دولت مانند مریضی است که نه دارو می‌خورد نه جراحی می‎کند!/ ۲ راه برای پایان وابستگی به نفت

حسین صمصامی؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در واکنش به اقدام خصمانه اخیر آمریکا در خصوص عدم تمدید معافیت خرید نفت ایران بیان کرد: تمام اتفاقات به عکس العمل و قدرت و تدبیر دولت ما برمی گردد.
کشور ما به لحاظ منابع طبیعی و از آن مهمتر سرمایه انسانی از شرایط خوبی برخوردار است و در مواقع حساس و بزنگاه‌ها نشان داده ایم که از عهده مشکلات به خوبی برمی آییم.

صمصامی ادامه داد: حتی اگر فرض کنیم فروش نفت ایران کاهش پیدا کند و نتوانیم به مقادیر گذشته فروش نفت خام داشته باشیم می‌توانیم از حجم عظیم نقدینگی ایجاد شده در جامعه استفاده کنیم و آن‌ها را به نحو احسن به مسیری درست هدایت کرده و بهره ببریم.

وی افزود: همچنین می‌توانیم با اصلاح و اجرای نظام مالیاتی درست و جلوگیری از هزاران میلیارد تومان فرار مالیاتی - تقریبا رقمی نزدیک به درآمد‌های نفتی کشور- کاهش درآمد مفروض را جبران کنیم.

استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه درآمد‌های نفتی سال گذشته حدود ۱۰۰ هزارمیلیارد تومان بود ادامه داد:. واردات سال گذشته کشور تقریبا برابر صادرات غیر نفتی بود بنابراین ما می‌توانیم بدون نیاز به درآمد نفتی هم واردات مورد نیاز را مدیریت کنیم.

صمصامی تصریح کرد: تنها بحث جبران درآمد‌های ریالی دولت باقی می‌ماند که آن هم با اصلاح نظام مالیاتی که عرض کردم محقق می‌شود.

وی با بیان اینکه وابستگی به هر چیزی توسط آمریکا مورد هدف تحریمی قرار می‌گیرد ادامه داد: ما باید نشان دهیم به فروش نفت خام وابستگی نداریم و می‌توانیم نفت را با فرآوری به کالا‌های با ارزش افزوده بیشتر تبدیل کرده و صادر کنیم و یقیین بدانید که این شدنی است.

سرپرست اسبق وزارت اقتصاد و امور دارایی اضافه کرد: از سال ۱۳۲۷ اولین قانون توسعه هفت ساله اقتصاد ایران تدوین شد و اولین بودجه در قالب برنامه به مجلس ارائه شد. مجلسی‌ها به اینکه بودجه جاری ۷۰ درصد و بودجه عمرانی ۳۰ درصد است اعتراض می‌کنند و با این استدلال که نفت یک ثروت ملی است و نباید صرف هزینه‌های جاری شود لایحه بودجه را برمی گردانند.

دولتی‌ها می‌گویند سال اول برنامه است، شما امسال را قبول کنید ما متعهد می‌شویم سال بعد نسبت بودجه جاری و عمرانی را عکس کرده و ۲ سال بعد هم به طور کل نفت را از بودجه حذف کنیم.

این اتفاق یعنی تخصیص ۷۰ درصد بودجه به هزینه‌های جاری از آن زمان تا کنون ادامه دارد و علت آن عدم اهتمام و نداشتن استراتژی و برنامه عملیاتی دولت‌ها برای این موضوع است.

استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: اگر همت کنیم و کمربند خود را برای حذف وابستگی به درآمد‌های نفتی ببندیم می‌توانیم در کوتاه مدت به این دستاورد بزرگ نائل شویم.

صمصامی ادامه داد: در زمان دکتر مصدق که فروش نفت ایران تحریم شد صادرات غیر نفتی ایران به شدت افزایش یافت و به جایی رسید که حتی پوست انار را هم صادر می‌کردیم، بنابراین سبقه تاریخی ما هم نشان می‌دهد ما ظرفیت و توانایی این کار را داریم منتهی با این تیم اقتصادی و وزرای کنونی دولت بعید می‌دانم عظمی برای این حرکت وجود داشته باشد.

وی اضافه کرد: متاسفانه مثل دولت مثل کسی است که گرفتگی عروق دارد و یک سکته هم زده است و نه حاضر به خوردن دارو است و نه عمل جراحی! خب مشخص است که چنین فردی به زودی می‌میرد!

جمع بندی - پایان وابستگی به نفت و خام فروشی و مقابله با تحریم نفتی:

۱- اصلاح نظام مالیاتی (جلوگیری از فرار مالیاتی)

۲- افزایش صادرات غیر نفتی و مدیریت درآمد‌های ارزی حاصل از آن برای نیاز‌های وارداتی