کتاب «فلسطین از منظر مقام معظم رهبری» منتشر شد

به گزارش گروه فرهنگي «خبرگزاري دانشجو»، کتاب «‌فلسطین از منظر مقام معظم رهبری» توسط دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) با مقدمه‌ دکتر علی اکبر ولایتی منتشر شد.

در این کتاب علاوه بر انتشار بیانات مقام معظم رهبری در خطبه‌های نماز جمعه‌ تهران در تاریخ 17/05/1359(دومین روز قدس) در 8 بخش شامل کلیات – شکست‌ها و پیروزی‌ها – مسئولیت‌ها – جنایات – راه حل‌ها – قهرمانان – روشنگری و آینده‌ی روشن به مرور بیانات حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) پیرامون مسئله فلسطین پرداخته است.

علاقه مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند با شماره تلفن 66410649-021 تماس حاصل نمایند و یا به نشانی پست الکترونیک book@khamenei.ir  پیام ارسال كنند.

 

دکتر علی‌اکبر ولایتی در مقدمه این اثر نوشته است:
 
معروف است؛ پیش از جنگ اوّل جهانی و در زمان سلطان عبدالحمید عثمانی گروهی از متنفّذین یهودی به او پیشنهاد می‏‏کنند که سرزمین فلسطین را جهت اسکان یهودیان عالم به آنها بفروشد! جوابی که وی به آنها داد نشان‌دهنده‌ی ته‌مانده غیرت اسلامی در یک سلطان مستبد عثمانی است.

وی می‌گوید: «ما تاکنون نشنیده‌ایم که یک آدم زنده (ولو محتضر) را کالبدشکافی کنند.» بعد از ناکامی عثمانی در فتح وین سقوط تدریجی این امپراطوری شروع شد. شکست در برابر روسها و از دست دادن کریمه نشانه‌های دیگری از زوال تدریجی این حکومت مسلمان بود. اروپائیان همزمان با محاصره‌ی نظامی و سیاسی عثمانیان، یک جنگ روانی را هم علیه آنها سامان دادند و لقب مرد بیمار اروپا به دولت عثمانی دادند.

دوره‌ی حدود سی ساله‌ی صلح مسلّح اروپا که همه‌ی دول قدرتمند اروپا، خود را برای جنگی بزرگ و قابل پیش‌بینی آماده می‌کردند، مجموعه‌ی انگلیس و فرانسه و روسیه که خود را در تقابل با آلمان و اتریش می‌دیدند، زمینه‌های تصرّف و تجزیه عثمانی به عنوان متّحد ژرمن‌ها را نیز فراهم می‌کردند.

 

در سال1913 سفرای انگلیس و فرانسه تلاشهای زیادی برای تنظیم قرارداد 1913 معروف به قسطنطنیه بین ایران و عثمانی صورت دادند که سبب اوّلیه برای ضرورت انعقاد این قرارداد، تجاوزات متعدّد عساکر عثمانی به خاک ایران در سالهای نخستین بعد از انقلاب مشروطه و شکایتها و گله‌مندی ایران بود.

 

اهتمامی که دو دولت بدسابقه‌ی استعماری در شکل‌دهی این قرارداد نشان دادند موجب شگفتی بود که علی‌الخصوص در سال بعد، 1914 یعنی مدّت کوتاهی قبل از آغاز جنگ جهانی اوّل، نواقص و مشکلات قرارداد مرزی قسطنطنیه را با پروتکل الحاقی 1914 به اصطلاح اصلاح کردند.

پس از شروع جنگ و شکست عثمانی و اقدامات بعدی فرانسه و انگلیس معلوم شد که غرض آنها از محکم کردن خط مرزی شرقی عثمانی با ایران، طراحی برای دوره‌ی اشغال پس از فروپاشی آن دولت و زمینه‌سازی برای تقسیم غنائم ارضی در منطقه‌ی خاورمیانه بود. سال1916 (در اواسط جنگ اوّل) به‌طور محرمانه، قراردادی بین سایکس و پیکو نمایندگان دو دولت انگلیس و فرانسه منعقد شد و عملاً خطوط تقسیم غنائم جنبه‌ی قطعی گرفت.

