به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی و سخنگوی اقتصادی دولت در گفتگو با مردم از شبکه خبر گفت: با روند گذشته اختصاص ارز ارزان به واردات دانه روغنی، تولید دانههای روغنی صرفه نداشت و تولید روغن نباید آنقدر وابسته به واردات باشد. در شرایط کنونی با یارانه به دانههای روغنی امکان کشت و کار در داخل نبود و حتی کارخانههای آردسازی هم اقتصادی نبودند، اما اگر یارانه به مصرفکننده پرداخت شود، امکان کشت و کار دانههای روغنی فراهم میشود.
وی ادامه داد: با وجود اینکه قیمت کالاهای اساسی در دنیا بین ۳۰ تا ۴۰ درصد و حتی ۶۰ درصد هم افزایش یافته است از اقتصاددانان تحلیل خواستیم که ریشه افزایش قیمت چیست و دولت با جدیتی که در کنترل تورم دارد و جلوی خلق پول بیضابطه را میگیرد، چگونه میتواند جلوی تورم کالاهای اساسی را بگیرد.
وزیر اقتصاد گفت: در تمام کالاهای اساسی میزان افزایش قیمت داخلی کمتر از نرخ جهانی بوده است و از فروردین سال جاری ریشه افزایش قیمت کالاهای اساسی به حوادث خارج از کشور و جنگ اوکراین برمیگردد. حتی در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی هم بالاترین رقم تورم در ۳۰ سال گذشته تجربه شده است و بیشترین اثر قیمت و مقداری بر روی تورم کشورها ایجاد شده است.
خاندوزی اظهار داشت: باید بند ناف کالاهای اساسی به مسئله ارز ترجیحی و ارزان را مانند برنج و روغن کم کنیم و از طرفی گروههای کم درآمد را مورد حمایت قرار دهیم و لازم نیست که قیمت این کالاها برای همه مردم جهان پایین باشد، بلکه دهکها به تناسب قدرت خریدشان باید مورد حمایت قرار گیرند. لازم نیست قیمت نان، گوشت و برق برای همه دهکها پایین باشد، زیرا دهکهای پردرآمد مصرف چند برابری نسبت به خانوارهایی دارند که با حداقل حقوق ۴ تا ۵ میلیون تومانی زندگی میکنند و برخی نیز بیکار هستند.
وی افزود: با تکمیل پایگاه رفاه ایرانیان افراد غنی شناسایی میشوند و اغنیا باید از گرفتن یارانهها جدا شوند.
وزیر اقتصاد در مورد تکلیف قانون بودجه و ارز ترجیحی گفت: پارسال ۸ میلیارد دلار و امسال ۹ میلیارد دلار ارز ترجیحی در نظر گرفته شده که در یکی دو ماه اول سال تمام میشد و دولت تصمیم گرفت به جای اینکه این ارز در اختیار واردکننده قرار گیرد، در اختیار مردم قرار گیرد، زیرا در روش قبلی این حمایتها کمتر به مردم اثبات میکرد و دولت هم با سیاست مدبرانه میتواند جلوی فعالیت سوداگری را بگیرد.
خاندوزی گفت: روند قبلی پرداخت ارز ترجیحی ناکارآمد و فسادخیز بود و انگیزهای برای تقویت تولید داخل هم وجود نداشت و به جای تولید دانههای روغنی به واردات منجر میشد.
سخنگوی اقتصادی دولت تأکید کرد: دولت هیچ سیاست ارزی دیگر جز از بین بردن رانت و فساد در ارز ترجیحی ندارد و از طرفی دولت دنبال رهاسازی نرخ ارز نیست. حتی در این دولت نرخ ارز گاهی به بالای ۳۱ هزار تومان هم رسید، اما با کنترلهای داخلی نرخ به سطوح قبلی برگشت.
وی گفت: برخی میگویند باید سیاست آزادسازی کل اقتصاد و رهاسازی انجام شود که این هم غلط است و اگر از آنها بپرسید در مورد قیمت کالاهای اساسی و کمبود در بازار جهانی و مقابله با قاچاق چه باید بکنیم پاسخی ندارند.
خاندوزی عنوان کرد: یکی از نهادهای امنیتی امروز گزارش داد در ۴۰ روز اول سال جاری در برخی استانهای شرقی روزانه هزار تن روغن به کشورهای همسایه قاچاق میشد که این مربوط به موارد کشف شده است و قطعاً دو سه برابر این مقدار روغن یارانهدار از مرزهای کشور خارج میشود.
وی گفت: تفکر دولت مبتنی بر عدالت و مردمداری است و به سمت آزادسازی و رهاسازی نمیرود به ویژه در شرایط منطقه و جنگ اوکراین باید این اطمینان را به مردم بدهیم که از آنها حمایت میکنیم.
به گفته وزیر اقتصاد، بهترین شیوه برای کاهش فساد و رانت اصلاح ارز ترجیحی است که در روش قبلی رفاه مردم هم کاهش پیدا کرده بود، اما سیاست باید طوری اجرا شود که دهکهای پایین درآمدی بیشتر مورد حمایت قرار گیرند.
خاندوزی خاطرنشان کرد: دولت نه تنها برای کسری بودجه و یا سایر سیاستها به اصلاح ارز ترجیحی نمیپردازد، بلکه دولت منفعت بودجهای ندارد و میخواهد سیاست ارزی بهتری به نفع مردم اجرا کند و دولت میخواهد ارز نفتی را علاوه بر اینکه به کالای اساسی میدهد برای کارهای عمرانی هم اختصاص دهد.
