پرونده ویژه «بورس بازی» | بخش مقدماتی؛
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- سینا احدیان؛ بازار سرمایه که در دو سال گذشته وارد مدار صعودی شد در چند وقت اخیر روزهای تاریخ‌سازی را از خود به یادگار گذاشته و هر روز در معاملات خود با طی کردن قله‌های جدید به رکوردشکنی‌های جدید دست پیدا کرده و اکنون شاخص کل این بازار از قله‌ی ۱ میلیون و ۶۵۵ هزار هم عبور کرده است.
رونق بورس، بازدهی‌های چند صد درصدی و ورود سهامداران و سرمایه گذاران جدید به این بازار باعث شده تا بسیاری به دنبال پاسخ این پرسش باشند که بورس تا چه زمانی به روند صعودی خود ادامه خواهد داد؟ بسیاری از سهامداران بویژه تازه واردان از اینکه بازار سرمایه به خط پایان خود نزدیک باشد و یا این صعود پرشتاب شاخص با توجه به شرایط اقتصاد ایران و جهان حباب باشد ترس دارند.
رشد پر سود بورس در شرایطی ادامه دارد که علاوه بر رکود تورمی حاکم بر اقتصاد بیشتر فعالیت‌های اقتصادی و کسب و کار‌ها در ایران همزمان با شیوع کرونا متوقف شده بود بطوری که همزمان طی چند ماه اخیر بازارهای مالی جهان شاهد سقوط چشمگیری بوده است. اما این تقویت بورس از طرف دولت آن هم با این سرعت در کنار افزایش تقاضای خرید و علاقه مندی مردم به بازار سرمایه بسیاری را به تعجب واداشته است؛ کم نیستند کسانی که رشد این بازار را "غیرطبیعی" می‌دانند و به سرمایه‌گذاران در باره ریزش قریب‌الوقوع آن هشدار داده‌اند و البته بسیاری هم چنین روندی را منطقی دانسته و دلایلی ارائه میدهند.
در مجموع نگارنده معتقد است شنیدن زمزمه‌های سخت گیری بر بازارهای موازی و اخذ مالیات از عایدی معاملات مسکن و طلا و ارز، بازدهی چشمگیر بازار بورس در سال گذشته که به طور میانگین ۱۸۷ درصد بود، حمایت دولت از بورس به دلیل جبران کسری بودجه از طریق واگذاری و فروش اموال و شرکت‌ها در بازار سرمایه، ورود شرکتهای عظیم به بورس و افزایش عرضه اولیه‌ها و همچنین کاهش سود بانکی به پانزده درصد در مقابل تورم ۳۰ تا ۴۰ درصد و به دنبال آن کاهش ارزش پول ملی و نگرانی مردم برای حفظ ارزش پول و درآمد خود باعث شد تا بازار سرمایه برای بسیاری از مردم جذاب شود و حجم عظیمی از نقدینگی به این بخش از اقتصاد سرازیر شود.
از سوی دیگر اثرات کرونا بر کسب و کار‌ها و تعطیلی بسیاری از واحد‌های تولیدی و همچنین کاهش قابل توجه تجارت خارجی و واردات و صادرات که با بسته شدن مرز‌ها رقم خورد موجب شد تا بسیاری از تجار و شرکتهای بازرگانی سرمایه‌های جاری خود را برای حفظ ارزش در برابر تورم وارد بازار جذاب بورس کنند و به این ترتیب نقدینگی مازاد بر عللی که در بالا عرض شد به بازار سرمایه کشور اضافه گردید.
در کنار اینها تاکید دولت به مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس و حمایت از این بازار و حجم سنگین و جذابیت عرضه اولیه‌هایی مثل شستا و صبا و عرضه سهام دارایکم که سود‌های چند صد درصدی در کوتاه مدت به سهامداران عطا کرد و آزادسازی سهام عدالت توانست اعتماد مردم را برای ورود سرمایه‌های خود به بازار سرمایه فراهم کند و افراد بیشتری را برای سرمایه گذاری به تالار شیشه‌ای بکشاند که شاهد آن هجوم چند میلیونی به کارگزاری‌ها برای دریافت کد‌های جدید معاملاتی و رشد حجم معاملاتی چندین هزار میلیاردی بورس در طول روز است.
البته باید توجه داشت که علی رغم اینکه جذب نقدینگی به سمت بازار سرمایه بهتر از بازارهای مخربی مثل طلا و دلار و خودرو و مسکن است، اما رشد بورس به خودی خود موجب رونق شرکتهای درون آن نمی‌شود چرا که حجم قابل توجهی از این نقدینگی صرفا در بازار ثانویه وارد شده و به سرمایه لازم برای توسعه فعالیت‌های شرکت‌ها نمی‌رسد و فقط در سفته بازی سهام یا خرید و فروش لحظه‌ای اثرگذار است و شاهد این ادعا رکود بی سابقه‌ی بسیاری از صنایع کشور به موازات رشد بازار سرمایه در دو سال اخیر است.
بیشتر بخوانید:
حیدر مستخدمین حسینی؛ از مدیران سابق سازمان بورس و اوراق بهادار تهران به رشد "غیرمنطقی" شاخص‌ها و "دخالت دولت" در بورس اشاره کرده است. حسینی گفته‌است: "افزایش شاخص بورس در نیمه دوم سال ۹۸ و اواخر آن، بخصوص برای برخی از سهام‌ها به شکل غیرمنطقی حرکت کرده، به طوری که بر برخی از شرکت‌ها که تنها در حد یک اسم و مجوزی روی کاغذ هستند هم تأثیر گذاشت و قیمت سهام آن‌ها را افزایش داد. "
محمودرضا خواجه نصیر، عضو هیأت مدیره بورس تهران معتقد است که موئلفه‌های بنیادی نمی‌تواند توجیه کننده رشد این روزهای بازار سرمایه باشد بلکه فقط نقدینگی و تلاش سرمایه‌گذاران برای ورود سرمایه‌های خود به بازار سرمایه باعث رشد چشمگیر این بازار شده است. وی ادامه داد: نمی‌توان همه بازار سرمایه را با یک نگاه مورد ارزیابی قرار داد و اعلام کرد که شاخص بورس دارای حباب است، زیرا در هر فضای سرمایه‌گذاری مسایل متفاوتی برای تحلیل وجود دارد.
عضو هیات مدیره شرکت بورس تهران گفت: نمی‌توان کلمه حباب را به کل رشد شاخص بورس نسبت داد، اما شاهد تعدادی از شرکت‌ها در بورس هستیم که سال گذشته بیش از ١٠ تا ٢٠ برابر رشد کردند و زمانی که این شرکت‌ها را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهیم شاهد هستیم که بخش زیادی از این شرکت‌ها از نسبت قیمت به درآمد یا نسبت قیمت به فروش بسیار بالایی برخوردارند.
رضایی مدیر عامل کارگزاری ارزش آفرین الوند به تصمیم چند وقت گذشته رییس سازمان بورس مبنی بر کاهش دامنه نوسان به دو درصد اشاره کرد و اظهار داشت: اجرای این قانون می‌توانست کمکی در بهبود معاملات کنونی بازار سرمایه باشد، با این اتفاق شاهد رشد فزاینده و ایجاد حباب در قیمت سهم‌ها نبودیم و معاملات بازار روند منطقی‌تری را در پیش می‌گرفت، اما مخالفت‌های بانک مرکزی و فعالان بازار باعث لغو اجرای این قانون شد. به گفته این کارشناس بازار سرمایه، ورود حجم گسترده نقدینگی به بازار در حال فشار به معاملات این بازار و افزایش قیمت‌ها به صورت لحظه‌ای است که این موضوع چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.
وی با تاکید بر اینکه اکنون ریسک موجود در معاملات این بازار بسیار زیاد شده است، گفت: رشد غیراصولی بازار سرمایه همیشه باعث ایجاد ضرر به سهامداران خرد می‌شود در حالی که حرفه‌ای‌ها به موقع از بازار خارج می‌شوند و مانع از ضرر و زیان احتمالی خود خواهند شد.
نقش دولت در رشد بی سابقه‌ی بازار سرمایه
در نیمه دوم اسفند سال قبل، سازمان بورس و فرابورس در مصوبه‌ای دامنه نوسان را از پنج به دو درصد تغییر داد که با واکنش مقامات اقتصادی کشور و دستور وزیر اقتصاد این مصوبه لغو شد. به دنبال این اتفاقات رئیس سازمان بورس اوایل سال جاری عوض شد و شاپور محمدی سکان مدیریت بورس را به حسن قالیباف سپرد؛ بعضی منابع یکی از دلایل اصلی استعفای او را اختلاف نظر او با مدیران بالاتر از جمله وزیر اقتصاد درباره "رشد حبابی" بورس می‌دانند.
در هر حال با وجود عواملی همچون تورم مزمن کنونی و بالا بودن تورم انتظاری، افزایش ارزش‌های جایگزینی، افزایش نرخ ارز و به تبع آن بالا رفتن نرخ فروش شرکت‌ها و مباحث مربوط به تجدید ارزیابی دارایی‌ها و افزایش ارزش دارایی‌های شرکت‌ها به دلیل رشد بالای قیمت زمین و مستغلات و جذاب شدن این بازار به دلایل متعددی که ذکر شد هدایت نقدینگی به سمت این بازار غیر منطقی به نظر نمی‌رسد و به نظر می‌رسد علت اصلی این نوع حمایت دولت برای جذاب کردن بیش از پیش بورس جبران کسری بودجه ناشی از عدم فروش نفت به دلیل تحریم ها و عدم تحقق درآمدهای مالیاتی به دلیل رکود ناشی از بحران کرونا است.
در نیمه دوم اسفند سال قبل، سازمان بورس و فرابورس در مصوبه‌ای دامنه نوسان را از پنج به دو درصد تغییر داد که با واکنش مقامات اقتصادی کشور و دستور وزیر اقتصاد این مصوبه لغو شد. به دنبال این اتفاقات رئیس سازمان بورس اوایل سال جاری عوض شد و شاپور محمدی سکان مدیریت بورس را به حسن قالیباف سپرد؛ بعضی منابع یکی از دلایل اصلی استعفای او را اختلاف نظر او با مدیران بالاتر از جمله وزیر اقتصاد درباره "رشد حبابی" بورس می‌دانند.
در هر حال با وجود عواملی همچون تورم مزمن کنونی و بالا بودن تورم انتظاری، افزایش ارزش‌های جایگزینی، افزایش نرخ ارز و به تبع آن بالا رفتن نرخ فروش شرکت‌ها و مباحث مربوط به تجدید ارزیابی دارایی‌ها و افزایش ارزش دارایی‌های شرکت‌ها به دلیل رشد بالای قیمت زمین و مستغلات و جذاب شدن این بازار به دلایل متعددی که ذکر شد هدایت نقدینگی به سمت این بازار غیر منطقی به نظر نمی‌رسد و به نظر می‌رسد علت اصلی این نوع حمایت دولت برای جذاب کردن بیش از پیش بورس جبران کسری بودجه ناشی از عدم فروش نفت به دلیل تحریم ها و عدم تحقق درآمدهای مالیاتی به دلیل رکود ناشی از بحران کرونا است.
رشد بورس تا کجا ادامه دارد؟
از سوی دیگر بیش از پنجاه درصد از سهام قابل معامله در بورس، مستقیم و غیر مستقیم کالا محور بوده و با بازار واقعی و حتی بازارهای جهانی و نرخ‌های بین‌المللی در ارتباط است. بسیاری از شرکتهای بورسی بویژه شرکتهای بزرگ و شرکتهای حوزه پتروشیمی و دارویی در سال گذشته توانستند رکورد‌های جدیدی در تولید و فروش خود ثبت کنند و سهامداران آن‌ها شاهد افزایش بهره‌وری و بازدهی بنگاه‌ها بودند بنابراین نمی‌توان ادعا کرد که کل نماد‌ها در بورس حباب دارند بلکه برخی تک سهام‌ها حباب دارند و حتی بسیاری از شرکت‌ها هنوز با ارزش ذاتی خود فاصله دارند و می‌توانند رشد بیشتری از امروز تجربه کنند.
اقتصاد ایران در سال ۹۹ وارد چرخه رکود تورمی دیگر شده و افزایش انتظارات تورمی باعث می‌شود تا مردم ایران برای فرار از تاثیرات تورم بالا و کاهش ارزش ریال به سمت بازار‌هایی مانند خودرو، سکه و ارز سوق داده شوند؛ بنابراین مردم به دنبال پوشش این کاهش ارزش دارایی‌های خود هستند و طبیعی است که با توجه به شواهد به این بازار ورود میکنند.
از سوی دیگر بیش از پنجاه درصد از سهام قابل معامله در بورس، مستقیم و غیر مستقیم کالا محور بوده و با بازار واقعی و حتی بازارهای جهانی و نرخ‌های بین‌المللی در ارتباط است. بسیاری از شرکتهای بورسی بویژه شرکتهای بزرگ و شرکتهای حوزه پتروشیمی و دارویی در سال گذشته توانستند رکورد‌های جدیدی در تولید و فروش خود ثبت کنند و سهامداران آن‌ها شاهد افزایش بهره‌وری و بازدهی بنگاه‌ها بودند بنابراین نمی‌توان ادعا کرد که کل نماد‌ها در بورس حباب دارند بلکه برخی تک سهام‌ها حباب دارند و حتی بسیاری از شرکت‌ها هنوز با ارزش ذاتی خود فاصله دارند و می‌توانند رشد بیشتری از امروز تجربه کنند.
اقتصاد ایران در سال ۹۹ وارد چرخه رکود تورمی دیگر شده و افزایش انتظارات تورمی باعث می‌شود تا مردم ایران برای فرار از تاثیرات تورم بالا و کاهش ارزش ریال به سمت بازار‌هایی مانند خودرو، سکه و ارز سوق داده شوند؛ بنابراین مردم به دنبال پوشش این کاهش ارزش دارایی‌های خود هستند و طبیعی است که با توجه به شواهد به این بازار ورود میکنند.
به نظر می‌رسد شاخص بورس تا جایی که کاهش ارزش پول ادامه دارد، رشد خواهد کرد. اگر به بورس‌های کشور‌هایی مثل ونزوئلا و آرژانتین که تورم بالا دارند نگاه کنیم آنجا هم همین شرایط است و برخلاف سایر بورس‌های جهان روند صعودی به خود گرفته اند. طبیعی است وقتی که سهام را می‌خرید در واقع پرداختی برای افزایش ارزش دارایی‌ها است تا مانع کاهش ارزش پول شود.
سازمان بورس چه کند؟
در نهایت واضح است که وزارت اقتصاد و سازمان بورس باید تدابیری را برای کنترل و مدیریت یازار سرمایه اتخاذ کند و اگر دولت به دنبال حمایت از بورس و ورود نقدینگی به این بازار است نباید اجازه دهد قیمت‌های واهی در این بازار ایجاد شود و عده‌ای با سواستفاده سرمایه‌های مردم را به خطر بیندازند.
سهامداران بویژه تازه واردان توجه کنند
با توجه به اینکه بورس یک بازار حرفه‌ای است و به دانش مالی و تجزیه و تحلیل نیاز دارد بهتر است تازه واردان و نوسهامداران با دانش سرمایه‌گذاری آشنا و با آگاهی و علم وارد این بازار شوند یا اگر چنین توانی ندارند از تجربیات شرکتهای مشاور سرمایه‌گذاری با مجوز و یا از صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنند.
نکته‌ی دیگری که تازه واردان باید دقت کنند این است که هیجانی و احساسی عمل نکنند و آگاه باشند که بازار سرمایه یک بازار بلندمدت است و نمی‌توان با وجوه قرضی و برای مدت اندکی در آن کسب درآمد کرد بویژه برای کسانی که خبره این بازار پر نوسان نیستند.
همچنین زمانی که ورود پول به بازار افزایش می‌یابد قیمت‌ها صعودی می‌شود، اما متاسفانه سهامداران دقت نمی‌کنند که قیمت سهم مورد نظر برای خرید ارزنده است یا خیر و همچنین در زمان فروش هم نسبت به قیمت واقعی سهم دقت نمی‌کنند و با نرخ بسیار پایین‌تر سهام خود را به فروش می‌رسانند.
برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری تا کنون بسیار موفق عملکرد کردند و رشد آن‌ها از شاخص بورس پیشی گرفته است، در یک سال اخیر ارزش هر واحد از این صندوق‌ها تا چند برابر افزایش یافته که این موضوع نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران می‌توانند بدون هیچ گونه ریسکی اقدام به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها کنند تا سود خوبی عاید آن‌ها شود.
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو با توجه به اهمیت موضوع در ادامه این پرونده ابعاد بیشتری از وضعیت بازار سرمایه و آینده‌ی دور و نزدیک بازار بورس و چگونگی بهبود عملکرد بورس ایران و اثرگذاری مثبت در اقتصاد کشور به ویژه در بخش تولید و صنعت را بررسی خواهد کرد.
در نهایت واضح است که وزارت اقتصاد و سازمان بورس باید تدابیری را برای کنترل و مدیریت یازار سرمایه اتخاذ کند و اگر دولت به دنبال حمایت از بورس و ورود نقدینگی به این بازار است نباید اجازه دهد قیمت‌های واهی در این بازار ایجاد شود و عده‌ای با سواستفاده سرمایه‌های مردم را به خطر بیندازند.
سهامداران بویژه تازه واردان توجه کنند
با توجه به اینکه بورس یک بازار حرفه‌ای است و به دانش مالی و تجزیه و تحلیل نیاز دارد بهتر است تازه واردان و نوسهامداران با دانش سرمایه‌گذاری آشنا و با آگاهی و علم وارد این بازار شوند یا اگر چنین توانی ندارند از تجربیات شرکتهای مشاور سرمایه‌گذاری با مجوز و یا از صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنند.
نکته‌ی دیگری که تازه واردان باید دقت کنند این است که هیجانی و احساسی عمل نکنند و آگاه باشند که بازار سرمایه یک بازار بلندمدت است و نمی‌توان با وجوه قرضی و برای مدت اندکی در آن کسب درآمد کرد بویژه برای کسانی که خبره این بازار پر نوسان نیستند.
همچنین زمانی که ورود پول به بازار افزایش می‌یابد قیمت‌ها صعودی می‌شود، اما متاسفانه سهامداران دقت نمی‌کنند که قیمت سهم مورد نظر برای خرید ارزنده است یا خیر و همچنین در زمان فروش هم نسبت به قیمت واقعی سهم دقت نمی‌کنند و با نرخ بسیار پایین‌تر سهام خود را به فروش می‌رسانند.
برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری تا کنون بسیار موفق عملکرد کردند و رشد آن‌ها از شاخص بورس پیشی گرفته است، در یک سال اخیر ارزش هر واحد از این صندوق‌ها تا چند برابر افزایش یافته که این موضوع نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران می‌توانند بدون هیچ گونه ریسکی اقدام به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها کنند تا سود خوبی عاید آن‌ها شود.
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو با توجه به اهمیت موضوع در ادامه این پرونده ابعاد بیشتری از وضعیت بازار سرمایه و آینده‌ی دور و نزدیک بازار بورس و چگونگی بهبود عملکرد بورس ایران و اثرگذاری مثبت در اقتصاد کشور به ویژه در بخش تولید و صنعت را بررسی خواهد کرد.
تعداد نظرات: ۶
ارسال نظرات
باتشکر لطفا بیشتر به بورس بپردازید
باید نظارت بورس بیشتر شود تا جلوی سهم های حبابی گرفته شود اما زدن کل بازار با یک چوب غلط است
باید آگاهی بیشتر بشه و تازه واردها از صندوق های سرمایه گذاری یا مشاوره استفاده کنن
و ابی که در این استخر هست هم شرکت های بزرگ و کوچکی باشند که در که در این استخر بورس وجود داره
حالا ممکنه یه شرکتی بسته بزرگی و کوچکی اش ممکنه تعداد سهامش چند قطره از این اب استخر رو تشکیل بده یا ممکنه اینقدر بزرگ باشه که چندین متر مکعب از این اب استخر رو تشکیل بده و سهام بیشتری رو عرضه کته
خوب ادمهایی که میرن تواین استخر شنا میکنند هم سهامداران این شرکت ها باشند حالا یکی شناگر خوبیه و تجریه خوبی در شنا کردن داره و قدرت و توان ریسک بیشتری داره میره تو قسمت عمیق این استخر بورس شنا میکنه و یکی هم اماتوره و قدرت ریسک کمتری داره میره تو قسمت کم عمق این استخر شنا میکنه و سهام ارزان تر و یا کمتری رو میخره که هر وقت احساس خطر کرد زود بتونه از این استخر خارج بشه
حالا اشکال این استخر بورس چیه !؟ اشکالش اینه که تا نیمه پر از ابه و هرچه تعدا این ادمهایی که وارد این استخر میشن بیشتر میشه این اب استخر میاد بالا و بعضی ها فکر میکنند این اب اومده بالا معناش اینه که اون شرکت ها بزرگتر شدند
نخیر این بالا امدن اب استخر بخاطر وزن اون افرادی است که وارد این استخر شدند
شاخص بورس نشون میده که سطح این اب استخر امده بالا اما معناش این نیست که همه این شرکت ها یکسان سهامشون بالا رفته و همه این سهامداران یکسان سود کردند
اونیکه در قسمت کم عمق این استخر شنا میکنه ممکنه وزنش مثلا ۱۰۰ کیلو باشه و در اثر ورودش به استخر سطح این اب بیشتر بیاد بالا اما قدرت ریسک نداشته باشه و اماتور باشه و دنبال سود انی باشه و زود اون سهام رو بفروشه و از استخر بورس بیاد بیرون
خوب اگه تعداد ورود این افراد اماتور به این استخر( با ویژگی هایی که عرض شد) بیشتر بشوند ممکنه اینقدر سطح اب استخر در اثر وزن اینها بیاد بالا که از لبه استخر سرریز کنه (بازار بورس ظرفیت اینهمه کد بورسی نداشته باشه)
حالا این ابی که سرریز شده و از استخر بورس خارج میشه اون شرکتهای کوچکی هستند که سهامشون حباب گونه بالا رفته و قدرت تولید بیشتری و ثروت بیشتر برای تأمین سود اینهمه سهامدار رو نداشتند و شرکتشون زیانده میشه و از این استخر یورس با تبعات جبران ناپذیری بالاجبار خارج میشن
خوب در اینصورت سطح اب استخر میاد پایین و افراد دیگری هم که در قسمت کم عمق شنا میکنند اینرو بیشتر از کسانیکه در عمق بیشتر هستند حس میکنند و نگران میشن و ممکنه از ترس زیان از استخر بورس زود خارج بشوند
خوب یه تعداد شرکت کوچک در اثر عدم توانایی در افزایش تولید و سود رسانی به سهامدارانشون زیانده میشن و از بورس خارج میشن و یه عده دیگرشون هم بخاطر خروج سهامداران اماتور و با قدرت ریسک پایین ارزش سهامشون میاد پایین
اینجاست که میگن باید عمق این استخر بورس رو بیشتر کنند که شرکتهای بیشتری بیان سهام عرضه کنند و مشکلی که عرض شد برای شرکتهای کوچک و. پیش نیاد
اینحاست که میگن سهامداران اماتور و حدید الورد به بورس باید سرمایه گذاری بلند مدت داشته باشند و قدرت ریسک بالا داشته باشند و پاشون با یه پایین بالا شدن شاخص نلرزه
پس اونقدرها هم نباید از ورود تعداد زیاد سهامدارانی که اماتور هستند یا به دنبال سود انی هستند و به بازار بورس سرمایه شون رو وارد میکنند خوشحال بود و زیاد هم نمیشه رو این حساب کرد که روزهای خوش امروز بورس همیشه همینگونه باشد و ادامه داشته باشد
همونقدری که سطح اب این استخر بورس در اثر وزن افراد اماتور و ورودشون به این استخر میتونه بیاد بالا همونقدر هم خروج انی شون دوباره سطح اب این استخر رو میتونه پایین بیاره و چه بسا میشه هدر رفت اب (خروج شرکتهای زیانده از بورس) هم داشته باشیم
و اگر این ورود بیش از ظرفیت استخر بورس باشه میتونه شرکت های کوچک رو زیانده کنه و اب این استخر سرریز کنه و اب این استخر کمتر اونیکه قبلا بود هم بشه
بازاری که اما و اگرهای زیادی داره (۱-اگر سهامداران قدرت ریسک بالا داشته باشند و ۲-اگر سرمایه هاشون رو در این بازار حفظ کنند اگر انتخاب درست درخرید سهام داشته باشند ۳-، اگر شرکت های عرضه کننده سهام قدرت تولید بالا و سود دهی بالا و حفظ این سود دهی در شرایط رکودی ناشی از کرونا و افزایش قیمت دلار و..داشته باشند ، ۴-اگر تحولات سیاسی و غیر سیاسی جهانی یا منطقه ای بر این بازار تأثیر منفی نگذارد و..)
همه این اگرها به اضافه تمایل دولت به جبران کسری خود از طریق افزایش نرخ ارزو سکه ویورو و.. باعث شده که بازارهای موازی بورس مثل بازار سکه و ارز علارغم ریسک بالا هنوز از اقبال خوبی از سوی مردم برخوردار باشند
کسی که سکه رو دو روز پیش ۹۵۵۰۰۰۰ خریده و امروز میتونه ۱۰۴۰۰۰۰۰ تومن بفروشه ایا میاد از این سود خوشمزه و شیرین در کوتاه مدت بگذره و خودش رو با سرمایه گذاری بلند مدت پابند اما و اگرهای بازار بورس بکند !؟
پس نمیشه دولت هم خدا رو بخواد هم خرما رو ، نمیشه هم از قبل افزایش قیمت سکه و ارز بخواد جبران کسری بودجه کند و هم توقع داشته باشد که بازار بورس در طولانی مدت همینطور رونق داشته باشد
فکر می کنید برای چه کارشناس بورس میاد در شبکه خبر و.. بنوعی خواهش میکنه از مردم که پس اندازهاشون رو وارد بورس کنند و یه بار خانه و سرمایه هاشون رو نفروشند که بخوان وارد بازار بورس کنند !!؟
برای اینکه خود همین کارشناس ها هم نمیتوانند به اینده خوش امروز بورس و تداومش اطمینان داشته باشند
برای اینکه از عواقب سقوط بورس و تأثیرات روانی و سیاسی که میتونه بر جامعه بگذارد انهم یکسال مانده به انتخابات ریاست جمهوری میترسند
برای اینکه قبلا تجمعات مردمی و اعتراضات مردمی رو جلوی برخی بانک ها و.. دیدند
وووو..