به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در حال حاضر قیمت آب برای مشترکان خانگی 350 تومان برای هر مترمکعب است در حالی که قیمت تمام شده تولید آن 1200 تومان برای هر مترمکعب است و مابقی به صورت یارانه از طرف دولت پرداخت می‌گردد. از طرف دیگر رشد تقاضای مصرف آب و لزوم کنترل و مصرف بهینه این نعمت خدادادی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق در این حوزه است. کارشناسان عقیده دارند تا زمانی که به آب یارانه صورت می‌گیرد، مشترکین انگیزه بالایی برای کنترل مصرف خود ندارند.
گفتنی است که منابع آب تجدیدپذیر کشور در سال 93 بیش از 130 میلیاردمترمکعب بوده است که این مقدار در سال 94 به 116 میلیارد مترمکعب رسیده و در سال جاری این میزان باز کمتر شده است. در حال حاضر بنا به اظهار چیت‌چیان وزیر نیرو، 86 درصد منابع آب تجدید شونده کشور مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی از مسائل مهم در مدیریت مصرف آب تعرفه‌گذاری صحیح تعرفه آب است. چیت چیان وزیر نیرو در نخستین همایش ملی اقتصاد آب در مرداد 95 اعلام کرده است که « قیمت آب در کشور به حدی پایین است که کسی برای سرمایه گذاری برای کاهش مصرف آب انگیزه ندارد.» از این رو اصلاح تعرفه آب به عنوان یکی از راهکارهای تامین مالی و هدایت مشترکین به رعایت الگوی مصرف آب عنوان شده است.
در این رابطه رحیم میدانی معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا اظهار داشته است که در حال حاضر قانون اجازه افزایش قیمت آب را به وزارت نیرو نداده اما در برنامه ششم توسعه همچون برنامه هدفمندی بندهایی دیده شده است.
این در حالی است که در برنامه ششم توسعه آمده است که تا پایان این برنامه قیمت آب باید واقعی گردد و قیمت تمام شده تولید آب از مشترکین دریافت گردد. علاوه بر این بر اساس لایحه‌ای که دولت در اختیار مجلس قرار داده، اولین اولویت و مساله محوری برنامه ششم مساله آب و محیط زیست عنوان شده است. در ماده ۱۲ این لایحه به دولت اجازه داده به منظور افزایش بهره‌وری، قیمت آب و حامل‌های انرژی را افزایش دهد.
اما بررسی‌ها نشان داده است که دولت بنابر ملاحظات اجتماعی و سیاسی برنامه‌ای برای واقعی نمودن تعرفه آب برای حتی مشترکین پرمصرف را ندارد. اما برخی از کشورهای پیشرفته دنیا با بهره‌گیری از الگوی تعرفه‌گذاری پلکانی- افزایشی بدون تبعات اجتماعی و سیاسی اقدام به اصلاح تعرفه آب نموده‌اند. نظام تعرفه گذاری پلکانی-افزایشی با توجه به روند مصرف عموم مردم، میزان مشخصی از مصرف آب را به عنوان «الگوی مصرف مجاز» تعریف می‌کند و هزینه مصرف کمتر از الگو، ارزان‌تر تعیین می‌شود. با عبور مصرف از مقدار الگو، قیمت به صورت ناگهانی افزایش می‌یابد تا مشترکین پرمصرف با پرداخت هزینۀ واقعی آب، رفتار خود را اصلاح کنند و فشار افزایش قیمت نیز از عموم مردم برداشته شود.
در صورت استفاده از نظام تعرفه‌گذاری پلکانی- افزایشی در اصلاح تعرفه آب علاوه بر حذف تبعات اجتماعی افزایش قیمت، مشترکین پرمصرف آب که یارانه پنهان بیشتری را نیز دریافت می‌کنند انگیزه بالاتری برای اصلاح شیوه نادرست خود دارند.
بنابر این با توجه به ضرورت اصلاح تعرفه‌گذاری آب و تاکید این موضوع در برنامه ششم توسعه پیشنهاد می‌گردد که نظام تعرفه‌گذاری پلکانی- افزایشی به عنوان یکی از کارآمدترین شیوه‌های اصلاح قیمت در دستور کار مسئولین وزارت نیرو و شورای اقتصاد قرار گیرد.
ارسال نظرات