رئیس سازمان زندانها با اشاره به کمبود تجهیزات و عدم تامین زیرساختهای لازم برای ساخت زندانها گفت: طبق قانون باید زندانیان مواد مخدر را به اردوگاههای با نگهداری شرایط خاص منتقل کنیم که متاسفانه شرایط ساخت این اردوگاهها آنطور که مورد انتظار بود محقق نشده و ساخت این اردوگاهها بدلیل فقدان بودجه با تاخیر مواجه شده است.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، هر چند ساخت زندان در خارج از شهرها به عنوان یک ارزش مطرح نبوده و نیست، اما واقعیتهای اجتماعی این مساله را به ضرورتی گریز ناپذیر تبدیل کرده؛ این در حالی است که در بخشی از برنامه ششم توسعه به صورت خاص بر انتقال زندانها به خارج از شهرها تاکید شده است.
در واقع سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مکلف است در راستای اجرای سیاستهای کلی برنامه ششم، موضوع بهبود بخشیدن به وضعیت زندانها و بازداشتگاهها، اقدامات لازم برای تسریع در انتقال بیست زندان داخل محدوده شهرها با اولویت کلانشهرها به خارج از شهرها را طبق موارد مشخص شده در قانون انجام دهد.
پر واضح است که زندانی و مجرمین ماحصل کارکرد دستگاه قضا نیستند؛ بنابراین باید دستگاههای اجرایی مرتبط در این زمینه ورود کنند و به فراخور نقش خود اقداماتی در جهت عملیاتی شدن قانون انجام دهند، افرادی که در زندان به عنوان متهم یا محکوم نگهداری میشوند از حقوق شهروندی برخوردارند و باید همچون سایر افراد در جامعه بر اساس قانون زمینه رشد و ارتقای آنها که از اولویتهای اصلی در سیاست دستگاه قضایی کشورمان یعنی همان رویکرد اصلاحی – درمانی برای بازپروی بزهکاران است فراهم شود.
به همین دلیل است که مسئولین قضایی کشور عنوان میکنند که کار زندانبانی و نگهداری از زندانیان از جهات مختلف کار دشواری است. در ادامه گفتوگوی تفصیلی اصغر جهانگیر رئیس سازمان زندانها با خبرگزاری میزان را میخوانید.
خبرگزاری میزان: اجرای طرحهای اصلاحی و تربیتی برای جلوگیری از ورود دوباره زندانیان به چرخه جرم نیازمند اصلاح ساختار فیزیکی زندان است. با وجود اینکه قوه قضاییه برای عملیاتی کردن انتقال زندانها به خارج از شهرها مصمم است، اما به نظر میرسد چالشهای فراروی اجرای قانون مذکور همچنان پابرجاست و با وجود اینکه موضوع انتقال زندان به خارج از شهرها در برنامه ششم توسعه تصریح شده است، اما متاسفانه با گذشت بیش از یک دهه از این قانون پیش بینی لازم برای اجرایی شدن آن صورت نگرفته است، با این تفاسیر آیا انتقال زندانها به خارج از شهرها عملیاتی میشود؟
اصغر جهانگیر رئیس سازمان زندانها: برای توسعه فضای زندان؛ باید بودجه متناسب با این هدف لحاظ شود. وقتی زندان از محیط شهری به خارج از شهر میرود باید زیرساختهای لازم نیز پیش بینی شود. سرویس ایاب و ذهاب، اسکان مراقبین و مددکاران باید در کنار زندانها فراهم شود.
تامین نیروی انسانی و زیرساختهای انتقال زندانها نیاز به تخصیص اعتبار دارد هر زمان بودجه کافی به دستمان برسد و شرایط فراهم شود این کار صورت خواهد پذیرفت.
امکان افتتاح بخشی از زندانها در خارج از شهرها در صورت تامین اعتبار اگر دولت بودجه مورد نیازی که از سوی سازمان زندانها درخواست شد را در اختیار بگذارد امیدوار هستیم در سال آینده امکان افتتاح بخشی از زندانها را که در خارج از شهرها منتظر اعتبار هستند را فراهم کنیم.
خبرگزاری میزان: یکی از سادهترین اقدامات در زمینه حبس زدایی این است که ماده ۴۲ قانون مبارزه با موادمخدر مصوب سال ۱۳۷۶ اجراء شود؛ اما متأسفانه دولت به وظیفه قانونی خود در ساخت اردوگاه عمل نکرده است و این عدم اقدام، امر درمان و بازگشت آنها به جامعه را غیرممکن کرده است، این در حالی است که با توجه به اینکه حدود ۴۰ درصد از زندانیان ما مستقیماً مربوط به جرائم مواد مخدر هستند، بفرمایید آخرین وضعیت آماده سازی اردوگاههای محکومان مواد مخدر به کجا رسید؟
رئیس سازمان زندانها: یکی از اصولیترین مباحث در زندانبانی حرفهای، بحث طبقه بندی و غربالگری زندانیان است و اجرای این مهم در راستای اصلاح و تربیت بسیار ضروری است.
توجه به طبقه بندی و غربالگری زندانیان در زندانبانی حرفهای برای راه اندازی این اردوگاهها دولت موظف شده که ۸۰ میلیارد تومان اختصاص دهد این در حالی است که بودجه اختصاص داده میشود، اما در مرحله دادن پول صرفاً بخش اندکی از تخصیص پرداخت میشود و در واقع مبلغی قابل توجه پرداخت نمیشود و چون پرداخت نمیشود امکان راه اندازی اردوگاههایی که جز تکالیف سازمان زندانها است محقق نمیشود.
به دلیل عدم تخصیص اعتبارامکان راه اندازی اردوگاههایی که جز تکالیف سازمان زندانها است محقق نمیشود طبق قانون باید زندانیان مواد مخدر را به اردوگاههای با نگهداری شرایط خاص منتقل کنیم که متاسفانه شرایط ساخت این اردوگاهها آنطور که مورد انتظار بود محقق نشده است و ساخت این اردوگاهها بدلیل فقدان بودجه با تاخیر مواجه شده است و این امر در طبقه بندی و تفکیک زندانیان، ما را با مشکل روبه رو میکند، این در حالی است که اجرای سیاست غربالگری از تکرار جرم جلوگیری میکند و نقش مهمی در کاهش جمعیت کیفری خواهد داشت.
اجرای سیاست غربالگری از تکرار جرم جلوگیری میکند خبرگزاری میزان: طبق بند پ. ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه دستورالعمل اجرایی قانون انتقال زندانها به خارج از شهرها، باید توسط سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور و با همکاری وزارت دادگستری تهیه و به تصویب رئیس قوه قضائیه برسد، چندی پیش مطرح شد که در جلسات شورای معاونین سازمان زندانها تدوین آیین نامه مربوط به انتقال زندانها به خارج از شهرها در دستور کار است و مقدمات آن فراهم شده است، با توجه به مشکلات اعتباری تدوین آیین نامه مذکور به کجا رسید؟
رئیس سازمان زندانها: تدوین آیین نامه برای بحث انتقال زندانها از طریق این سازمان تهیه و در سیر مراحل استصوابی قرار گرفته است از طرف دیگر علاوه بر موضوع تدوین آیین نامه، ما به کمک دستگاههای دیگر نیازمندیم به عنوان مثال نیاز به همکاری و کمک دستگاههای دیگر است که با شهرداری و دستگاههای مختلف رایزنی صورت گیرد تا طی توافقی آنها در صورت اعلام آمادگی در خارج از شهرها اقدام به ساخت زندانها کنند و بعد ما در داخل شهرها با آنها تهاتر کنیم، در واقع نوعی توافق و تفاهم نامه با شهرداریها و سایر مجموعههایی است که آمادگی این کار را دارند تا با ما همکاری کنند لازم است.
همچنین کمبود بودجه و تجهیزات، عدم تامین زیرساختهای لازم برای ساخت زندانها و فراهم نشدن شرایط امنیتی، حفاظتی و نیروی انسانی از جمله مشکلات ما در زمینه انتقال زندانها به خارج از شهرها است.
