اولین نشانه از شپش سر خارش است که ما را متوجه اتفاقی در سرمان میکند شپش میتواند از وسایل آلوده به روی پوست نیز انتقال داده شود.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، شپش سر، حشرات کوچک دندان داری هستند که در موی انسان زندگی و زاد و ولد میکنند و با مکیدن خون از پوست سر تغذیه میکنند. شپش سر در دانش آموزان مدارس و موسسات در همه جا شایع است. آنها افراد را از همه موقعیتهای اجتماعی - اقتصادی و گروههای سنی متمایز میکنند.
شپشها بسیار کوچک هستند و تنها حدود ۲ تا ۳ میلی متر اندازه گیری شده اند. شپشهای بالغ بیضی شکل و خاکستری مایل به قهوهای هستند. از فاصله دور، آنها شبیه نقطههای کوچک به نظر میرسند. به همین دلیل است که هجوم شپشها بسیار آسان است.
شپشهای بالغ حدود ۳۰ روز زندگی میکنند و به سرعت در صورتی که از روی سر فرود آیند میمیرند آنها تخم گذاران پرکاری هستند و مادهها شش تخم در روز میگذارند. تخمها تمایل دارند در ریشه مو، درست کنار پوست سر قرار بگیرند آنها کوچک هستند و سفید به نظر میرسند.
نشانههای اصلی شپش در سر و بدن
سه نوع شپش وجود دارد:
شپش سر:
شپش موجودی ۶ پا است که روی سر، گردن و گوشها زندگی میکند و به این قسمتها میچسبد و از خون انسان تغذیه میکند. اندازه شپش مانند یک دانه کنجد است و رنگ آن میتواند سفید، قهوهای یا خاکستری تیره باشد. تخم شپش گرد یا بیضی شکل است و روی ساقه مو در نزدیکی پوست سر میچسبد. این شپش روی پوست سر یافت میشوند راحتترین کار این است که پشت گردن و پشت سر، گوشهای خود را نگاه کنید.
شپش بدن:
این شپشها در لباس و رختخواب زندگی میکنند و برای تغذیه به روی پوست حرکت میکنند شپشهای بدن اغلب بر افرادی تاثیر میگذارند که قادر به حمام کردن و یا شستشو به طور مرتب، مانند افراد بی خانمان نیستند. شپش بدن از روی لباس یا تختخواب به بدن منتقل میشود.
شپش عانه یا همان شپش ناحیه تناسلی:
این نوع شپش بر روی موهای زائد و پوست ناحیه تناسلی زندگی میکند و معمولا خرچنگ نام دارد، این شپش روی پوست و موی ناحیه تناسلی رخ میدهد و اغلب، روی موهای زبر مانند مو سینه، ابروها و مژهها یافت میشود. افراد میتوانند بهداشت فردی خوبی داشته باشند، اما شپش بگیرند اگر درمان درست انجام نشود، این وضعیت میتواند به مشکلی مکرر تبدیل شود.
نشانهها و علائم عبارتند از:
خارش شدید درد ناشی از خارش احساس بی قراری ناشی از حرکت مو.
شپش روی پوست سر، بدن، لباس و یا موهای بدن. شپش بالغ ممکن است به اندازه دانه کنجد یا کمی بزرگتر باشد.
تخم شپش روی شفت مو، یکی دیگر از نشانهها است که گاهی با شوره سر اشتباه گرفته میشود، اما بر خلاف شوره سر، آنها را نمیتوان به راحتی از مو کنار زد
برجستگی قرمز کوچک روی پوست سر، گردن و شانه.
شپش چه نشانههایی دارد؟
نه پرواز میکنند و نه میپرند!
شپش درمدارس و مهدکودکها به علت نزدیکی کودکان به هم و استفاده از شانه و گلسرهای یکدیگر شایعتر است. شپش در صورت استفاده از شانه و وسایلی که با مو ارتباط دارد و همچنین هنگام تماس موهای سرتان با موهای سر فرد مبتلا میتواند از روی موی او به موی شما بخزد، اما شپشها نه میتوانند پرواز کنند و نه بپرند!