 

در سال1917 با نفوذ وزیر خارجه‌ی وقت، انگلیس اعلامیه‌ای صادر کرد و طی آن اعلام نمود که دولت انگلیس خود را متعهّد می‌داند که جهت اسکان و سامان‌دهی یهودیان آنها را در فلسطین متوطّن نماید.

 

سال 1918 جنگ اوّل با شکست عثمانی و ژرمنها به پایان رسید. وقتی لُرد آلن بی ژنرال انگلیسی وارد بیت‌المقدس شد، کلامی تاریخی بیان کرد که ماهیت مهاجمین غربی را نشان می‌داد. نقل است که گفت: «امروز، جنگهای صلیبی به پایان رسید!!» یعنی کینه‌ی شکست فضاحت‌بار صلیبیان در بیت‌المقدس را به صورت میراثی شیطانی در دل داشتند و با اشغال آن، عقده دل را گشودند.

 

یک‌بار مرحوم حافظ اسد رئیس‌جمهور متوفّای سوریه در رابطه با کینه‌توزی صلیبیان، برای اینجانب داستان دیگری را نقل کرد و گفت: «وقتی "ژنرال گورو" یکی از فرماندهان فرانسوی در جنگ اوّل جهانی وارد دمشق شد به سر قبر صلاح‌الدین ایوبی، فاتح جنگهای صلیبی رفت و بر آن پای کوبید و گفت: «صلاح‌الدین ما بازگشتیم!!»

بعد از اتمام جنگ جهانی اوّل، جامعه‌ی ملل، جهت برقراری به اصطلاح صلح و امنیت در جهان و جلوگیری از تکرار فاجعه‌ی جنگ توسط فاتحین و صد البته در جهت مقاصد و منافع پس از جنگ آنها تشکیل شد و قیمومت فلسطین را به انگلیس داد، یعنی به غصب قبله‌ی اوّل مسلمین توسط انگلیس مشروعیت بخشید و انگلیس هم وعده بالفور را به‌تدریج اجرائی کرد.

 

به این ترتیب که با کمک بقیه‌ی غربیان به شمول اتحاد جماهیر شوروی، یهودیان را به فلسطین کوچ دادند و با کمکهای پنهان و آشکار آنها مسلمانان را از خانه و کاشانه و سرزمین آباء و اجدادیشان اخراج کردند و املاک آنها را تحویل صهیونیستها دادند که درصدد پیاده کردن طرح هرتزل، مصوّبه‌ی اوّلین کنگره‌ صهیونیسم (در سال 1897) بودند.

بزرگنمائی جنایات نازیها در جنگ دوّم جهانی علیه یهود، موجب به کار گرفتن وسائل ارتباط جمعی غرب و امکانات هنری هالیوود برای مظلوم‌نمائی افراطی یهودیان از جمله اقدامات زمینه‌ساز برای مشروعیت بخشیدن به توطئه غرب برای اشغال سرزمینهای اسلامی و قبله‌ی اوّل مسلمین بود.

 

این مجموعه اقدامات از شگفتیهای روزگار ما بود که به فرض صحت همه‌ی ادعاها در رابطه با یهودی‌کشیهای آلمانها، چرا باید مسلمانان غرامت اقدامهای ضدّبشری ژرمنهای پروتستان را بدهند؟!

سازمان ملل متّحد بعد از جنگ دوّم با همان مقاصد، توسط دول فاتح تشکیل و جانشین جامعه ملل شد و از اوّلین اقدامات این سازمان، تصویب تشکیل کشور اسرائیل بود که تمامی صاحبان حق وتو به آن رأی مثبت دادند و یک سلسله‌ی جدید ار جنگهای صلیبی جدیدی (صلیبی- صهیونیستی) آغاز گردید.

 

بعد از جنگ اوّل جهانی مخالفت علما و اندیشمندان جهان اسلام و مقاومت مسلمانان به‌خصوص فلسطینیان شروع شد و عملاً سناریوی جنگ احزاب تکرار شد و كّل کفر در برابر کل اسلام قرار گرفت.

مقاومت در برابر اشغال فلسطین و قدس، محور مبارزات اعراب و جهان اسلام گردید.

 

اتحاديّه عرب حول محور آزادی فلسطین و سازمان کنفرانس اسلامی پس از آتش زدن مسجدالاقصی با محوریت آزادی قدس تشکیل گردید.

 

چهار جنگ بین اعراب و اسرائیل در سالهای 1327 (1948)، 1335 (1956)، 1346 (1967) و 1352(1973) اتّفاق افتاد که تقریباً همه‌ی آنها منجر به شکست اعراب در برابر اتحاديّه‌ی غرب‌- صهیونیسم شد. هر جنگ و هر شکستی خود موجب تحولات اساسی در جهان عرب شد.

 

در بین فلسطینیان نیز این فراز و نشیبهای عظیم سیاسی- نظامی موجب تحولات فرهنگی-‌ فکری عمیقی گردید. کودتای نجیب‌– ناصر در مصر، عبدالکریم قاسم در عراق، روی کار آمدن حزب بعث در سوریه، انقلاب الجزایر، کودتای عبداله سلال در یمن، جعفر نُمیری در سودان، معمّر قذافی در لیبی تحت‌تأثیر ناسیونالیسم چپ عربی صورت گرفت و مبارزات عدنیها باعث آزادی عدن و تشکیل کشوری تحت نام جمهوری دموکراتیک یمن به ریاست قحطان‌الشعبی شد. فلسطینیان نیز تحت‌تأثیر این تحولات سریع و فجایع وحشتناک صهیونیستها، مراحل دشواری را پشت سر گذاشتند و راههای مختلفی را در طول مبارزات خود آزموده‌اند.
 

حاج امین‌الحسینی، مفتی بیت‌المقدس، لُجنه‌ای سیاسی مركّب از نمایندگان دولتهای اسلامی تشکیل داد با این امید که بتوانند حقوق غصب‌شده‌ی فلسطینیان را از طریق مجامع بین‌المللی استیفا کنند. عزّالدین قسام، عارف وارسته‌ی فلسطینی تفنگ در دست گرفت و با مریدانش با صهیونیستها و انگلیسیها جنگیدند.

 

ناامیدی از لیبرالیسم غربی گروهی از فلسطینیان را به سوی سراب مارکسیستی و قبله‌گاه کرملین سوق داد که برخی از مسیحیان فلسطین نظیر جورج حبش و نایف حواتمه نقش اساسی در این میان داشتند. ناامیدی از قوم‌گرائی عربی و چپگرائی، فلسطینیان را به سمت نهضتهای اسلامی سوق داد.

 

جنبش فتح سرشاخه فلسطینی اخوان‌المسلمین تشکیل شد. از سوی دیگر شکست ناصر در جنگ 6 روزه سال67 پایانی موقت بر مبارزه‌جوئی عربی از نوع چپ قومی بود و مرگ او در سال 1349، یکسره خط پایانی ناصریسم را رقم زد، فلسطینیان جنبش فتح با انگیزه‌های اسلامی در نبرد کرامه با نیروئی پانصد نفری سپاهیان 12هزار نفری صهیونیستها را در کنار نهر اردن شکست دادند.

 

سقوط سطوت ناصر و پیروزی چشمگیر فلسطینیان موجب شد که ملک حسین در اردن در غیاب قدرت ناصریستها، فلسطینیان را سرکوب و قتل‌عام کند که یک‌بار دیگر معلوم شد که حکومت اُردن جزء مکمّل سلطه‌ی غرب بر قلب جهان اسلام بود که آنجائی که وارثان‌ بن‌گورویون در مقابل مبارزان مسلمان ناتوان می‌شوند فرزند عبدالله اردنی نقش عبدالله‌بن اُبّی منافق صدر اسلام را ایفا کند و ماجرای سپتامبر سیاه را به راه انداخت که در همان سال با فاصله‌ی کوتاهی جمال عبدالناصر سکته کرد و شایع شد قتل‌عام فلسطینیان توسط شاه اردن، مرگ ناصر را سبب شد.

 

با مرگ ناصر، شعله‌ی پان عربیسم کم‌نور شد، مبارزه بی‌قدر و قیمت گردید و علفهای هرز سازش و وادادگی رشد کرد. انورالسادات خون شهدای فلسطین و عرب را در کمپ‌دیوید در طبق ذلّت گذاشت و در حضور کارتر تقدیم مناخیم بگین کرد. عصر سازش آغاز شد و قریب 20 سال به درازا کشید.

 

یاسر عرفات تفنگ را بر زمین گذاشت و با شاخه‌ی زیتون به سازمان ملل رفت. حکومتهای عرب و فلسطینیان قدم‌به‌قدم عقب نشستند و تشکیل جبهه‌ی پایداری توسط کشورهای سوریه، لیبی، الجزایر، یمن جنوبی و سازمان آزادی‌بخش فلسطین هم دردی دوا نکرد و با فروپاشی شوروی آن نیز فروپاشید.
 

سلسله حلقات سازش که از گفتگوهای راجرز شروع و با کمپ‌دیوید اوج گرفته بود، در مادرید شدت گرفت و در اسلو بر روی کاغذ آمد و در وای ریور و واشنگتن و کمپ‌دیوید 2 به کمال رسید.

این سلسه سازش هر چه جلوتر می‌رفت دست رژیم صهیونیستی بازتر و حلقه‌ی محاصره عرفات تنگ‌تر می‌شد، تا اینکه سرانجام در رام‌الله رهبر سازمان آزادی‌بخش فلسطین به محاصره کامل درآمد و شاید به دست نفوذیهای صهیونیستها مسموم شد و عملاً سازش به احتضار افتاد.

 

اگر مجدداً به عقب برگردیم و نقش علمای شیعه را در امر فلسطین بررسی کنیم پرونده‌ی پیچیده فلسطین را که از قریب یک قرن تاکنون نقش محوری در جهان اسلام داشته است به کمال نزدیک‌تر کرده‌ایم.

مسأله‌ی اشغال فلسطین بازتابهای متعدّد و گسترده‏ای را در سراسر جهان به دنبال داشت. یکی از واکنشهای مهم در قبال این رویداد، برخوردی بوده که از جانب روحانیت‏ شیعه صورت پذیرفت و بدون هیچ تغییری، در طول هفتاد سال گذشته ادامه یافته‏ است. علّامه مطهری دلیل این خصیصه‌ی روحانیت شیعه را چنین برمی‏شمارد: روحانیت شیعه در ذات خود یک نهاد مستقل است. از نظر روحی به خدا متکی بوده‏ و از نظر اجتماعی به قدرت مردم و لهذا در طول تاریخ به صورت یک قدرت رقیب‏ در مقابل زورمندان ظاهر شده است.

 

حال با توجه به این ویژگی باید بدانیم که این طبقه از اندیشمندان مسلمان اصولاً با مسائلی چون موضوع فلسطین و نفوذ صهیونیستها چه برخوردی را می‏نمودند و مقابله‏ با آن را به چه قسمی لازم می‏شمردند. یکی از روحانیون گمنام ایران به نام محمدحسن‌بن محمدابراهیم گیلانی که با حادثه‏ای مشابه قضایای فلسطین در عهد خود مواجه شده بود، حکم واجب را برای مقابله با این خطر یکی از اقسام جهاد بیان‏ داشته، و وجوبش را چنین متذکر می‏شود:

«دوّم جهاد در صورت هجوم اهل شرکت و ضلالت است بر بلاد مسلمانان، به نوعی که‏ خائف باشند اهل بلاد از غلبه و استیلای اهل کفر بر بلدان، یا اگر چه قلیل شد اخذ مال‏ ایشان و این نوع جهاد واجب است بر کافه‌ی مسلمانان که قادر باشند بر جهاد... و این‏ جهاد در غیبت و حضور امام(ع) بی‏تفاوت رواست».

شیخ‌محمدرضا همدانی از علمای عصر ناصری نیز در رساله‏ای به نام ترغیب‏‌المسلمین الی دفاع المشرکین، طی حکم صریحی در برابر چنین هجوم و صدمه‏ای‏ می‏نویسد:
«جهاد که غرض حفظ بیضه اسلام و انتظار امر معاش و معاد انام است، مادام که غرض‏ صورت نیافته، امر به جهاد باقی است.»

 

مطالعه‌ی تاریخ معاصر جنبشهای شیعی، روشن می‏سازد که همین طبقه‌ی روحانیت در سخت‏ترین شرایط و هنگامی که شداید از هر سو اساس و بنیان جامعه‌ی اسلامی را در معرض آفات و حوادث قرار می‏داد، نه تنها در کسوت راهبری جهاد درمی‏آمدند، بلکه با ژرف‏اندیشی و دقت‌نظر به‌سرعت مطامع استعماری یا اهداف درازمدّت‏ بیگانگان را شناسایی کرده، مانع از وصول ایشان به مقصد غایی خود می‏شدند. برای‏ مثال، وقتی که در عراق قوای انگلیسی به مبارزه با مردم برخاستند و کوشیدند تا قیام‏ ملت عراق را از مجرای طبیعی خود منحرف سازند و شرایط دشوار و خفقان‌آوری را پدید آوردند، این انقلاب شیعیان عراق به رهبری روحانیون بود که ایشان را ناامید و محکوم به شکست کرد.

 

یکی از علمای نجف که در سالهای جنگ جهانی اوّل شاهد قیام شیعیان نجف بوده و حوادث را به‌دقت ثبت کرده، در بخشی از خاطرات‏ روزانه‏اش درباره‌ی علل قیام و جهاد شیعیان می‏نویسد:

«بعضی دیگر را اعتقاد بر این باشد که محض عِرق اسلامی و حمیّت اسلامیت بوده‏ [که‏] نتوانسته ببیند که بلده مقدسه‌ی نجف که مرکز روحانیت و دیانت و قبّه اسلام ‏[و] چشم و چراغ اسلامیان است در تحت فرمانروایی صلیبیان حکمران و آمر بر این بقعه‌ی‏ مقدسه که مطاف ارواح مقدسه‌ی انبیاء و اولیاء و ملائکه مقربین و محیط رحمت و فیوضات حضرت احدیت بوده... بیرق تثلیث بالاسر جقه توحید کوبیده شود.»

روحانیت شیعه با اتکا به چنین پشتوانه‏هایی و با توجه به وظیفه‌ی شرعی خود در خصوص قضیه‌ی فلسطین، از همان ابتدا حرکتی را آغاز کردند که دقت در اهداف و مواضع نخستین این رهبران دینی و مقایسه‌ی آنها با آمال امروزی ایشان، ما را مطمئن‏ می‏سازد که روحانیون شیعه به‌واقع از جمله سرسخت‏ترین و سازش‏ناپذیرترین‏ مجموعه‏هائی بوده‏اند که در برابر خطر صهیونیسم بدون هیچ‌گونه تأمّل و مسامحه‏ای از خود واکنش نشان داده‏اند. مرحوم آقامحمدحسین آل کاشف‌الغطاء، اعلم علمای‏ نجف در پاسخ به استفتای محمدصبری عابدین، آموزگار حرم شریف قدس، مطابق‏ اسناد موجود فتوایی را به این مضمون انتشار می‏دهد:
 

«جل شأنه می‏فرماید «وَ كَذلِكَ أَخْذُ رَبِّكَ إِذا أَخَذَ الْقُرى‏ وَ هِيَ ظالِمَةٌ إِنَّ أَخْذَهُ أَلیمٌ شَدیدٌ»[1]. چه ظلمی از این بالاتر می‏باشد که انسان حقوق رفتگان و احفاد خود را از بین‏ ببرد و پایمال نماید و بلکه می‏توان گفت چه ظلمی از این بالاتر است که انسان حق‏ مقدسات و دین خود را پایمال کرده و از عظمت نوامیس و قرآن خود بکاهد.»

