نشست سه‌جانبه ترامپ، زلنسکی و مکرون پیش از مراسم بازگشایی کلیسای نوتردام

ورود و تحرکات ترامپ با تدابیر امنیتی ویژه‌ای همراه بود، در حالی که مراسم در شرایطی شدید از نظر امنیتی برگزار می‌شد که مشابه تدابیر امنیتی شب افتتاح بازی‌های المپیک تابستان گذشته در پاریس بود. 6 هزار پلیس و نیروی امنیتی برای تأمین امنیت مراسم اعزام شدند، و راه‌های اطراف کلیسای نوتردام که در قلب پاریس واقع است، مسدود شد. همچنین تک تیراندازها روی بام‌های ساختمان‌های اطراف میدان نوتردام مستقر شدند و خانه‌ها و زیرزمین‌های منطقه "ایل دو لا سیته" (جزیره کوچک در وسط رودخانه سن) بازرسی شدند. 

پذیرش ترامپ برای شرکت در این مراسم به نفع رئیس‌جمهور فرانسه از نظر سیاسی و مردمی بود. ترامپ در این زمینه از تحسین خود نسبت به مکرون دریغ نکرد و گفت که رئیس‌جمهور فرانسه «کار فوق‌العاده‌ای انجام داده» و او «دینامویی» برای اتمام بازسازی در مدت زمان کوتاه بوده است. این موضوع بدون شک به نفع مکرون است، در حالی که او با کاهش محبوبیت و معضل سیاسی پیچیده‌ای روبه‌رو است، پس از آنکه دولت میشل بارنیه در پارلمان سه روز پیش ساقط شد و تشکیل دولت جدید به دلیل ترکیب پیچیده پارلمان و شروط متقابل احزاب اصلی با دشواری مواجه است.

همه می‌دانند که عدم وجود اکثریت پارلمانی کار مکرون را برای انتخاب کسی به عنوان نخست‌وزیر جدید پیچیده کرده است. باید یادآوری کرد که مکرون برای تشکیل دولت بارنیه 50 روز زمان نیاز داشت. اما این بار قول داده است که این روند را سریع‌تر انجام دهد، به دلیل وضعیت سیاسی، اجتماعی و مالی دشوار که فرانسه با آن مواجه است. در دو روز اخیر، مکرون مشاوره‌های خود را با گروه‌های پارلمانی تشدید کرده است و همچنان اوضاع در حالت انتظار قرار دارد، چرا که رئیس‌جمهور به دلیل مشغله با مراسم نوتردام نتواسته تمام مشاوره‌ها را انجام دهد و از دوشنبه آینده به آنها ادامه خواهد داد.

این که روابط مکرون و ترامپ میان خوب و تنش‌آلود نوسان داشته، یک امر غیرقابل انکار است. مکرون از زمان انتخاب نخستین بار خود در بهار 2017، سریعاً ترامپ را برای حضور به عنوان مهمان افتخاری در جشن ملی فرانسه و رژه نظامی بزرگ در خیابان شانزلیزه دعوت کرد. اما این نزدیکی شخصی برای مکرون مفید واقع نشد؛ زیرا ترامپ هیچ‌یک از منافع تجاری فرانسه و اروپا را در نظر نگرفت و به هیچ وجه او را از سرعت در خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران و توافق اقلیمی پاریس 2015 باز نداشت. همچنین، نحوه برخورد «مغرورانه» ترامپ با اتحادیه اروپا و داخل ناتو نیز برای مکرون مسئله‌ساز بود.

جنگ اوکراین؛ دغدغۀ اصلی غربی ها

 آمدن ترامپ ابعاد جدیدی را از نظر سیاسی و استراتژیک به ماجرا افزود. دغدغه اصلی غربی‌ها امروز سرنوشت جنگ جاری در اوکراین است که به سومین سال خود نزدیک می‌شود و همچنین سرنوشت کمک‌های نظامی و مالی آمریکا به کی‌یف. در همین راستا، دعوتی که امانوئل مکرون از رئیس‌جمهور ولودیمیر زلنسکی انجام داد و او نیز با تردید پذیرفت، اهمیت زیادی دارد. زلنسکی امیدوار است، طبق گفته‌های پاریس، در این دیدار با ترامپ ملاقات کند تا از سیاست‌های آینده او که می‌تواند سرنوشت جنگ را تعیین کند، مطلع شود.