بزرگسالانی که در خانه کودکان مدرسهای دارند باید مواظب باشند و موهای کودک خود را بررسی کنند تا به شپش مبتلا نشود و یا در صورت ابتلا سریع تحت درمان قرار بگیرد. این بزرگسالان خودشان نیزدر خطر بیشتری برای ابتلا به شپش قرار دارند. شپشها میتوانند مدت زمان کوتاهی روی لباس یا وسایل شخصی نیززنده بمانند.
افرادی که به شپش مبتلا میشوند احساس قلقلک یا راه رفتن چیزی را بر روی سر یا بدن خود دارند. گزش شپشها باعث ایجاد حساسیت روی پوست خواهد شد و به دنبال این حساسیت، روی پوست سر خارش ایجاد میگردد، اما ممکن است بلافاصله پس از ابتلا به شپس به خصوص مواقعی که هجوم شپشها خفیف باشد، دچار خارش نشوید و حتی تا ۶ هفته بعد از ابتلا هم هیچ نشانهای نداشته باشید.
شپشها تا ۶ ساعت زیر آب دوام میآورند!
شپشها موجب ایجاد بیماری نمیشوند وهم چنین بیماری را منتقل نمیکنند، اما باعث خارش پوست سر میشوند. خارش پوست سر تنها به دلیل وجود شپش رخ نمیدهد بلکه بیماریهای دیگری مانند شوره، اگزما و حساسیت به شامپو و سایر محصولات نیز میتواند موجب خارش سر شوند پس باید با راه تشخیص شپش آشنا باشید. شپشها در بسیاری از افراد مشکلی ایجاد نمیکنند و مدت زمان زیادی طول میکشد تا سرشان شروع به خارش کند. دلیل ابتلا به شپش کثیف بودن و حمام نکردن نیست، زیرا شپشها میتوانند تا ۶ ساعت زیر آب دوام بیاورند!
برخی دیگر از علائمی که نشان دهنده شپش بر روی سر شماست
• زخمهایی که جای گزش شپش است بر روی پوست شما ایجاد میشود.
• این زخمها ممکن است توسط باکتریهای روی پوست عفونی شوند.
• غدد لنفاوی تان ممکن است حساس شودپس در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
• برخی اوقات افراد مبتلا خواب راحتی ندارند.
• همچنین شپشها میتوانند سبب ایجاد برآمدگیهای قرمز رنگ روی سر، گردن، شانهها و ناحیه تناسلی گردند.
• اگر تکههای سفید رنگی به موهای شما چسبیده بود که به سختی از روی مو جدا میشد این تکههای سفید چسبیده به مو، تخمهای شپش هستند.
برای شپش چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
معمولا میتوانید با استفاده از شامپو که به طور خاص برای کشتن شپش تعیین شده اند، از شر شپشهای خلاص شوید.
اگر شامپو شپشها را از بین نبرد - پزشک میتواند شامپو قویتر را تجویز کند. بارداری -از شامپوهای ضد شپش استفاده نکنند مگر با تجویز پزشک کهیر آلوده و یا خراشهای پوستی
میتوانید با تماس با شپش و یا تخمهای آن، شپش را بگیرید. تخم حدود یک هفته باز میشود شپشها نمیتوانند پرواز کنند و یا روی زمین راه بروند آنها پخش میشوند:
تماس بدن به بدن و سربه سر:
این ممکن است زمانی رخ دهد که کودکان و یا اعضای خانواده با یکدیگر بازی کنند یا تعامل داشته باشند.
نزدیکی وسایل ذخیره شده:
نگهداری لباسهای آلوده در کمدها، یا چوب لباسی مدرسه، یا نگهداری اقلام شخصی مثل بالش، پتو، شانهها و اسباب بازیها در مجاورت یکدیگر میتواند باعث شیوع شپش شود.
