شدن بستر های بی بدیل هویت شهری کرمان در گرد غبار عملیات عمرانی و معلول شدن هویت شهری کرمان با زخم های ناشی از فولاد و بتن در زمانه ی دنگ دنگ زنگ توسعه اجین با صدای لودر و بولدزر در شهرمان کرمان می پردازم.

برای تسهیل در گفتار و سهولت انتقال مطلب توجه به مثال زیر راهگشاست.

از یک ایرانی می خواهند با شنیدن یا دیدن نام یک شهر بلافاصله نام یک میدان ،خیابان، ساختمان و یا نمادی خاص را بیان کند تهران ، اصفهان ، شیراز ، نیشابور ، مشهد و تبریز و .... آیا پاسخ آن هم وطن چیزی شبیه به موارد زیر نخواهد بود؟

تهران:میدان آزادی، خیابان ولی عصر، برج آزادی یا برج میلاد و گاخ گلستان – اصفهان : میدان امام خمینی، خیابان چهارباغ، مسجد امام یا سی وسه پل – شیراز میدان گاز (آزادی) خیابان کریم خان حافظیه باغ ارم – مشهد فلکه 15 خرداد (ضد) فلکه بیت المقدس (آب) خیابان امام رضا (ع) و حرم شریف رضوی - تبریز ...

نه تنها در شهر های ایران بلکه شهر های کشور های دنیا هم مکان ها و معابری وجود دارند که به بخشی از هویت شهری و حتی ملی آنها تبدیل شده اند . میدان تیان آن من پکن ، میدان سرخ مسکو، خیابان شانزه لیزه پاریس، وال استریت نیویورک، و خیابان آکسفورد لندن و میادین شهر تورین و میدان سن مارکو ونیز و....

و اما شهر من و شما کرمان

کرمان شهری است که آن را بیشتر به گنبد جبلیه و مسجد جامع و بازار طولانی سرپوشیده و میدان مشتاقیه می‌شناسند.

و آنچه خواننده محترم این مطلب تایید می نماید این است که مردمانی که به کرمان می آیند یک محور اصلی را در شهر کرمان به خاطر می سپارند و آن محور فرودگاه تا مسجد صاحب الزمان است زیرا هر آنچه از تاریخ قدیم تا نماد های عصر جدید بخواهد ببیند بر حاشیه این محور اساسی قابل دستیابی است.

و حال سوالی تأمل برانگیز ؟؟!

کدام خیابان و میدان می تواند به عنوان نماد هویتی شهر کرمان در اذهان مردمان ایران و جهانیان متبادر شود؟ چند کرمانی می توانند برای معرفی شهرشان به یک خیابان و میدان شهر کرمان مباهات کنند؟

آنچه مسلم است این است که در دنیا با تعریض برخی خیابان های موازی یا ایجاد خیابان های جدید  و استفاده از مدل ها و متد های جدید حمل و نقلی عمومی و ترافیکی ، بهسازی فضای کالبدی ، ارتقاء سیما و منظر شهری و حتی خلق المان ها و نماد های تجسمی برای حفظ و افزودن اعتبار محور ها و خیابان های هویت ساز شهری تلاش می شود. این در حالی است که در کرمان علاوه بر اینکه در ایجاد نماد های هویت ساز و اثرگذار در اذهان بازدیدکنندگان از شهرمان در دهه های اخیر اقدام شایانی روی نداده است اکنون شاهد آن هستیم که حتی برخی از بستر ها نیز در حال از دست رفتن و نابودی می باشند.

میدان آزادی ، خیابان شریعتی کرمان و میدان مشتاق با توجه به نقاط اتصال به بافت جدید و قدیم کرمان و ظرفیت های تاریخی ،گردشگری،تجاری و اجتماعی بستر بسیار مناسبی برای تبدیل شدن به نماد مباهات کرمانیان و محوری هویت بخش به شهر کرمان با قابلیت معرفی تاریخ کهن شهر و ظرفیت های شهرسازی نوین در شهر کرمان باشد که متاسفانه وصله های ناجور و زمخت بتن و فولاد تقاطع های غیر همسطح غالبا روگذر در این محور مهم این ظرفیت گرانبها و امکان بی بدیل را به مسیری با منظره های نا مأنوس و آزار دهنده بصری ، صدای ناهنجار بیشتر خودرو ها و دفن ظرفیت این محور مبدل خواهدکرد. و قابل تامل اینکه با از بین رفتن بستر های کنونی این محور ارزشمند ایجاد محوری با ظرفیت ،کارکرد و عملکرد مشابه آن شاید در قرن های آتی نیز میسر نباشد.

امید است مسئولین منتخب و منصوب مدیریت شهری کرمان با سعه صدر و نگاه دوراندیشانه و فارغ از فشار و تعیجل های برخواسته  از خواستگاه های سیاسی و جناحی در تجلی ظرفیت عظیم این محور به عنوان یکی از مصادیق مهم توسعه وپیشرفت شهری کرمان و مایه افتخار آیندگان اقدام نمایند.

* کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری