برنامه تلویزیونی جهانآرا با موضوع بررسی آخرین تحوّلات کشمیر و با حضور سفیر سابق ایران در هند و یک فعّال کشمیری حوزه جهان اسلام پخش شد.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، شنبهشب با موضوع بررسی آخرین تحوّلات کشمیر و با حضور ابوالفضل زارعی، سفیر سابق ایران در هند و سرباز روحالله رضوی، فعّال کشمیری حوزه جهان اسلام با اجرای امیرحسین ثابتی پخش شد.
زارعی با بیان اینکه کشمیر دارای قدمت تاریخی است و همواره قدرتها در صدد تصرف آن برآمدهاند، گفت: از چنگیز تا سلطان محمود غزنوی بهدنبال سیطره بر کشمیر بودند تا اینکه در نهایت شاهمیرزا آن را بهتصرف درآورد و سپس مغولها آنجا را اشغال کردند. بعد هم «سیکها» آن را پس گرفتند.
وی نفوذ انگلیسیها بر کشمیر را مورد اشاره قرار داد و گفت: تمام مصائب کشمیریها از آن زمان شروع شد؛ جایی که انگلیسیها، کشمیر را به سرسلسله «دوگراها» فروختند. حاکمیت کشمیر که در دست مسلمانان بود به دست یک اقلّیّت افتاد.
سفیر سابق ایران در هند ادامه داد: در سال ۱۹۴۷، انگلیسیها اختیارات را به ایالات واگذار کردند و این موضوع پیش آمد که کشمیریها به پاکستان ملحق شوند یا در هند بمانند.
زارعی با اشاره به هممرز بودن کشمیر با پاکستان گفت: قتل عامهای وسیعی اتفاق افتاد و برخی ایالات کشمیر تصمیم گرفتند که جزء هندوستان بمانند. حاکم کشمیر هم مقداری تأمل کرد در الحاق به پاکستان و کنگره ملی هند نیز مخالفت کرد و این موضوع به تأخیر افتاد.
رایزن سابق ایران در پاسخ به این سؤال که چرا کشمیر، ایران صغیر نامیده میشود، گفت: کمتر منطقهای را میتوان پیدا کرد که تا این اندازه اشتراکات فرهنگی با ما داشته باشد و علقه طرفینی وجود داشته باشد. بسیاری از کشمیریها نسل خود را از ایران میدانند. به لحاظ جغرافیایی نیز وقتی در کشمیر قدم میزنید، گویی در باغات سیب گیلان یا دماوند حضور دارید.
زارعی با بیان اینکه از دیرباز ایرانیها در کشمیر حضور داشتهاند و ورود تشیع و حتی بخشی عمده از صنایع عمده کشمیر مثل شالبافی و فرشبافی همه از ایران بوده است، گفت: فردی بهنام میرسیّدعلی همدانی گروهی از صنوف مختلف را با خود به کشمیر میبرد و تشیع را رونق میدهند.
سفیر سابق ایران در هند با اشاره به سابقه حضور خود در هند گفت: سال ۷۳ و ۷۴ که در هند بودم، رئیسجمهور وقت ایران، آقای هاشمی وقتی به هند آمد و در منطقه «کارگیل» که منتهیالیه مرز هند و چین و پاکستان است، جمعیت، چهارده کیلومتر بیرون آمدند و بهشکل غیابی از رئیسجمهور ما استقبال کردند.
زارعی با بیان اینکه در جریان انقلاب سال ۵۷ مردم ایران، یکی از مناطقی که بیشترین حمایت از ایران را داشتند، مردم کشمیر بودند، اظهار داشت: در آن زمان، رسانهای وجود نداشت و مردم کشمیر، کوچه به کوچه میرفتد و حوادث را نقل میکردند و در حمایت از مردم ایران، تظاهرات بهراه میانداختند. آخرین حرکت آنها در سال ۱۹۸۹، به تأسی از انقلاب اسلامی ایران بوده است.
