گروه استان های خبرگزاری دانشجو؛ طی سالیان اخیر خشکسالی ضربات متعددی را بر پیکره کشاورزی، محیط زیست و حتی دامداری در کشور وارد کرده است، خراسان شمالی به عنوان استانی سر سبز و خوش آب و هوا نیز از این قضیه مستثنی نبوده و کم و بیش درگیر این خشکسالی بوده است.
کاهش بارندگی موجب فروکش کردن آب های زیرزمینی، سدها و کاهش پوشش گیاهی در دشت های استان شده است؛ افزایش دشت های ممنوعه استان نیز بر این نکته تاکید دارد که خشکسالی آثار زیان باری را برای خراسان شمالی در پی داشته است.
مهر هاشمی، رئیس اداره پیش بینی هواشناسی خراسان شمالی در خصوص میزان بارش ها طی سال های گذشته به خبرنگار دانشجو گفت: طی سال آبی جاری خراسان شمالی شاهد ۱۸۵ میلی متر بارندگی بوده که در قیاس با سال گذشته ۶ درصد افزایش داشته است.
رئیس اداره پیش بینی هواشناسی خراسان شمالی ادامه داد: با این حال میزان بارش به نسبت دوره آماری بیش از ۲۴ درصد کاهش یافته است.
وی افزود: میانگین دمایی نیز در قیاس با سال گذشته یک درجه و در مقایسه با دوره آماری ۱.۵ درجه سانتیگراد افزایش داشته است.
هاشمی تصریح کرد: برای هفته دوم شهریور تا پایان این ماه، بارشهایی کمتر از حد نرمال پیش بینی میشود.
هر چند می توان در حوزه کاهش بارندگی و خشکسالی حوزه های مختلف را مورد بررسی قرار داد اما در این گزارش سعی شده مشکل تامین آب شرب را مورد توجه قرار دهیم.
نکته حیاتی کاهش بارندگی، ایجاد دغدغه برای تامین آب شرب است؛ کاهش بارندگی باعث کاهش آب ورودی به سد شیرین دره شده است و همین امر طعم و بو آب شرب بجنورد را بیشتر از گذشته نامطبوع کرده است.
این سد به منظور کشاورزی ساخته شده اما اکنون برای مصرف شرب مورد استفاده قرار می گیرد؛ از سوی دیگر با هر بار بارش و سیل در استان شاهد کاهش بیشتر کیفیت آب و حتی کاهش فشار آب بجنورد هستیم.
از سوی دیگر کشاورزان خطه سد شیرین دره سال به سال از نعمت آب پشت این سد بیشتر محروم می شوند تا به آب شرب بجنورد صدمه وارد نشود.
در سیلاب های هفته گذشته حدود ۷۵۰ هزار متر مکعب آب وارد سد شیرین دره شد؛ سایر سدهای استان نیز مقداری آبگیری انجام دادند اما باز هم به نسبت سال های گذشته حجم آب سدها به شدت کاهش پیدا کرده است.
از سوی دیگر شرکت پتروشیمی خراسان هم اکنون از آب با کیفیت چاه های آهکی استفاده می کند؛ همین امر سبب شد تا در سفر رئیس جمهوری به خراسان شمالی، انتقال پساب به پتروشیمی و آزادسازی این آب ها مصوب شود.
اکنون پس از یک سال خطوط انتقال آب کشیده شده و پتروشیمی مشغول ساخت تصفیه خانه است که بنا به گفته مسئولان در سال آتی به بهره برداری خواهد رسید؛ با این اتفاق آب شرب و با کیفیت چاه های این مجموعه نیز در مدار آبرسانی قرار خواهد گرفت.
اما تمامی این اقدامات نمی تواند بحران تامین آب شرب در دراز مدت را حل کند لذا باید اقدامی اساسی در این راستا انجام شود.
این اقدام اساسی انتقال آب های سرانی یا مرزی به مرکز استان است؛ آبی بسیار با کیفیت و مطلوب که اکنون بلااستفاده رها شده و وارد کشور همسایه می شود.
دیگر مصوبه مهم سفر رئیس جمهور به استان همین مورد بود؛ انتقال آب های سرانی به استان که می تواند مشکلات آب شرب را به کلی رفع کند و از سوی دیگر باعث رونق بخش کشاورزی نیز خواهد شد زیرا می توان آب پشت سدها را به این امر اختصاص داد.
اما این ماجرا وارد یک گره اداری شده است. پروژه انتقال آب های سرانی نیازمند اخذ مجوز ماده 23 برای تامین اعتبار است که این اتفاق تاکنون رخ نداده است.
مسئولان ارشد کشوری از جمله رئیس مجلس و وزیر کشور نیز در سفر به خراسان شمالی از این مکان بازدید کردند تا روند اخذ مجوز تسریع شود اما همچنان این گره باز نشده باقی مانده است.
آخرین مسئول کشوری نیز که به خراسان شمالی سفر کرد، وزیر بهداشت بود که محمدرضا حسین نژاد، استاندار خراسان شمالی از وزیر خواست این مطالبه را باری دیگر به گوش مسئولان کشوری برساند.
حسین نژاد در شورای اداری 2 شهریور ماه اظهار کرد: خراسان شمالی نیازمند آب پایدار است لذا در سفر رئیس جمهور بهره برداری از آبهای مرزی مصوب شد اما هنوز ماده ۲۳ این پروژه صادر نشده است.
مرتضی بهزادفر در این خصوص در گفتگو با خبرنگار دانشجو، اظهار داشت: حوزه آب یکی از مهم ترین موضوعات مد نظر استان برای تامین اعتبار است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شمالی ادامه داد: از محل بودجه های تنش آبی، پروژه انتقال آب از محل پلنگ دره به مرکز استان آغاز و چاه ها حفر شده و پیشرفت مناسبی دارد.
وی افزود: انتقال پساب به پتروشیمی و آزادسازی چاه های آهکی این مرکز نیز از سایر اقدامات است که تاکنون پیشرفت بسیار بالایی حاصل شده است.
بهزادفر تصریح کرد: اما کلیدی ترین و بنیادی ترین اقدام، انتقال آب های سرانی برای استفاده در آب شرب است که از مصوبات سفر رئیس جمهوری نیز بوده اما نیازمند اخذ مجوز کمیسیون ماده 23 است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شمالی با تاکید بر اینکه این پروژه خواسته مهم مسئولان و مردم است، گفت: نشست های مختلفی با مسئولان کشوری برگزار شده و مسئولان قول های مساعدی برای اخذ ماده 23 داده شده است.
وی افزود: همچنین استان میزبان مدیر آمایش سازمان برنامه و بودجه است که بناست از مناطق انتقال آب بازدیدی صورت گیرد.
بهزادفر در پایان گفت: به اخذ این مجوز خوشبین هستیم اما تا زمانی که این مجوز صادر نشود نمی توان زمان دقیقی برای آغاز و اجرای این پروژه در نظر گرفت اما با آغاز پروژه طی پنج سال می توان به نقطه پایانی فعالیت رسید.