به گزارش گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ وزیر صنعت، معدن و تجارت کشورمان طی یادداشتی به نقش اطلاعرسانی در رقابتی کردن اقتصاد پرداخت.
متن این یادداشت به شرح ذیل است:
نخست؛ وجود اطلاعات کامل و متقارن یکی از پیشنیازهای رقابت کامل در بازار است که به تولیدکنندگان کمک میکند که منابع محدود موجود را به شکلی بهینه تخصیص دهند و ضمن جلوگیری از بروز رانتهای اطلاعاتی، به شکلی کارآمد با یکدیگر به رقابت بپردازند. بدین ترتیب، تولیدکنندگان کارآمد در صحنه باقی میمانند. در نتیجه، کالا با قیمت و کیفیتی مناسب تولید و به دست مصرفکنندگان داخلی و خارجی میرسد. مصرفکنندگان نیز با اطلاع کامل از قیمت و کیفیت محصولات، سبد مصرف صحیحی از میان کالاهای موجود برخواهند گزید.
دوم؛ این امر در بحث سرمایهگذاری نیز عملکردی مثبت خوادهد داشت. اطلاع از ظرفیتهای تولید موجود از یکسو و تقاضاهای بالقوه داخلیو خارجی از سوی دیگر، میتواند سرمایهگذاران را در انتخاب میزان و مقیاس تولید صحیح کمک کند و این اطمینان را به وجود آورد که با ظرفیتهای عاطل روبهرو نخواهیم شد. ضمن آنکه کمبودی نیز در بازار بروز نخواهد کرد. این امر بهویژه در شرایط حاضر که با رفع تحریمها و هجوم سرمایهگذاران خارجی به کشور روبهرو هستیم از اهمیت بیشتری برخوردار میشود. یا با اولویتبندی مزیتهای نسبی بالقوه و بالفعل کشور و اطلاعرسانی گسترده درخصوص آنها سرمایهگذاران خارجی را به سوی رقابت و اجرایی شدن راهبردها و سیاستهای صنعتی کشور هدایت خواهیم کرد، یا اجازه خواهیم داد که آنها خود زمینههای مورد نظر خویش را برگزینند که در این صورت به احتمال زیاد تولید برای بازار حمایت شده داخلی و نه صادرات را برخواهند گزید.
سوم؛ در بخش تجارت خارجی نیز نقش اطلاع رسانی بسیار تعیین کننده است. به عنوان نمونه، اطلاعرسانی درخصوص میزان نیاز کشور به کالاهای سرمایهای و نهادههای وارداتی همراه با میزان کالاهای ثبت سفارش و گشایش اعتبار شده میتواند به عاملین اقتصادی کمک کند تا از واردات مازاد بر نیاز و خواب سرمایه جلوگیری کنند. به هیمن ترتیب، اطلاعرسانی درخصوص استاندارد و کیفیت کالاهای وارداتی میتواند از ورود یا مرجوع شدن آنها جلوگیری نماید و این اطمینان را به وجود آورد که تولید داخلی به دلیل کمبود نهادههای مورد نیاز با وقفه روبهرو نخواهد شد. در بحث صادرات نیز همین مورد صادق است. اطلاعرسانی درخصوص فرصتهای زودگذر صادراتی و استانداردهای مورد نیاز میتواند به تولیدکنندگان داخلی شانس بیشتری در زمینه حضور در بازارهای صادراتی اعطا کند.
چهارم؛ اطلاعرسانی قادر است در تنظیم بازار نیز نقشی اساسی ایفا نماید. به عنوان مثال، هنگامی که بازار کالایی خاص دچار کمبود و التهاب است، اطلاعرسانی دولت در خصوص ذخایر موجود و چگونگی عرضه آن و یا تمهیدات اتخاذ شده درخصوص واردات میتواند به فرونشاندن التهاب در بازار کمک کند. به همین ترتیب، هنگامی که انتظارات شکل گرفته چندان منطقی نباشد، با اطلاعرسانی صحیح و سریع میتوان آنها را اصلاح و به تعادل در بازار کمک کرد. مثلاً این انتظار که رفع تحریمها میتواند به کاهش شدید در قیمت خودروهای داخلی منتهی شود و یا اینکه قیمت ارز در آینده به شدت کاهش خواهد یافت میتواند به کاهش شدید در قیمت خودروهای داخلی منتهی شود و یا اینکه قیمت ارز در آینده به شدت کاهش خواهد یافت میتواند با به تعویق انداختن خرید خودرو توسط مصرفکنندگان یا به تعویق انداختن واردات نهادههای مورد نیاز، موجب اختلال و رکود در تولید داخلی شود که این امر با اطلاعرسانی دولت قابل پیشگیری است.
