گزارش |
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مهدیه حسینی نسب؛ استان آذربایجان شرقی یکی از ۵ قطب معدنی کشور است. ورزقان هم که بخش مهمی از جنگل‌های ارسباران این استان را در خود جا داده، ۳ معدن طلا دارد که معدن طلای اندریان بزرگترین آنهاست. این معدن با مساحت ۱۲۰ هکتار، بخش‌هایی از روستا‌های اندریان، ایری علیا، میوه رود و استرگان در بخش خاروانا را در برمی گیرد.
متاسفانه معدن اندریان با ذخیره قطعی طلای ۳۰ میلیون تنی و خاک طلا با عیار پنج درصد طی سالیان اخیر مورد بی توجهی برخی از مسئولان قرار گرفته و به دلیل فضای تقریبا اختصاصی که حاکم بر معادن استان است، نقاط مبهم بسیاری در حیطه‌های مختلف اعم از واگذاری، استحصال، محیط زیست و... در خصوص این معدن وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
- سهم روستائیان اندریان آذربایجان شرقی بعد از واگذاری معدن طلای اندریان به شرکت‌های خارجی چه بود؟! / مسئولان توضیح دهند
- ساز و کار نظارتی برای استخراج طلا از معدن اندریان آذربایجان شرقی وجود ندارد
- بهره‌برداری‌های غیرمجاز از معدن اندریان آذربایجان شرقی امنیتی شده / خرید و فروش آسان سیانور در ورزقان!
در استحصال معدن طلای اندریان از روش لیچینگ سیانوری؛ که روشی خطرناک و آلاینده است، استفاده می‌شود. در این معدن برای استحصال طلا از «سیانید سدیم» استفاده می‌شود که ماده‌ای بسیار خطرناک و سمی و از مشتقات سیانور است.استفاده از مشتقات سیانور از بزرگترین مشکلات زیست محیطی این معدن است که مورد انتقاد شدید کارشناسان و رسانه‌ها قرار گرفته است.
نشت و تبخیر این ماده خطرناک در پروسه بهره برداری از معدن طلا که در نهایت ممکن است با بارش باران جذب خاک منطقه و آب‌های زیرزمینی شود، مهمترین معضل زیست محیطی است و این اشکال ناشی از فرایند تولید است. عملاً امکان پیشگیری از احتمال تبخیر سیانور در هیپ‌های بزرگ این معدن وجود ندارد.
به گفته کارشناسان، کاهش میزان ظرفیت محلول در مخزن الکترولیز مساوی با همان میزان تبخیر و نفوذ این ماده خطرناک به طبیعت است که تقریبا روزانه حجم قابل توجهی را شامل می‌شود. از سوی دیگر این معدن در ارتفاعی بیشتر از یک هزار متر از روستا‌ها و رودخانه‌های مجاور قرار دارد که احتمال نفوذ و نشت سیانور به منابع آب و خاک منطقه همچون آب‌های زیرزمینی و چشمه‌ها از یک طرف و خطر نشت سیانور به رودخانه‌های مجاور را بیشتر کرده است.
مسئولان آذربایجان اراده‌ای برای کنترل بهره‌برداری‌های غیرمجاز از معدن اندریان را ندارند
احمدعلیرضا بیگی، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مورد عدم رعایت پروتکل‌های زیست محیطی در معدن طلای اندریان به خبرنگار ما می‌گوید: گزارش‌هایی در مورد وجود بیش از حد مجاز سیانور در روان آب‌ها و منابع زیر زمینی دریافت کردیم که در این رابطه به مسئول مربوطه متذکر شدیم، اما به جای رسیدگی به این موضوع گفتند این مطالب با انگیزه سیاسی مطرح شده و چنین مشکلاتی وجود ندارد و همه چیز طبیعی است.
بیگی می‌افزاید: با این اظهارات ناچار شدیم نتایج آزمایش‌های مربوط به آزمایشگاه رسمی حفاظت محیط زیست استان را که دلالت بر این موضوع داشت و از روان آب‌های پیرامون معدن اندریان صورت گرفته بود، ارائه کنیم.
وی با اشاره به ورود دستگاه قضایی به موضوع و تشکیل یک پرونده مفصل برای این مسئله می‌گوید: آزمایش‌هایی که تهیه شده، از وجود سیانور بیش از ۳۰۰ درصد حد مجاز حکایت می‌کند. متاسفانه این مقدار از سیانور منجر به تلف شدن دام‌های اهالی منطقه شده است.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو معتقد است که مسئولین استانی اراده‌ای برای کنترل بهره برداری‌های غیرمجاز از معدن اندریان ندارند و عده‌ای ثروت‌های قابل توجهی را از این بهره‌برداری‌ها به دست آورده اند. تا آنجا که بهره برداری‌های غیرمجاز از معدن تبدیل به موضوع امنیتی برای استان آذربایجان شرقی شده و پولی که از بهره برداری‌های غیر مجاز به دست می‌آید صرف ساخت مسجد و مدرسه در استان نمی‌شود و باعث به وجود آمدن ناامنی در منطقه می‌شود.
در مورد معدن اندریان سه اصل وجود دارد؛ نحوه واگذاری، آلودگی محیط زیست و فرایند نظارت برداشت طلا از معدن، که این موارد از سوی بسیج دانشجویی مورد بررسی قرار گرفته است.
استدلالی برای واگذاری معادن به شرکت خارجی وجود ندارد
محمد صالح ترکمان، مسئول سابق سیاسی بسیج دانشجویی صنعتی سهند تبریز در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: شرکت‌های ایرانی توانایی استخراج طلا از معدن را دارند، مثلا در معدن زرشوران استخراج طلا به مراتب سخت‌تر از معدن طلای اندریان است ولی توسط شرکت‌های ایرانی استخراج می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: استدلالی برای واگذاری معادن به شرکت خارجی وجود ندارد؛ ضمن اینکه شفافیتی هم در مورد نحوه واگذاری و قرارداد معادن طلا مانند اندریان، ساری‌گونی و شادی به شرکت‌های خارجی در دسترس نیست و در این رابطه سوال مهمی وجود دارد اینکه چرا معادن طلا باید به شرکت‌های خارجی واگذار شود؟
بعد واگذاری معدن طلای اندریان به شرکت‌های خارجی به خاطر مسائل محیط زیستی، بخشی از مراتع و زمین‌های کشاورزی از بین رفت و مردم مشاغل خود را از دست دادند. متاسفانه بعضی افراد از این فرصت استفاده و اقدام به برداشت غیر مجاز طلا از معدن کردند و ابهاماتی درباره این موضوع وجود دارد. حتی مشخص نیست که سنگ طلا به چه کسی فروخته می‌شود.
یکی از موضوعاتی که در مورد معدن طلا اندریان وجود دارد، معلوم نبودن ساز و کار نظارتی برای استخراج سنگ طلا از معدن است. درصد خلوصی که از استخراج طلا سنجیده می‌شود، بر چه اساسی و فرآیندی است که دستگاه‌های نظارتی باید به آن ورود کنند و پاسخگو باشند.
اما به اعتقاد امیر حسین فیضی، مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه سهند، جدی‌ترین و اصلی‌ترین مسئله در مورد معدن اندریان نحوه واگذاری آن است. وی می‌گوید: سه معدن طلای کشور به نام‌های اندریان، شادی و ساری‌گونی بدون هیچ گونه شفافیتی به شرکت‌های خارجی واگذار شده اند. (معدن طلای اندریان به گرجستان، معدن مزرعه شادی به چین و معدن ساری گونی قزاق‌ها). سوالی در اینجا مطرح است که اگر هدف از واگذاری جذب سرمایه گذاری خارجی است، چرا در مرحله استخراج این کار صورت گرفته است؟ چرا در مرحله بهره برداری و فراوری استفاده نشده است؟
در معادن طلای اندریان و مزرعه شادی با واگذاری ۷۰ درصد به شرکت‌های خارجی مواجه هستیم، چه استدلالی در مورد این گونه واگذاری‌ها وجود دارد و نکته دیگری که وجود دارد اهلیت سرمایه گذاری خارجی چگونه است؟ به گفته فیضی، بحث اصلی در این مورد واگذاری با این درصد بالا (۷۰ درصد) بر اساس چه منطقی بوده و چرا از سرمایه گذار داخلی استفاده نشده است؟ متاسفانه در بهره برداری از معادن با عدم شفافیت جدی مواجه هستیم که به گفته اهالی منطقه اندریان خیلی از استخراج‌ها از معدن، خارج از خط تولید کارخانه صورت می‌گیرد.
برداشت طلا از معدن کار راحتی نیست و به شدت خطرناک است، اما چه عاملی باعث شده تا اهالی روستا، شغل دامداری و کشاورزی خود را رها کنند و به برداشت طلا به صورت غیر قانونی بپردازند، جای تامل دارد. مسئولین به عنوان سیاست گذار کلان چه تدبیری داشتید تا فایده‌ای از معدن به مردم برسد و به دنبال این کار نروند و چه جایگزینی برای از دست دادن مراتع و محیط زیست انجام داده اند.
ارسال نظرات