کمبود بودجه و تجهیزات، عدم تامین زیرساختهای لازم برای ساخت زندانها خبرگزاری میزان: هدف اصلی سازمان زندانها تربیت و اصلاح مجرمان و به یک معنا بازپروري است، در عین حال به کارگیری راهبردهای مشاوره ای، روان درمانی و بهداشتی نیز در راستای ایفای این نقش مهم تلقی میگردد؛ بررسیها و پایش فعالیتهای اصلاحی و تربیتی به ویژه بحث درمانی زندانیان چگونه پیگیری میشود؟
زندانیان میتوانند در ۱۳۰ رشته به حرفه آموزی بپردازند رئیس سازمان زندانها: روزانه هزاران فعالیت در زندانها در زمینههای آموزشی حرفه آموزی بهداشتی و درمانی برای زندانیان انجام میدهیم که متاسفانه برای مردم شناخته شده نیست. در حوزه حرفه آموزی زندانیان میتوانند در ۱۳۰ رشته به حرفه آموزی بپردازند، این نوع خدمت اگر نگوییم در دنیا بینظیر است کم نظیر است و امید است رسانهها بر روی این فعالیتها متمرکز شوند.
در اینجا باید گفت، مجرمینی که دستگیر میشوند بعضا بیمار بوده و باید خدمات درمانی برای آنها در دستور کار قرار گیرد که متاسفانه در برخی موارد امکان مداوای انها در داخل زندان فراهم نیست و به همین منظور این دسته از زندانیان برای مداوا به بیمارستانهای سطح شهر انتقال داده میشوند.
انتقال زندانیان به بیمارستانهای سطح شهر برای مداوا طبق گزارشی که به بنده داده اند در حال حاضر نزدیک به ۱۷ میلیارد به بیمارستانهای سطح کشور بدهکار هستیم که با توجه به کمبود اعتبارات این پول به بیمارستانها پرداخت نشده است و برای پرداخت آن باید تامین بودجه شود.
نزدیک به ۱۷ میلیارد به بیمارستانهای سطح کشور بدهکار هستیم باید در نظر داشت که ارائه خدمات جدید منوط به پرداخت بدهی خواهد بود البته با رایزنیهای صورت گرفته ارائه خدمات درمانی و بهداشتی به زندانیان دچار وقفه نشده است، اما پرداخت بدهی نیز تکلیف است و باید در این زمینه اعتبارات لازم به سازمان زندانها اختصاص یابد.با رایزنیهای صورت گرفته ارائه خدمات درمانی و بهداشتی به زندانیان دچار وقفه نشده است.
خبرگزاری میزان: کاهش آسیبهای اجتماعی و لزوم مشارکت تمام دستگاهها در این امر از تاکیدات مهم مقام معظم رهبری بوده است و از طرفی با توجه به تاکیدات موکد رئیس قوه قضاییه، دادستانها کاهش جرائم و آسیبهای اجتماعی را اولویت اول خود قرار دادهاند سازمان زندانها در این زمینه چه اقداماتی را در دستور کار خود قرار داده است؟
رئیس سازمان زندانها: شناسایی آسیبهای اجتماعی مساله بسیار مهمی است که در این میان خانواده زندانیان در معرض این آسیبها هستند؛ با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری و تاکیدات رئیس قوه قضاییه کار جدی را در خصوص خانواده زندانیان آغاز کردیم و در صددیم که کار برجستهای در این زمینه ارائه دهیم تا شرایط کمک به خانواده زندانیان بهتر و بیشتر فراهم شود.
کار جدی را در خصوص خانواده زندانیان آغاز کردیم/ باید مرزبندی بین زندانی و خانوده وی روشن شود خانواده زندانیان به دلیل اینکه سرپرست خانواده محبوس است دچار مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خواهند شد و به همین دلیل بیشتر در معرض آسیبهای اجتماعی هستند، با فرهنگ سازی، اطلاع رسانی و آموزش باید این مرزبندی بین زندانی و خانوده وی روشن شود؛ این در حالی بود که ۱۲ دی ماه تفاهمنامه همکاری فیمابین روسای سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور و کمیته امداد امام خمینی (ره) برای ارائه خدمات بهتر به خانواده زندانیان منعقد شد.