به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در مصاحبه با خبرگزاری ایتارتاس گفت که سفر اخیرش به روسیه یک تحول جدید در روابط دو جانبه خواهد بود.
وی درباره مساله سرنگون شدن جنگنده روسیه در هشت ماه پیش و مجازات عاملان این اتفاق گفت: مسببان اتفاقاتی که هشت ماه پیش در خاک سوریه رخ داد دستگیر شده و به دست عدالت سپرده شدهاند. من موضعم را در نامهای که به پوتین فرستادم توضیح دادم. من گفتم که این یک اتفاق تاسف بار برای ما بوده و شدیدا باعث ناراحتی ما شد. تحقیقات درباره این حادثه ادامه دارد و من در خصوص مساله خلبانان جنگنده روسیه دستور به تحقیقاتی درباره شرایط مربوط به فراتر از مرزهای کشور دادهام. شما میدانید که فردی که باعث کشته شدن خلبان روسی شد اکنون در بازداشت بوده و محاکمه میشود و من میخواهم بر این مساله تاکید کنم.
اردوغان درباره کودتای نافرجام اخیر کشورش گفت: کسانی که دست به این کودتا زدند یکسری فاکتور کلیدی را در نظر نگرفتند. اگرچه آنها عمیقا در نهادهای دولتی نفوذ کرده بودند و به ارتش پلیس و قوه قضائیه راه پیدا کرده بودند اما ما دیدیم که نیروهایی از ارتش و پلیس ما از پیوستن به کودتاچیان سر باز زدند. گروهی از قضات و دادستانها نیز به همین ترتیب از همکاری با آنها خودداری کردند مهمترین چیزی که ما در این مساله داشتیم ملت و مردمی مثل مردم کشورمان بود. کودتاچیان هرگز اراده مردم ما را در نظر نگرفتند آنها حتی نتوانسته بودند تصور کنند که مردم در متوقف کردن تانکها با بدنشان تردید نخواهند کرد.
رئیس جمهور ترکیه افزود: آنها حتی یکبار این فکر به ذهنشان نرسید که مردم به رغم بمبهایی که روی سرشان میریزد و هلیکوپترهایی که به رویشان آتش میگشایند قاطعانه در مقابلشان میایستند در حال حاضر فهرستی از 240 کشته ناشی ازاین کودتا و حدود 2200 زخمی دیگر وجود دارد و برخی از افراد زنده مانده هنوز بستری هستند. همه رهبران جهان باید در مقابل خیانت و تلاش برای کودتا و حمله به مردمشان مقاومت کنند. من در میان این تحولات تماسی تلفنی از سوی ولادیمیر پوتین در روز دوم دریافت کردم. در گفتوگوی ما او تاکید کرد که مخالف کودتاست و جانب ما را گرفته است من با قدردانی موضع اصولی خود را یادآور شده و به نمایندگی از خود و مردم ترکیه از او تشکر کردم.
اردوغان در مورد درخواستهای کشورش از آمریکا برای استرداد فتح الله گولن به عنوان عامل پشت پرده کودتا و امکان رد این درخواست از سوی آمریکا گفت: در حال حاضر فرآیند مذاکرات دو کشور درباره این استرداد ادامه دارد من پیش از این چنین درخواستی را نزد باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا مطرح کردم. من به آنها گفتم هنگامی که شما از ما میخواهید تروریستها را مسترد کنیم ما درخواستهایتان را قبول میکنیم. اما رهبر سازمان تروریستی فتح الله گولن از سال 1999 تاکنون در کشور شماست.
