به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، جمعی از حقوقدانان، قضات، وکلا، سردفتران، اساتید، دانشجویان و دانش آموختگان حقوقی دانشگاه ها و مؤسسات مردم نهاد حقوقی سراسر کشور در بیانیه ای ضمن برشمردن ناکارآمدی دولت عربستان در اداره حج و برشمردن دلایل دولت عربستان در دست داشتن فاجعه منا خواستار پیگیری وزارت امور خارجه و سازمان حج و زیارت از دولت عربستان و مجازات خاطیان این فاجعه شدند.
گفتنی است این بیانیه را ۶۴۸ شخصیت حقیقی و حقوقی حقوقدان به تایید خود رسانده و آن را امضا کردند.
در بخشی از این بیانیه آمده است: بدین ترتیب، ما حقوقدانان، قضات، وکلا، سردفتران، مشاوران حقوقی و جمعی از اساتید، دانشجویان و دانش آموختگان حقوقی دانشگاه ها ضمن اعلام آمادگی برای اقامه دعوا علیه دولت عربستان و احقاق حقوق پایمال شدهی خانوادههای کشته شدگان فاجعه مکه و منا، از دستگاه های مسئول مربوطه به ويژه وزارت امور خارجه و سازمان حج و زیارت می خواهیم هرچه سریعتر نسبت به پیگیری حقوقی این فاجعه اقدام نمایند.
متن کامل این بیانیه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
وَ اِذا تَوَلّى سَعى فِی الاَرضِ لِیُفسِدَ فیها وَ یُهلِکَ الحَرثَ وَ النَّسلَ وَ اللّهُ لا یُحِبُّ الفَساد * وَ اِذا قیلَ لَهُ اتَّقِ اللّهَ اَخَذَتهُ العِزَّةُ بِالاِثمِ فَحَسبُهُ جَهَنَّمُ وَ لَبِئسَ المِهاد. (سوره مبارکه بقره آیهی ۲۰۵ و ۲۰۶)
دوم مهرماه ۱۳۹۴ و همزمان با مراسم رمی جمرات و در جریان برگزاری مناسک حج، سوء مدیریت و قصور فاحش مسئولان حج عربستان در کنترل و هدایت حجم انبوه حجاج در منطقه منا، حادثهای دلخراشی را به وجود آورد که منجر به شهادت و زخمی شدن هزاران نفراز حجاج بیت الله الحرام از کشورهای مختلف شد. تعداد جانباختگان این حادثه در حدود ۷ هزار نفر از ۳۹ کشور جهان تخمین زده شد که بنابر اعلام رسمی سازمان حج و زیارت کشور، از این تعداد ۴۶۴ نفر از جانباختگان، ایرانی بوده که مفقودان حادثه تا ۱۶ دی ۱۳۹۴ شناسایی شدند و پیکرهای این عزیزان به کشور بازگشت. پیش از این فاجعه و در ۲۰ شهریورماه ۱۳۹۴ نیز ۱۱ ایرانی در حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام به شهادت رسیدند.
در پی وقوع این حادثهی تاسف بار، مقامات سعودی ضمن استنکاف از پذیرش مسئولیت خویش، در اقدامی ناشایسته، علت حادثه را ازدحام بالای جمعیت عنوان کردند و وزیر بهداشت و سخنگوی وزارت کشور عربستان در اقدامی به دور از شأن و ادب یک کشور اسلامی، مسئولیت وقوع این حادثه را بر عهده حجاج دانستند. هرچند مقامات دولت سعودی، اعلام کردند که ازدحام و تبعیت نکردن زائران از دستورالعملها علت اصلی حادثه بوده، اما بررسی گزارش های مشاهدات عینی زائران و تصاویر ضبط شده از لحظات اولیه بروز این فاجعه نشان میدهد علت اصلی حادثه، تصمیم غلط برگزارکنندگان مراسم در هدایت زائران به مسیر مسدود بوده است.
رهبر معظم انقلاب، در واکنش جدی و محکم به این اعمال غیرانسانی عربستان، ضمن تقبیح اعمال شرمآور مسئولین عربستان، دولت سعودی را در این حادثه مسئول دانسته و اعلام داشتند: «دولت سعودی موظّف است مسئولیّت سنگین خود را در این حادثهی تلخ پذیرفته و به لوازم آن بهقاعدهی حق و انصاف عمل کند.» همچنین ایشان با انتقاد از سکوت دولتها و بهخصوص دولتهای غربی و سازمانهای مدعی حقوق بشر در قبال این مصیبت بزرگ هشدار دادند: «این حادثه به هیچوجه نباید فراموش شود و دستگاه دیپلماسی و سازمان حج موظف هستند که این موضوع را به صورت قاطع دنبال کنند.»
اما بی تردید حکّام سعودی که امسال صدّ عن سبیلاللّه و مسجد الحرام کرده و راه حجّاج ایرانی به خانهی خدا را بستهاند در هر دو حادثه مقصّرند و تعلّل و کوتاهی آنان در نجات مجروحان نیمهجان نیز قطعی و محرز است که بر اساس قواعد مسلّم شرع اسلام و همچنین مقررات حقوق بین الملل این فعل و ترک فعل به دولت عربستان که مسئول حفظ امنیت و جان زائران بیت الله الحرام شناخته می شود، منتسب است که در زیر به اهم ادله این موضوع اشاره می گردد:
اول؛ فاجعه منا اولین حادثه ای نبوده است که در طی یک قرن اخیر در خلال انجام مناسک حج اتفاق افتاده و در سال های قبل نیز مکرراً حوادث مشابهی روی داده است. از تکراری بودن این حوادث و بهویژه فاجعه منا، میتوان نتیجهگرفت که دولت عربستان نمیتواند این حادثه را بر مصادیق حوادث غیرمترقبه(فورس ماژور) تلقی نموده و خود را از زیر بار مسئولیت ناشی از این امر برهاند؛ چراکه اولاً ازدحام جمعیت کاملاً قابل پیشبینی بوده و تعداد زوار خانه خدا بر اساس آمار ثبتنامی و اخذ ویزا از دولت عربستان کاملا مشخص بوده است.
دوم؛ دولت سعودی هرسال با اختصاص سهمیه ی حج، به عنوان کشور پذیرنده مسافر، وظیفه برقراری امنیت و صیانت از جان آنها را با ایجاد نظم بر عهده دارد. لذا نقض این تعهد به شکل فعل یا ترک فعل توسط دولت عربستان یا نهادهایی که از جانب دولت عمل میکنند، بر اساس نظريه خطر در حقوق و نیز بند ۱ از ماده ۳ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی (۱۹۶۶) و قوانین و مقررات عرفی حقوق بینالملل، دولت میزبان باید مسئول و پاسخگوی هرگونه رخداد و آسیبی نسبت به افراد مقیم در درون مرز جغرافیایی خود باشد.
سوم؛ مطابق معاهده ۱۹۶۳ وین در خصوص روابط کنسولی، که بسیاری از قوانین و مقررات این معاهده جنبه عرفی پیدا کرده است، کشور عربستان مسئول حفظ منافع دولت و اتباع دیگر کشورها که با صدور ویزا وارد آن کشور شده اند، می باشد. لذا عدم آماده سازی زیرساختهای لازم برای حفظ جان و امنیت حجاج از مواردی است که مسئولیت دولت عربستان را در پی خواهد داشت.
چهارم؛ بر اساس ماده ۳ عهدنامه مودت منعقده بین دولتین ایران و حجاز و نجد و ملحقات (۱۳۰۸) دولت سعودی موظف است که «نسبت به حجاجایرانی از هر حیث مثل سایر حجاجی که به بیتاللهالحرام میروند معامله و رفتار نموده و اجازه ندهند که نسبت به حجاج ایرانی در ادای مناسک حج وفرائض دینی آنها هیچگونه مشکلاتی ایجاد شود و نیز تعهد مینمایند که وسائل امنیت و آسایش و اطمینان آنها را فراهم نمایند.»
پنجم؛ با استناد به اسناد بین المللی از جمله: اعلامیه سازمان ملل در خصوص همکاريهاي بشردوستانه و کمکهاي اضطراري و حقوق بین الملل عرفی، عدم انجام وظایف امدادرسانی و رسیدگی فوری پزشکی و درمانی در حادثه منا از جانب دولت عربستان و مقامات مسئول مربوطه و نقض این تعهد عرفی توسط دولت عربستان، مسئولیت عربستان را در قبال زائران و دولتهای متبوع آنها به دنبال داشته است.
ششم؛ از منظر حقوق بشر و مقررات و قواعد بین المللی به خصوص بند الف ماده ۲ اعلامیه اسلامی حقوق بشر معروف به سند قاهره که مقرر می دارد: «زندگی موهبتی است الهی و حقی است که برای هر انسانی تضمین شده است و بر همه افراد و جوامع و حکومتها واجب است که از این حق حمایت نموده و در مقابل هر تجاوزی علیه آن ایستادگی کنند ...» دولت عربستان موظف است مسافر مهمان را از نظر شخصی، جسمی، روحی و روانی مورد حمایت کامل قرار دهد و از هرگونه تعرضی در امان بدارد.
هفتم، براساس قواعد مسلم فقهی همچون اتلاف و تسبیب، دولت عربستان مسئولیت بروز این فاجعه را بر عهده دارد و مطابق با قاعده لاضرر دولت عربستان موظف به جبران خسارت مادی و معنوی وارده به زیان دیدگان میباشد.
اما علیرغم قطعی بودن انتساب این فاجعه به دولت عربستان، متاسفانه با گذشت حدود يك سال از اين حادثه، هيچگونه شكايت رسمي در هيچ يك از مراجع داخلي يا خارجي ثبت نشده است و حتي گزارش يا تقاضاي رسمي و مكتوبي نيز از سوي مقامات رسمي كشور به مجامع حقوق بشري يا مسئولين كشور عربستان ارسال نشده يا اگر اقدامي صورت گرفته نتايجي از آن حاصل نشده است.
تعلل در پیگیری حقوقی این فاجعه از ابتدای وقوع آن با بهانه های مصلحت اندیشانه نتیجه ای جز گستاخ تر شدن دولت عربستان در نفی مسئولیت خویش در این فاجعه و عدم محاکمه مقصران و عدم جبران خسارات وارده را نداشته است تا جاییکه زمینه ممانعت از شرکت ایرانیان را در مناسک حج امسال علیرغم حقوق قانونی و شرعی خویش فراهم آورده است.
از این رو جهت برون رفت از وضعیت فعلی و حصول نتیجه لازم که همان احقاق حقوق پایمال شده هموطنان داغدیده مان است، از سازمان حج و زيارت و وزارت امور خارجه انتظار داريم از طرق زير يا هر طريق ديگري، احقاق حقوق بازماندگان را مطالبه نمايد:
۱. ارسال درخواستهاي رسمي به مسئولين كشور عربستان و همچنين نهادهاي بينالمللي همچون دبيركل سازمان ملل سازمان همکاری های اسلامی و مطالبه تشكيل كميته حقيقت ياب و تعيين مسئول جبران خسارت.
۲. پیگیری حقوق بشري این فاجعه در نشستهاي جاري شوراي حقوق بشر سازمان ملل متحد و سازمان همکاری های اسلامی.
۳. رایزنی مستمر با کشورهای آسیب دیده جهت فعال كردن آنان برای احقاق حقوق مسلمانان و ايجاد ظرفيتهاي مطالبه مردمي در اين كشورها و بهرهبرداری مناسب از توان دیپلماسی عمومی.
۴. مذاکره با کشورهای همسو و فعال تر کردن جنبش عدم تعهدها و گروه ۷۷ در جهت هم افزایی قدرت در جهت مطالبه بیشتر.
۵. اقدام فوري و مقتضی جهت تسهیل ثبت شکایت در محاکم داخلی کشور عربستان جهت احقاق خانواده بازماندگان و خسارتدیدگان.
بدین ترتیب، ما حقوقدانان، قضات، وکلا، سردفتران، مشاوران حقوقی و جمعی از اساتید، دانشجویان و دانش آموختگان حقوقی دانشگاه ها ضمن اعلام آمادگی برای اقامه دعوا علیه دولت عربستان و احقاق حقوق پایمال شدهی خانوادههای کشته شدگان فاجعه مکه و منا، از دستگاه های مسئول مربوطه به ويژه وزارت امور خارجه و سازمان حج و زیارت می خواهیم هرچه سریعتر نسبت به پیگیری حقوقی این فاجعه اقدام نمایند.
امید است با محاکمه هرچه سریعتر مقصران فاجعه و جبران خسارات زیان دیدگان بخشی از آلام خانواده های شهدای فاجعه مکه و منا تسکین یافته و از بروز فجایع عظیم تر در جهان اسلام جلوگیری شود.
اسامی جمعی از حقوقدانان، قضات، وکلا، سردفتران، اساتید، دانشجویان و دانش آموختگان حقوقی دانشگاه ها و مؤسسات مردم نهاد حقوقی سراسر کشور به شرح زیر است:
۱. بنیاد صیانت از حقوق شهروندی ۲. مؤسسه حقوقی میزان گستر ایرانیان ۳. مؤسسه مردم نهاد عهدنو ۴. کانون اندیشه آفرینان جوان ۵. مركز مدافعان حقوق بشر ۶. مرکز دانشجویی حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران (صلح زیبا) ۷. محسن مقیسه ۸. مصطفی همائی ۹. اسماعیل بیاتانی ۱۰. رضا امیدی ۱۱. محسن رضائیان ۱۲. انورخیرآبادی ۱۳. اسماعیل بیاتانی ۱۴. رضا امیدی ۱۵. محسن بزرگی ۱۶. علی طاهریان ۱۷. محمد سلیمانی ۱۸. حمید نظریان ۱۹. مجتبی سراقی ۲۰. سیدمرتضی موسوی نژاد ۲۱. سعیده عطائی ۲۲. حمید رحیمی نژاد ۲۳. محمدجواد پورسجادی ۲۴. علی بگدلی ۲۵. یحیی اکبری ۲۶. میثم نظری ۲۷. علی الفت پور ۲۸. رضا احسانی ۲۹. کمال کدخدا مرادی ۳۰. محمد حسین اسفندیارپور ۳۱. امیر حسین وفایی نیا ۳۲. جواد وطن خواه ۳۳. احمد رضایی ۳۴. مجتبی پناهی ۳۵. محمد بهادری جهرمی ۳۶. علی دهقانی ۳۷. کاظم امیر احمدی ۳۸. رضا مشتاقی ۳۹. عارف متحدی ۴۰. محسن شاهواری ۴۱. حمید علیزاده ۴۲. محمد محمودی ۴۳. فاطمه شریعت پناهی ۴۴. فاطمه عسگری نژاد ۴۵. رحیم آل شیخ ۴۶. محراب حیدری ۴۷. سید جهانگیر بیداردل ۴۸. محمد صالحی ۴۹. علی تقی نژاد ۵۰. سمانه کافتری ۵۱. رضا لک زایی ۵۲. سید محمد عسکر هاشمی ۵۳. مصطفی اربابی مجاز ۵۴. حجت الاسلام ابراهیم حمیدی ۵۵. حجت الاسلام غلامرضا نجفی ۵۶. جواد طاهری زاده ۵۷. مصطفی خدارحمی ۵۸. سعید غفاری مقدم ۵۹. حمیده معمری ۶۰. معصومه نوری ۶۱. جواد رضوی زاده ۶۲. حسین رونده ۶۳. محمود جهانتیغ ۶۴. فداحسین سرگلزهی ۶۵. رضا قلعه نوری ۶۶. ابوذر احمدی ۶۷. احمد احمدی ۶۸. محمد وزیری ۶۹. محمد سرگزی ۷۰. محمد رضا طاهری نسب ۷۱. سینا قلفی ۷۲. علی مساحتی ۷۳. امین اقبالی مطلق ۷۴. ابوالفضل بامیان ۷۵. محمد باقری ۷۶. محمدحسین منتظری ۷۷. سمیرا قاسمی ۷۸. مژگان عزیزی ۷۹. فائزه آخوندی ۸۰. سید مجتبی حسینی اردکانی ۸۱. حسین امینی ۸۲. مجتبی ابوالحسنی ۸۳. علی زمانی ۸۴. تیمور یوسفی ۸۵. صفدر یوسفی ۸۶. صالح رحیمی ۸۷. محمدجواد احمدی ۸۸. غلام رضا یوسفی زاده ۸۹. مهدی نامدار فرد ۹۰. محمد کشاورز ۹۱. افراز بهزاد زاده ۹۲. یونس سعیدی ۹۳. مسعود زنده بودی ۹۴. محمد رضایی ۹۵. محمود باقری ۹۶. ماهرخ موقر ۹۷. نعمت ارمی ۹۸. اسلام مرادی ۹۹. غلامرضا آتشی ۱۰۰. علی محمدی تبار ۱۰۱. داریوش انصاری ۱۰۲. سکینه اتشی ۱۰۳. سید باقر موسوی ۱۰۴. محمد هادی میرزایی ۱۰۵. سید حسین هاشمی ۱۰۶. حسین منصوری ۱۰۷. علی رزم آور ۱۰۸. سیده الهه محمدی ۱۰۹. حمیده پیران ۱۱۰. مهدی بهرامیان ۱۱۱. حسام ناظمی ۱۱۲. علی زمانیان جهرمی ۱۱۳. محمد صالحی ۱۱۴. محمد صادق بسطامی ۱۱۵. محمدرضا نجارزاده ۱۱۶. سید حجت الله علم الهدی ۱۱۷. مینا علیبیگی ۱۱۸. زینب رحیمی ۱۱۹. حسام دیدگاه ۱۲۰. علی اکبر اسمعیلی ۱۲۱. هادی هاشمیان ۱۲۲. مصطفی حقی ۱۲۳. علی غلامی ۱۲۴. موسی فتوحی ۱۲۵. محمد سوداگر ۱۲۶. بتول ملک ۱۲۷. فاطمه حبیبی نوده ۱۲۸. حسین ابراهیم نژاد ۱۲۹. محمدطاهر اسلامی ۱۳۰. مظاهر کردی ۱۳۱. شهرام عباسی ۱۳۲. نبی الله ترکاشوند ۱۳۳. مجتبی رضایی ۱۳۴. مجید سعوه ۱۳۵. سربازوطن بیاتی ۱۳۶. افشین سرهی ۱۳۷. پیام شعبانی ۱۳۸. علیرضا اشراقی ۱۳۹. ابوالفضل یوسفی ۱۴۰. آروین رضایی قخلی لو ۱۴۱. رضا شفیعی دهکائی ۱۴۲. فرج الله افشار ۱۴۳. حسین هادی ۱۴۴. محمد