وی ادامه داد: در مقابل، وقتی در سال ۱۹۸۹، کشتار مردم کشمیر شروع شد وزیر خارجه هند قصد سفر به ایران کرد، امّا حضرت امام اجازه نداد هواپیمای او بر زمین بنشیند و مردم آنجا هنوز از آن به نیکی یاد میکنند.
رایزن فرهنگی سابق ایران در هند با بیان اینکه ملاحظاتی که در روابط بینالملل وجود دارد را قبول دارم، گفت: با این وجود، یکی از مناطقی که ایران، بیشترین نفوذ و حضور را دارد، کشمیر است. در داستان سیل اخیر ایران، کشمیریها از گردنبند و النگوی خود تا کسی که صد روپیه موجودی داشت را تقدیم سیلزدگان ایرانی کردند که حدود پنج الی شش میلیارد تومان ارزش مادی آنها بود.
زارعی ادامه داد: مسلمانان دنیا انتظار دارند اگر مصیبتی برایشان پیش آید، جمهوری اسلامی بهعنوان امالقرای جهان اسلام از آنها حمایت کند. البته روابطمان با هند و پاکستان مهم است و باید آن را هم درنظر بگیریم.
وی ادامه داد: بهدلیل اهمیت همین روابط است که ما میگوییم باید در ارتباط با کشمیر، فعّالتر باشیم، چرا که در روابط بینالملل، کشورها به دنبال این هستند که اهرمهایی را در روابط خود داشته باشند. کشمیر یکی از بهترین اهرمها برای ما در رابطه با هند و پاکستان است.
سفیر سابق کشورمان در هند با بیان اینکه ما این اهرم را با ملاحظات بیش از حدمان با دست خودمان کُند میکنیم، اظهار تأسف کرد که کشورهای رقیب مثل ترکیه دارند از ایران پیشی میگیرند.
زارعی افزود: ترکیهایها در قضایای اخیر کشمیر، موضعگیری دقیق داشتند و رسانههایشان اتفاقات کشمیر را پوشش دادند، گفت: مردم کشمیر احساس میکنند که ترکیهایها بهتر حمایت میکنند.
وی با بیان اینکه امروزه روابط کشورها، منافعمحور شده است، اظهار داشت: چطور کشور هند در راستای منافعش با اسرائیل روابط راهبردی برقرار میکند و قراردادهای امنیتی و نظامی میبندد، امّا ما دست از اهرم خود بکشیم؟
زارعی ادامه داد: این در حالی است که ایران کشوری مقدر است نه ضعیف. شرایط ما؟ مگر همین الان، هند خرید نفت از ایران را قطع نکرده است؟ خب اگر ما ملاحظه آنها را میکنیم، آنها هم ملاحظه ما را داشته باشند.
وی با بیان اینکه گاهی اوقات در روابطمان دچار افراط و تفریط بودهایم، گفت: گاهی بیش از حد بهسمت پاکستان رفتهایم و در جاهایی هم بیش از حد بهسمت هند. ما باید نه بارکش پاکستان شویم نه در زمین هند بازی کنیم. ما به عنوان کشوری مستقل حرف برای گفتن داریم.
رایزن سابق ایران در هند، اغراقگویی در ارتباط با مشکلات مردم کشمیر را رد کرد و گفت: از زمانی که قضایای کشمیر شروع شده است به طور ثابت حدود هفتصدهزار نیروی نظامی هندی در کشمیر مستقر است. این جدا از پلیس محلّی است که مربوط به خود کشمیر است و جاهایی که پلیس محلّی ملاحظه مردم را میکند، نظامیها ملاحظه نمیکنند.
زارعی با بیان اینکه فضای بسیار سنگین نظامی در کشمیر حکمفرماست، گفت: دولت هند درباره کشمیر، اشتباه میکند و این اشتباه، اثر مشورتها و کمکهایی است که از اسرائیل میگیرند. هیچ کشوری از خشونت نتیجه مطلوب نگرفته است و دولت هند هم نخواهد گرفت.
