به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، تحقیقات باستانشناختی نوین نشان میدهند که کشاورزی ممکن است به طور همزمان در چندین مکان در یک سرزمین حاصلخیز و پهناور هلالی شکل به وجود آمده باشد. این سرزمین کشورهای مصر، فلسطین اشغالی، لبنان و نیز کرانه باختری رود اردن و نوار غزه و بخش‌هایی از اردن، سوریه، عراق، جنوب شرقی ترکیه، غرب و جنوب غربی ایران را دربرمی‌گیرد. ابزارهای باستانی آسیاب که در تپه بزرگی از سلسله جبال زاگرس کشف شدهاند، نشان میدهند که ساکنان این منطقه حدود 11000 سال پیش در آنجا گندم و جو آسیاب میکردهاند. این یافتهها در ژورنال معتبر ساینس منتشر شده است.
کوههای زاگرس در غرب ایران
منبع: دانشگاه Tubingen آلمان
چغاگلان ایلام
گفتنی است که یافتههای باستانشناختی در دهه 1950 نشان داد که کشاورزی برای اولین بار در شهر اریحا (واقع در کرانه باختری رود اردن) شکل گرفته است. یافتههای پژوهشی گذشته، محققان را به این نتیجه رسانده بود که کشاورزی برای نخستین بار از فلسطین اشغالی و اردن برخاسته است. شواهد ژنتیکی جدید از گیاهان وحشی و اهلی در سالهای اخیر نشان می دهد که کشاورزی دارای چندین منشأ از جنوب غرب ترکیه تا عراق تا شمال سوریه است. ولی در این رابطه شواهد باستانشناختی کمیاب بودهاند. اما در سال 2009، نیکلاس کنراد، باستانشناس دانشگاه توبینگن آلمان و همراهان وی، تپه بزرگی را در چغاگلان سلسله جبال زاگرس در نزدیکی شهر مهران استان ایلام کشف کردند.
این مکان دارای ابزارهای باستانی آسیاب سنگی و سایر ابزارهای قدیمی است که نشان میدهند در آنجا گروه اجتماعی بزرگی در شرایط اقتصادی باثبات زندگی میکرده اند. پروژه باستانشناسی همچنین نمونههایی از جو و گندم وحشی، عدس و خلر (نوعی گیاه علوفه ای) را کشف کردهاند. این کشفیات شواهدی برای پیدایش کشاورزی در جهان از این مکان است. بر اساس سطوح ایزوتوپ های رادیو اکتیو یا اتم های عناصر یکسان با وزن های مولکولی متفاوت، گروه باستان شناسی تخمین زده اند که مکان مذکور از 9800 تا 12000 سال پیش به صورت مستمر تحت بهره برداری و استفاده انسان ها بوده است. مارک نسبیت، باستان شناس انگلیسی معتقد است کشف چغاگلان نشان می دهد که چندین نقطه در فلات حاصلخیز منشأ پیدایش کشاورزی در جهان به شمار می روند.
حال نکته اساسی آن است که اگر چنین مکانی در کشورهای صنعتی و اروپایی واقع شده بود، با برنامه ریزی چه درآمدهای فراوانی را از محل گردشگری کشاورزی نصیب خود می کردند، ولی در کشور ما متأسفانه در این زمینه برنامه ریزی خاصی تاکنون صورت نگرفته است.
منبع: http://www.livescience.com
ترجمه و نگارش: حجت ورمزیاری