عشق‌های کِراشی؛ خنده و سرگرمی یا واقعیت؟/ بررسی پدیده نوظهور کانال‌های «کِراش‌یابی» در دانشگاه‌‌ها

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-زینب امیدی، شاید در ابتدا ماجرا خیلی هم پیچیده و عجیب به نظر نرسد، چون قصه، همان قصه‌ی عشق و عاشقی در دوران دانشجویی است. منتهی این بار با این وجه تمایز که دست مایه‌ی پرداختی متفاوت و به گفته دانشجویان تا حدودی طنزگونه با همراهی تکنولوژی روز دنیا شده است. «کِراش» - Crush - از آن کلمه‌های خارجی است که حالا چندسالی است به دایره لغات جوانان داخلی اضافه شده‌است و ابتدا توسط کاربران توئیتری و در فضای این شبکه اجتماعی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما در ماه‌های اخیر به سوژه جدیدی برای دانشجویان دانشگاه‌های کشور تبدیل شده است.

کراش در مورد کسی است که به دیگری علاقه‌مند شده، اما طرف مقابلش از چیزی خبر ندارد. حالا دانشجو‌های ایرانی در فضای مجازی کانال‌هایی را تحت عنوان «کراش‌یاب» راه انداخته‌اند که روز به روز در حال گسترده شدن است. تمام پیام‌هایی که برای ادمین کانال ارسال می‌شود حاوی مشخصات ظاهری، کاری، اینکه کجا طرف مورد نظر را دیده و غیر و ذالکی می‌شود که بدون بردن اسمی از ارسال کننده پیام در کانال گذاشته می‌شود. آن هم با ادبیاتی نامتعارف و بعضا بدون هیچ حد و مرزی!

وقتی در قسمت بیوگرافی کانال‌ها چرخی می‌زنیم اکثر قریب به اتفاق ادمین‌ها از مخاطبین عزیز خواسته اند متن‌ها کوتاه با اسم مستعار یا دانشگاه و دانشکده و یا خصوصیات ظاهری، فردی باشد که به او علاقه دارند. می‌گویند در صورت اجازه گرفتن از شخص ارسال کننده پیام او را با کراش مورد نظر لینک هم می‌کنند. یعنی چیزی شبیه سایت‌های همسریابی منتهی این بار با شکل و شمایلی فان و جذاب‌تر خصوصا برای جوانی در رده سنی دانشجو!

 

 

 

مجید ابهری رفتارشناس و استاد دانشگاه شهید بهشتی در خصوص علل بروز پدیده نوظهور کانال‌های تلگرامی به نام کراش در دانشگاه‌های کشور به خبرنگار دانشگاه ما می‌گوید: «فضای مجازی این روز‌ها به شکل یک سونامی در بسترسازی فکری فرهنگی وارد جامعه ما شده است و استفاده درست از این فضا نیز به جوانان ما آموزش داده نشده است. از طرفی جذابیت فضای مجازی از این نظر که به جوانان عرصه خودنمایی می‌دهد و آن‌ها به راحتی می‌توانند نظرات، عقاید و افکار خود را بازگو کنند تاثیرگذاری عمیقی در جامعه پیدا کرده است. جوانان ما برای دیده شدن و سپس برای سرگرمی از حضور در فضای مجازی حداکثر استفاده را می‌برند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا دانشجویان ما به جای داشتن جسارت و شجاعت برای ابراز علاقه خود به فرد مورد نظر احساس خود را در یک کانال چند هزار نفره بدون آن که طرف مقابل متوجه علاقه آن‌ها شود به اشتراک می‌گذارند گفت: ضعف مهارت برقراری ارتباط و عدم آموزش هنر دوست یابی در خانواده و در آموزش و پرورش به فرزندان جامعه باعث شده است جوانان برای ابراز عاطفی راه‌های نادرست و غیرمنطقی را انتخاب کنند. اولا براساس تربیت خانوادگی با محدودیت‌هایی که در این زمینه یعنی برقراری ارتباط با جنس مخالف وجود دارد این وقایع تلخ اتفاق می‌افتد. در دوران جوانی ما نامه دادن و نامه گرفتن یکی از راه‌های ابراز عاطفی بود، اما امروز حضور در این گونه کانال‌های مجازی روش اصلی ابراز علاقه است بی خبر از آنکه چند هزار نفر نظر و سلیقه طرف مقابل را دانسته و این موضوع باعث گسترش بی عفتی و پرده دری در جامعه دانشگاهی خواهد شد.

ابهری پایین بودن سطح نشاط و سرگرمی، گران بودن وسایل رفاهی و فقدان مهارت تولید اقلامی برای پر کردن اوقات فراغت جوانان را از جمله علل بروز پدیده کراش در فضای مجازی دانشگاه‌های کشور دانست و افزود: این عوامل موجب شده تا دانشجویان ما برای پر کردن فقدان مواردی که گفته شد به فضای مجازی روی بیاورند. برنامه ریزان جنگ نرم نیز از این وضعیت حداکثر استفاده را نموده و با ایجاد گروه‌ها و کانال‌های مختلف مجازی برنامه ریز‌ی‌های دقیق خود را بر روی ذهن جوانان پیاده می‌کنند. صریحا باید گفت: پدیده نوظهور کانال‌های تلگرامی به اسم کراش موجب عفت زدایی از جامعه دانشگاهی می‌شود.»

 

این روز‌ها کانال‌های کراش یابی به صورت یک پویش در بستر دانشگاه‌ها در حال ریشه دواندن هستند و روز به روز به تعداد مخاطبین آن‌ها افزوده می‌شود. دانشگاه‌های پایتخت و شهرستان‌ها فرقی نمی‌کند، چرا که به یمن وجود سرعت انتشار در فضای مجازی همه چیز حتی زودتر از اطلاع رسانی به مسئولین فراگیر می‌شود. جوانان ما برای روی آوردن به چنین چیز‌هایی حتما دلایل خاص خود را دارند. قطعا از دو سه هزار نفری که در یک کانال دانشگاهی کراش یابی عضو هستند، تعدادی برای جنبه فان، خنده و سرگرمی آمده اند.

 

 

 

 

 

 

اما وجود عده‌ای دیگر که واقعا داشتن جنس مخالف خود را خواهان هستند، اما احساس خود را رو در رو بیان نمی‌کنند و به نوشتن چند جمله دور از عرف از ویژگی‌های مختلف شخص مورد نظر بسنده کرده و آن را برای چند هزار نفر دیگر به اشتراک می‌گذارند؛ کمی با منطق منافات دارد. یعنی علاقه‌ای که شاید هیچ گاه از سوی طرف مقابل درک و احساس نشود، اما دست مایه خنده و عیش و نوش عده‌ای در فضای مجازی قرار گیرد.

چنین چیزی را در فرانسه ندیدم!

حسن حسینی جامعه شناس و استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در خصوص ریشه یابی رفتار دانشجویان ما در بروز علاقه و احساسات خود در کانال‌های تلگرامی تحت عنوان کراش به خبرنگار ما می‌گوید: «جامعه ما ارتباط میان دختر و پسر نامحرم را رد می‌کند و به تبع آن دسته بندی‌های گروهی و دوستی در این خصوص تحت عنوان آنچه در غرب عرضه می‌شود در کشور ما وجود ندارد. به همین خاطر در ایران به صورت مخفی کارانه این احساسات بروز داده می‌شوند که یکی از وجوه آن ابداع پدیده کراش و زدن کانال‌های چند هزار نفری برای بروز احساسات عاشقانه دانشجویان است.

وی ادامه داد: من در طی ۲۸ سال سابقه تدریس خود در دانشگاه‌ها شاهد بسیاری از جریانات عاطفی میان دانشجویان بوده ام که تعدادی از آن‌ها به ازدواج منجر شده و تعداد دیگری به علت مخالفت خانواده ها، عوامل فرهنگی و... منتفی شده اند و همین عوامل که منجر به هم خوردن ازدواج میان جوانان شده است، گفتمان مستقیم را زایل کرده است. من در جامعه دانشگاهی فرانسه چنین پدیده‌ای ندیدم که دانشجویی در یک کانال مجازی به دانشجوی دیگر بگوید فلانی که لباس سبز داری و دانشجوی ترم شش فلان رشته هستی من به تو علاقه دارم آن هم بدون این که طرف مقابل اصلا متوجه ابزار علاقه این فرد شود، چون عاقلانه و منطقی‌ترین رفتار این است که طرف مقابل رودرو علاقه خود را ابراز کند که یا طرف مقابل می‌پذیرد یا قبول نمی‌کند.»

 

بررسی یک آسیب...

باید دید که اهداف حضور دانشجویان و سازندگان کانال‌های این‌چنینی چیست؟ همه محتوا و مطالب به صورت پیام‌های عاشقانه، دوستی و علاقه منتشر می‌شود و ذهن‌های دانشجویان و جوانان را به خود جذب کرده است. در یک نگاه ساده و منطقی باید گفت جوانی که قصد ازدواج دارد از راه های اصولی آن وارد می شود نه ازکانال های بی در و پیکری که در فضای مجازی مشخص نیست پشت پرده سیاست گذاری چه کسانی هستند؟ آیا واقعا آن فرد یا افرادی که در کانال‌های کراش یابی فعالیت می کنند دانشجو هستند و داخل ایران زندگی می‌کنند؟ دانشجویان و جوانان چگونه و بر چه اساسی به مدیران کانال‌های کراش‌یاب اعتماد می‌کنند و در دل‌ها و علاقه خودشان نسبت به دیگر افراد برای آنها می‌فرستند؟

در واقع باید گفت ازدواجی از دل این کانال‌های تلگرامی در نمی‌آید یا اگر هم باشد ازدواج موفقی نخواهد بود. اگر کراش‌یاب‌ها را دیده باشید می‌بینید که فقط بحث توجه و جلب نظر نسبت به یکدیگر با ادبیات‌های سخیف و سطح پایین در آن رد و بدل می‌شود. مگر ازدواج را با معما طرح می‎کنند که فردی بخواهد از میان پیام‌های ارسالی، مخاطب و فرد مورد نظر خودش را برای ازدواج پیدا کند و در نهایت خانواده‌ای را تشکیل دهد؟

پدیده کراش رفته رفته از توئیتر به کانال‌های تلگرامی راه پیدا کرد و در مدت زمانی اندک در بسیاری از دانشگاه‌ها فراگیر شده است. طبیعتا با شروع ترم تحصیلی جدید پیش از پیش مورد توجه قرار خواهد گرفت. اما چیزی که در این بین جالب‌تر است سکوت مسئولین دانشگاهی و وزارت علوم در این خصوص و عدم حتی یک اظهار نظر برای کنترل چنین آفتی در میان دانشجویان است!