گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- امیر قشقایی، حواشی انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ در ایستگاه بعدی به انتقادها و حمایتها از عملکرد شورای نگهبان درباره تایید صلاحیت نامزدها رسیده است. حواشی که تقریباً از زمان ثبتنام داوطلبان شروع شده است.
ثبتنامهای پرحاشیه در انتخابات
حواشی هنگام ثبتنام نامزدهای انتخابات کم نبود. از بالارفتن از نردههای وزارت کشور گرفته تا آوردن مینیبوس هواداران و آوردن دختر یا نوهها بهعنوان همراه در حین ثبتنام.
برخی از داوطلبان نیز از همان ابتدا و درحین ثبتنام به خط و نشان کشیدن برای شورای نگهبان پرداختند و اعلام کردند اگر تایید صلاحیت نشوند انتخابات را تحریم خواهند کرد. برخی دیگر نیز کارهای تبلیغاتی خود را قبل از تایید شدن صلاحیت خود شروع کردند و به تولید فیلمهای تبلیغاتی حین ثبتنام و بعد از آن پرداختند، غافل از این که درنهایت نیز نتوانستند موفق به حضور در جمع نامزدهای نهایی انتخابات باشند.
تعدادی دیگر از نامزدها قبل از اعلام صلاحیتها از سوی شورای نگهبان به نفع نامزد مورد نظر خود از انتخابات کنارهگیری کردند.
سردار حسین دهقان، رستم قاسمی، مسعود زریبافان، علیرضا افشار و محمد عباسی، کسانی بودند که به نفع آیتالله رئیسی از ادامه فعالیتهای انتخاباتی خود انصراف دادند.
همچنین علی نیکزاد، نائب رئیس مجلس یازدهم از کسانی بود که به نفع آیتالله رئیسی در انتخابات ثبتنام هم نکرد.
انتقادها و حمایتها از تصمیم شورای نگهبان
پس از گمانهزنیهای بسیار بر سر افراد تایید یا رد صلاحیت شده، درنهایت شورای نگهبان اسامی نامزدهای تایید صلاحیتشده را اعلام کرد. ترکیب اعلام شده شوک بزرگی به برخی از کاندیداها وارد کرد که علاوه بر خودشان، اکثر مردم نیز تایید صلاحیت آنها را قطعی میدانستند. شورا اما نظر دیگری داشت و تا آخرین لحظه نیز به دفاع تمام قد از مواضع و تصمیمات خود پرداخت.
آیتالله ابراهیم رئیسی، امیرحسین قاضیزاده هاشمی، محسن رضائی، عبدالناصر همتی، علیرضا زاکانی، محسن مهرعلیزاده و سعید جلیلی به عنوان افرادی که صلاحیت آنان از سوی شورای نگهبان تایید شده به مردم معرفی شدند. در این لیست نام دو غایب بزرگ دیده میشد؛ علی لاریجانی و اسحاق جهانگیری.
با توجه به سابقه ۱۰ ساله لاریجانی در کرسی ریاست مجلس شورای اسلامی و حضور ۸ ساله اسحاق جهانگیری به عنوان معاون اول آقای روحانی، طرفدارانشان و عموم مردم به نوعی مطمعن بودند که اسامی آنان در لیست نهایی شورا خواهد بود.
بیانیههای بعد از اعلام رد صلاحیت
علی لاریجانی پس از اعلام شورای نگهبان بیانیهای درباره تصمیمات شورا مبنی بر عدم حضور وی در جمع نامزدهای نهایی صادر کرد. لاریجانی در بخشی از این بیانیه اظهار کرد: بنده وظیفه خویش را در پیشگاه الهی و ملّت عزیز انجام دادهام و راضی به رضای الهی هستم و از همه کسانیکه در این مدّت کوتاه، ابراز لطف فرمودند، سپاسگزارم و امیدوارم برای اعتلای ایران اسلامی، در انتخابات حضور یابید.
اسحاق جهانگیری اما در بیانیه خود طعنهای نیز به تصمیمات شورا و کاهش مشارکت در انتخابات پیشرو زد و گفت: به خدا پناه میبرم و عدم احراز صلاحیت بسیاری از شایستگان را تهدیدي جدی برای مشارکت همگانی و رقابت عادلانه گرایشها و جریانهای سیاسی بویژه اصلاحگرایان میدانم و امیدوارم که جمهوریت نظام، مشارکت موثر مردم در تعيين سرنوشت خود، منافع ملی و آینده ایران فداي مصالح آنی سیاسی نشود.
اما این تنها نامزدهای رد صلاحیتشده نبودند که به تصمیم شورای نگهبان انتقاد داشتند، رئیس مجمع تشخیص مصلحت، آیتالله آملی لاریجانی نیز انتقاد سفت و سختی به تصمیمات شورا وارد کرد و در بیانیه خود اعلام داشت: سبب این نابسامانیها تا حد زیادی، دخالتهای فزاینده دستگاههای امنیتی از طریق گزارشهای خلاف واقع، در تصمیم سازی برای شورای نگهبان است؛ به ویژه اگر عضو مسئولی که باید گزارشهای محققانه به شورا ارائه کند خود، عامدانه چیزی بر آن بیفزاید! گلایه بنده از سر دغدغهای است برای حفظ شأن و اعتبار شورای نگهبان.
همچنین آیتالله رئیسی که نامش در لیست ۷ نفره نامزدهای تایید صلاحیتشده دیده میشود، پس از مطلع شدن از تصمیمات شورای نگهبان به این شورا رفته و در دیداری که با اعضای آن داشتند، خواستار تایید صلاحیت برخی از چهرههای سرشناس به منظور هرچه بیشتر شدن فضای رقابتی انتخابات و افزایش مشارکت شدند.
شورای نگهبان اما تصمیمات نهایی خود را مبنی بر تایید و رد صلاحیت داوطلبان را کاملا درست و بدون تجدید نظر دانست.
شورای نگهبان پاسخ میدهد
در ادامه موج انتقادات به شورای نگهبان، سیامک رهپیک قائم مقام دبیر شورا به بیان نکاتی درباره روند تایید و رد صلاحیتها پرداخت و بیان داشت: قبل از اینکه پرونده داوطلبان به صحن شورای نگهبان بیاید، کارشناسان روی آن پرونده کار کردهاند. درباره یکی از نامزدها، حدود ۴ ساعت در شورای نگهبان بحث کردیم و تمام ۴۰ پرونده داوطلبان در صحن شورای نگهبان مطرح شده است. همچنین حدود ۱۰ پرونده را ۲ بار بررسی و ۲ بار رایگیری کردیم و یک پرونده دیگر را سه بار رایگیری کردیم. رهپیک در ادامه به این سوال که چرا اکثر تایید صلاحیتشدگان از یک طیف هستند، گفت: در فرآیند بررسی صلاحیت چیزی به نام گرایش سیاسی نداریم بلکه ضوابط و قوانین مدنظر قرار میگیرد. ممکن است در مواردی، کسی که با این شرایط تطبیق میشود و احراز میشود، از سبد یک طیف و یا طیف دیگر باشد. اگر کسی ۷ رای در صحن شورای نگهبان بیاورد، تاییدصلاحیت میشود و اگر ۶ رای بیاورد، صلاحیتش احراز نمیشود.
منتقد یا حامی شورای نگهبان؟!
در ادامه برخی از روزنامههای مهم کشور نیز به انتقاد و حمایت از عملکرد شورای نگهبان پرداختند.
روزنامهی جمهوری اسلامی در انتقاد به عملکرد شورا نوشت: معتقدیم روش شورای نگهبان در بررسی و اعلام صلاحیتها نهتنها کمکی به مشارکت مردم در انتخابات نمیکند، بلکه عامل مهمی برای کاهش مشارکت است. بدون مجامله به اعضاء شورای نگهبان میگوئیم شما در انتخابات مجلس یازدهم به سخن رهبری عمل نکردید.
روزنامه کیهان اما به دفاع از عملکرد شورای پرداخت و گفت: گفته میشود انتظار آن بوده و هست که شورای نگهبان برای هر یک از جناحها و سلیقههای سیاسی موجود در کشور، نامزد معرفی کند که باید گفت وظیفه قانونی شورای نگهبان احراز صلاحیت نامزدهای ثبتنام کرده - صرفنظر از وابستگیهای حزبی و جناحی آنها- است.
نامزدهای مطرح برای ریاست جمهوری از کره مریخ که نیامدهاند! آنها در مسئولیتهای قبلی خود عملکردی داشتهاند که برای مردم نیز شناخته شده است.
حسن روحانی نیز در جلسه هیئت دولت رویکردی انتقادی به تصمیمات شورای نگهبان گرفت و بیان کرد: تصمیمی که ما عصر روز دوشنبه مطلع شدیم و معلوم شد چه کسانی مد نظر هستند برای خیلی از سیاسیون دوست داشتیم که شورای نگهبان فرصت بیشتری میداد تا افراد بیشتری اضافه میشدند. جان انتخابات رقابت است، اگر این رقابت را از آن بگیرید، میشود یک انتخابات بیجان. دولت نیز در این زمینه کار زیادی نمیتوانست انجام دهد. البته من نسبت به اصل ۱۱۳ حتماً متذکر هستم و اشکال دارم و این اصل را هر وقت به شورای نگهبان مینویسیم آنها یک تفسیری دارند. به ناچار دیروز خدمت رهبر انقلاب نامهای نوشتم که ایشان کمکی کنند. ایشان هم در دورههای گذشته کمتر وارد شدهاند و در بعضی اوقات ورود کردند.
انتهای پیام/