وی تأکید کرد: من به عنوان وزیر اقتصاد و خزانهدار کل کشور میگویم نه منفعت خزانه کشور و نه منفعت بودجهای در این طرح دنبال نمیشود و اگر این طرح در سه سال قبل اجرا میشد، چون فاصله ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی و بازار آزاد کم بود، هزینههای آن کمتر میشد.
وزیر اقتصاد گفت: سیاست دولت این است که هر نوع اصلاح اقتصادی با پختگی و کارشناسی انجام شود و ما در اصلاح یارانهها معتقد به اجرای تدریجی هستیم و نمیخواهیم شوک درمانی انجام دهیم. گرچه شوکدرمانی با جبران همراه باشد. بلکه میخواهیم اقتصاد پیشبینیپذیر باشد.
خاندوزی این نکته را هم گفت: اصلاح یارانهها ادامهدار خواهد بود و نمیخواهیم حمایت دولت یکی دو ماهه باشد. از طرفی بودجه ما را مکلف کرده، از طریق کالابرگ معیشت مردم را جبران کنیم.
وی افزود: مسئولیت آرد خبازی و نان سنتی برعهده وزارت اقتصاد است و ما به سمت کالابرگ برای نان میرویم و آن را به سایر کالاها تعمیم میدهیم.
وزیر اقتصاد با اشاره به پرداخت نقدی که امشب انجام شد، گفت: این پرداخت تا فردا صبح تکمیل خواهد شد.
خاندوزی افزود: از مجموع گندم مصرفی کشور ۸۱ درصد برای نان متعارف و سنتی و ۶ تا ۷ درصد برای نانهای صنعتی و فانتزی و بقیه برای کالاهای دیگر استفاده میشود. البته در تهران سهم نان صنعتی ۱۹ تا ۲۰ درصد و نان سنتی ۸۰ درصد است، اما در برخی استانها نان سنتی ۹۶ درصد و نان صنعتی حدود ۴ درصد است و متوسط کشور ۶ تا ۷ درصد است.
وی عنوان کرد: دولت مکلف است سفره ایرانیان را پاس بدارد و قدرت خرید مردم که ۸۱ درصد نان سنتی مصرف میکنند را حفظ کند، البته معتقدیم طرح نان به صورت مجزا اجرا میشود و تأکید داریم که میزان پرداختی از جیب مردم حتی یک ریال اضافه نشود و رئیس جمهور هم تأکید کرده است که قیمت نان افزایش نیابد و نظر مقام معظم رهبری نیز همین است.
وزیر اقتصاد گفت: خرید نان با کارت بانکی و در سیستم جدید انجام میشود که به قیمت قبلی خواهد بود. مثلاً نان سنگک مثل گذشته ۲ یا ۳ هزار تومان از کارت بانکی خریدار کم میشود، البته تعداد نان ثبت میشود که بدانیم چقدر از آرد خبازی تبدیل به نان شده و بقیه قیمت آن به خبازی پرداخت میشود.
به گفته خاندوزی بعد از افزایش قیمت آرد انگیزهای برای قاچاق نمیماند و دولت برای جبران هزینه نانوا حلقه ماقبل آخر را یعنی نانوا را حمایت میکند. یعنی بخشی از پول نان از کارت مردم و قسمتی توسط دولت پرداخت میشود.
وی این را هم گفت: همه کارتهای بانکی تمام اعضای خانوار قابلیت خرید نان خواهد داشت و ما حداکثر تسهیل و روانسازی را انجام دادهایم البته در دوره آزمایشی در یک استان اجرا میشود و بعد به کل کشور تعمیم داده میشود.
وزیر اقتصاد در مورد اثر سیاست اصلاح یارانه نان بر ضایعات گفت: بیتردید در کاهش ضایعات مؤثر خواهد بود و نوع مصرف بهینه خواهد شد. البته همه اتفاقات خوب و همه آرزوها با یک سیاست محقق نمیشود، بلکه باید اصلاح زیرساختها انجام شود، وگرنه سیاست کوتاهمدت قیمتی اگر با زیرساخت همراه نباشد دوباره به حالت قبل برمیگردد.
خاندوزی اظهار داشت: در برخی از دولتها قیمت فلان حامل انرژی بالا رفت و گفته میشد مردم از خودروی شخصی استفاده نکنند، اما زیرساخت حمل و نقل عمومی فراهم نبود و بعد از مدتی مردم به ماشین شخصی روی آوردند.
وی تأکید کرد: یارانه ارز ترجیحی باید به دست مردم و یا حلق ماقبل آخر برسد و شیرینی فساد و قاچاق آرد را کم کنیم.
به گفته وزیر اقتصاد، قیمت نان، داروهای بیمهای و بنزین تغییر پیدا نمیکند و سیاستها را باید به ترتیب و با توالی دنبال کنیم.
خاندوزی در مورد جا ماندگان یارانه گفت: در ستاد اقتصاد دولت مطرح شد که پایگاه رفاه ایرانیان در وزارت کار آماده شود و یک دهک پردرآمدی یا ۱۰ درصد جامعه که از یارانه کنار گذشته شدهاند اگر شواهدی ارائه کنند و در صورت داشتن استحقاق میتوانند جزو یارانه بگیران قرار گیرند و میتوانند به سایت وزارت رفاه مراجعه کنند.
وی این را هم گفت: از فردا اطلاعیه رسمی اعلام خواهد شد حتی میزان واریزی یارانه معیشتی و اینکه از چه زمانی قابل برداشت خواهد بود و به چه ترتیبی امکان اعتراض به حذف یارانه از پایگاه رفاه ایرانیان اعلام خواهد شد و اگر کسانی مستحق تشخیص داده شوند یارانههای قبلی برایشان جبران میشود.