منصوری: سازمان بورس شریک دزد و رفیق قافله نباشد! / اوراق تبعی تنها تصمیم درست برای حمایت از بازار

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بعد از ریزش بورس شعار سازمان بورس و مسوولین دولتی حمایت همه جانبه از بازار سرمایه برای بازگشت به رشد و رسیدن به یک وضعیت ثابت و امید آفرین بود، اما چرا بازار نیازمند حمایت دولت می‌شود و چرا فراز و فرود‌های بورس به شدت مشکوک است موضوعی است که اتفاقا شک و تردید را بیشتر می‌کند که حقوقی‌هایی که همیشه برندگان بازی در بازار هستند به چه دلیلی برای حمایت از بازندگان و سهامداران خرد در کنار دولت تلاش می‌کنند تا نقش سوپرمن را در بورس ایفا کنند. مهدی منصوری بیدکانی؛ استاد اقتصاد دانشگاه آزاد مشهد و کارشناس بازار سرمایه دراین باره به چند موضوع طرح شده پاسخ داده است.

حمایت دولت از بازار سرمایه تا چه اندازه مطلوب است؟
از نظر اقتصاددانان همواره دخالت دولت در اقتصاد مطلوب نیست، لذا دولت تا حد ممکن باید از مکانیزم عرضه و تقاضا فاصله بگیرد، این مساله در همه جای دنیا همینگونه است مثلا آمریکایی‌ها چند وقت اخیر در بازار سرمایه دخالت کردند که عملا ماهیت بازار را زیر سوال برد چرا که دخالت دولت در اقتصاد و بازار‌های آن مثل بازار سرمایه عرضه و تقاضای واقعی را خراب می‌کند چرا که بازار به صورت دستوری در جریان عرضه و تقاضا قرار داده شده است. بازاری که به صورت دستوری مدیریت شود قطعا رشد خوبی نخواهد داشت و دولت عملا با دست‌های خود سیکل رونق و رکود را در بازار از تعادل عادی خود دور می‌کند. در حقیقت افت بازار سرمایه با یک اشتباه از سوی وزارت اقتصاد شروع شد. با بالا گرفتن دعوای وزارت اقتصاد و نفت بر روی عرضه دارا دوم اعتماد مردم نسبت به بورس به شدت کاهش یافت، شاخص که در حقیقت همان انتظارات مردمی است با افت رو به رو شد به همین خاطر دولت سعی کرد تا هر گونه که شده به ناچار تقاضای موثر را تحریک کند و یک مسکن موقت به بورس تزریق کنند. یکی از این مسکن‌های موقت تزریق یک درصد از صندوق توسعه ملی به بورس است و تصمیمات دیگری که به ضرر اقتصاد کشور است. تنها کار جالبی که دولت انجام داد دست گذاشتن روی اوراق فیوچر یا اوراق تبعی است، هر چند اوراق تبعی موضوع جدیدی نیست و در بورس‌های خارجی وجود دارد و دولت کپی ناقصی از اوراق تبعی زد، اما به هر حال این روش از تزریق مستقیم پول به بازار بهتر است.

 

دولت برای حمایت و تقویت از بازار چه راهکار‌هایی باید داشته باشد؟
در تمام دنیا هنگامی که بازار سرمایه افت می‌کند برخی از موسسات و نهاد‌های دولتی برای جمع شدن بازار کمک می‌کنند، لذا شکل بازارگردانی در بازار‌های بزرگ دنیا توسط موسسات مالی تامین سرمایه انجام می‌شود چرا که صندوق‌های سرمایه گذاری مشاء در این کشور‌ها وجود دارد، اما ما از این مدل بازار گردانی نداریم که از بازار حمایت کند. اگر دولت واقعا به دنبال حمایت از بازار سرمایه است باید به فکر عمق دادن به اوراق تبعی باشد، به این دلیل که منجر به کنترل ریسک‌های بازار می‌شود.

آیا دولت توان انجام چنین کاری را دارد؟
خیر. به این دلیل که دولت آقای روحانی، دولت بلوف است تا آنجایی که هم اظهار نظر دولتی‌ها و هم کارشناسان همسو با دولت فضا را به سمت نااطمینانی در بازار هدایت می‌کنند. حاکم شدن نااطمینانی در بازار منجر به فشار بسیار زیادی بر بازار می‌شود و به اقتصاد کشور به شدت آسیب می‌رساند همانگونه که بار‌ها شاهد چنین موضوعی بودیم و از آن آسیب خورده ایم. دروغ بزرگترین آفت اقتصاد است، بهتر است اگر دولتی‌ها کاری نمی‌توانند در حمایت از اقتصاد و بازار‌های مختلف انجام دهند ادعایی نکنند و مردم را متوقع نکنند، بهتر است که اعلام کنند انجام این موضوع درتوان ما نیست.

---

بیشتر بخوانید:

 همه‌ی اقدامات برای بازگشت شاخص/ راهکار‌های ثبات و تعادل بازار سرمایه در بلندمدت

نقش پررنگ حقوقی‌ها در ریزش شاخص بورس / زنگ خطر اقتصاد با کاهش اعتماد به بازار به صدا درآمد

---

سازمان بورس به عنوان مدیر و نهاد ناظر چه رویکرد‌هایی باید نسبت به بازارسرمایه داشته باشد؟
اولین کاری که به عنوان رویکرد حمایتی بدون هیچ غل و غشی می‌تواند انجام دهد این است که مانع سفته بازی حقوقی‌ها شوند، به عبارت دیگر روسای بازار سرمایه شریک دزد و رفیق قافله نباشند و به حقوقی‌ها با دیده اغماض نگاه نکنند، دولت دست سفته بازان را با شجاعت قطع کند و از شفافیت نهراسد. مدیران سازمان بورس اگر می‌خواهند کار درستی برای مردم و بازار انجام دهند باید مانع تشکیل حباب شوند چرا که اینک نسبت پی بر‌ای در فرابورس و بورس عدد خنده داری است که با مناسبات اقتصادی رابطه‌ای ندارد. الان نظارت غلط سازمان بورس باعث شده که نسبت پی به‌ای ارزش گذشته خود را از دست بدهد و ارزش علمی آن کاهش بیابد. از سوی دیگر تحلیل بسیاری از تکنیکال‌های ما ساختگی است، اگر سازمان بورس این ضعف‌ها را پر کند حتما در بازار اتفاقات خوب و معقولی که به نفع کلیت اقتصاد است رخ می‌دهد.

رئیس مجلس روز‌های گذشته بعد از جلسه با مسئولین بورس بر این موضوع تاکید کرد که شرکت‌های دولتی که سود کردند باید وجوه خود را به بورس برگردانند تا بازار گردانی درست پیش برود و کسی خارج از موضوع لیدری بورس را انجام ندهد و به زودی شاهد تحولاتی دربورس خواهیم بود این صحبت‌ها تا چه اندازه امکان عملیاتی شدن دارد؟
در این شرایط می‌طلبد که آقای قالیباف به شعار به عمل کار برآید به سخندانی نیست، واقعا عمل کند و جلوی سفته بازی حقوقی‌ها را نه در کلام بلکه در عمل بگیرد. با توجه به وظیفه نظارت مجلس شورای اسلامی باید از اهرم نظارتی به معنای واقعی به نفع مردم عمل کند و برای یک بار هم که شده رو به روی کسانی که سرمایه‌های مردم را هدر دادند، آن هم مردمی که هر چند به اشتباه، اما دارایی‌ها و تمام زندگی خود مثل خانه و خودروی خود حتی مبل و فرش زیر پایشان را فروختند بایستد. کسی که برای سرمایه گذاری در بورس پراید خود را ۴۰ میلیون فروخته و اینک پراید ۱۰۰ میلیون شده و سرمایه خود را از دست داده تاوان بی کفایتی دولت را پس می‌دهد، بنابراین سکوت در برابر بی کفایتی دولت اصلا جایز نیست. قطعا حقوقی‌ها در اداره بازار تخلفات بسیاری کرده اند. بنده بار‌ها و بار‌ها در مورد سفته بازی حقوقی‌ها هشدار دادم، برای اینکه اولین باری نیست که حقوقی‌ها چنین کار‌هایی می‌کنند و، چون هیچ کس تا به حال جلوی حقوقی‌ها نایستاده هر کاری می‌خواهند می‌کنند، اما اینک که کد بورسی زیاد شده و مردم بیش از گذشته وارد بازار شدند این قضیه نمود یافت و گرنه حقوقی‌ها از قدیم همین بازی‌ها را در بازار پیاده می‌کردند.

---

بیشتر بخوانید:

آیا دارا دوم ارزش خرید دارد؟ / ۸ دلیل برای سوددهی «پالایشی یکم»

زیان مردم در سایه‌ی عدم شفافیت تالار شیشه‌ای/ چه کسانی پشت‌پرده ریزش شاخص بورس نشسته‌اند؟!

اصلاح بازار یا اجبار تحمیلی؟! / تشدید بی‌اعتمادی سهامداران در سایه سردرگمی سازمان بورس

---

رئیس مجلس گفته منابع بورس را باید به سمت تولید هدایت کنیم تا نقدینگی بورس به سمت مصارف تولیدی پروژه‌های صنعتی و رونق تولید برود آیا امکان دارد بورس ما به این سمت متمایل شود؟
حرف خوبی است، اما عملی کردن این حرف زمان بر است. اگر واقعا عملی شود رشد بازار سرمایه از حالت منفی خارج و به سمت مثبت می‌رود، همچنین جی دی پی کشور تغییرات محسوسی می‌یابد. این موضوع مهم زمانی محقق می‌شد که یک مجموعه عملیاتی کارآمد و به معنای واقعی انقلابی نه در لباس انقلابی روی کار بیاید، اهل باند بازی نباشد و به این واژه اعتماد داشته باشند در غیر این صورت اقتصاد کشور بر باد می‌رود.