پنجم؛ اطلاعرسانی درخصوص قیمتها نیز میتواند اقدام مهم در جهت جلوگیری از گرانفروشی و تعدیل قیمتها باشد، چرا که مصرفکنندگان با اطلاع از قیمتهای جاری میتوانند انتخاب بهتری از مراکز خرید خود داشته باشند و تقاضا برای فروشندههای گرانفروش کاهش خواهد یافت. به همین ترتیب، اطلاعرسانی درخصوص سطوح دستمزد در بخشهای مختلف اقتصاد میتواند ضمن جلوگیری از بهرهکشی از نیروی کار، موجب حرکت نیروی کار از بخشهای با بهرهوری پایین به بخشها با بهرهوری بالا شود.
ششم؛ اطلاعرسانی را حتی میتوان در کاهش نرخ بیکاری مؤثر دانست، زیرا در صورت اطلاعرسانی گسترده، عرضه و تقاضا برای نیروی کار به سرعت یکدیگر را پیدا خواهند کرد و زمان کمتری مصروف یافتن شغل خواهد شد.
در نهایت؛ اطلاعرسانی را نباید به وضعیت و شرایط موجود محدود کرد، بلکه اطلاعرسانی درخصوص روندها و تحولات آتی نیز بسیار اثرگذار خواهد بود. زیرا به عاملین اقتصادی کمک خواهد کرد به عوض روبهرو شدن با یک تکانه شدید، به تدریج خود را با شرایط آتی مطابقت دهند و لطمه کمتری متحمل شوند؛ یا از آنها به شکل بهتری بهرهبرداری نمایند.
به عنوان نمونه، در حال حاضر ما فرآیند الحاق به WTO را شروع کردهایم، لکن عضویت در این سازمان منجر به تغییر ساختار حمایتهای تعرفهای و نیز پرداختهای یارانهای ما به صادرات و تولید خواهد شد. بدیهی است که ضرورت دارد جهتگیریهای WTO دراین خصوص از قبل برآورد و جهت اطلاع عاملین اقتصادی پیش آگهی شود، تا آنها این تغییرات را در برنامههای سرمایهگذاری و تولید خود لحاظ نمایند و ضمن استفاده از فرصتهای بیشتر در دسترسی به بازار دیگر کشورها، با تکانه شدید ناشی از تغییر ساختار حمایتها روبهرو نشوند. به همین ترتیب، با مشخص شدن راهبردها و سیاستهای صنعتی و تجاری کشور، با پیشآگهی بخشهای هدفگیری شده و مشوقهای قابل ارایه، سریعتر خواهیم توانست منابع بخش خصوصی داخلی و سرمایهگذاران خارجی را به بخشهای مورد نظر جهتدهی کنیم و به تحقق اهداف مورد نظر کمک کنیم.
در مجموع؛ برنامهریزی و سیاستگذاری و تصمیمگیری صحیح توسط دولت و بخش غیردولتی مستلزم وجود آمار و اطلاعات دقیق و نیز اطلاعرسانی سریع و گسترده در خصوص آنها است. هرقدر اطلاعرسانی محدود شود، احتمال برنامهریزی و اتخاذ تصمیم صحیح کاهش خواهد یافت و اقتصاد کشور از تخصیص بهینه منابع و دستیابی به رشد اقتصادی مورد نظر باز خواهد ماند.
در این ارتباط دولت و بخش غیردولتی میتوانند با همکاری یکدیگر شبکه جامعی از اطلاعات و آمار را فراهم و زمینه اطلاعرسانی گسترده آنها را فراهم نمایند.