وی ادامه داد: بارها بهطور دوستانه به آنها گفته شده که هیچگاه با خونریزی بحرانی حل نشده است.
رایزن سابق ایران با بیان اینکه کمتر خانهای را در کشمیر پیدا میکنید که یک کشته نداده باشد، گفت: قریب به بیست روز است که بعد از اینکه ماده ۳۷۰ ملغی شده است، تمام راههای ارتباطی کشمیر بسته شده و اینترنت و هیچ وسیله ارتباطی هم وجود ندارد.
زارعی درباره ماده ۳۷۰ گفت: آنچه تا کنون کشمیر را سر پا نگه داشته بود، همین ماده بود که میگوید هیچ غیرکشمیری نمیتواند در این منطقه ملک بخرد. در واقع حفظ هویت کشمیر به این ماده وابسته است.
وی افزود: دولت "مودی" در دور اول تلاش کرد تا ماده ۳۵ را حذف کند که موفق نشد و در دور دوم که رای آورد، بهطور ریشهای، کل ماده ۳۷۰ را ملغی کرد. این بهمعنای گرفتن هویت کشمیر و برهم زدن بافت این منطقه است و کارشناسان میگویند چیزی شبیه معامله قرن است که آمریکا و رژیم صهیونیستی برای فلسطین درنظر گرفتهاند.
سفیر سابق ایران در هند با بیان اینکه در مقاطعی اوضاع کشمیر رو به آرامش بوده و دولت هند، کارهای عمرانی را در دستور قرار داده بود، گفت: اگر وضع بههمان منوال پیش میرفت، هند خیلی صلحآمیز میتوانست در کشمیر مسلّط شود.
زارعی درباره علّت تغییر رویه دولت هند نسبت به کشمیر در دور جدید گفت: این موضوع به انتخابات هند برمیگردد. "مودی" برای پیروزی در انتخابات از سیاست دوقطبی کردن جامعه استفاده کرد و به این نتیجه رسید که دوقطبی هندو- مسلمان ایجاد کند. تنها جایی هم که میتوانست سیاست خود را پیش ببرد، کشمیر بود و اقدام به ایجاد درگیری کنترلشده در کشمیر کرد و سپس به هندوها وعده لغو ماده ۳۷۰ را داد.
وی با اشاره به بیانات رهبر انقلاب در خطبههای نمازعید فطر درباره کشمیر گفت: بعد از این ماجرا، طرف هندی دو سه بار سفیر ما را احضار میکند و میگوید چرا رهبر شما از کشمیریها حمایت کرده است. همچنین بعد از پیام حجّ رهبر انقلاب و اشاره به مسئله کشمیر، دولت هند باز اعتراض کرده است.
زارعی ادامه داد: چه اشکالی داشت اکنون که باز خشونت در کشمیر بالا گرفته است، ما سفیر یا کاردار هند را احضار میکردیم؟
رایزن سابق ایران در هند با یادآوری اظهارات سخنگوی وزارت خارجه کشورمان مبنی بر اینکه نباید انتظار برخورد غلیظ از دستگاه دیپلماسی داشت، گفت: اگر این سخن را بپذیریم، حداقل انتظار نداشته باشند که جاهای دیگر هم کاری برای مردم کشمیر نکنند.
زارعی با بیان اینکه من به اهمیت روابط با هند واقف هستم، تصریح کرد: با این حال چه اشکالی داشت که ما در سطح مدیرکل وزارت خارجه سفری به هند میکردیم و دوستانه به آنها میگفتیم که این کارها به نفع شما نیست.
وی ادامه داد: اینکه ما میگوییم طرفین را به خویشتنداری دعوت میکنیم، آمریکاییها هم همین حرف را میگویند. این حرف بی مورد است، چرا که یک طرف کشته میشود و طرف دیگر میکشد. درست است که پاکستان این خطا را مرتکب شد که چند خمپاره شلیک کرد، امّا این وسط مردم کشمیر هستند که آسیب میبینند.