بر کسی پوشیده نیست نیست که اروپایی‌ها نگران خروج واشنگتن از معادله و وعده‌های رئیس‌جمهور منتخب مبنی بر یافتن راه‌حلی برای پایان جنگ اوکراین «در عرض ۲۴ ساعت» هستند.

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، ابراز امیدواری کرده که با رئیس‌جمهور منتخب آمریکا به تفاهم برسد تا در مورد چگونگی پیشبرد وضعیت اوکراین تصمیم‌گیری کنند. او در گفت‌وگو با رسانه‌های گروهی «فونکه» آلمان اظهار داشت: «من قبلاً با رئیس‌جمهور آینده آمریکا تماس تلفنی مفصلی داشتم و همچنین با مسئولان امنیتی او در ارتباط مستقیم هستیم. من خوش‌بین هستم که بتوانیم استراتژی مشترکی برای اوکراین اتخاذ کنیم.»

رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، پنجشنبه در بوداپست با همتای اوکراینی خود، ولودیمیر زلنسکی، دیدار کرد. قابل ذکر است که جناح جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان و سنای آمریکا کمک‌های مالی و نظامی قابل‌توجهی را که دولت به اوکراین اختصاص داده بود، به مدت چهار ماه مسدود کردند و تنها پس از مشروط شدن این کمک‌ها به کمک مشابهی برای اسرائیل آزاد شد. به همین دلیل، دولت کنونی آمریکا در تلاش است تا قبل از شروع دوره ترامپ، همه تسلیحاتی که تصویب شده را به اوکراین ارسال کند، زیرا احتمال دارد ترامپ از روز اول ریاست جمهوری خود این کمک‌ها را متوقف کند.

انتظار می‌رود ترامپ تغییراتی در سیاست آمریکا نسبت به اوکراین ایجاد کند که تاکنون به‌طور دقیق با متحدان اروپایی هماهنگ شده بود. او قول داده برای رسیدن به توافقی سریع برای پایان جنگ فشار بیاورد، اما جزئیاتی درباره روش‌های دستیابی به این هدف ارائه نکرده است.اگرچه دستور کار مذاکرات مشخص نشده است، رهبران اروپایی نگران احتمال قطع کمک‌های نظامی آمریکا به اوکراین توسط ترامپ در مرحله حساس جنگ هستند.

مکرون که حامی سرسخت ناتو و اوکراین در جنگ با روسیه است، در مقابل ترامپ معتقد است که کشورهای اروپایی باید هزینه بیشتری برای دفاع مشترک بپردازند و نیاز به دستیابی به یک راه‌حل مذاکره‌شده برای پایان جنگ اوکراین وجود دارد.

دیدار قبلی زلنسکی و ترامپ در سپتامبر ۲۰۲۳، در نیویورک و در «برج ترامپ» همزمان با مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار شد. در آن زمان، منابع اوکراینی گزارش دادند که زلنسکی «احساس رضایت» از این دیدار نداشت و «تضمینی» نیز از ترامپ دریافت نکرد.

انتظار می‌رفت که در دیدار مکرون و ترامپ، مسائل مرتبط با جنگ‌های اوکراین، غزه و لبنان و همچنین روابط متشنج با ایران محور بحث باشند. مکرون، مشابه رویکرد خود با ولادیمیر پوتین، بار دیگر تلاش کرد از روابط شخصی برای پرداختن به مسائل سیاسی و استراتژیک استفاده کند. اما نتیجه مانند قبل ناامیدکننده بود. یکی از ناکامی‌های اصلی مکرون این بود که پیش از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین، از پوتین وعده‌ای برای بازگرداندن نیروهایش به پادگان‌ها گرفت.