مقتدی‌صدر ایرانی یا امریکایی مساله این است!/ آرایش سیاسی پارلمان جدید چگونه خواهد بود؟

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو-حمزه خسروی؛ انتخابات پارلمانی عراق در روز شنبه ۲۲ اردیبهشت برگزار شد. دومین انتخابات پس از خروج امریکا از عراق و چهارمین رفراندوم از دوران سقوط صدام.نظام انتخاباتی عراق یک نظام پارلمانی است. به این معنی که مردم نمایندگان پارلمان را انتخاب می‌کنند و نمایندگان پارلمان اقدام به انتخاب رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و رئیس مجلس به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم می‌کنند.

اما نظام پارلمانی عراق با نظام‌های پارلمانی کلاسیک متفاوت است و پست‌های سیاسی کشور بین گروه‌ها تقسیم‌شده است. به این صورت که رئیس‌جمهور از بین کردها، نخست‌وزیر از بین شیعیان و رئیس مجلس از بین اهل سنت انتخاب می‌شود. در انتخابات پارلمانی اخیر ۳۲۹ کرسی وجود داشت و هر ائتلافی که بتواند نصف به‌اضافه یک کرسی (۱۶۵) را کسب کند می‌تواند پست‌های سیاسی را از بین گزینه‌های مطلوب خود انتخاب کند.

 

این دوره انتخابات عراق نیز مانند هر سه دوره قبل هیچ‌کدام از گروه‌ها موفق به کسب اکثریت نشدند و بنابراین مجبورند دولت ائتلافی تشکیل دهند.کاربران فضای مجازی در ایران به انتخابات عراق واکنش‌های متفاوتی داشتند. کاربری در صفحه شخصی‌اش با اشاره به چیزی مهمتر از نتایج انتخابات نوشت:

عنابستانی هم با اشاره به تبلیغات گسترده جریان صدر توسط گروه‌های مختلف و نتیجه‌ای که حاصل شد گفت:

در اینجا با توجه به نتایج نهایی انتخابات که البته هنوز تأیید نشده است تمامی گروه‌ها به همراه تعداد آرای کسب‌شده‌ای آن‌ها را بررسی خواهیم کرد:
ائتلاف سائرون با ۵۴ رأی: بدنه‌ی اصلی این ائتلاف را جریان صدر به رهبری مقتدی صدر تشکیل می‌دهد؛ اما احزاب دیگری نیز در این ائتلاف حضور دارند که مهم‌ترین آن‌ها حزب کمونیست عراق و حزب الدوله العادله است.سائرون در این انتخابات در اکثر استان‌ها بیشترین کرسی‌ها را از آن خود کرد و پیروزی چشمگیری را به دست آورد. سائرون که خود را تکنوکرات می‌دانند معتقدند که قبل از هر چیزی باید در انتخاب افراد به مهارت‌های آنان توجه شود نه احزاب سیاسی آن‌ها و مذهب آن‌ها. جریان صدر در انتخابات اخیر با تأکید بر هویت شیعی و عربی خود توانستند طرفداران زیادی به‌خصوص در بین جوانان به دست آورند.

هرچند ائتلاف سائرون بیشترین شمار آرا و کرسی‌ها را به دست آورده است؛ اما تصدی منصب ریاست دولت آینده عراق از سوی شخصیتی از این ائتلاف با دشواری‌هایی روبرو است و فاکتور‌های داخلی و خارجی بسیاری بر این مهم تأثیرگذارند.تجربه تشکیل چند دولت پیشین در عراق این مسئله را به اثبات رسانیده است که پیروزی یک ائتلاف با بیشترین شمار کرسی‌ها حتماً به تشکیل دولت از سوی این ائتلاف و تصدی منصب نخست‌وزیری از سوی رهبر آن نخواهد انجامید و تلاش‌های ناکام ایاد علاوی به‌عنوان پیروز انتخابات پارلمانی ۲۰۱۰ و نوری المالکی در انتخابات ۲۰۱۴ اثباتی بر این ادعا است.

 

کاربری در مورد گرایشات عجیب مقتدی صدر در عراق و اظهارات وی نوشت:

در پایان این نکته قابل‌ذکر است که برخلاف برخی جوسازی‌ها در روز‌های اخیر صدری‌ها هرچند انتقاداتی به نوع عملکرد جمهوری اسلامی در برخی بازه‌ها داشته‌اند، اما صد‌ها برابر این انتقادات را به آمریکا وارد می‌کنند و نمی‌توان آن‌ها را ضد ایرانی نامید. بلکه در طول سالیان طولانی هم شخص مقتدی صدر و هم جریان صدر همکاری‌های بسیاری با جمهوری اسلامی داشته است.

یغما هم با اظهارنظر یکی از فعالین رسانه‌ای ایران درمورد نگاه مقتدی صدر به سیاست نوشت و گفت:

نسرین تخیری با اشاره به اولین اظهارنظر مقتدی صدر پس انتخابات درمورد امریکا نوشت:

ائتلاف فتح با ۴۹ رأی: این ائتلاف با محوریت ابو حسن العامری و حزب بدر تشکیل شد. بدنه‌ی اصلی ائتلاف فتح را حشد الشعبی تشکیل می‌دهد و بسیاری از گروه‌هایی که به‌فرمان مرجعیت در زیرمجموعه‌ی بسیج مردمی با داعش می‌جنگیدند در این ائتلاف حضور دارند که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها حزب‌الله عراق، مجلس اعلای اسلامی، کتائب امام علی و ... هستند.
هرچند ائتلاف فتح بیشترین آراء را به دست نیاورد، اما با مقایسه‌ی آرای افراد حاضر در این ائتلاف با دوره‌ی قبل متوجه افزایش چندین برابری آرای اعضای ائتلاف فتح خواهیم شد که این خود یک پیروزی برای آن‌ها محسوب می‌شود. البته این آرای بالا در حالی رقم خورد که آمریکا و عربستان با صرف هزینه‌های هنگفت تبلیغاتی درصدد بودند که این نیروی ارزشمند را به حاشیه برانند.

علیرضا اعتمادی هم با اشاره به پیروزی چشمگیر نتایج برای هادی العامری و دشمنان جدی امریکا در عراق نوشت:

3- ائتلاف النصر و الاصلاح با ۴۲ رأی: چهره‌ای اصلی این ائتلاف حیدر العبادی است که در این انتخابات احزاب و گروه‌های بسیاری را با خود همراه داشت. ازجمله‌ی چهره‌های معروف این ائتلاف ابراهیم جعفری، وزیر امور خارجه عراق، حسین شهرستانی، وزیر آموزش عالی، خالد العبیدی، وزیر دفاع سابق عراق، عبداللطیف الهمیم، رئیس دیوان وقف سنی، هستند. هرچند این ائتلاف اکثریت آن را شیعیان تشکیل می‌دهند، اما با توجه به شعار‌ها و تفکرات تشکیل‌دهنده‌ی این ائتلاف ازجمله شخص حیدر العبادی برخی گروه‌ها و افراد سنی نیز در آن حضور دارند.
۴-ائتلاف دولت قانون با ۲۵ رأی: این ائتلاف به ریاست نوری مالکی معاون رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر سابق عراق متشکل از تعدادی از جنبش‌ها و جریان‌ها و شخصیت‌های سیاسی عراق است. هسته‌ی اصلی این ائتلاف را شیعیان تشکیل می‌دهند، اما برخی گروه‌های اهل سنت نیز در آن حضور دارند. هرچند در ابتدا زمزمه‌های از ائتلاف دوباره‌ی دولت قانون با عبادی در ابتدا به گوش می‌رسید، اما بعد از مدتی مشخص شد که دولت قانون و عبادی بازهم به‌صورت جداگانه حضور خواهند داشت.

یکی از خبرنگاران بی‌بی‌سی با اشاره به رای نوری المالکی که بیشترین آرا را در میان شخصیتهای عراقی به دست اورد نوشت:

5-حزب دمکرات کردستان با ۲۱ کرسی: حزب دمکرات کردستان به ریاست بارزانی است و بیشترین اقدامات را برای استقلال کردستان انجام داده است. این حزب بازهم طبق معمول از استان‌هایی که پایگاه سنتی‌اش است یعنی اربیل و دهوک بیشترین آراء را کسب کرد و در سایر مناطق کردنشین نیز تعدادی کرسی را به دست آورد. هرچند بسیاری از تحلیل گران معتقد بودند که شکست پروژه جدای اقلیم کردستان از عراق باعث افت آرای حزب دمکرات شود، اما این اتفاق نیفتاد؛ و توانست کرسی‌های قابل قبولی را به دست آورد و این در حالتی بود که به دلیل مشکلاتی که با دولت مرکزی داشت انتخابات در کرکوک را نیز تحریم کرده بود.

دانیال ایمانی از فعالین کردستان ایران هم با اشاره به نتایج انتخابات در کردستان عراق گفت:

6-حزب الوطنیه با ۲۱ کرسی: اکثریت این ائتلاف را اهل سنت تشکیل می‌دهد؛ و افرادی مانند سلیم الجبوری، رئیس پارلمان، صالح المطلک و ایاد اعلاوی، معاون فعلی رئیس‌جمهور عراق، در آن حضور دارند.بازهم مثل سه دوره‌ی قبل ریاست بزرگ‌ترین ائتلاف اهل سنت به ایاد علاوی که شخصیتی شیعه است رسیده است. این مسئله به دلیل تفکرات و اقدامات علاوی در ۱۳ سال گذشته تبدیل به یک مسئله‌ی عادی شده است.
این حزب انتظار کرسی‌های بیشتری را داشت، اما در بسیاری از استان‌های سنی مذهب ائتلاف‌های کوچک‌تر و ائتلاف نصر با جذب آرای اهل سنت باعث کاهش آرای این ائتلاف شدند.

۷- ائتلاف الحکمه با ۲۰ کرسی: این حزب به ریاست روحانی معروف شیعه سید عمار حکیم تشکیل‌شده است. حکیم حدود یک سال پیش و بعدازآن که با مجلس اعلای اسلامی عراق به اختلاف خورد تصمیم گرفت که از آن‌ها جدا شود و حزب حکمت ملی را تشکیل دهد. حکمت ملی با به دست آوردن ۲۰ کرسی در اولین دور حضور خود در انتخابات پارلمان و آن‌هم بدون ائتلاف با هیچ گروهی نشان داد که جریانی تأثیرگذار بر آینده عراق خواهد بود.

پیج دیگری هم با انتشار تصویر دیدار عمار حکیم و مقتدی صدر درخصوص احتمال ائتلاف این دو گروه در مجلس نوشت و گفت:

۸-اتحادیه میهنی کردستان با ۱۹ کرسی: این حزب کُردی که رقیب سنتی حزب دمکرات کردستان محسوب می‌شود توانست اکثر کرسی‌های خود را از جایگاه سنتی‌اش یعنی استان سلیمانیه به دست آورد و در سایر استان‌های کردنشین نیز کرسی‌هایی را به دست آورد. با ۱۹ کرسی را به دست آورد. به نظر می‌رسد در برخی حوزه‌ها از جمله سلیمانیه مردم با نا امید شدن از حزب کردی رقیب یعنی گوران (جنبش تغییر) دوباره به اتحادیه‌ی میهنی روی آورده اند و این مسئله باعث کاهش کرسی‌های گوران به ۶ و افزایش کرسی‌های اتحادیه میهنی شده است.
۹-القرار با ۱۳ کرسی: ریاست این ائتلاف از اهل سنت با اسامه نجیفی معاون رئیس‌جمهور عراق بود؛ و چهره‌ی جنجالی این ائتلاف نیز خمیس خنجر بود. این ائتلاف سنی که در بازه‌های مختلف نشان داده‌اند که معتقد به ایجاد فدرالیسمی مانند آنچه کرد‌ها دارند برای اهل سنت هستند.
افراد شاخص این ائتلاف در زمان حمله‌ی داعش نیز کارشکنی‌های علیه دولت مرکزی انجام دادند. درمجموع باوجود تمامی تبلیغاتی که این ائتلاف با حمایت برخی کشور‌های منطقه انجام داد تنها ۱۳ کرسی به دست آورد. در باب اهمیت شکست این ائتلاف همین بس که رسانه‌ها خمیس خنجر را پدرخوانده‌ی گروه‌های تروریستی در عراق و صدام دوم لقب می‌دهند.
۱۰-سایر ائتلاف‌ها: سایر ائتلاف‌ها مجموعاً ۵۲ کرسی در پارلمان خواهند داشت که درواقع نقش بسیار تعیین‌کننده‌ی در تشکیل بزرگ‌ترین ائتلاف در انتخابات آینده دارند. به‌طور خلاصه آرای سایر ائتلاف‌ها به شرح زیر است: الانبار هویتنا ۶ کرسی/ گوران ۵ کرسی/الجیل الجدید ۴ کرسی/ تحالف بغداد ۳ کرسی /ائتلاف برای دمکراسی ۳ کرسی/ قلعه الجماهیر ۳ کرسی/ ائتلاف عربی در کرکوک ۳ کرسی/ جبهه ترکمان العراق ۳ کرسی/ نینوی هویتنا ۳ کرسی/اراده ۲ کرسی/کفات للتغییر ۲ کرسی/ تمدن ۲ کرسی/عابرون ۲ کرسی/بیارق الخیر ۲ کرسی/ جماعت اسلامی ۲ کرسی/ الاسلامی الکردستانی ۲ کرسی/ الجماهیر الوطنیه ۲ کرسی/ النهج الدیموقراطی ۲ کرسی/ التحالف المدنی الدیمقراطی ۱ کرسی/ تجمع رجال العراق ۱ کرسی/ صلاح الدین هویتتنا ۱ کرسی/حزب مدنی ۱ کرسی

محمدجواد هم خبر از اعتراض 80 نماینده فعلی مجلس عراق که در انتخابات شکست خوردند نوشت و گفت:

کاربری دیگر درصفحه شخصی‌اش هم با اشاره به عدم وجود اکثریت مطلق در مجلس بعدی عراق، درخصوص احتمال به دست گرفتن کرسی نخست‌وزیری گروه های مختلف نوشت: