به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، اسکندر مؤمنی در این دیدار که در حاشیه «نشست منطقه ای مبارزه با مواد مخدر» در بغداد انجام شد، گفت: موقعيت جغرافيايي ايران بگونه اي است كه در کنار افغانستان به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده مواد افیونی، دومین کشور تولید کننده عمده کانابیس و اخیرا نیز تولید کننده شیشه (متامفتامین) روبرو است و بر اساس گزارش دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در ماه نوامبر ۲۰۲۲ نیز علیرغم صدور حکم منع کشت توسط گروه طالبان، سطح کشت خشخاش در افغانستان در سال های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ نیز تا ۳۲ درصد افزایش یافته بود و در پی اعلام ممنوعیت کشت، قیمت تریاک بیش از سه برابر افزایش یافت که خود انگیزه مضاعفی را برای فعال باقی مانده این چرخه ایجاد می کند.
وی افزود: مواد شیمیایی پیشساز از جمله مسائل چالشبرانگیز در تولید مواد افیونی و متامفتامین هاست. پیشسازهای شیمیایی عمدتا در کشورهای صنعتی اروپا و آسیای جنوب شرقی تولید و در پوشش مواد صنعتی قانونی از طرق مسیر اروپا، جنوب شرق آسیا، جنوب غرب آسیا و برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس به افغانستان انتقال داده می شود.
دبیرکل ستاد بیان کرد: در این میان، کشورهای همسایه افغانستان از جمله جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور ترانزیت مورد استفاده قرار می گیرند. سودآوری بیشتر، کاهش ریسک کشف محموله ها و حجم کمتر مواد مخدر صنعتی از جمله انگیزه های قاچاقچیان در افغانستان برای تولید هروئین و متامفتامین است.
مومنی گفت: جمهوری اسلامی ایران بر اساس یک استراتژی متوازن به مبارزه با مواد مخدر غیرقانونی می پردازد. این استراتژی در برگیرنده مبارزه با عرضه مواد مخدر در مبادی ورودی و خروجی کشور و همچنین کنترل دقیق نقاط ایست بازرسی در اقصاء نقاط کشور و همچنین کاهش تقاضا و آسیب، پیشگیری و درمان معتادان است.
وی به برخی اقدامات جمهوری اسلامی ایران در زمینه مقابله با کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر اشاره کرد و افزود: انسداد و پايش نقاط صعبالعبور از طریق انجام گشتهاي هوايي، انجام گشتهاي منظم نيروهاي مرزي، استقرار يگانهای مرزباني در نقاط صفر، اجرای طرحهاي رصد الكترونيكي و اپتيكي، كنترل مرز و پايش تصويري برخي از مناطق مرزي به ويژه در استانهاي شرقي، تجهيز پاسگاهها به كابل نوري، و بهرهگيري از دوربينهاي كنترلي، پايش پهبادي، وگشتهاي جادهاي در مرزها نیز از جمله اقدامات انجام شده به شمار میرود.
دبیرکل ستاد بیان داشت: در نتیجه اقدامات اثرگذار ایران در مرزهای مشترک با افغانستان و پاکستان، قاچاقچيان به حمل و ترانزيت مواد مخدر به شكل خُردتر و در اوزان پائين روی آورده، و از روش های كولهبري، استفاده از تجهيزات هوايي نظير پاراگلايدر و كوادكوپتر، بلع و انباري و پرتابي به وسيله منجنيق (برای عبور از موانع مرزی موجود)، استفاده کنند، همچنین سبب شده است تا از شدت قاچاق مواد مخدر در مسیرهای زمینی به مرزهای آبی در درياي عمان و خلیج فارس شیفت پیدا کند. این اقدامات بالغ بر ۵۰ میلیارد تومان در سال بر کشور هزینه تحمیل می کند.
