گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، هیئت دولت در ابتدای هفته گذشته در جریان تصویب آئیننامه نحوه فعالیت دستگاههای اجرایی در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد)، ضمن لغو الزام دستگاههای دولتی به انتشار آگهیهای مزایدات و مناقصات در روزنامههای کثیرالانتشار، مصوب کرد این آگهیها به شکل رایگان در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) منتشر شود. «توسعه دولت الکترونیک» و «صرفهجویی بودجهای» از جمله اهداف این مصوبه عنوان شد.
اما انتشار اخبار مربوط به این مصوبه جنجالی، اعتراض برخی از اهالی مطبوعات را در پی داشت. این افراد معتقد بودند اتخاذ چنین تصمیمی، برخلاف وظیفه قانونی دولت مبنی بر تأمین حداقلهای زنجیره مالی مطبوعات است و با این اقدام، درآمد روزنامهها به شکل جبرانناپذیری کاهش پیدا میکند. سرانجام پس از ورود وزیر فرهنگ و ارشاد به این غائله، هیئت دولت روز چهارشنبه هفته گذشته از تصمیم پیشین خود عقبنشینی کرد و با اصلاح برخی از مفاد این آئیننامه، دستگاههای دولتی را مجدداً به انتشار آگهی کاغذی مناقصات و مزایدات دولتی در روزنامهها ملزم کرد.
رضا باقری اصل؛ دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو با انتقاد از تغییرات احتمالی مصوبه دولت در زمینه انتشار فراخوان مناقصات در سامانه ستاد گفت: انجام معاملات و انتشار فراخوانها بر بستر سامانه ستاد و بالطبع حذف رویههای سنتی و موازی میتواند انجام امور جاری کشور را سرعت ببخشد. البته این مسئله به این معنا نیست که معیشت افراد شاغل در مطبوعات مورد توجه نباشد.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با اشاره به مزایای توسعه دولت الکترونیک در زمینه آگهیهای دولتی گفت: استفاده از فرآیندهای هوشمند و الکترونیک برای انجام رویههای اداری و دولتی مانند برگزاری مناقصات و یا انتشار آگهی آنها به صورت الکترونیک، میتواند تا حد بسیار زیادی از وقوع رانت و فساد در این عرصه جلوگیری کند.
وی با اشاره به اینکه فرآیند هوشمندسازی سازوکارهای اداری و کسبوکارها معمولاً با مقاومت روبرو میشود، گفت: در بخشهای گوناگون کشور، افرادی حضور دارند که کسبوکار آنها به صورت سنتی و غیرهوشمند اداره میشود که به مرور زمان رویه فعالیت آنها دچار تغییرات گستردهای خواهد شد؛ البته برخی از گروهها به طور معمول در مقابل تغییر، مقاومت کرده و سعی میکنند شرایط کسبوکار و فعالیت صنفی خود را بدون تغییر ادامه دهند.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با بیان اینکه برگزاری فراخوان عمومی به عنوان یکی از مراحل احصاء شده در قانون برگزاری مناقصات در نظر گرفته شده، اظهار داشت: در حال حاضر بر اساس ماده (50) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور و تکلیف ماده (9) قانون برنامه ششم توسعه در همین راستا، دستگاههای مشمول بایستی با استفاده از امضای الکترونیکی معتبر و رعایت مقررات مربوطه، تمامی مراحل معاملات خود را از طریق سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) و به صورت الکترونیکی انجام دهند.
باقریاصل با تأکید بر این که بهتر است تمام فرآیند برگزاری مناقصات الکترونیکی شود، ادامه داد: در حال حاضر رویه کاغذی تبدیل به نیمهالکترونیک شده است، به طوریکه پاکتها به صورت دستی اسکن و امضا شده و بعد از آن به فایل الکترونیکی تبدیل میشود که البته میتوان با تکمیل اطلاعات مربوط به برگزاری مناقصات، این رویه را به صورت هوشمندانهتر و با امنیت بالاتری انجام داد.
وی اظهار داشت: در آینده نیز این رویه در حوزه مالیات کشور به کار گرفته خواهد شد و شغل بسیاری از ممیزان مالیاتی تغییر خواهد کرد. البته این مسئله به معنای از بیکاری این افراد نیست، بلکه آنها با ارتقای مهارتهای خود و کسب اطلاعات جدید میتوانند در فرآیند الکترونیک امور نیز شغل خود را حفظ کنند.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با بیان اینکه نظام اطلاعرسانی برگزاری مناقصات میبایست به صورت الکترونیک منتشر شود، گفت: در حال حاضر بسیاری از عزیزان شاغل در مطبوعات در مقابل توسعه دولت الکترونیک مقاومت میکنند و حذف انتشار این آگهیها را به عنوان قطع منابع درآمدی نشریات میدانند.
باقریاصل با بیان اینکه بهتر است همکاران رسانهای تحمل تغییرات را داشته باشند، گفت: مسئولان ذیصلاح در حوزه مطبوعات میبایست به مرور زمان، شرایط کاری نشریات چاپی را توسعه داده و شیوه کسبوکار آنها را همگان با رشد فناوری اطلاعات تغییر دهند.
وی افزود: در صورت اتخاذ یک رویکرد عقلانی، راههای بسیار مناسب و بهتری برای افزایش درآمد مطبوعات وجود دارد؛ به عنوان مثال یکی از این روشها میتواند تغییر نشریات چاپی و کاغذی به کسبوکارهای دیجیتالی باشد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه دولت میتواند از راههای دیگر از اقتصاد مطبوعات حمایت کند، گفت: گره زدن مسئله هوشمندسازی مناقصات و توسعه دولت الکترونیک به موضوع معیشت روزنامهنگاران منطقی به نظر نمیرسد و این رویه میتواند در آینده موجب مخالفت دیگر اصناف با توسعه فرآیندهای هوشمند شود.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با بیان اینکه تبدیل فرآیندهای سنتی به الکترونیک یک تجربه جهانی و فراگیر است، افزود: توسعه فعالیتهای مبتنی بر اقتصاد دیجیتال در جهان بسیار قابل توجه است؛ به عنوان مثال بسیاری از روزنامههای مشهور در حال حاضر به صورت چاپی منتشر نمیشوند و فرآیند خرید آنها کاملاً هوشمند و آنلاین شده است.
وی با اشاره به اینکه تغییر در کسبوکارهای سنتی پیش از این نیز در ایران تجربه شده است، گفت: برای مثال با ظهور سرویسهای حمل و نقل اینترنتی بسیاری از آژانسهای مسافرتی قدیمی تعطیل شده و رانندگان آنها جذب پلتفرمهای جدید کسبوکار در این زمینه شدند.
باقریاصل استفاده از خدمات الکترونیکی را باعث افزایش کیفیت زندگی همه مردم دانست و اظهار داشت: مقاومت در برابر توسعه فرآیندهای هوشمند و مدرن در یک موضوع خاص مانند انتشار آگهیهای مناقصات بر خلاف در نظر گرفتن منافع جمعی است.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات در پایان افزود: در هوشمندسازی و الکترونیکی شدن دولت ،انتظار همراهی و پیشگامی بیشتری از مطبوعات و رسانه ها داریم، چرا که بیم آن میرود مقاومت برخی از اهالی رسانههای مکتوب در مقابل رویه هوشمندسازی فرآیندهای اداری، تبدیل به بهانهای نزد سازمانهای کمکار در فرآیند دولت الکترونیکی شود. البته امیدواریم که دولت و هیئت وزیران این مصوبه را با توجه به تمهیدات خاص وزیر فرهنگ و ارشاد در جهت اقناع مطبوعات و کمک به ایشان مجدداً بررسی و اجرایی کند.