به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، نشست علمی «تحولات، سیاستها و برنامههای جمعیتی ایران» دوشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.
عبدالله معتمدی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در ابتدای این نشست گفت: آنچه که الان در فضای عمومی و در مجلس در باب جوانی جمعیت مطرح است، نگاه مثبتی است تا بحث فرزند آوری و ازدواج تسهیل شود. اما باید رویکردی هم نسبت به شرایط موجود جامعه داشته باشیم که کاهش فرزندآوری تبعات جامعه شناختی و روان شناختی خاصی دارد؛ لذا جوانب موضوع خیلی گسترده است و زوایای مختلفی دارد که قابل بحث است.
وی ادامه داد: سرعت رشد جمعیت سالمندی در جامعه ما بیش از ۳ برابر رشد جمعیت است؛ لذا ما دچار جمعیت سالمند هستیم و این شرایط رو به رشد است؛ بنابراین نگاه ما به جمعیت سالمندی نباید بی تفاوت باشد.
معتمدی تاکید کرد: موضوع تحولات و سیاستهای جمعیتی چند وجهی و پردامنه است و از جهات سیاسی اجتماعی و… قابل بحث و بررسی است.
تدوین سیاستهای جمعیتی مستلزم شناخت روندهای آسیب زا و چالشها است
شهلا کاظمی پور استاد جمعیت شناسی دانشگاه تهران هم در این نشست با موضع آینده نگری ساختار سنی جامعه ایران و سیاستهای مرتبط به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: باید به جمعیت نگاهی پویا داشت. فرصتها و چالشهای جمعیتی همواره در حال تغییر هستند. از این رو تدوین سیاستها و برنامههای جمعیتی در هر دورهای مستلزم شناخت روندهای آسیب زا و چالشها است.
وی ادامه داد: تغییرات در ساختار سنی به عنوان یک انقلاب خاموش مطرح است. در دهههای قبل تغییرات جمعیتی کشور حاکی از این بود که ۴۶ درصد جمعیت زیر ۱۵ سال بودند، اما اکنون تنها ۲۳ درصد جمعیت زیر ۱۵ سال هستند؛ لذا با این روند در سال ۱۴۲۵ جمعیت ایران هرم معکوسی را شکل میدهد.
کاظمی پور با بیان اینکه یکی از چالشها بحث کاهش باروری است، گفت: در خوشبینانهترین حالت نرخ رشد سالانه جمعیت در سال ۱۴۳۰ به ۰.۸۸ خواهد رسید و با خوشبینانهترین حالت جمعیت ایران به ۱۱۷ میلیون نفر خواهد رسید و جمعیت فعال ما نیز از ۷۰ درصد به ۶۰ درصد در سال ۱۴۳۰ خواهد رسید.
وی ادامه داد: ما سالمندی را در پیش داریم لذا باید سیاستهایی در راستای پاسخگویی به نیازهای سالمندان داشته باشیم.
کاظمی پور گفت: جمعیت ۱۵ تا ۲۹ ساله ما نسبت به گذشته افزایش یافته، اما نسبت آن به کل جمعیت کاهشی بوده است. در سال ۱۴۴۰ در خوشبینانهترین حالت ورودیهای ما یعنی موالید نسبت ۱۱۴ درصدی نسبت به خروجیها و متوفیان خواهند داشت.