واشنگتن راهی جز تعامل و پذیرفتن شروط ایران در معادله برجام ندارد

 به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو؛ پایگاه خبری Newsday در گزارشی، ضمن پرداختن به آخرین روند تحولات مرتبط با مذاکرات هسته‌ای وین، به طور خاص سیر اقدامات و رویه‌های دولت بایدن در مواجهه با ایران را حاکی از این واقعیت دانسته که در شرایط کنونی، واشنگتن هیچ گزینه‌ای الا تعامل با تهران و دستیابی به یک توافق با این کشور ندارد. این پایگاه خبری در گزارش خود به طور خاص به توانمندی‌ها و قدرت هسته‌ای و منطقه‌ای ایران اشاره کرده و تاکید نموده که اکنون همه، حتی اسرائیلی‌ها هم مصمم هستند که هر چه سریع‌تر ایران و غرب به یک توافق با محوریت برنامه هسته‌ای تهران دست یابند.

پایگاه خبری Newsday در این رابطه می‌نویسد: «پس از ماه‌ها گفتگو‌های غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در چهارچوب مذاکرات هسته‌ای وین، هنوز دو طرف به طور رسمی به مرحله انعقاد یک توافق نرسیده اند. توافق برجام در سال 2018 بعد از خروج یکجانبه دولت ترامپ از آن و متعاقبا وضع تحریم‌های گسترده از سوی واشنگتن علیه تهران و همچنین اقدامات ایران در انجام پیشروی‌های قابل توجه هسته‌ای (به تلافیِ بدعهدی‌های طرف آمریکایی)، عملا تا سرحد فروپاشی نیز پیش رفت.

در شرایطی کنونی نیز هر چه زمان می‌گذرد و توافقی حاصل نمی‌شود، بر شدت نگرانی‌ها افزوده می‌گردد. با این همه، دیپلمات هایِ کشور‌های عضو توافق برجام در مدت اخیر اعلام کرده اند که روند مذاکرات وین در مرحله پایانی خود قرار دارد. مرحله‌ای که در قالب آن بایستی "تصمیمات سخت سیاسی" گرفته شوند.

ایران خواهان لغو تحریم‌ها علیه خود است. ایالات متحده آمریکا از ایران می‌خواهد تا از پیشرفت‌های هسته‌ای خود عقب نشینی کند و عملا سانتریفوژ‌های پیشرفته و ذخایر هسته‌ای اش را از دور خارج کرده و تحت نظارت‌های گسترده بین المللی قرار دهد. جدای از این ها، مسائل و پرسش‌های مختلفی نیز در مورد توالی انجام اقدامات هسته‌ای از سوی تهران و واشنگتن مطرح هستند (اینکه کدام کشور باید اقدامات اولیه و نخستین گام را بردارد).

بدون تردید اگر این مسائل هر چه سریع‌تر حل نشوند، جهان با چالش‌ها و تنش‌های جدید رو به رو خواهد شد. در این میان نکته جالب این است که حتی اسرائیلی‌ها که زمانی تبلیغات منفی گسترده‌ای را علیه توافق برجام انجام می‌دادند و ترامپ را نیز به شدت تشویق و تحریک به خروج از این توافق کردند، اکنون از کرده خود پیشمان هستند و خروج از برجام از سوی دولت سابق آمریکا را "یک اشتباه بزرگ" توصیف می‌کنند.

احیای توافق برجام، یک فرایند و بازی پیچیده است. اگر در این مرحله شکستی اتفاق بیفتد، برخی ناظران و تحلیلگران این گمانه زنی را مطرح می‌کنند که شاید ایران از "توافق ان پی تی" خارج شود. مساله‌ای که می‌تواند تبعات منفی را برای آمریکا و متحدان منطقه ایِ آن به همراه داشته باشد. جدای از این ها، امکان دارد دیگر کشور‌های منطقه نیز در نوع نگاهِ خود به معادلات منطقه‌ای بویژه از حیث امنیتی و هسته ای، بازنگری کنند.

از زمانیکه ایالات متحده آمریکا به صورت یکجانبه از برجام خارج شده، ایران بویژه در 12 ماه اخیر، پیشرفت‌های هسته‌ای قابل توجهی را ثبت کرده است. در این راستا، ایران سطح غنی سازی خود را به بیش از 60 درصد رسانده و در عین حال سانتریفیوژ‌های پیشرفته‌ای را نیز طراحی و عملیاتی کرده است. مجموع این مسائل موجب شده‌اند که ایران عملا به یک قدرت هسته‌ای تبدیل شود که معکوس سازی توانمندی‌های آن، تا حد زیاد مشکل است.

حتی برای اینکه بتوان ایران را به انعقاد یک توافق موقت با غرب هم راضی کرد بایستی به اندازه کافی امتیاز‌هایی را به تهران داد تا ایران در یکچنین پیشنهادی، مزیتی را در راستای منافع خود ببیند. در این راستا، باید به ایران اجازاه داده شود تا به عنوان یک کشور غنیِ نفتی و گازی، بار دیگر به بازار‌های جهانی برگردد. جدای از این ها، به دلیل بدعهدی دولت ترامپ و نقض برجام توسط آن، بایستی تضمین‌هایی را به تهران داد که عملا خروج دولت‌های آتی آمریکا از برجام را به امری پُرهزینه تبدیل کند. امری که البته چالشی جدی برای دولت بایدن محسوب می‌شود.

با توجه به مهارت‌های ایران در امر طراحی و توسعه سانتریفیوژ‌های پیشرفته، کشور‌های غربی از ایران خواسته‌اند تا خط طراحی و تولید این دسته از سانتریفیوژ‌ها را نابود کند و محدودیت‌های قابل توجهی را نیز در این زمینه بپذیرد. این در حالی است که ایران اساسا طرح یکچنین درخواست‌هایی را ورای برجام در نظر می‌گیرد.

در شرایط کنونی، آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن بویژه اسرائیل به این باور و نتیجه رسیده اند که هیچ راهی الا تعامل با ایران از طرق دیپلماتیک وجود ندارد. در این راستا، اگر آن‌ها بخواهند علیه ایران دست به تنش زایی بزنند، ایران نیز گزینه‌های خاص خود را خواهد داشت. گزینه‌هایی که عملا می‌تنوانند خسارت‌های سنگینی را به هر طرفی که منافع ایران را نشانه رود، وارد کنند.

در این راستا، به طور خاص کشور‌های عرب حاشیه خلیج فارس بر شدت تلاش‌های خود جهت به ثمر رسیدنِ مذاکرات هسته‌ای وین افزوده اند و در عین حال به صورت انفرادی نیز در حال تنش زدایی با ایران هستند. در این چهارچوب حتی صدا‌های مختلفی اکنون از داخل آمریکا بلند می‌شوند که تاکید می‌کنند بهتر است با ایران مصالحه و گفتگو شود. دلیل اصلی این تاکید‌های فراوان نیز این است که اساسا قدرت هسته‌ای ایران اکنون یک واقعیت است و ندیدنِ واقعیت، می‌تواند حامل پیامد‌های منفی و مخربی باشد.

بدون تردید اکر ایران و آمریکا با یکدیگر به توافقی در معادله برجام برسند، جهان در مقایسه با وضعیت کنونی آن امن‌تر خواهد بود و می‌توان امید به تنش زدایی و استقرار درجه بیشتری از صلح و ثبات را در عرصه بین المللی داشت».