تقسیم اقلام در میان دوستان یا اعضای خانواده:
این اقلام ممکن است شامل لباس، هدفون، مسواک، شانه ها، تزئینات مو، حوله، پتو، بالشها و اسباب بازیهای باشند.
وسایل شخصی
چرا دچار شپش میشویم؟
تماس با اسباب و اثاثیه آلوده:
خوابیدن بر روی تخت خواب یا نشستن روی مبل پوشیده از پارچه، که توسط فردی که شپش دارد، آلوده شدهاست. شپشها میتوانند به مدت یک تا دو روز در بدن بدون علامت زندگی کنند
ارتباط جنسی:
این نوع شپش معمولا از طریق تماس جنسی پخش میشوند و عموما بزرگسالان را تحت تاثیر قرار میدهند.
نشانه شپش و پیش گیری از آن
جلوگیری از گسترش شپشهای سر در میان کودکان در محیطهای مراقبت از کودکان و مدارس دشوار است. ارتباط بسیار نزدیکی میان کودکان و وسایل آنها وجود دارد که شپشها میتوانند به راحتی گسترش یابند. این بازتاب در مورد عادات بهداشت فرزندان شما نیست، و اگر کودک شما شپش را بگیرد، این به معنای شکست در نقش بهداشتی شما نیست.
برخی از محصولات ادعا میکنند که شپش را دفع میکنند، اما تحقیقات علمی بیشتری برای اثبات ایمنی و اثربخشی آنها مورد نیاز است.
مطالعات کوچکی نشان داده اند که مواد اولیه در برخی از این محصولات عمدتا روغنهای گیاهی مانند نارگیل، زیتونی، رزماری و چای - ممکن است برای دفع شپش کار کنند. با این حال، این محصولات به عنوان "طبیعی" طبقه بندی میشوند بنابراین آنها توسط اداره غذا و دارو تحت نظارت قرار نمیگیرند و ایمنی و اثربخشی آنها طبق استانداردهای آزمایش نشده است.
از کودکان بخواهید که وسایل خود را با دوستان دیگر معاوضه نکنند و خیلی به یکدیگر در فضاهای شلوغ و آلوده مثل مدرسه نزدیک نشوند.
نشانه هجوم شپشها، مشاهده کردن شپشهای بالغ یا نابالغ روی سر است. وجود تخم شپش به تنهایی دلیل بر حمله شپش نمیباشد. شما با کمی دقت میتوانید شپشها را ببینید. برای تشخیص تخم شپش بعد از حمام موی تان را شانه بزنید و موهای روی شانه را بررسی کنید. با استفاده از یک شانه دندانه ریز از قسمتهای مختلف سر فرق باز کنید و پوست را بررسی کنید. اگر هم به شپشی برخوردید، آن را با شانه از روی مو بردارید.
از نور خورشید برای بازرسی موها استفاده کنید ممکن است تخم کوچک سفید و یا قهوهای که به موها چسبیده را ببینید تکان خوردن آنها دشوار است. اگر شپشها از داخل تخم بیرون آیند یافتن شپش زنده دشوارتر است. شپش بالغ ۲ تا ۴ میلی متر و قهوهای رنگ هستند.
بهترین راه چک کردن شپش سر، استفاده از مقدار زیادی نرم کننده مو (هر نوع برند)، سپس خشک کردن مو و شانه کردن مو با شانه زبر برای تمیز کردن است. سپس از یک شانه دندانه ریز برای شانه کردن مو استفاده کنید، آن را به طور منظم پاک کنید تا بتوانید میزان شپش و تخم آنها را چک کنید.
(زمانی که فرد آلوده میتواند دیگران را آلوده کند) تا وقتی که تخم یا شپش زنده باشد، پس از این که از تخم بیرون آمدند، شپشها پس از ۱۰ روز قادر به تخم گذاری هستند و شپش تا ۳۵ روز در پوست سر زندگی میکنند. آنها بیش از ۲ روزخارج از بدن انسان جان سالم به در نمیبرند.