به گزارش خبرنگار گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، همسایگی و خویشاوندی جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان نوعی لفظ و تعارف دیپلماتیک نیست؛ بلکه واقعیتی ملموس است که با گریزی گذارا به سبقه تعاملات این دو کشور در چهار دهه اخیر نمایان بوده و روز به روز شاهد تقویت ارتباط استراتژیک بین تهران و عشق آباد هستیم.
در پاسخ به سفرهای سالهای اخیر، آیتالله رییسی، رییس جمهور شهید دولت سیزدهم به ترکمنستان، شاهد آن هستیم که در کمتر از ۱۵ ماه اخیر قربان قلی بردی محمداف، رهبر عالی ترکمنستان و رئیس اولین مجلس مصلحت خلق ترکمنستان دو بار به تهران سفر کرده است و علاوه بر دیدار با رئیس جمهور دولت چهاردهم و برخی از مدیران ارشد اجرای کشور به محضر مقام معظم رهبری حضرت آیت الله عظمی خامنهای هم شرفیاب شده و با ایشان دیدار و گفتگو کرد.
در کنار همه ویژگیها و پتانسیلهای ژئوپلتیکی، سیاسی، اقتصادی و جغرافیایی دو کشور که زمینه توسعه روزافزون ارتباطات دو کشور و دو ملت را فراهم کرده است باید به حوزه تمدنی و میراث فرهنگی ملموس و ناملموس مشترک دو کشور هم اشاره کنیم.
اشتراکات فرهنگی ایران و ترکمنستان
موضوعاتی همچون تاریخ – دین – آداب و سنن – زبان و ادبیات– هنر و صنایع دستی– ادبیات و مفاخر فرهنگی - باورها و اعتقادات - ارزشها و هنجارها که تعمیق بیشتر روابط همسایگی و ترمیم روابط خویشاوندی را بعنوان ارمغانی برای دو همسایه، درعرصه دیپلماسی عمومی و روابط اقتصادی را فراهم کرده است.
موضوعاتی که میتوانند زیر ساخت لازم همکاری در سایر بخشها و در حوزههای سیاسی - امنیتی- اقتصادی - منطقهای و بین المللی را مستحکمتر نماید.
۲۰ میلیون تن ترانزیت تا سال ۲۰۲۵
در سفر روزهای گذشته هیئت عالی رتبه کشور ترکمنستان به جمهوری اسلامی ایران موارد مختلفی به بحث و بررسی گذاشته شد که یکی از این موضوعات دستیابی به ۲۰ میلیون تن ترانزیت تا سال ۲۰۲۵، بهکارگیری ظرفیت حملونقل ترکیبی در تمامی مرزهای زمینی و رفع موانع تعرفهای و غیر تعرفهای میان ایران و ترکمنستان بود که در نشست مشترک وزیر راه و شهرسازی کشورمان به عنوان رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکمنستان با وزیر حملونقل ترکمنستان مورد تاکید قرار گرفت.
موضوعاتی که هر چند جنبه ملی و کلان دارد، اما وظیفه تحقق آن بیشتر بر عهده تجار و بازرگانان استانهای مرزی و همجوار با کشور ترکمنستان همانند استان گلستان است و برای تحقق این راهبردها در مقیاسی کوچکتر، در طول سه سال فعالیت دولت سیزدهم تلاشهای بسیاری انجام شد.
تقویت تعاملات دیپلماتیک دولت سیزدهم با همسایگان از جمله ترکمنستان سبب شد تا تنگناهای اداری و سیاسی موجود برای ارتقای سطح مراودات تجاری و بازرگانی به حداقل برسد بازرگانان تجار و البته مدیران ارشد گلستان هم تلاش دارند تا با استفاده از فرصت پیش آمده و البته مزیتهای متعدد این استان بتوانند سهم بیشتری از تجارت و ترانزیت با این کشور را به خود اختصاص دهند.
ترکمنستان همچنان شریک اول ایران در آسیای میانه
نماینده اهل سنت و ترکمن حوزه انتخابیه غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی گفتگو با خبرنگار دانشجو اظهار کرد: بر اساس آمارهای انتشار یافته ترکمنستان همچنان شریک اول ایران در آسیای میانه و قفقاز است، و این موضوع برای طرفین بسیار ارزشمند است.
عبدالجلال ایری ادامه داد: خوشبختانه از ابتدای شروع مناسبات دیپلماتیک میان جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان که به زمان پیدایش این کشور و به رسمیت شناختن استقلال آن از سوی کشورمان بر میگردد و نزدیک به ۳۵ سال از آن تاریخ میگذرد.
وی افزود: در حوزه روابط سیاسی و اقتصادی و مناسبات منطقهای و بین المللی که عامل تقویت و رونق بخشیدن سایر بخشهای همکاریهاست، تفاهمات مکمل میان رهبران و دولتمردان دو کشور وجود داشته و امروزه اوج این همکاریها را در عالیترین سطوح دو جانبه و مهمترین موضوعات منطقهای و بین المللی، شاهد هستیم.
