به گزارش گروه استانها خبرگزاری دانشجو، چند وقتی است در فضای مجازی صحبتهایی مبنی بر کاهش بارندگی در کشور مطرح میشود و برخی مدعی هستند که این کاهش بارندگی به علت افزایش دما ناشی از آلودگی هواست و برخی نیز میزان بارش ایران را با کشورهایی مانند ترکیه و عربستان مقایسه میکنند.
برای بررسی بهتر مطالب مطرح شده در این موضوعات گفتگویی با محسن موسوی خوانساری، کارشناس مسائل آب و اقلیم داشتیم.
محسن موسوی خوانساری، کارشناس مسائل آب در گفتگو خبرنگار با خبرگزاری دانشجو، در مورد کاهش بارندگی در ایران گفت: کاهش بارش در ایران و افزایش باران در کشورهای همسایه را نباید به یکدیگر متصل کرد یا در این خصوص مقایسهای صورت بگیرد چرا که نتیجه گیری کردن از این موارد بسیار زود است.
وی افزود: ما هنوز ۲۰ روز از دی ماه و ماههای پر بارشی، چون بهمن، اسفند و فروردین را در پیش داریم، اگر این اتفاقات در ماههای آینده میافتاد جای نگرانی وجود داشت، اما حالا برای نگرانی و نتیجهگیری زود است، اما نمیتوان منکر کاهش بارش شد، زیرا نسبت به میانگین دراز مدت ۵۳ ساله ۳۳ تا ۳۵ درصد شاهد کاهش بارش هستیم.
موسوی بیان کرد: این پاییز یکی از گرمترین پاییزهای عمر ما بوده و افزایش دما داشته ایم، اما این پدیده تنها مربوط به کشور ما نیست و قسمت عظیمی از کانادا نیز کریسمس امسال را بدون برف سپری کرده است و گرمایش جهانی در حال وقوع است.
این کارشناس مسائل آب در مورد چرایی افزایش حجم بارش در منطقه توضیح داد: یکی از علتهای افزایش بارش در کشورهای همسایه از جمله ترکیه قرار گرفتن آن در عرض بالاتری از کشور ماست و همین باعث افزایش بارش در آن میشود به طوری که اگر در ایران برف بیاید قطعا در آن جا شاهد بارش برف خواهیم بود، میانگین بارش ترکیه تقریبا دو برابر ایران است و میانگین سالیانهی دمای هوا بسیار پایینتر است بنابراین قیاس این دو درست نیست.
وی ادامه داد: میانگین بارش عربستان ۶۰ میلیمتر است چیزی حدود یک چهارم کشور ما، بسیاری از چیزهایی که گفته میشود برخوردهای رسانهای است و نباید باور کرد، این سیلی که در عربستان رخ میدهد تازه نیست و سالهای قبل هم شاهد آن بودیم.
موسوی با اشاره به باروری ابرها در کشورهای حاشیه خلیج فارس گفت: اما این موضوع که عربستانیها و اماراتیها روی باروری ابرها به سبب تجهیزات زمینی و هوایی که دارند به خوبی کار میکنند، قابل انکار نیست، ولی باید به این نکته توجه داشت که این کار تنها ۱۰ الی ۱۵ درصد افزایش بارش سالانه را شامل میشود.
این کارشناس مسائل آب و اقلیم عنوان کرد: در مورد افزایش دمای هوا هم باید گفت متاسفانه در کشور ما غفلتهایی سبب خشکی تالابهای فلات مرکزی و دریاچه ارومیه شده است که آنها از یک کانون کاهش دمای هوا به یک کانون افزایش دما و منبع آلودگی و انتشار گرد و غبار تبدیل شده اند از جمله دریاچه ارومیه، این چیزی نیست که فقط در کشور ما احساس شود بلکه جهانی است و فقط ما بیشتر با آن درگیر هستیم.
موسوی با اشاره به لزوم مدیریت بحران آب در کشور تصریح کرد: نقد جدی که در زمینه شفافیت درباره بحران آب به مسئولین وارد است، چرا وزیر نیرو یا سایر مسئولین در ساعات پر بازدید رادیو و تلویزیون در این زمینه با مردم صحبت نمیکنند؟ ما به شدت درگیر یک تنش آبی هستیم و مسئولین به خوبی به آن واقف هستند، اما شاید علت عدم انتشار این موضوع توسط مسئولین بخاطر این باشد که یک خوف و ترسی در جامعه بیوفتد، به هر حال این یک واقعیت است و باید به طور شفاف در مورد آن با مردم صحبت شود.
وی افزود: اگر تهران را با احتساب کرج و ورامین یک تهران ۱۵ میلیونی در نظر بگیریم واقعا در سدها آب نیست و ذخایر زیر زمینی هم بسیار ناچیز است و طی چند سال به پایان میرسد، ما در یک خطر جدی هستیم و حدود ۴۰ درصد کاهش باران نسبت به متوسط سالیانه داریم باید در مورد آن و کاهش مصرف با مردم صحبت شود.
موسوی بیان کرد: افزایش جمعیت در کلان شهرها از جمله اصفهان و تهران و وابستگی شهرها به آب ما را در یک خطر جدی قرار داده است. متاسفانه آن رفتاری که ما در سال ۱۳۹۸ با آن بارشهای افسانهای داشتیم الان هم داریم، رفتارهای غیر اصولی که در مصرف آب در سطح خرد و کلان دیده میشود، نشاندهنده آن است که قشرهای مختلف حکمرانی آب کشور هنوز به این باور نرسیده است که در چه بحرانی هستیم، راه حل آن دعوت مردم به کاهش مصرف است.
این کارشناس مسائل آب درباره مدیریت و حل بحرانهای آبی عنوان کرد: اختلاف نظر وزارت نیرو و جهاد کشاورزی در مورد میزان مصرف آب در کشاورزی تفاوتی در توصیه به کاهش مصرف توسط مردم ایجاد نمیکند چرا که عمده مصرف آب میان کلان شهرهایی، چون تهران و اصفهان است که بحث کشاورزی در آن کمرنگتر است، در مورد اصفهان که آب شرب پنج میلیون نفر را تامین میکند باید به این نکته توجه داشت که هزینه تصفیه آب برای مصرف شرب بسیار بالا است و اگر کوچکترین خدشهای به آب شرب شهرها وارد شود ناامنی ایجاد میشود.
موسوی ادامه داد: این که گفته میشود در بخش خانگی توصیه به کاهش مصرف شود به آن معنی نیست که کشاورزی را رها کنیم و منکر حجم بالای مصرف در آن شویم هر چند که اصلاحاتی دارد صورت میگیرد، به هر حال کشور ما کشور خشکی است و باید به سمت گلخانهای شدن پیش برویم مخصوصا به طور کامل در صیفیجات برای مثال ما در گلخانه هیدرو پونیک به جای این که ۴۰ تن در زمین باز گوجه فرنگی برداشت کنیم ۴۰۰ تن برداشت میکنیم و مصرف آب را یک دهم آن است که در زمین باز صیفی بکاریم.
موسوی، کارشناس مسائل آب در پایان گفت: دستورات آن توسط جهاد کشاورزی داده شده است، اما اجرای کامل آن زمان بر است، تمام این مسائل را مدیران ارشد وزارت جهادکشاورزی و نیرو میدانند، اما هر کدام در جایگاه خود باید نسبت به کاهش مصرف عمل کنند.
فیلم کامل گفتگو: