به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، دکتر ایرج حریرچی در نشست خبری وزارت بهداشت در پاسخ به اینکه پزشکان موظفند اقدامات درمانی را برای بیماران تشریح کنند، اما در ایران این اتفاق رخ نمیدهد؟ گفت: این اشکالی است که کاملا وارد است و علل مختلفی دارد. در اکثر کشورهای توسعه یافته آنچه را که ما ویزیت میگوییم، مشاوره نام دارد. متاسفانه در کشور ما وقت مناسبی برای توضیح دادن نحوه درمان به مردم صرف نمیشود که برخی افراد دلایل آن را تراکم بیمار، پایین بودن تعرفهها و غیره اعلام میکنند.
وی افزود: در برخی کشورهای توسعه یافته شرایط به این صورت است که پزشک و بیمار مشاورهای را که انجام میدهند به صورت مکتوب درآورده و آن را امضا میکنند، اما متاسفانه این اقدام در کشور ما کم انجام نمیشود. بر این اساس درصدی از شکایات به این موضوع مربوط میشود که اگر پزشک و بیمار ارتباط خوبی داشته باشند، میتوان از آن پیشگیری کرد.
حریرچی با بیان اینکه بر این اساس یکی از بستههای طرح تحول نظام سلامت موضوع ارتقای ویزیت بود، گفت: امیدواریم جامعه پزشکی، دستگاههای نظارتی و مردم با همراهی هم بتوانند بحث ویزیت را ارتقا دهند. از مردم هم میخواهیم که این موضوع را مطالبه کنند. در حال حاضر وضعیت ما در این زمینه خوب نیست، اما اقداماتی در حال انجام است که امیدواریم به نتیجه برسد. البته این موضوع تشریح روند درمان را هم شامل میشود؛ چرا که حق بیمار است که بداند درمانش به چه صورتی خواهد بود.
خانواده "کیارستمی" در جریان روند درمان وی بودند؟
حریرچی در پاسخ به اینکه آیا درباره آقای کیارستمی هم این موضوع اجرا شده بود؟ گفت: گروه پزشکی اعلام کردند که ما مراحل مختلف درمان و نحوه درمان را توضیح دادهایم، اما اینکه آیا در مراحل حاد بیماری و درمان جزئیات به دقت گفته شده یا نه را سازمان نظام پزشکی بعد از تشکیل جلساتشان اعلام میکند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا درباره آمار خطاهای پزشکی در کشور، گفت: اکنون ترجیح میدهم در این فضا وارد نشویم، اما باید توجه کرد که عنوان خطای پزشکی عنوان درستی نیست، بلکه نام این موضوع خطاهای درمانی است که طیف وسیعی را در بر میگیرد. به عنوان مثال در کشورهای مختلف اگر کسی در بیمارستان عفونت بگیرد یا از تخت بیفتد نیز خطای درمانی تلقی میشود.
وی با بیان اینکه در ایران نیز در این زمینه آمار آن را به تفکیک داریم، ادامه داد: نکته مهم این است که خطای درمانی در اکثر کشورها میزان قابل توجهی دارد، اما باید توجه کرد که حتی یک مورد آن نیز قابل قبول نیست. بر این اساس اقدام اساسی، اقدامی سیستماتیک و پیگیرانه است. در عین حال بخش عمدهای از خطاهای درمانی در بیمارستانها رخ میدهد.
وزارت بهداشت نیز در حال حاضر در اعتباربخشی جدیدی که ابلاغ کرده است به بحث ایمنی بیمار و شاخصهای آن توجه ویژهای داشته؛ به طوری که از 900 بند آن 105 الی 110 بند مربوط به ایمنی بیمار است.
خوداظهاری خطاهای پزشکی در ایران آری یا خیر؟
حریرچی در پاسخ به سوال دیگری درباره خوداظهاری خطاهای پزشکی که در برخی کشورها انجام میشود، گفت: در برخی کشورها قانونی وجود دارد که بر اساس آن اگر پزشکی در زمینه خطای درمانی خوداظهاری کند قانون به طرقی از فرد حمایت میکند. در عین حال یکی از روشهایی که به دنبال آن در کشور هستیم این است که ما هم بتوانیم شرایطی را ایجاد کنیم تا چنین تسهیلاتی وجود داشته باشد.
حریرچی در پاسخ به سوالی درباره برخی خطاهای پزشکی که در بیمارستانهایی که تحت نظارت نهادهایی به جز وزارت بهداشت قرار دارند، گفت: ما هم سامانههای مختلف تلفنی برای رسیدگی به شکایات داریم و هم سازمان نظام پزشکی و دادسراس رسیدگی به جرایم پزشکی این کار را انجام میدهند. البته وزارت بهداشت به عنوان تولیت نقشی را بر عهده دارد. در عین حال امیدواریم با اصلاحاتی که در اعتباربخشی جدید انجام شده شاهد کاهش این موضوعات باشیم.
وی درباره فردی که در یکی از بیمارستانهای وابسته به یکی از نهادها دچار سوختگی شده بود، گفت: همه هزینههای این فرد در بیمارستان دیگری پیگیری میشود و به بیمارستان اولیه هم تذکرات لازم ارائه شده است.
نقاط محروم و مناطق صفر مرزی، VIP وزارت بهداشت هستند
قائم مقام وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی مبنی بر توجه وزارت بهداشت به افراد مشهور گفت: باید توجه کرد که VIP ما در کشور افرادی هستند که در نقاط محروم و مناطق صفر مرزی به سر میبرند. همچنین در تهران VIP ما کارگران شهرداری، افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و افراد محروم هستند در عین حال دیدارهایی که وزیر بهداشت از مناطق محروم و بیمارستانهای محروم داشتهاند بیش از چند صد برابر افراد خاص است. اما در زمینه افراد خاص دیدارها انعکاس خبری ویژهای مییابند. این در حالیست که برای ما افراد محروم و فقرا حائز اهمیت هستند که دستشان از خدمات درمانی کوتاه است. بنابراین برای وزارت بهداشت فارغ از رنگ، نژاد و قوم، مهم افراد محروم هستند. البته در برخی موارد نیز حساسیتهای سیاسی و اجتماعی وجود دارد که انتظار میرود درباره افراد خاص اطلاع رسانی خاص شود. اما در حوزه بهداشت و درمان همه مردم با دید یکسان نگاه میشوند و اولویت ما نیز فقرا و محرومان هستند.
وضعیت تولد نوزادان معتاد در بیمارستانهای تهران
سخنگوی وزارت بهداشت در ادامه در پاسخ به سوالی درباره آمار تولد نوزادان مبتلا به اعتیاد در بیمارستانهای تهران گفت: آمارهایی که در این زمینه اعلام میشود بر اساس تخمین است. در عین حال ما همه نوزادان و مادران را از نظر ابتلا به اعتیاد تست نمیکنیم و این موضوع جزو پروتکل کشوری ما نیست. بلکه موارد مشکوک مورد بررسی قرار میگیرند.
وی با بیان اینکه البته این موضوع از مسائل مورد توجه ماست که معمولا در اقشار آسیب پذیر دیده میشود و در برنامههای کاهش آسیبهای اجتماعی در کشور به طور جدی دنبال میشود، افزود: در این زمینه بحث مهم این است که این کودکان که به صورت بی گناه به این موضوع دچار میشوند، شناسایی شده و مورد حمایت قرار گیرند. البته این موضوع پیچیدگیهایی دارد و بیشتر باید از طریق نهادهای اجتماعی و سازمانهای مردم نهاد به این موضوع بپزدازیم.
میانگین حقوق در مدیران وزارت بهداشت 20 میلیون تومان است
حریرچی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره حقوقهای بالا برای مدیران وزارت بهداشت که اخیرا مباحثی نیز درباره آن مطرح شده، گفت: آماری که تا کنون درباره حقوقهای بالا در کل کشور ارائه شده، برای 950 نفر است نه تمام مدیران. در عین حال آنچه که از سوی دادستان دیوان محاسبات اعلام شده، کاملا درست است. طبق این گفته میانگین حقوق در مدیران وزارت بهداشت 20 میلیون تومان است که این حقوق مطابق قوانین کشوری است. از طرفی تعداد زیادی از مدیران وزارت بهداشت عضو هیئت علمی هستند. بر این اساس پایه حقوقشان هم کمی بالاتر است. البته بخشی از صحبتهای دادستان دیوان محاسبات درباره کارانههای پزشکی بود که قبلا ارقام آن را اعلام کردهایم و دادستان هم گفتند این موضوع از نظر ما قانونی اما غیر متعارف است. البته این موضوع ناشی از آن است که ما از تعداد قابل توجهی از پزشکان درخواست میکنیم که در بخش دولتی کار کنند و درصدی از تعرفه دولتی را به آنها پرداخت میکنیم. این سیستم کاری است که از سال 74 انجام میشود.
وی افزود: از طرفی طی سالهای متمادی مدیران وزارت بهداشت معمولا از میان پزشکان و اساتید برجسته انتخاب شدند که فعالیت طبی قابل توجهی هم دارند. حال تعدادی از آنها در دورههای مختلف در بخش خصوصی هم فعالیت داشتند و بخشی از آنها نیز از ابتدا تمام وقت بودهاند یا فعالیت خصوصی خود را متوقف کرده و در بخش دولتی مشغول شدهاند. در عین حال در مواردی هم که مربوط به حق مدیریت است باید توجه کرد که در وزارت بهداشت هم مطابق مصوبات قانونی کشور انجام میشود.
محصولات تراریختهای که از سوی وزارت بهداشت تایید شدهاند، سالمند
حریرچی در پاسخ به سوال دیگری درباره محصولات تراریخته گفت: در زمینه محصولات تراریخته مانند هر موضوع دیگری باید از افراط و تفریط پرهیز شود. در عین حال باید توجه کرد که بحث محصولات تراریخته دو بخش دارد؛ یکی موجودات زنده تراریخته و دوم محصولات تراریخته هستند.
وی با بیان اینکه تامین غذای جمعیت جهان با روشهای کنونی قابل پاسخگویی نیست، گفت: همه ما تمایل داریم که محصولی بدون سم و کود به دست آوریم، اما آیا میشود با این کار مواد غذایی جمعیت جهان یا ایران را تامین کرد؟ در عین حال درباره محصولات تراریخته مهم این است که محصولات بررسی و بیخطر بودن آنها ثابت شود. در این زمینه هر محصولی که وارد کشور میشود و در معرض احتمال تراریختگی وجود دارد، ما آن را بررسی میکنیم و مشخص میکنیم که آیا این محصول خطر دارد یا خیر. بنابراین محصولی را که طبق اعلام وزارت بهداشت سالم و مطابق استانداردهاست، مطمئن باشید که مشکلی ندارد. قاعدتا مدیران مربوطه در این حوزه نیز نه انگیزه مالی دارند و نه انگیزه ذهنی.
حریرچی با بیان اینکه محصولات تراریخته در اکثر کشورهای اروپای غربی مصرف میشوند، ادامه داد: موضوع مهم این است که در کشور ما تعداد قابل توجهی از مردم اضافه مصرف و تعداد قابل توجهی هم کمبود مصرف دارند و ما با اختلالات تغذیهای مانند چاقی، دیابت و عدم رشد در برخی کودکان و غیره مواجهایم.
وی همچنین درباره برچسب گذاری محصولات فراریخته گفت: این اقدام در روغنها انجام میشود و برای سایر محصولات پیشنهادی در حال بررسی است.
با مسوولان نظام پرستاری ملاقات میکنید؟
قائم مقام وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره چرایی عدم ملاقات وزیر بهداشت با مسئولان سازمان نظام پرستاری گفت: ما در دورههای مختلف با سازمانها و انجمنهای صنفی در گروهها و رشتههای مختلف جلسات متعددی داریم، اما واقعیت این است که گفتوگو و مفاهمه در محیطی ناشی از مشارکت و تمایل به مفاهمه صورت می گیرد. حال در این زمینه دوستان قسمت قابل توجهی از صحبتها را انجام دادهاند و قبلا قضاوتها و تصمیمگیریهایشان را کردهاند. در عین حال باید توجه کرد که میتوان موضع گیری سخت را هم با ادبیات مناسبی اعلام کرد. بنابراین نظر مسئولین اجرایی وزارت بهداشت این است که دوستان محیط مناسبی را برای مفاهمه نمیتوانند ایجاد کنند. هر گاه که این محیط ایجاد شود ما با کسی مشکلی نداریم.
ماجرای اشتباه آماری درباره بدهی بیمهها
سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اشتباه آماری صورت گرفته در متن خبری درباره میزان مطالبات وزارت بهداشت از سازمانهای بیمهگر از جمله سازمان تامین اجتماعی گفت: در متن خبر اجزای ارقامی که اعلام کردیم، درست بوده است اما در خبر اشتباهی انجام شده به طوری که ما گفته بودیم جمع ارقام 3365 میلیارد تومان است که اشتباها 5365 میلیارد نوشته شده است. در عین حال باید توجه کرد که وزارت بهداشت و سازمانهای بیمهگر سه نوع رقم مالی دارند. اول ارقام خدماتی که برای بیمهها ارائه میشود و دوم اسناد ارسال شده خدمات ارائه شده و سوم تفاهمنامهها و قوانینی که در زمینه پرداختها وجود دارد. بنابراین ما در این خبر بر اساس سه روش میزان مطالبات را اعلام کرده بودیم که جمع آن 3365 میلیارد شده بود و اشتباهی در این رقم اتفاق افتاده بود. البته سازمان بیمه تامین اجتماعی به ویژه بعد از بهمن 94 عملکرد خوبی در پرداخت بدهیها نسبت به بیمه سلامت ایرانیان داشته و تقریبا بدهی تامین اجتماعی به وزارت بهداشت نصف بدهی بیمه سلامت است.
اقتصاد مقاومتی در حوزه سلامت
حریرچی در پاسخ به سوال دیگری درباره اقدامات وزارت بهداشت در زمینه اقتصاد مقاومتی با توجه به اینکه امسال به نام اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نامگذاری شده است، گفت: برای این کار ستادی تشکیل شده و برنامههایشان را تدوین کردهاند. البته ما معتقدیم که حوزه بهداشت و درمان میتواند با خصوصیات اقتصاد مقاومتی به اهدافش دست یابد. در دنیا 10 درصد کل اقتصاد و در ایران 7.3 درصد کل اقتصاد مربوط به حوزه سلامت است. در عین حال هیچ نظام بهداشت و درمانی در دنیا وجود ندارد که با کمبود منابع مواجه نباشد. البته در وزارت بهداشت اقداماتی در این زمینه انجام شده است. به عنوان مثال با اجرای راهنماهای بالینی برای 10 قلم از داروهای پر مصرف در بیمارستانهای بزرگ توانستیم میزان مصرف آن را به طور قابل توجهی کاهش دهیم و این اقدام بدون کاهش کیفیت درمان انجام شده است. در سطح کلان هم توانسته ایم در سالهایی که تورم عمومی بالا بود، میزان رشد کل هزینههای سلامت خانوار را کمتر از میزان تورم داشته باشیم. این اتفاق در حالی بوده که میزان خدمت رسانی افزایش یافته است.
و اما فضای دو قطبی میان پزشکان و هنرمندان
حریرچی در پاسخ به سوال دیگری درباره فضای دو قطبی ایجاد شده میان پزشکان و هنرمندان بعد از فوت عباس کیارستمی، گفتاصل مهم در این زمینه این است که بین گروههای ارائه کنندگان خدمات بهداشتی و درمانی با سایر اقشار جامعه و همچنین در داخل گروههای ارائه کننده خدمات بهداشتی و درمانی احترام متقابل برقرار باشد و بر مبنای اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی مشترک اقدام شود. البته خوشبختانه جوی که در این زمینه به وجود آمده، گسترده نیست. اما ضرر همین میزان هم بیش از نفع آن است و دود آن در چشم همه ما میرود.
اعلام نتایج اولیه پرونده "کیارستمی"؛ چهارشنبه جاری
وی گفت: در عین حال همه را به خویشتنداری و اظهارات منصفانه دعوت میکنیم. آنچه که ما میتوانیم انجام دهیم رسیدگی دقیق به پرونده و پاسخ به اذهان عمومی است. در زمینه پرونده آقای کیارستمی نتایج اولیه بعد از جلسه روز چهارشنبه اعلام میشود.
وی در پاسخ به سوالی درباره بودجه وزارت بهداشت گفت: آقای نوبخت و دولت همواره تلاش کردند که حمایت مناسبی از حوزه سلامت انجام شود. اما واقعیت این است که سال گذشته برایمان سال سختی بود. امسال با گفتوگوهایی که با آقای نوبخت انجام شده قولهای خوبی دادهاند و قرار شده آن چیزی که قرار است به وزارت بهداشت پرداخت کنند یک دوازدهم آن را به صورت ماهانه پرداخت کنند که در این صورت مشکلات قابل توجهی از وزارت بهداشت و بیمهها حل میشود.
وضعیت اورژانسها ایدهآل نیست
حریرچی در پاسخ به سوال دیگری درباره وضعیت اورژانسها در کشور گفت: در این زمینه هنوز نتوانسته ایم به ایدهآلهایمان برسیم که یکی از دلایل آن نبود تخت مناسب که چه در داخل اورژانس و چه در داخل بخشها است.
وی افزود: وظیفه اورژانس پایدار کردن وضعیت بیمار در فاصله زمانی معقول است که خوشبختانه این اتفاق در اکثر بیمارستانهای بزرگ ما میافتد و بیمار زیر شش ساعت تعیین تکلیف میشود. اما باید بتوان بعد از تعیین تکلیف بیمار او را در بخش مورد نیازش بستری کرد که در این زمینه مشکلاتی داریم. در عین حال در بحث توسعه اورژانسها تا پایان امسال شاهد اقدامات مهمی خواهیم بود که از جمله آنها توسعه فیزیکی یا تجهیزاتی اکثر بیمارستانهای بزرگ، بهبود نیروی انسانی اورژانسها و پشتیبانی کردن از اورژانسها است.
حریرچی در بخش دیگری از صحبتهایش به ابلاغ سنجههای اعتباربخشی در بیمارستانها اشاره و اظهار کرد: ارزشهای طرح تحول سلامت مانند کاهش پرداختی از جیب مردم، عدم ارجاع به خارج از بیمارستانها و غیره از مورادی است که در این اعتباربخشی مورد توجه قرار گرفته است. همچنین در این اعتباربخشی بر موضوع ایمنی بیمار و شاخصهای آن تاکید شده است. از طرفی این روش اعتباربخشی مبنی بر توانمندی خود بیمارستانهاست و نیازی نیست که بیمارستانها با شرکتهایی برای اعتباربخشی قرارداد ببندند، بلکه باید توانمندی سازمانی و محلی بیمارستان بالا رود.
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره انتشار برخی اخباری مبنی بر افزایش 70 درصدی هزینههای درمان سرپایی گفت: این خبر به صورت اشتباه درج شده؛ چراکه مقصود مصاحبه کننده این بوده است که 70 درصد خدمات سرپایی از سوی بخش خصوصی ارائه میشوند. باید توجه کرد که با اقدامات انجام شده در طرح تحول نظام سلامت کاهش هزینههای مردم در خدمات سرپایی در اکثر رشتهها بیش از خدمات بستری بوده است.
حریرچی در بخش دیگری از صحبتهایش با بیان اینکه سازمان ملل برای توسعه پایدار 17 هدف را عنوان کرده است، گفت: هدف سوم آن مربوط به سلامت جامعه است و عنوان آن اطمینان از زندگی سالم و ارتقا رفاه در همه گروههای سنی است که این موضوع سه شاخص مهم اعم از امید به زندگی سالم و کاهش مرگ و میر زودرس دارد.
وی با بیان اینکه از سال 2000 تا 2015 میزان امید به زندگی پنج سال افزایش یافته است، گفت: پیش بینی میشود که امید به زندگی میتواند تا سال 2030 با کاهش مرگ و میرهای ناشی از بیماریهای عفونی، بیماریهای غیر واگیر و با کاهش مرگ و میر کودکان و مادران به میزان چهار سال افزایش یابد. در عین حال در سال 2015 امید به زندگی در 11 کشور بیش از 82 سال بود و در 22 کشور کمتر از 60 سال بوده است. همچنین معمولا امید به زندگی در میان زنان بیش از مردان است؛ به طوری که در کل دنیا میزان امید به زندگی در زنان 73.8 سال است و در مردان 69.1 سال است.
وی با بیان اینکه شاخص امید به زندگی سالم در سطح جهان 63.1 سال است، گفت: به طور متوسط امید به زندگی سالم 11.7 سال کمتر از امید به زندگی عمومی است.