مومنی افزود: برای مقابله با قاچاق دریایی و کنترل تحولات و تحرکات دریایی، زیرساخت های لازم تامین و تعبیه شده است از آن جمله می توان به: دایر نمودن حدود ۸۰۰ پاسگاه ساحلی و راه اندازی پاسگاه های شناور دریایی برای بازرسی شناورهای عبوری بین ایران و شورای حاشیه خلیج فارس، تقویت و توسعه تجهیزات الکترونیکی و الکترواپتیکی، ایجاد پایگاه های دریایی و شناوری، نصب رادارهای زمینی و شناوری، نصب دوربین های تخصصی اشاره کرد.
وی بیان کرد: جمهوري اسلامي ايران در سال۲۰۲۲ ، ضمن اجرای حدود ۴۳۰۰ عملیات و درگیری مسلحانه، نزدیک به ۱۷۰۰ باند منطقه ای و بین المللی مواد مخدر منهدم نماید، و باتوجه به قوانین و ساختار متناسب با پولشویی در ایران ضربات اساسی را به بنیان مالی قاچاقجیان وارد نماید. در جریان عملیات های یادشده، نیروهای مقابله ای جمهوری اسلامی ایران حدود ۷۱۶ تن از انواع موادمخدر و روانگردان، شامل ۳۰ تن هروئین و مرفین، ۵۴۰ تن تریاک، ۷۶ تن حشیش و حدود ۳۰ تن متامفتامین (شیشه) کشف و از چرخه جهانی تجارت غیرقانونی مواد مخدر خارج نموده اند. بر اساس گزارش دفتر UNODC ایران به تنهایی ۷۶ درصد کشفیات جهانی تریاک، ۶۷ درصد کشفیات جهانی مرفین و ۱۷ درصد کشفیات جهانی هروئین را صورت می دهد. گزارش کامل اقدامات و فعالیت های ایران جهت ثبت و ضبط در اسناد، به نشست ارایه گردید.
دبیرکل ستاد گفت: یکی از موضوعات مورد علاقه، اقدامات ایران برای مقابله با قاچاق مواد مخدر در ایام زیارت عتبات عالیات توسط زائرنماهاست. در این خصوص دستگاه های ذی صلاح از جمله وزارت امور خارجه، سازمان حج، فرماندهی پلیس فرودگاه های کشور، مرزبانی کشور، گمرک کشور، دادستانی کل و ستاد مبارزه با مواد مخدر جلسات متعددی را با هدف پیشگیری و مقابله با جرم تشکیل و آیین نامه های اجرایی را به دستگاه های متولی ابلاغ می نماید. ارتقاء آگاهی های عمومی زائرین از طریق ارسال پیام های پیشگیری، برگزاری جلسات توجیهی و آموزشی برای زائرین و روسای کاروان ها، تشدید اقدامات نظارتی و بازرسی، استقرار واحد سگ مواد یاب پلیس و گمرک در مبادی مرزی از جمله اقدامات می باشد.
مومنی یادآور شد: در سال گذشته، تعداد ۸ نفر از بهترین فرزندان ایران در مقابله با مساله جهانی مواد مخدر شهید شده اند.
دکترمومنی،ابراز آمادگی کرد تا با ظرفیت ایجاد شده در شرکت های دانش بنیان، کمک های تجهیزاتی در رابطه با تشخیص اعتیاد و مواد را در اختیار طرف عراقی قرار دهد.
وزیر کشور عراق نیز در این دیدار، از این که طرف ایرانی در عالی ترین سطح در اجلاس منطقه ای بغداد شرکت کرده تشکر کرد و ضمن قدردانی از اقدامات ایران، بر تشدید اقدامات کنترلی در طول مرزهای مشترک دو طرف تاکید کرد.
وی در پایان بر ضرورت امضای یادداشت تفاهم همکاری فیمابین دو کشور در زمینه مبارزه با مواد مخدر با هدف ترسیم نحوه همکاری ها برای توسعه هماهنگی ها، تبادل اطلاعات (عملیاتی) در مورد شیوه ها و شگردهای قاچاقچیان، ارتقاء مدیریت مرزی، انتقال تجارب، و برگزاری کارگاه های آموزشی در حوزه مبارزه با موادمخدر تاکید کرد.