وی گفت:ویژگیها و بسترهای بالقوه و بالفعل موجود در مناسبات همسایگی و خویشاوندی دو کشور که بخشی از آنها متاثر از همجواری و چسبندگی جغرافیایی و طول مرزهای مشترک بیش از ۱۲۰۰ کیلومتری در خشکی و ادامه آن در دریای خزر میباشد، و بخش عمده دیگر آن ریشه در مشترکات عمیق فرهنگی – تاریخی و تا حدودی نسبی و خویشاوندی مردمان دو کشور دارد، زمینههای بسیار خوب و متنوع همکاری میان طرفین، را فراهم آورده است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار در گفتگو با خبرنگار دانشجو اظهار کرد: توسعه استان باید به سمت مزیتهایی که قابلیت رقابت دارد حرکت کند، یکی دیگر از رویکردهای اصلی ما توسعه ظرفیتهای سرزمینی است، مهمترین مزیت ما مزیت کریدوری و حملونقلی است و با افتخار بیان میکنیم که اینچهبرون را احیاء کردیم.
سید محمد دهنوی افزود: ترانزیت کالا از پایانه اینچهبرون از یک میلیون تن کالا عبور کرده و امروز به دنبال این هستیم که بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن کالا برسد و رکورد ترانزیت کالا از این پایانه مرزی شکسته شود.
سهم ۲۸ درصدی گلستان در صادرات به ترکمنستان
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار گلستان خاطرنشان کرد: سهم صادرات ما به کشور ترکمنستان در سال ۱۴۰۲ به ۲۸ درصد رسیدیم و تلاش میکنیم سهم استان از صادرات به کشور ترکمنستان به ۵۰ درصد برسد و همچنین سهم استان از صادرات به کشور قزاقستان که کمتر از پنج درصد بود در پایان سال گذشته به ۴۸ درصد رسیده است و این سهم قابلتوجهی است.
استاندار گلستان هم چند روز قبل در نشست خبری در خصوص تعاملات با ترکمنستان به خبرنگاران گفت: تقویت تعاملات دیپلماتیک دولت سیزدهم با همسایگان از جمله ترکمنستان سبب شد تا تنگناهای اداری و سیاسی موجود برای ارتقای سطح مراودات تجاری و بازرگانی به حداقل برسد.
علیمحمد زنگانه افزود: بازرگانان تجار و البته مدیران ارشد گلستان هم تلاش دارند تا با استفاده از فرصت پیش آمده و البته مزیتهای متعدد این استان بتوانند سهم بیشتری از تجارت و ترانزیت با این کشور را به خود اختصاص دهند موضوعی که در صورت تحقق نقش بسزایی در توسعه فراگیر این استان کم برخوردار شمالی و مرزی دارد.
ابر پروژه اینچه برون
وی ادامه داد: ابرپروژه منطقه آزاد اینچه برون که از آن به عنوان دروازه ورود به آسیای میانه یاد میشود در دولت قبل شتاب بسیار خوبی داشت، مطالعات این طرح در سه فصل انجام شده و چشم انداز آن ایجاد ۴۷ هزار شغل و استقرار هزار و ۶۰۰ واحد صنعتی است. زنگانه با بیان اینکه منطقه آزاد اینچه برون، تبادل بار ریلی استان را به ۱۳.۷ میلیون تن میرساند و افزایش سه برابری ارزش افزوده بخش صنعتی استان را به دنبال دارد، تصریح کرد: همچنین با راه اندازی این طرح، تبادل بار جادهای به ۶.۳ میلیون تن میرسد.
کشور ترکمنستان، با مساحت حدود ۴۸۸ هزار کیلومتر مربع، با جمعیت حدود شش میلیون نفر و ۹۹۰ کیلومتر مرز مشترک خاکی و ۲۲۸ کیلومتر مرز مشترک آبی دارای اهمیت ویژهای به لحاظ ژئواکونومی و ژئواستراتژیکی برای جمهوری اسلامی ایران است
به گزارش دانشجو، رهبر معظم انقلاب اسلامی طی روزهای گذشته در دیدار با «قربانقُلی بَردی محمداُف» رهبر ملی ترکمنستان و هیات همراه، با تاکید بر اینکه گسترش روابط براساس منافع مشترک به سود هر دو کشور است، گفتند: امیدواریم با حضور دولت تازه نفس آقای دکتر پزشکیان، امور مربوط به گسترش روابط دو کشور با شدت و قوت بیشتری ادامه یابد. هرچند ارتقا سطح تعاملات اقتصادی فرهنگی سیاسی بین دو کشور ثمرات و دستاوردهای بسیار زیادی برای مردمان هر دو کشور به همراه دارد، اما به طور حتم مرزنشینان دو کشور از جمله اهالی استان گلستان در جمهوری اسلامی ایران سهم بیشتری از پیامدهای مثبت تعاملات تهران و عشق آباد بهره خواهند برد.