وی افزود: متاسفانه ما در مقطعی از او و تیمش حمایت کامل به عمل آوردیم آنها به ما گفتند که در فعالیتهای حوزه آموزشی دست داشته و برای آینده کشورمان تلاش میکنند. اما متاسفانه آنها طبق این خط مشیها عمل نکردند و فعالیتهای آموزشی آنها یک پوشش بود. ما دریافتیم که آنها در یک مسیر متفاوت حرکت میکنند واز همان اول فهمیدم که یک جای کار آنها اشتباه است. آنها مدارس خصوصی باز میکردند اما فعالیتشان در این موسسات آموزشی اصلا مثبت نبود و در حقیقت آنها یک مسیر منفی داشتند و به دنبال کسب منفعت بودند. هنگامی که من نخست وزیر بودم ما نتوانستیم به این مساله توجه کنیم اما از سال 2010 شروع به برخورد با این مشکل از طریق بستن موسسات آنها کردیم اما تعداد بیشتری از این دست موسسات دوباره سر بر میآوردند. حقیقت این است که آمریکا درخواست ما را برای استرداد نادیده میگیرد. آمریکاییها به ما گفتند که اگر این فرد از نظر شما تروریست است مدارکش را نزد ما بفرستید و ما اول مدارک را بررسی کرده و مطابق با قوانین آمریکا تدابیری را اتخاذ میکنیم. ما پیش از این مدارکی را نزد آنها فرستاده بودیم و اکنون بالغ بر 85 جعبه اسناد کاغذی این پرونده را برای آنها فرستادهایم. قرار است در آیندهای نزدیک وزیر دادگستری، وزیر خارجه، فرستاده ویژه و چند دادستان و قاضی دولت ترکیه به آمریکا بروند و شخصا با مقامات آمریکایی مذاکره کنند.
اردوغان همچنین در ادامه این مصاحبه بر سکولار بودن قانون اساسی جدید ترکیه تاکید کرد.
وی همچنین در ادامه درباره مساله کردها گفت: شهروندان کرد کشور ما در واقع برادران من هستند که همه آنها زیر سقف یک حزب خاص قرار ندارند. بسیاری از آنها در انتخابات به حزب من رای دادند و وزرای کرد نیز در دولت من هستند. جنبش سیاسی که مدعی متحد کردن کردها است تنها باعث سرکوب مردم کرد شده و آنها را به خیابانها میکشاند اما خودش باعث کشته شدن یکجای 53 شهروند کرد میشود. من به نسبت دیگر سیاستمداران ترکیه بیشتر از همه به مناطق کرد نشین سفر کردم متاسفانه سرمایهگذاران و کارآفرینان به علت موج تروریسم و تحریکاتی که حزب سیاسی مذکور (پ ک ک) انجام داده به این مناطق نمیروند اما ما در حال پاکسازی این مناطق در عملیاتهایمان بودهایم.
اردوغان در خصوص سوریه نیز بار دیگر مدعی شد که بشار اسد عامل کشتار 600 هزار نفر در سوریه است.
وی گفت: ما خواهان فروپاشی سوریه نیستیم اما کناره گیری بشار اسد را که عامل کشتار 6000 هزار نفر است خواهانیم. من صادقانه میگویم که اصولا روسیه مهمترین و کلیدیترین بازیگر در ایجاد صلح در سوریه است. من معتقدم که مساله سوریه باید با کمک اقدام دو جانبه روسیه وترکیه حل وفصل شود. در صورت گسترش مذاکرات و شرکت کنندگان آن من قبلا نیز به ولادیمیر پوتین گفتهام هنگامی که لازم باشد ما حتی ایران را نیز در این مذاکرات وارد خواهیم کرد و ما میتوانیم از قطر، عربستان و آمریکا نیز دعوت کنیم. در این زمینه ما میتوانیم یک حلقه بزرگ شرکت کنندگان مذاکرات صلح سوریه را تشکیل دهیم در غیر این صورت روسیه و ترکیه با توجه به اینکه ما 950 کیلومتر مرز مشترک با سوریه داریم کسانی هستیم که میتوانیم بدون نقض حاکمیت سوریه دست به اقداماتی بزنیم.
وی گفت: ما خواهان فروپاشی سوریه نیستیم بلکه کناره گیری بشار اسد را میخواهیم. این شرط پیشگیری ازاین سناریو (فروپاشی) است. اتحاد در سوریه با حضور بشار اسد نمیتواند وجود داشته باشد. بگذارید مردم سوریه خودشان شخصی را که میخواهند به قدرت برسد انتخاب کنند. من مطمئن هستم که ما درباره این مساله حساس مذاکره خواهیم کرد اما هم کنفرانس ژنو و هم مخالفانی که در اینجا هستند بر یک چیز تاکید دارند راه حلی بدون بشار اسد. ایران نیز میتواند در این فرآیند شرکت داشته باشد ما به دنبال اقدامات مشترکی برای پایان دادن به کشتار و خونریزی در سوریه برای همیشه هستیم.
اردوغان افزود: بشار اسد در ادامه در خصوص جنگ با گروه تروریستی داعش بر لزوم قطع منابع مالی این گروه تروریستی تاکید کرد و گفت "ما راهبردمان را در راستای قطع منابع مالی این سازمان در پیش گرفتهایم" اما هنگامی که به منابع مالی آنها نگاه میکنیم میبینیم این درآمدها حاصل فروش منابع انرژی بوده و ما میبینیم که دولت سوریه نیز یکی از آنهاست. سوریه جایی است که داعش نفت تحت کنترل خود را میفروشد.
رئیسجمهور ترکیه گفت: من قبل از این نیز شنیدم که حقایقی نیز دال بر منابع مالی داعش در ترکیه وجود دارد. من خواهان دریافت مدارکی مرتبط با این قضیه شدم اما هیچ کس نتوانست آن را به من ثابت کند و هیچ چیزی در خصوص فروش نفت داعش در ترکیه پیدا نشد. حتی عدهای تلاش کردند خانواده من را در این قضیه دخیل کنند و من گفتم اگر آن را ثابت کنند استعفا خواهم کرد. من نزد کسانی که این اتهامات موهوم را مطرح کرده بودند رفته و پرسیدم آیا در صورتی که مدارکی در مورد این اتهام پیدا نشود استعفا میدهید اما آنها سکوت کردند.
وی افزود: یک مساله دیگر نیز وجود دارد و آن این است که داعش سلاحهایش را از کجا دریافت می کند ما شاهد هستیم که سازمانهای تروریستی با داعش مقابله میکنند تا زمانی که سازمانهای تروریستی مقابله کننده با داعش کمک تسلیحاتی دریافت میکنند داعش نیز خودش بخشی از این سلاحها را دریافت میکند نمیتوان تروریستها را به خوب و بد تقسیم کرد. به عنوان مثال جبهه النصره از القاعده جدا شده و همزمان با داعش جنگیده و مقاومت مسلحانه میکند کسانی که جبهه النصره را تروریستی میخوانند در مقابل حزب اتحاد دموکراتیک سوریه را تروریست نمیخوانند اما دلیل آنها این است که این شبه نظامیان با داعش میجنگند اما النصره نیز با داعش میجنگند پس آن را نباید سازمان تروریستی دانست. شما نیروهای شبه نظامی حزب اتحاد دموکراتیک و یگانهای مدافع خلق را با سلاح تامین میکنید و همین سلاح در نهایت دست داعش میرسد این یک چرخه شیطانی است ما میبینیم که کشورهایی در منطقه نفوذ دارند و باید به اصطلاح ساعتهایمان را با هم هماهنگ کنیم وصلح را برای مردم ساکن مناطق با نابودی همه گروههای تروریستی تامین کنیم.
اردوغان در بخشی از این مصاحبه نیز به مساله درخواست عضویت کشورش در اتحادیه اروپا پرداخت و گفت: ما همه چیز را برای رسیدن به این هدف در موعد مقرر تکمیل کردیم و در سال 1963 فرآیند مذاکرات را به جریان انداختیم اکنون 53 سال گذشته و ما همچنان در این راه آزار میبینیم تاکنون بیش از سه میلیون پناهجو به خاک ترکیه وارد شدند و ما همه هزینههای مربوط به اسکان آنها را تامین میکنیم. اما هیچ کمکی از جانب اروپا وجود ندارد. آنها فقط درباره کمک به ما حرف میزنند اما ما هیچ کمکی نمیبینیم تنها سازمان ملل حدود 500 دلار اعطا کرده است. با توجه به این وضع ترکیه بار سنگینی را به دوش میکشد. اما کشورهای غربی نگران ورود پناهجویان به سواحلشان هستند. آنها به ما قول دادند به مجرد امضای توافق پذیرش مجدد پناهجویان روادید شهروندان ترکیه برداشته خواهد شداماهرگز این کار را نکردند. با وجود آنکه ما با اروپا صادقانه رفتار میکنیم آنها این کار را نمیکنند و به قولشان عمل نمیکنند اما بار دیگر به آنها یادآوری میکنم سر قولتان بایستید و بیایید اقداماتمان را همزمان انجام دهیم.