زارعی درباره میزان تشابه مسئله کشمیر با موضوع فلسطین، گفت: به لحاظ ماهیت، مسئله کشمیر مانند فلسطین است. اما تفاوت در این است که آنجا اسرائیل را نامشروع میدانیم و سرزمینی را غصب کرده است.
وی ادامه داد: شباهت کشمیر و فلسطین در این است که مردم هر دو بهدنبال حق و حقوق خود هستند، و اصلاً کشمیر یک مسئله حقوقی است تا مذهبی.
در بخش دیگری از جهان آرا، سرباز روح الله رضوی از فعّالان جهان اسلام اهل کشمیر گفت: من در شب ۳۱ شهریور سال ۵۹؛ یعنی شب حمله عراق به ایران به دنیا آمدم و پدرم بهدلیل علاقه فراوانی که به حضرت امام داشت، اسم من را سرباز روح الله گذاشت.
وی یکی از ابعاد اتفاقات کشمیر را بُعد بین المللی آن دانست و گفت: کشتههای کشمیر از سال ۱۹۸۸، طبق آمار نهادهای مختلف، از یکصدهزار نفر تجاوز میکند. کشمیر در دنیا به عنوان یکی از نظامیترین مناطق مسکونی دنیا شناخته میشود و حتّی نوار غزه و عراق هم این شرایط را ندارند.
رضوی با اشاره به جمعیت هفت هشت میلیونی کشمیر، گفت: شاهد حضور هفتصد هزار تا یک میلیون سرباز هندی در کشمیر هستیم؛ یعنی بهازای هر ده کشمیری یک سرباز تا بن دندان مسلّح حضور دارد. بالغ بر هشت هزار مفقودالاثر کشمیری وجود دارد که هیچ گزارشی از سرنوشت آنها در اختیار هیچ نهادی قرار ندارد. اینها خانوادههایی دارند که سالهاست عکس عزیزان خود را در دست میگیرند و در یک روز مشخص در مقابل دفتر سازمان ملل حضور پیدا میکنند و میگویند نشانهای از عزیزان ما بدهید یا لااقل نشانه یک گور دستهجمعی را به ما بدهید.
وی ادامه داد: سه هزار گور دسته جمعی در کشمیر کشف شده است. همچنین مراکز شکنجه به عنوان یک راهبرد خردکننده بهوفور پیدا میشود.
گزارشهای شکنجه بهطور مستند ثبت و ضبط شده که واقعاً تکان دهنده است و شاید کمتر نظیر آن را شنیده باشیم.
فعّال حوزه جهان اسلام با اشاره به موارد متعدد هتک هرمت نوامیس مسلمانان کشمیر توسط سربازان هندی گفت: پروندههایی باز شد که سرنوشت هیچ کدامشان مشخص نشده است.
رضوی ادامه داد: امروز هر کسی در کشمیر قدم میزند نفرت مردم کشمیر از هندوستان را کاملاً احساس میکند و این ناشی از شکنجه انسانها و سوختن خانهها است و این بلاها بر سر کسانی میآید که هیچ ربطی به عملیات مسلّحانه ندارند.
وی با بیان اینکه دولت هندوستان بهزعم باطل خود، در حال تمام کردن ماجرای کشمیر است، گفت: برای کشمیریهایی که جان خود را دادهاند اتفاق خاصی نیفتاده و در این هفتاد سال همین ماجرا در جریان بوده است.
رضوی، نگاه شیعه- سنی به موضوع کشمیر را تنگ نظرانه دانست و گفت: حضرت امام، مسئله فلسطین را نخستین بار در سال ۱۳۴۴ در مسجد هندیها در شهر نجف مطرح کردند. امام در آنجا دو مسئله فلسطین و کشمیر را مطرح میکنند و از کشمیر بهعنوان کشمیر عزیز یاد میکنند.