دادابیان ۱۴۵. علی دهقان ۱۴۶. عباس رضایی پور ۱۴۷. منصور بیات ۱۴۸. سمیه سادات صدر ۱۴۹. ایوب ابراهیمیان ۱۵۰. فریدون فتحی ۱۵۱. جمشید غفاری ۱۵۲. ناصر باقریان ۱۵۳. شاه محمدی ۱۵۴. لیلا احمدیان ۱۵۵. زهرا فکوری ۱۵۶. رضاساکت ۱۵۷. بهنام طالبی ۱۵۸. سیدجواد پورسجادی ۱۵۹. احمدرضا سليمان زاده ۱۶۰. عزالدين سليماني ۱۶۱. غلامحسين ستوده ۱۶۲. سيدمهدي انوري ۱۶۳. سيدمهدي بني طبا ۱۶۴. سيدعبداله طباطبايي ۱۶۵. زيبا مجاهد ۱۶۶. مهناز فرجي ۱۶۷. نسرين بختياري ۱۶۸. آسيه محمدي ۱۶۹. مريم صمدزاده ۱۷۰. راضيه حيدري ۱۷۱. احمدعلي فلاح ۱۷۲. علي بخشي ۱۷۳. فرزانه اژدري ۱۷۴. مهران بخشي ۱۷۵. ميرنورالدين هدايت ۱۷۶. محمدحسن گودرزي ۱۷۷. مصطفي طلاكوب ۱۷۸. يحيي لامعي ۱۷۹. میلاد قطبی ۱۸۰. امیرحسین اصل زعیم ۱۸۱. مرتضی خمسه ۱۸۲. امیر حبیبی ۱۸۳. هادی شریفی ۱۸۴. فرزاد بهمنی ۱۸۵. مصطفی منصوریان ۱۸۶. محمدحسین محمدی ۱۸۷. عباس قدیمی ۱۸۸. محسن مکیان ۱۸۹. رسول شعبانپور ۱۹۰. ابراهیم جلالیان ۱۹۱. محمد برومند ۱۹۲. محمدرضا اصغری ۱۹۳. محمد جوانمردی ۱۹۴. محمد حکیم جوادی ۱۹۵. مسعود محمودی ۱۹۶. مصطفی حضوری ۱۹۷. علیرضا نوری ۱۹۸. امیرحسین سعادتی ۱۹۹. علی عبدالاحد ۲۰۰. علی فراهانی ۲۰۱. محمدرضا نجارزاده ۲۰۲. حمید رضا سلیمی ۲۰۳. ابراهیم زارع ۲۰۴. حسین آقایی ۲۰۵. محسن عابدینی ۲۰۶. حسین امینی ۲۰۷. سجاد حکیمی ۲۰۸. حمیدرضا قنبریان گوارشکی ۲۰۹. محمد مهدی سلیمانی پور ۲۱۰. مجید زنگوئی ۲۱۱. مریم سلامت ۲۱۲. فهیم مصطفی زاده ۲۱۳. مهدی رجائی باغ سیائی ۲۱۴. محمد میثم نداف پور ۲۱۵. محمد رضا یزدان پناه احمد آبادی ۲۱۶. رضا شهسواری ۲۱۷. شهاب الدین افضلی ۲۱۸. کیومرث جعفرصالحی ۲۱۹. شهرام بازار ۲۲۰. حمید پاسلار ۲۲۱. حجت حاجی زاده ۲۲۲. امین کرد زنگنه ۲۲۳. فخرالدین پیشوایی ۲۲۴. آرش مرادی ۲۲۵. کرامت پناهی ۲۲۶. علی قاسمی ۲۲۷. محمدحسین مرادی ۲۲۸. احترام کوپی ۲۲۹. سمیه بازآمد ۲۳۰. رحیم کمالی ۲۳۱. حبیب سالاری ۲۳۲. سمانه سالاری ۲۳۳. جاوید هاشمی پور ۲۳۴. اسحق سررشته داری ۲۳۵. سید محمد اسدی نژاد ۲۳۶. علی شهبازی ۲۳۷. دکتر طیب علیـپور ۲۳۸. بهمن شهرام تاجانی ۲۳۹. امیر رضایی فومنی ۲۴۰. نور علی حقیقت ۲۴۱. شرافت پیما ۲۴۲. بصیر جعفری ۲۴۳. طیبه قدرتی ۲۴۴. جان احمد اقایی ۲۴۵. فاطمه میرزانژاد ۲۴۶. علیرضا عباسی ۲۴۷. ابوطالب اصغری ۲۴۸. علی سجودی ۲۴۹. طهماسب روستا ۲۵۰. محمدصبحی ۲۵۱. احمد امیدی ۲۵۲. مسلم تهمی ۲۵۳. رویامحمدی ۲۵۴. فریبا محمدی ۲۵۵. آرزو عابدینی ۲۵۶. جعفرزاهدنسب ۲۵۷. علی عباسی ۲۵۸. محمود ربیعی ۲۵۹. مریم احمدی ۲۶۰. حسن زارعی انگورانی ۲۶۱. وحید افشاری ۲۶۲. سعید سهرابی ۲۶۳. رضا یوسفی ۲۶۴. منصور حیدری ۲۶۵. معصومه نوری ۲۶۶. کبری سلیمانی مهر ۲۶۷. فرامرز لطفی ۲۶۸. علی فتحی ۲۶۹. یوسف مجتهدی ۲۷۰. اکبر رضایی ۲۷۱. اصغر رضایی ۲۷۲. سجاد کریمی ۲۷۳. عزت کریمی ۲۷۴. سهراب فرشاد ۲۷۵. حجت اله حیدری مقدم ۲۷۶. فرشاد حیدری ۲۷۷. محمد امید نژاد ۲۷۸. محمد باقر طولابی ۲۷۹. یداله طولابی ۲۸۰. رحمان لطفی ۲۸۱. شعیب صفایی ۲۸۲. معصومه دهقانپور ۲۸۳. مهین اروانه ۲۸۴. طیبه سلیمانی ۲۸۵. زهرا ولی زاده ۲۸۶. فاطمه کاکاوند ۲۸۷. زهرا قاسمیان ۲۸۸. پریا سلیمانی ۲۸۹. سمیرا محمودوندی ۲۹۰. سیده ریحانه عبادی ۲۹۱. پگاه سیفی ۲۹۲. یونس امرایی ۲۹۳. حامد رهدارپور ۲۹۴. مجتبی صادقی ۲۹۵. مصیب سرخانی ۲۹۶. کاظم شاهی ۲۹۷. علیرضا میری ۲۹۸. منوچهر منیری ۲۹۹. علیرضا غفوریان ۳۰۰. ابراهیم مداح ۳۰۱. محمد عجم حسنی ۳۰۲. حمید رضا ابراهیم زاده ۳۰۳. مهرزاد شادمان راد ۳۰۴. رضا حسین عربیان ۳۰۵. پوریا یزدانی ۳۰۶. محمد حسین خیر حامدی ۳۰۷. مهر علی جمشیدی کمرودی ۳۰۸. میثم صدیقی ۳۰۹. حمید نادعلیان ۳۱۰. امیر حسین فروزنده ۳۱۱. محمد مهدی کدیوری ۳۱۲. هادی دهرویه ۳۱۳. محمد یزدانی ۳۱۴. حسن صالحی ۳۱۵. بوالفضل کواکبیان ۳۱۶. رضا جندقی ۳۱۷. یوسف علی طاهری ۳۱۸. ابراهیم شیخ الاسلامی ۳۱۹. محمد نوروزی ۳۲۰. رمضانعلی دهقان ۳۲۱. بهمن باباجانیان ۳۲۲. صادق متولی ۳۲۳. محمد سجادی نیا ۳۲۴. محمد حسین مصاحبه ۳۲۵. علی ترابی ۳۲۶. محمد امین ابریشمی راد ۳۲۷. شهاب انصاری ۳۲۸. هومن عندالله ۳۲۹. صالح عین اللهی ۳۳۰. مهدی اسماعیلی ۳۳۱. غلامرضا زارع جعفری ۳۳۲. شهیر محمدی ۳۳۳. محمد لطفی ۳۳۴. مهدی عبدی ۳۳۵. عزیز عزیزی ۳۳۶. رضا عبادی ۳۳۷. عباس احمدی افشار ۳۳۸. مهدی لاهوت ۳۳۹. حسین ولیزاده ۳۴۰. منصور عشق پور ۳۴۱. ایرج صادقی ۳۴۲. رسول احمدزاده ۳۴۳. سعید دلخون ۳۴۴. سیدهادی موسوی ۳۴۵. میثم افسانه ۳۴۶. نعیم رائی زاده ۳۴۷. اسداله شعاری ۳۴۸. محمدصادق اصغری ۳۴۹. اسرافیل امانی ۳۵۰. دکتر صمد عزیزی ۳۵۱. صمد شکوری ۳۵۲. فرشاد آذرنیا ۳۵۳. کمال ادیب والا ۳۵۴. فاطمه لطیفی ۳۵۵. رعنا پازانی ۳۵۶. راحله ضراب زاده ۳۵۷. جبرئیل فلاح ۳۵۸. مصطفی صدیق ۳۵۹. مرتضی عبدی ۳۶۰. کاظم پاشایی ۳۶۱. اصغر نعلبندپور ۳۶۲. یونس روشنایی ۳۶۳. صمد پنجه کار ۳۶۴. حسن دلیر اکبری ۳۶۵. عباس شیرمحمدی ۳۶۶. صادق غفاری ۳۶۷. محمدعلی حاجی حسینلو ۳۶۸. حسین علیاری ۳۶۹. حسین نوری ۳۷۰. محمدرضا ریسمانچی ۳۷۱. کوچک آقا جباری ۳۷۲. عباس نوری ۳۷۳. ابراهیم علی نژاد ۳۷۴. علی حسن زاده ۳۷۵. ابراهیم عرفانی ۳۷۶. صبرعلی چابک ۳۷۷. کیوان الوندی ۳۷۸. مرتضی پاشایی ۳۷۹. علی عمرانی ۳۸۰. یعقوب داداش زاده ۳۸۱. رامین موحدی ۳۸۲. کرم دهقان ۳۸۳. عبدالرحمان برزنجی ۳۸۴. عین اله ممی زاده ۳۸۵. ابراهیم شفیعی ۳۸۶. قدرت الله شیرزادی ۳۸۷. کمر وطنی ۳۸۸. رضا اکبری ۳۸۹. نورمحمد علیاری ۳۹۰. هما مقصودی ۳۹۱. زینب شیری ۳۹۲. حسن فرهودی ۳۹۳. جعفر فیلی ۳۹۴. محسن رئوفی ۳۹۵. صبریه میرزایی ۳۹۶. فیض الله شیرزادی ۳۹۷. عبدالله مجیدی ۳۹۸. محسن پیری ۳۹۹. مجتبی محمدی ۴۰۰. حسن سلیمانی ۴۰۱. حمید یوسفی ۴۰۲. حسن ابراهیمی ۴۰۳. رضا لطفی کار ۴۰۴. علیرضا ترخان ۴۰۵. ابراهیم دهقان ۴۰۶. نایب علی خلیلی ۴۰۷. سعید رادمهر ۴۰۸. مصطفی پیشداد ۴۰۹. محمدحسین عباسی رشیدی ۴۱۰. سیدعلی اصغر میروکیلی ۴۱۱. حمید عجین ۴۱۲. فاطمه صولتی ۴۱۳. فاطمه صادقیان ۴۱۴. فاطمه بنادکیان ۴۱۵. هادی زارع ۴۱۶. سید محمد دشتی ۴۱۷. محمد دهقان ۴۱۸. زهرا زارع ۴۱۹. اعظم مدیح ۴۲۰. بهاره انصاری ۴۲۱. فاطمه صولی ۴۲۲. فرهنگ فاضلی ۴۲۳. الهام اعیان ۴۲۴. فاطمه اسدی ۴۲۵. طاهره منتظری ۴۲۶. ملیحه بهجتی ۴۲۷. وحید کاظمی ۴۲۸. شکوفه برادران ۴۲۹. سیدمحمد حسینی ۴۳۰. سید احمد کاظمی ۴۳۱. محمد باقر تقوی ۴۳۲. محمد سعید عرشیان ۴۳۳. مرضیه پارسائیان ۴۳۴. سیدمحمد شبامی ۴۳۵. حامد حجابیان ۴۳۶. سیداحمد مرتضوی ۴۳۷. احمد احمدی ۴۳۸. جلیل شیبانی ۴۳۹. احمد ترابی ۴۴۰. امین شبان ۴۴۱. مهدی براتی ۴۴۲. علی طالبی ۴۴۳. علی امیری ۴۴۴. علی مراد یوسفی ۴۴۵. شهرام کرمی ۴۴۶. حسین مظهری ۴۴۷. احسان منصوری ۴۴۸. ماشاالله حاتمی ۴۴۹. علی تشکینی ۴۵۰. محمدرضا احمدی فر ۴۵۱. محمدرسول حق نجاتی ۴۵۲. میکاییل درویشی ۴۵۳. علی اکبر مصطفایی ۴۵۴. فراهاني علي ۴۵۵. مهدی ایرانپاک ۴۵۶. مهدی دانشور ۴۵۷. علی بهادری جهرمی ۴۵۸. امین حبیبی ۴۵۹. سید احمد حسینی ۴۶۰. رضا حیدری ۴۶۱. محمد همتیار ۴۶۲. محمود حسینی ۴۶۳. علی محمودپور ۴۶۴. حسین هوشی السادات ۴۶۵. محمد خاکپور ۴۶۶. مصطفی ناوندی ۴۶۷. مصطفی حسینی ۴۶۸. محمد همتیار ۴۶۹. سید علی حجازی ۴۷۰. مصطفی ایرانمنش ۴۷۱. محمد خاموشی ۴۷۲. محمد شعبانی ۴۷۳. عبدالله یاوری ۴۷۴. محمد غلامی ۴۷۵. صادق کدخدا ۴۷۶. رضا سلیمی ۴۷۷. جواد هویدا ۴۷۸. حسین عرفانی ۴۷۹. حسن نجار ۴۸۰. جلیل برومند ۴۸۱. حسام محبوبی ۴۸۲. محمد توبیانی ۴۸۳. محمد طاهری ۴۸۴. محدرضا حسامی نیا ۴۸۵. زهره سالاری ۴۸۶. راضیه بیضایی ۴۸۷. فاطمه آدینه زاده ۴۸۸. میثم جهان تیغ ۴۸۹. ساره آدینه زاده ۴۹۰. علی محمد ابراهیم زاده ۴۹۱. سید علی احمد زاده ۴۹۲. اصغر اسلامی ۴۹۳. علیرضا عرب نظرگاه ۴۹۴. ابراهیم خندان ۴۹۵. سعید علیزاده ۴۹۶. محمد طاهری ۴۹۷. علی میدانی ۴۹۸. صادق اسماعیل زاده ۴۹۹. ابراهیم عنابستانی ۵۰۰. محمد ابوالفتحی ۵۰۱. محمد احمدی فر ۵۰۲. علی رضا اصغری نیا ۵۰۳. فاطمه مهربانی ۵۰۴. سیرالله مرادی ۵۰۵. نادر پورارشد ۵۰۶. الهام سلیمی ۵۰۷. سیده اکرم موسوی ۵۰۸. ساسان معین ۵۰۹. شاپور شمس ۵۱۰. میثم کیوانی ۵۱۱. سید قدرت الله حسین زاده ۵۱۲. سید نبی الله موسوی خاص ۵۱۳. شهرام غفاری ۵۱۴. پژمان بهادری ۵۱۵. حسین صفدریان ۵۱۶. لطف الله صادقی ۵۱۷. صدیقه باقرزاده ۵۱۸. سید مولا موسوی ۵۱۹. سجاد چهلگردی ۵۲۰. الیاس حیدری ۵۲۱. سیدهادی علوی ۵۲۲. حسین علیدادی ۵۲۳. محسن عبدی پور ۵۲۴. دکتر محمد جلالی نژاد ۵۲۵. یدا عباس زاده ۵۲۶. مجید دهقان ۵۲۷. مجید دهقان ۵۲۸. رضا اباذری ۵۲۹. محمد رضا اکبری زاده ۵۳۰. فرزاد حیدری ۵۳۱. احمد قربانی ۵۳۲. امیر کسری فلاحتی ۵۳۳. محمد امیر ابراهیمی ۵۳۴. روح ا سلاجقه ۵۳۵. محمد علی امیری ۵۳۶. حمید اسحاقی ۵۳۷. سید مجتبی موسوی ۵۳۸. حمدا سلیمانی ۵۳۹. مسعود مسعودی نیا ۵۴۰. امین مهدی پور ۵۴۱. احسان نظری ۵۴۲. محمد رضا معتمدی زاده ۵۴۳. علی جعفری ۵۴۴. فاطمه دهقانی ۵۴۵. مریم نادری ۵۴۶. مهسا نظری ۵۴۷. بهمن شریفی ۵۴۸. محمد حسین صادقی ۵۴۹. عباس نصیری ۵۵۰. محمد علی آزاد روش ۵۵۱. عباس عرب ۵۵۲. سعید حیدری ۵۵۳. سعید جمالی ۵۵۴. احسان مظاهری ۵۵۵. حسن امان الهی ۵۵۶. محمد صالح زادهوش ۵۵۷. حسین قوسی ۵۵۸. داود میر حیدری ۵۵۹. احمد رضا صادقی ۵۶۰. امیر حسین کیانی ۵۶۱. محمد بابایی ۵۶۲. احسان امین فر ۵۶۳. تورج رمضانی ۵۶۴. پیام طبیبی ۵۶۵. مهدیه آقایی ۵۶۶. مجتبی جمشیدی ۵۶۷. علی فراهاني ۵۶۸. مصطفی مصباح ۵۶۹. سید علی فروغی ۵۷۰. اسماعیل شهاب ۵۷۱. امیر فرجاد ۵۷۲. حسن صبوری ۵۷۳. علی سپهری ۵۷۴. مجتبی حکیمی پور ۵۷۵. سلمان بختیار ۵۷۶. امین کریم پور ۵۷۷. محمود محمودی ۵۷۸. علی مجاهد ۵۷۹. داوود عرب پور ۵۸۰. محمد شنبه پور ۵۸۱. سید عنایت الله موسوی ۵۸۲. محمد عباسی ۵۸۳. اکبر امیری ۵۸۴. مجید انصاری ۵۸۵. مسعود شجاعی پور ۵۸۶. روح الله شاکری ۵۸۷. محمد عادلی نیکو ۵۸۸. سید هدایت الله انجمروز ۵۸۹. کمال ایزدپناه ۵۹۰. سید شهرام پناهنده ۵۹۱. سیدفخرالدین جهان بین ۵۹۲. صدر الله یعقوبی ۵۹۳. حسین نیک نام ۵۹۴. مهدی رضایی ۵۹۵. محسن خاکساری ۵۹۶. محمدعلی برهانی ۵۹۷. سعید گودرزی ۵۹۸. سید احسان حسینی ۵۹۹. هادی صمدی ۶۰۰. محمدحسین محمدی ۶۰۱. اسحاق عنایتی ۶۰۲. جواد تیموری ۶۰۳. مهدی جوانمرد ۶۰۴. مهدی حاجی زاده ۶۰۵. احمد آخوندی ۶۰۶. علیرضا رستگاری ۶۰۷. ابوالفضل ساجدی مقدم ۶۰۸. یدالله وحدانی نیا ۶۰۹. مهدی ملاکی ۶۱۰. علی اکبر سیاری ۶۱۱. سید اسدالله حسینی ۶۱۲. محمود زهرایی ۶۱۳. سید طباطبایی ۶۱۴. احمدرضا حمیدی ۶۱۵. سید محسن موسوی ۶۱۶. علی واقعی ۶۱۷. میلاد سرباز ۶۱۸. مریم زاهدی ۶۱۹. مریم خسروی ۶۲۰. صدیق برزگر ۶۲۱. قاسم نخعی پور ۶۲۲. محمد عطوفی ۶۲۳. زهرا شكيبي ۶۲۴. حمیدرضا اکبری ۶۲۵. عبدالصمد قاسمی ۶۲۶. جهانبخش خاکسار ۶۲۷. عبدالصمد قاسمی ۶۲۸. حمدالله شایانی ۶۲۹. سجاد زارع ۶۳۰. اسماعیل خوشبخت ۶۳۱. محمد حسینی ۶۳۲. محسن زائری ۶۳۳. هوشنگ تیموری ۶۳۴. اکبر شفیعی ۶۳۵. مسعود شایانی ۶۳۶. صادق شفیعی ۶۳۷. اسماعیل خوشبخت ۶۳۸. مهدی جمشیدی ۶۳۹. هادی شرف لاری ۶۴۰. روح الله عمادی ۶۴۱. مهدی دهقانی ۶۴۲. احمد کریمی ۶۴۳. مصطفی دانش ۶۴۴. محمد فاضل علیزاده ۶۴۵. موسی رشیدی ۶۴۶. حسین محمدی ۶۴۷. احسان رمضانی ۶۴۸. سید محمد مهدی غمامی