سعادت: کاهش نرخ ارز در اقتصاد تورمی ایران فقط سرعت‌گیر است/ تولیدکنندگان در مقابل کاهش قیمت کالا‌ها مقاومت می‌کنند

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، این روز‌ها کاهش نرخ ارز آنقدر حساسیت زا شده که خود دولتی‌ها هم نسبت به واکنش‌ها و شائبه‌های ایجاد شده دربین افکار عمومی پاسخ داده اند و اصرار دارند که کاهش نرخ ارز اصلا سیاسی نیست، بلکه در شرایط کنونی به دلیل نشست‌های وین و کاهش انتظارات تورمی ناشی از بازگشت آمریکا به برجام امری طبیعی است. با اینکه هنوز هیچ اتفاقی درعرصه بازگشت آمریکا به برجام در وین رخ نداده، اگر به حرف دولت اعتماد کنیم، مردم این پرسش را از کارشناسان اقتصادی دارند که چرا با کاهش نرخ ارز، قیمت‌ها کاهش نمی‌یابند؟ رحمان سعادت؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان پاسخ این سوال را به خبرنگار اقتصادی دانشجو داده است که در ادامه مشاهده می‌کنید.


رحمان سعادت با اشاره به تاثیر افزایش نرخ دلار بر گرانی کالا‌ها و خدمات به دانشجو گفت: متاسفانه اقتصاد ایران تورمی است و این سیستم تورمی بهانه‌ای شده تا تعداد بسیاری از تولید کنندگان و فروشندگان با افزایش نرخ ارز حتی اگر خرید آن‌ها با قیمت‌های قبلی بوده باشد، به سرعت قیمت کالا‌ها و خدمات خود را به بهانه افزایش نرخ دلار بالا ببرند، لذا افزایش نرخ دلار بهانه خوبی برای سود جویی بیشتر و انتظار افزایش قیمت درآینده‌ی نه چندان دوری شده است.

بیشتر بخوانید:

بالسینی: کسری بودجه سنگین اجازه تعدیل قیمت به بازار‌ها نمی‌دهد/ عوامل موثر و کلیدی کاهش نرخ ارز چیست؟

وی در ادامه خاطر نشان کرد: به دلیلی که بیان شد، وقتی قیمت دلار افزایش می‌یابد، افزایش در قیمت کالا‌ها سریع خود را نشان می‌دهد، اما وقتی نرخ دلار کاهش می‌یابد چسبندگی قیمت‌ها مانع بزرگی در کاهش نرخ کالا‌ها و خدمات می‌شود. از سوی دیگر متاسفانه تولید کنندگان ما به قیمت‌های بالاتر عادت می‌کنند، لذا تمایلی به کاهش قیمت محصولات تولیدی خود ندارند، بنابراین در برابر کاهش قیمت کالا‌های خود حتی در کاهش نرخ دلار هم مقاومت می‌کنند.

رحمان سعادت افزود: اگر نرخ دلار کاهش پیدا کند میزان افزایش قیمت سایر کالا‌ها کندتر از زمانی است که دلار روند صعودی به خود می‌گیرد، یعنی اینگونه نیست که کاهش نرخ هیچ تغییری ایجاد نکند، بلکه کاهش نرخ ارز در کوتاه مدت ممکن است از افزایش قیمت کالا‌ها به طور روزانه جلوگیری کند.

بیشتر بخوانید:

حیدری: ریسک نرخ دلار در محاسبه قیمت ها اعمال می شود/ اثر «لغو» یا «تعلیق» تحریم‌ها بر اقتصاد چیست؟

عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان خاطر نشان کرد: زمانی که قیمت دلار افزایش می‌یابد به واسطه میزان افزایش، قیمت کالا‌ها هر روز و گاهی ساعتی افزایش می‌یافت، اما این موضوع درباره کاهش دلار صدق نمی‌کند، اما می‌تواند مانع از افزایش قیمت‌ها شود، بنابراین نمی‌توانیم از یک اقتصاد ناهمگون بی تناسبی، چون اقتصاد ایران انتظار داشته باشیم که با کاهش نرخ ارز، قیمت کالا‌ها و خدمات به سرعت کاهش بیاید.

استاد اقتصاد دراین باره تصریح کرد: به این علت از اقتصاد ایران چنین توقعی نمی‌رود، چون سیستم‌های مکانیزم قیمت در ایران به شدت وابسته به نرخ دلار است، لذا قیمت‌ها بیش از اینکه براساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین شود، بیشتر براساس مکانیزم‌های دیگری تعیین می‌شود، بنابراین تقریبا محال است که با کاهش نرخ ارز قیمت‌ها کاهش بیابد.

رحمان سعادت خاطر نشان کرد: کاهش قیمت کالا در اقتصاد ایران حتی در صورت پایین آمدن نرخ ارز به اندازه بسیار کم است، چرا که اقتصاد ما به دلایل مختلفی تورمی است و این تورم فقط ناشی از یک مولفه به اسم دلار نیست، بنابراین اگر سایر مولفه‌های موثر در تورم حذف شوند و از بین بروند با کاهش نرخ ارز قیمت‌ها نیز در مسیر کاهشی قرار می‌گیرند.

بیشتر بخوانید:

 مشکلات اقتصادی با رفع تحریم‌های خارجی برطرف نمی‌شود!

کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اهمیت تثبیت کاهش نرخ ارز در کاهش قیمت‌ها گفت: اگر نرخ ارز کاهش بیابد و ثابت شود بعد از گذشت چند ماهی از تثبیت نرخ ارز، آن زمان می‌توان انتظار داشت تولید کنندگان تا چند ماه آینده قیمت‌ها را افزایش ندهند، اما به هر دلیلی که نرخ ارز افزایش پیدا کند مطمئنا به دنبال این موضوع شاهد افزایش سریع قیمت‌ها خواهیم بود، لذا روند کاهش نرخ ارز باید ادامه پیدا کند و در یک قیمت مشخص ثابت بماند.

عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان درباره دست کاری در نرخ ارز گفت: اگر مباحثی که بیان می‌شود که ممکن است کاهش نرخ ارز مشکوک باشد، یعنی توسط خود دولت و با اهداف تبلیغاتی برجامی یا انتخاباتی صورت گرفته باشد، قطعا اقدام خوبی نیست چرا که بازار با کوچکترین موضوعی که مطابق این سیاست نباشد به هم می‌ریزد، به عبارت دیگر اگر روند نشست‌های وین در برجام براساس خواست ما پیش نرود و تحریم‌ها لغو نشود، کمترین خبری در این موضوع موجب تشدید نرخ ارزمی شود و بازار‌ها و قیمت کالا‌ها و خدمات را به شدت بالا می‌برد، لذا اگر کاهش نرخ ارز تعمدی باشد، قطعا با افزایش نرخ ارز شاهد بازگشت تورم دوباره‌ای به اقتصاد کشور خواهیم بود.

وی در پایان خاطر نشان کرد: به هر حال دستکاری در نرخ ارز اگر به صورت تعمدی باشد به هیچ وجه اخلاقی و عقلانی نیست وامیدواریم با توجه به اینکه دولت ذخایر کافی ارز در اختیار ندارد، کاهش نرخ ارز ناشی از خواست و تعمد دولت نباشد و به دلیل مسائل برجام و خبر‌های مطلوبی باشد که توسط تیم مذاکره کننده ایرانی رسانه‌ای می‌شود.