وی افزود: چرا رسانههای ما و رسانه ملّی، جرات نمیکنند تعبیر حضرت امام را درباره کشمیر بازخوانی کنند. این اتفاق مربوط به زمانی است که بحران کشمیر، هنوز به این شکل در نیامده بود.
رضوی در پاسخ به این سؤال که راهکار حل بحران کشمیر را چه میدانید، گفت: وقتی به قصّه فلسطین میرسیم چه میگوییم؟ ساده است. راهکار همان راهکار امام است که وحدت کلمه مسلمین را مورد تأکید قرار دادند.
وی ادامه داد: سازمان کنفرانس اسلامی در آخرین نشست خود در دوبی، تریبون خود را در اختیار وزیر خارجه هندوستان قرار میدهد. علاوه بر آن، همه کشورهای حاشیه خلیج فارس و عربی اگر از هند حمایت نکرده باشند، حداقل سکوت کردهاند.
رضوی با بیان اینکه در عرصه بینالملل شاهد هیچ حرکتی در رفع مظلومیت از مردم کشمیر نیستیم، گفت: علّت آن این است که هند اقتصاد چهارم و پنجم دنیا است. در این بین توقع میرفت کشورهای اسلامی بهعنوان یک قطب نقشآفرینی میکردند.
وی فشار افکار عمومی در مسئله کشمیر را ضروری دانست و گفت: باید بر اساس آنچه واقعیت است رفتار کنیم نه تحریک احساسات و بر اساس سلایق طائفی. امروز اگر کسی در کشمیر کشته میشود فارغ از مذهب اوست. طبیعتاً این توقع وجود دارد که کشورهای قدرتمندی، چون ایران، نقشآفرینی جدّیتری داشته باشند.
فعّال حوزه جهان اسلام با بیان اینکه واقعیت بیرونی این است که بهترین پوشش خبری حوادث کشمیر، توسط الجزیره و شبکههای ترکیهای انجام میشود، گفت: این در حالی است که رسانههای ما درباره کشمیر نمیگویند.
رضوی ادامه داد: قبول کنیم که رسانههای ما کمکاری میکنند. این درد را به که بگوییم که در کشمیر بحران در جریان است و چرا هیچ کس تکان نمیخورد. متأسفانه برخی رسانههای بینالملی ما میگویند به مصلحت نمیدانیم ورود کنیم. این در حالی است که ترکیه با تمام قوا اخبار کشمیر را پوشش میدهد.
وی با بیان اینکه البته جمهوری اسلامی یک کلّ است و مواضع دانشجویان و تریبون نمازجمعه هم موضع نظام محسوب میشود، گفت: جای فخر است که مرجعیت قم و تریبونهای نماز جمعه در حمایت از کشمیر موضعگیری کردند و این را در هیچ کجای جهان اسلام نمیبینیم.
رضوی ادامه داد: در کلیپی که اخیرا منتشر شده، دیدم یک پیرمرد، تریبون نمازجمعه ایران را با نمازجمعه مکّه مقایسه میکند و به آن افتخار میکند.
وی با بیان اینکه چرا دستگاه دیپلماسی ما از ظرفیتهای جایگزین مثل طلّاب و دانشجویان استفاده نمیکند، گفت: وقتی کشمیر را با خودمختاری کردستان مقایسه میکنند من چگونه بگویم که این مقایسه اشتباه است و کشمیر از اساس خودمختار بوده است.
رضوی تصریح کرد: تا وقتی که جریان رسانهای ما درست بهمیدان نیاید نمیتوان متوقع بود از ظرفیتهایی که برای جمهوری اسلامی هزینهای هم نمیتراشد استفاده کرد.
فعّال کشمیری حوزه جهان اسلام، کشمیر را پایگاه نشر انقلاب اسلامی در بزرگترین کلونی مسلمانان دنیا دانست و تصریح کرد: کشمیر جایی است که میتواند با رعایت زیستبوم منطقه، فکر ناب انقلاب را بازنشر دهد.