به گزارش گروه استانها خبرگزاری دانشجو، محمدرضا پاکدل در نشست ستاد بهرهوری آب کشاورزی استان یزد به اهمیت بحث امنیت غذایی اشاره کرد و گفت: امنیت غذایی مردم از مهمترین مواردی است که باید به آن توجه ویژه شود.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری یزد خاطرنشان کرد: در همین راستا بحث انرژی و پیکبار و تأثیر آن در بخش کشاورزی نیز از سالهای گذشته مطرح شده که باید مورد توجه قرار گرفته و اقدامات پیشگیرانه صورت گیرد.
اکبر شیخعلیشاهی هم در این نشست با اشاره به دیدگاه مقام معظم رهبری در خصوص مسئله آب در یزد گفت: در استان یزد چند چالش عمده در موضوع آب داریم؛ از یک سو تنش آبی در تولید محصولات کشاورزی داریم یعنی نیاز آبی ما با همین سطح آبی نیز تأمین نمیشود.
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی جهاد کشاورزی یزد خاطرنشان کرد: از طرفی بیلان منفی سفرههای آب زیرزمینی از مواردی است که با آن روبرو هستیم. در چند دهه اخیر در استان اتفاقات خوبی در حوزه آب رخداده است، البته مسئله فقط موضوع آب بیشتر در بخش کشاورزی نیست؛ بلکه امنیت غذایی و بحث حفظ فضای سبز نیز اهمیت دارد، استان یزد استانی صنعتی است در نتیجه، نیاز ما به فضای سبز بیشتر شده بهگونهای که بتوان حیات را در منطقه ادامه داد.
شیخ علیشاهی تأکید کرد: تنها راه ممکن برای رویارویی با این موضوعات افزایش بهرهوری است؛ یزدیها همیشه در حوزه آب بهرهور بودهاند، اما بحث ناترازی انرژی و خاموشی چاههای کشاورزی زیانهای زیادی به بخش کشاورزی وارد کرده است.
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی جهاد کشاورزی با اشاره به تأکید استاندار به این موضوع گفت: استاندار هم تأکید داشتند که بخش کشاورزی در موضوع ناترازی انرژی مستثنی شود. پیگیریهایی انجام شده که بخش کشاورزی از این مسئله حذف شود اگر چه ما به دنبال راههای جایگزین هم هستیم.
محمدحسن رحیمیان مسئول کمیته بهرهوری و استادیار مرکز ملی تحقیقات شوری هم در این نشست به بررسی سیمای کشاورزی استان پرداخت و گفت: در استان یزد ظرفیتهای صادراتی بسیار خوبی داریم از جمله محصولاتی مانند پسته، محصولات گلخانهای، رناس، زعفران، انار و همچنین گوشت مرغ و تخممرغ از ظرفیتهای صادراتی استان هستند.
وی ادامه داد: طی سالهای اخیر الگوی کشت استان دستخوش تغییراتی شده؛ در گذشته الگوی کشت محصولات زراعی و باغی هماهنگی داشت؛ ولی الان این الگو تغییر منفی داشته است. به هرحال در محصولات باغی اگر چه به سمت کشت پسته رفتهایم؛ اما همچنان بهینهسازی مدنظر است، در زراعت نیز باید به سمت محصولات کم آب خواه برویم.
رحیمیان افزود: در محصولات گلخانهای در کشور دارای جایگاه و رتبه هستیم و در زمینه تولیدات دام و طیور شرایط به شکلی است که صادرات به خارج استان داریم و اشتغال در استان ایجاد شده؛ اما تأمین خوراک و تأمین علوفه از طریق واردات علوفه صورت میگیرد.
مسئول کمیته بهرهوری و استادیار مرکز ملی تحقیقات شوری در خصوص موضوع آب در استان یزد نیز گفت: علیرغم رشدی که صورتگرفته، اما با کاهش منابع آبی روبرو بودیم بهگونهای که حجم آب موجود برای هر هکتار زمین تحت کشت طی دو دهه بیش از ۳۵ درصد کاهش داشته است و کشاورز باید خود را با آن تطبیق دهد.
