غولهای فناوری دنیا هر روز ایده جدیدی برای دنیای ارتباطات رو میکنند از این رو سه تحول تکنولوژیک که رسانهها را متحول خواهد کرد معرفی میشوند.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، تغییر و تحولات تکنولوژیهای ارتباطی در طول تاریخ آنقدر مهم بوده است که حتی برخی اندیشمندان آن را مبدأ تقسیمبندی تاریخ بشریت میدانند. دوران شفاهی، دوران کتابت، عصر دیجیتال و ... ادبیاتی است که نشان میدهد فناوریهای ارتباطی چقدر در زندگی بشر مهم هستند. حالا در عصری که غولهای فناوری دنیا هر روز ایده جدیدی برای دنیای ارتباطات رو میکنند باید منتظر چه آیندهای برای دنیای ارتباطات باشیم. در این گزارش به مهمترین پیشبینیها درباره آینده تکنولوژیهای رسانهای میپردازیم.
شهروندخبرنگاری و حتی فراتر از این ظهور مراجع رسانهای که بر اساس اطلاعات ارسالی مخاطبان کار میکنند آغاز تحولی بزرگ در شیوه تهیه خبر بود. انبوهسپاری (Crowdsourcing) اصطلاحی بود که اولین بار با ظهور ویکیپدیا وارد ادبیات رسانهای شد. بعدها ظهور رسانههای اجتماعی مانند فیسبوک و توئیتر از یک سو و افزایش امکانات سختافزاری مانند گوشیهای هوشمند از سوی دیگر، نقش جدیدی برای تودههای مردم ایجاد کرد. آنها که تا پیش از این تنها مصرف کننده مطالب تولیدی بنگاههای رسانهای بودند حالا فرصت پیدا کردند در قامت تولیدکننده ظاهر شوند. اخبار تولیدی شهروندخبرنگاران تا امروز به واسطه همین فرصتها تغییرات زیادی در رویه رسانههای جریان اصلی داشته، اما این تازه اول راه است. رسانههای جریان اصلی هنوز موثقترین منابع خبری هستند که متناسب با اهداف سیاسی-اقتصادی خود میتوانند تولیدات مردمی را برجسته کنند یا نادیده بگیرند.
مهمترین نقطه ضعف تولیدات رسانهای مردمی، عدم امکان صحتسنجی آنهاست. خصوصاً در موضوعات حساس امکان اعتبارسنجی اخبار از منابع غیررسمی کار سختی به نظر میرسد. طراحان فناوریهای آینده، اما برای این مشکل هم برنامه دارند. بسیاری از شرکتها و پژوهشگران در سالهای گذشته روی روشهای علمی برای صحتسنجی این اخبار کار کردهاند و هنوز هم پروژههای بزرگی در حال پیگیری است. پروفسور ریکی جی ستی (Ricky J. Sethi)، استادیار گروه کامپیوتر دانشگاه فیچبرگ آمریکا از جمله محققانی است که روی پروژههای اعتبارسنجی اخبار در رسانههای اجتماعی کار کرده است. وی در مقالهای که نوامبر ۲۰۱۷ منتشر کرده مدلی برای صحتسنجی اخبار بر اساس دادههای ارسالی از سوی مخاطبان ابداع کرده است. گروه دیگری از پژوهشگران هم با محوریت سباستین چیاسچک (Sebastian Tschiatschek) از دانشگاه کمبریج چند ماه پیش شیوه جدیدی مبتنی بر مدل ریاضی برای سنجش اعتبار اخبار منتشر شده در رسانههای اجتماعی ابداع کردند. بسیاری از غولهای فناوریهای نوین از جمله فیسبوک و آمازون، پشتیبان مالی این طرحها هستند.
با ظهور امکان صحتسنجی اخبار مردمی، عرصه تولید خبر در رسانههای جریان اصلی در آینده نزدیک با رقیبی جدی مواجه خواهد شد. ظهور پلتفرمهایی که امکان دروازهبانی اخبار و حتی انتخاب تیتر را هم به مخاطبان میدهند همراه با الگوریتمهای صحتسنجی، منابع خبری جذابی در آینده نزدیک خواهند بود.
مجازی، واقعیتر از قبل وقتی second life و sims-۴ با عنوان بازی به جهان رسانه معرفی شدند. بازیهای آنلاینی که به شما اجازه میداد تا آواتاری برای خودتان بسازید، با دیگر کاربران آنلاین گفتگو کنید و بسیاری از کارهای دیگر که در فضای واقعی امکان انجام را دارید را در فضای مجازی تجربه کنید. عملکرد بازیهای آنلاین، اما فراتر از یک بازی بود. همراه شدن جذابیتهای گرافیکی، امکان تجربه مجازی فعالیتهای انسانی و امکان ایجاد مکانهای مجازی برای گفتگو، این پلتفرمها را به نسل جدیدی از رسانههای اجتماعی تبدیل کرد. شما در second life در مقایسه با فیسبوک به جای عکس پروفایل کل بدنتان (یا هر آواتاری که دوست داشته باشید) را شبیهسازی میکنید. به جای گروههای دوستی میتوانید به مکانهای مجازی که گعدهای از افراد با سلایق مشترک هستند میروید. امکان چت شخصی و گروهی هم دارید. second life برای خودش ارز مجازی هم دارد و حتی برخی کاربران بار و بندیل کار و کاسبیشان را به اینجا منتقل کردهاند.
با ظهور فناوری واقعیت مجازی، second life و نمونههای مشابه آینده بهتری پیش روی خود میبینند. آیندهای که سایت review MIT technology از آن با life third یاد میکند. این فناوری امکانات فوقالعاده second life را برای برقراری ارتباطات اجتماعی چند برابر میکند. افراد از نقاط مختلف دنیا میتوانند خیلی واقعیتر از قبل با هم در ارتباط باشند، کمپین تشکل دهند و فعالیت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی یا اقتصادی داشته باشند.
second life تنها رسانهای نیست که امید به واقعیت مجازی بسته است. فیسبوک هم برنامه گستردهای برای استفاده از این تکنولوژی دارد. این شرکت فروردین امسال در کنفرانس توسعه دهندگان فیسبوک موسوم به F۸ از برنامههایش برای استفاده از واقعیت مجازی در فعالیتهای آتی خود پرده برداشت. مدیران فیسبوک اعلام کردهاند میخواهند عینکهای واقعیت مجازی طراحی کنند که کاربران برای حضور در این رسانه اجتماعی دیگر نیازی به کامپیوتر، تبلت یا گوشی تلفن همراه هوشمند نداشته باشند. تصاویر نمونهای که از این فناوری منتشر شده است محیطی شبیه به second life دارد. با این فناوری شما فرصت خواهید داشت خانواده، دوستان یا شریک تجاریتان را در هر نقطه که دلتان میخواهد ملاقات کنید.
رباتها برایمان خبر خواهند نوشت فناوریهای جدید فقط شیوه گسترش اخبار را متحول نمیکنند. اخیراً رباتهای وارد رسانهها شدهاند که با خبرنگاران در تولید خبر رقابت میکنند. این رباتهای البته فیزیکی نیستند و شباهتی با رباتهای انساننما ندارند. رباتهای خبرنگار، الگوریتمهایی مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. آنها حجم زیادی از اطلاعات را دریافت میکنند، این اطلاعات را دستهبندی میکنند، ساختار کلیشان را کشف و کلمات کلیدی مانند نام اشخاص و مکانها را شناسایی میکند. این رباتها چندسالی است به صورت نمونه در برخی بنگاههای خبری مورد استفاده قرار میگیرند. شرکتهای Automated Insights، Narrative Science، و Yseop تا کنون توانستهاند الگوریتمهایی برای این کار تولید کنند.
ناظران خوشبین، روزنامهنگاری خودکار را به عنوان فرصتی برای آزاد کردن روزنامهنگاران از گزارشهای روزمره میدانند که به آنها فرصت بیشتری برای انجام کارهای پیچیده میدهد. رباتها همچنین امکان بازدهی و کاهش هزینهها را برای بنگاههای خبری فراهم میکنند.
با این حال، روزنامهنگاری خودکار به عنوان تهدیدی برای نوشتن و کیفیت اخبار و دغدغه اشتغال در صنعت رسانه نیز در نظر گرفته میشود. منتقدان میگویند نوشتههای رباتها خلاقیت ندارد و این خوانندگان را خسته میکند. موافقان، اما میگویند این مشکل رباتهای فعلی است. تا سال ۲۰۲۰ رباتهایی وارد بازار خواهند شد که میتوانند این مشکلات را برطرف کنند. موسسه Nieman دانشگاه هاروارد در گزارشی درباره نقش آینده رباتها در آینده رسانههای خبری مینویسد: «ماشینها و روباتها فرصتهای بیشتری از مغز انسان در آینده روزنامهنگاری دارند». آنها معتقدند رباتهای سود بسیار زیادی برای بنگاههای خبری خواهند داشت، اما تهدیدی برای حرفهایهای کار خبر هستند.