سوال دختران ایرانی از فراکسیون زنان؛ تسهیل ازدواج جوانان اولویت دارد یا طرح افزایش حداقل سن ازدواج؟

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو،ازدواج در برنامه‌ریزی سیاست‌های جمعیتی کشور نقش بسزایی ایفا می‌کند. برای خانواده‌های ایرانی مسئله ازدواجِ به‌ موقعِ جوانان، اولویت بالایی دارد. آمارها حاکی از آن است که سن ازدواج جوانان افزایش پیدا‌‌ کرده‌ است. در‌این بین، مسئله افزایش سن ازدواج دختران مشهود‌تر است.

متوسط سن ازدواج دختران در دهه‌های اخیر روندی صعودی داشته است و از میانگین سنی 4/18 در سال 1345 به 4/22 در سال 1375 رسیده است. همچنین داده‌های منتشر شده از سوی دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور، عدد 2/24 را به عنوان میانگین سن ازدواج دختران در سال 1396 نشان می‌دهد.

در جامعه‌ ما دختران به‌ دلیل پایبندی به ارزش‌های‌فرهنگی و حفظ عزت ‌‌نفس برای ازدواج پیشقدم نمی‌شوند و همین موضوع، اهمیت بررسی علل افزایش سن ازدواج دختران و موانع پیش‌روی آن‌ها را دو‌چندان می‌کند.

‌ رضایت دختران به دستمزد‌های اندک و نبود مانعی برای ادامه تحصیل، فرصت‌های شغلی آنان را افزایش داده است. نابرابری در فرصت‌های شغلی عاملی است که گرایش پسران به ازدواج را می‌کاهد. در نتیجه از فرصت‌های ازدواج دختران کاسته می‌شود.

افزایش سن ازدواج دختران در صورت تداوم به معضل تجرد قطعی آن‌ها دامن می‌زند؛ از آنجا که پدیده تجرد قطعی با تبعات اجتماعی همراه است، مسئولین کشور باید برای پیشگیری از این معضل، سیاست‌گذاری کنند. در ‌همین‌راستا، قانون تسهیل ازدواج جوانان در آذر‌ماه 1384 به تصویب مجلس رسید. این قانون تکالیف و دستورالعمل‌های را به ارگان‌ها ابلاغ کرد. اما تا این لحظه، «گنجاندن روز ازدواج جوانان در تقویم» اجرایی شده است.

ضرورت پیگیری تسریع در اجرای قانون تسهیل ازدواج جوانان

متاسفانه پس از گذشت قریب 13سال از تصویب قانون تسهیل ازدواج جوانان، نه تنها چالش جوانان برای ازدواج کم نشده است بلکه بدلیل کوتاهی در اجرا و فراموش کردن این قانون، بر موانع ازدواج کردن افزوده شده است. امروزه تعریف جوانان از ازدواج دگرگون شده و شرایط اجتماعی‌فرهنگی حاکم بر جامعه از انگیزه جوانان خصوصا‌‌ً پسران برای ازدواج کاسته است.

اگر در دهه‌گذشته سن ازدواج دختران به دلایل اقتصادی افزایش می‌یافت، اکنون مسائلی مانند روابط خارج از عرف دختر و پسر و بی‌اعتمادی‌ها به چالش‌های‌ حل مشکل افزایش سن ازدواج دختران اضافه کرده و باید برای این مشکل، دنبال یافتن سریع‌ترین راه‌حل ممکن بود. بنابر‌این، پیگیری جدی‌تر قانون تسهیل ازدواج جوانان ضروری است.

بیراهه فراکسیون زنان مجلس در موضوع ازدواج

مدتی است که اعضای فراکسیون زنان مجلس، به‌دنبال تصویب طرح «اصلاح ماده 1041 قانون مدنی» هستند و در صورت تصویب این طرح، سن ازدواج برای دختران زیر 13 سال ممنوع و ازدواج دختران در بازه سنی 13 تا 16 سال، منوط به اذن ولی و رعایت مصلحت و تشخیص دادگاه شده است. به‌ نظر می‌رسد این طرح باتوجه به شمار ازدواج‌های در سنین پایین، ضرورت پیگیری ندارد.

بر‌اساس گزارش شماره 15991‌‌ مرکز پژوهش‌های مجلس، ازدواج دختران زیر 13 سال، فقط 5 درصد از کل ازدواج‌ها را تشکیل می دهد که این تعداد، رقم ناچیزی است.

اگر اعضای فراکسیون زنان مجلس، قصد دفاع از حقوق دختران و زنان را دارند، بهتر است درعوض بررسی طرح افزایش حداقل سن ازدواج، قانون تسهیل ازدواج جوانان را پیگیری کنند.