وی عنوان کرد: میانگین شوری آب زیر زمینی نیز طی دو دهه افزایش داشته است به شکل موردی مثلا شوری آب دشت مروست طی ۲۲ سال بیش از ۲ دسی زیمنس بر متر افزایش داشته است. شوری آب تبعات بسیار زیادی دارد از جمله تأثیر بر عملکرد به شکل مستقیم و کاهش بایومس گیاه و از طرفی افزایش استفاده از آب را به دنبال خواهد داشت.
مسئول کمیته بهرهوری و استادیار مرکز ملی تحقیقات شوری گفت: آب شوری به سمت تخریب اراضی هم خواهد رفت و خاک باروری خود را از دست خواهد داد. از لحاظ کیفیت آب از این دید که سهم منابع آب شوری در بخش کشاورزی داریم، بسیار بالاست؛ در استان با توجه به شرایط شوری آب کشاورزی در کنار استانهای خراسان جنوبی و بوشهر، جزء ۳ استان اول کشور هستیم، ۷۲ درصد محصولات کشاورزی استان در کلاس ۲ دسی زیمنس شوری قرار دارد.
رحیمیان تأکید کرد: طی دو دهه اخیر سطح زیر کشت استان کاهش، اما افزایش تولید داشتیم، نمودار آب مصرفی در دو دهه گذشته از سال ۷۹ تا ۱۴۰۰ افزایش بهره وری آب و بهره وری زمین را نشان میدهد؛ همه اینها در شرایطی اتفاق افتاده که همکاری بخش کشاورزی با طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی داشتیم.
وی رویکردهای بخش کشاورزی استان در تدوین سند بهرهوری آب را مواردی از جمله بهبود کارایی مصرف آب از منابع آبی قابلبرنامهریزی، توسعه کشت محیطهای کنترل شده گلخانه، حذف محصولات پرآبخواه و حرکت به سمت اصلاح الگوی کشت، اجرای سیستم نوین آبیاری و گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی بهمنظور افزایش جذب مواد خام و کاهش ضایعات محصولات کشاورزی برشمرد.
مسئول کمیته بهرهوری و استادیار مرکز ملی تحقیقات شوری با تأکید بر اینکه در این سند باید به آب قابل برنامهریزی توجه شود گفت: در بحث آب قابل برنامهریزی باید آینده را هم دید و اثر تغییر اقلیم را در نظر گرفت، اگر آب قابل برنامهریزی بر اساس آیندهنگری باشد میتوانیم اصلاح کنیم و بهبود ببخشیم.
رحیمیان در بخش دیگری از سخنانش به چالشهای اقتصادی کلان حوزه کشاورزی استان اشاره کرد و گفت: در این زمینه با چالشهایی مانند محیط کسبوکار و زیرساختهایی مانند برق و آب، خاموشی چاهها و خسارتهای ناشی از آن، دستورالعمل نحوه اجرای مواد ۲۷ و ۲۸ توزیع عادلانه آب و همچنین چالش بازارهای محلی آب و نگرانی بخش کشاورزی بابت آب فروشی و از دست رفتن منابع آبی حوزه کشاورزی و تنش شدید آبی بر دشتهای استان و فرایند خلع ید اراضی دولتی روبرو هستیم.
وی تأکید کرد: با این حال سیستمهای نوین آبیاری ابزارهای ما هستند که باید در مدیریت مصرف آب در نظر گرفته و به شکل بهینه استفاده شود در کنار افزایش بهرهوری و توسعه سیستمهای نوین آبیاری باید راندمان آبیاری را از ۴۰ درصد تا ۶۰ درصد برسانیم و در راستای آن امنیت غذایی را نیز تامین کنیم.