گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مدیریت اقتصادی امری چندبعدی است و متولی یک بخش اقتصادی بدون تسلط بر شئون مختلف تولیدی و توزیعی آن بخش نمیتواند به مدیریت پایدار اجرایی دست یابد. برنامه ریزی برای حجم تولید و فراوانی واحدهای آن منوط به اشراف بر بازار مصرف و آگاهی از میزان تقاضا است. از سوی دیگر تنظیم بازار داخلی و چرخهی توزیع در گروی مدیریت حجم و شاخصهای هزینهای و قیمتی در بنگاه تولیدی است.
وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی بخش کشاورزی در کشور با توجه به ساختار و جایگاه این بخش در تأمین امنیت غذایی و امنیت ملی کشور و اثرگذاری مستقیم بر معیشت تولیدکننده و مصرف کننده نیازمند تسلط و مدیریت یکپارچهی چرخهی تولید و توزیع محصولات خود است. این در حالی است که نه تنها تنظیم بازار ناشی از تولید داخل اهمیت دارد بلکه مدیریت تجارت خارجی به عنوان مکمل تولید داخل برای تأمین کسری و یا صادرات مازاد تولید کشاورزی نیز دارای اهمیت بسزایی است. در گذشته اختیار تولید محصولات کشاورزی با وزارت جهاد کشاورزی و اختیار واردات و تنظیم بازار این محصولات با وزارت بازرگانی بود که مشکلاتی را به بار آورد. به منظور حل این مسائل، ادغام این وزارتخانهها در دستور کار قرار گرفت. در حال حاضر ایجاد وزارت بازرگانی مستقل مطرح شده است که مخالفانی دارد. در این خصوص نظرات محمدرضا انصاری؛ نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران را جویا شدیم که در ادامه تقدیم میشود.
انصاری در خصوص لزوم وحدت مدیریت در بخش تولید و تجارت تصریح کرد: من هم مثل بسیاری از کارشناسان که روندهای اقتصادی کشور را رصد میکنند، نظرم این است که تصدی گری دولت و مداخلهی بیش از حد در فعالیتهای مردم باید کاهش یابد. به جای سیاستهایی از قبیل ادغام وزارتخانهها یا جدا کردن آنها باید به فکر کاستن نقش دولت در اقتصاد باشیم. ایجاد وزارت بازرگانی مجزا نمیتواند گرهی از مشکلات را باز کند و فقط به افزایش بروکراسی فعلی منجر میشود.
وی ادامه داد: جریاناتی در اقتصاد کشور ما وجود دارد که به ما ضربه میزنند. افزایش تلاطمات قیمتی در بازار ارتباطی به تفکیک وزارت بازرگانی ندارد. گرانیها از تورم و مسائل دیگر نشئت گرفته است و باید برای آنها چاره اندیشی کنیم. اگر بتوانیم از تولید داخلی حمایت کنیم و به تسریع فعالیتهای تولیدی بپردازیم، میتوانیم مشکلات را حل و فصل کنیم. باید شرایطی به وجود بیاوریم که شرکتهای مختلف بتوانند به راحتی در عرصهی تولید فعالیت داشته باشند. این طور است که مشکلات ما در حوزهی اقتصاد رفع میشود.
این عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران گفت: در حال حاضر، واردات و صادرات ما هزینهی بالایی دارد. زیرا به خاطر تحریمها با مشکلات زیادی روبرو هستیم. ما باید به سمت حل و فصل این مسائل اساسی و کلان اقتصاد حرکت کنیم. از سوی دیگر، باید سبک سازی وزارتخانهها در دستور کار قرار بگیرد. الان وزارتخانهها بسیار سنگین هستند و وزرا مسئولیتهای کمرشنکنی دارند. وزارتخانهها باید بتوانند در حوزهی خودشان به مدیریت کارها بپردازند. نباید وزارتخانهها اختیارات بی حد و مرز داشته باشند و در تمامی امور مداخله کنند. وزارتخانهها باید از حالت تصدی گری خارج شوند. تصمیمات مختلف مبنی بر چسباندن وزارتخانهها به یکدیگر یا جدا کردن آنها از هم نمیتواند مشکلی را حل کند.
انصاری در پاسخ به این سوال که اجرای قانون تمرکز وظایف و اختیارات بخش کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی که طی دولت قبل مغفول ماند، چقدر میتواند به حل و فصل مشکلات فعلی ما کمک کند، تصریح کرد: تمرکز وظایف هر وزارتخانه در همان وزارتخانه کار خوبی است. لیکن موضوع اساسی این است که وزارتخانهها به وظایف خودشان به درستی عمل کنند. در حال حاضر، سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی نیز نقصهایی داشته و این وزارتخانه به وظایفش به درستی عمل نکرده است. نبود یک استراتژی جامع در بخش کشاورزی به بروز مشکلاتی منجر شده است. اگر قرار است وظایف و اختیارات بخش کشاورزی به این وزارت خانه سپرده شود، باید استراتژی جامعی برای پیشبرد امور کشاورزی داشته باشیم.
وی در ادامه گفت: از نظر بنده به بخش صادرات طی سالهای اخیر بی توجهی شده است. همان طور که توجه شدید به تولید داخلی لازم است، باید به بخش صادرات هم تأکید داشته باشیم. شخصیت دادن به صادرات است که میتواند به کمک اقتصادمان بیاید.
انصاری خاطرنشان کرد: ایجاد وزارت بازرگانی جداگانه به معنای عریض و طویلتر کردن بروکراسی موجود و بزرگتر کردن دولت است. راهکار اساسی این است که وزارتخانهها را سبک کنیم و از مسئولیتهای تصدی گری آنها بکاهیم تا بتوانند به وظایف اصلی خودشان رسیدگی کنند. داشتن یک استراتژی واحد در مدیریت امور بسیار کمک کننده است. در سایه تصمیمات هماهنگ و یکپارچه تولید و تجارت است که میتوانیم به رونق اقتصادی در کشور امید داشته باشیم.