او سپس با اشاره به فروش اراضی فلسطین و حکم شرعی افرادی که در این گونه‏ معاملات دست داشته‏اند، چنین اظهارنظر می‏کند:
...آیا بعد از این همه یقین ندارند که این فروش جنگ با اسلام می‏باشد؟آیا کسی‏ شک دارد که این فروش یا همراهی در فروش یا کوشش و دلالی با رضایت در این‏ کارها جنگ با خدا و پیغمبر[ص‏] او، پایمال نمودن دین اسلام است؟... آنها را از دین و حوزه‌ی اسلام خارج و جزء کفار بشمارید و در تمام کارها از آنها دوری کرده و با آنها ازدواج ننموده و با آنها معاشرت نکرده و همچنین خرید و فروش و سلام و علیک و رفت و آمد و گفت و شنید با آنها ننموده و به‌علاوه مرده‏های آنها را مشایعت‏ نکرده و در قبرستانهای مسلمانان هم دفن ننمایند. اسامی آنها را بایستی در تمام مجامع‏ «نوادی» و روزنامه‏ها و مجله‏ها به اسم خارج‌شدگان از دین معرفی کرده و اسم‏ ببرید... "محمدحسین آل کاشف‌الغطاء، نجف اشرف"

 

موضوع مخالفت علما با طرح تقسیم فلسطین در جامعه‌ی ملل شاید به‌واقع گام‏ آغازین رویارویی علمای جهان اسلام و غرب بود که پرچم آن را روحانیت شیعه‏‌ی ایرانی مقیم عراق بلند نمود.

 

این بزرگان با فراخوان سایر علمای اسلامی، این مهم را بی‌واهمه و هراس چنین به فعالیت درآوردند: آقایان هبةالدین شهرستانی و سیّدمحمدمهدی صدر و سیّدمحمدمهدی اصفهانی که از علمای ایرانی ساکن بغداد و کاظمین هستند و شیخ راضی آل‌یاسین که از علمای شیعه‌ی عرب است با شرکت یوسف عطا، مفتی بغداد و حبیب‌العبیدی، مفتی موصل و ابراهیم راوی که هر سه از علمای درجه اوّل موصل و بغداد هستند، تلگرافی به مضمون ذیل به جامعه‌ی ملل و وزارت خارجه‌ی انگلیس مخابره‏ نموده‏اند:

«اینجانبان که نمایندگان روحانی مذاهب اسلامی هستیم، از قرار کمیسیون‏ سلطنتی راجع به تقسیم فلسطین که یک کشور اسلامی و عربی عزیزی است اظهار عدم رضایت نموده و نسبت به آن اعتراض و آن را یک ضربتی به قلب اسلام و عرب می‏دانیم.»

 

آیت‏الله سیدابوالحسن اصفهانی طی یادداشتی برای سفارت دولت ایران در بغداد اظهار امیدواری می‏کند که دولت ایران در جامعه‌ی ملل از همه گونه تلاش برای دستیابی‏ ملت فلسطین به حقوق حقّه‌ی خویش فروگذاری ننماید. علّامه کاشف‌الغطاء در اقدامی‏ همسو با فعالیت آقا سیّدابوالحسن اصفهانی، پادشاه وقت عراق، ملک غازی را مورد همین گونه خطاب قرار داده است. سفارت ایران در بغداد این حرکت را این‌گونه تشریح‏ می‏کند:

«علمای عرب شیعه‌ی نجف مجدداً تلگرافهایی به ملک غازی و کمیسر عالی فلسطین‏ مخابره نموده و از مظالم انگلیس در فلسطین دادخواهی کرده‏اند. آقای شیخ‌محمدحسین کاشف‌الغطاء که از مشاهیر علمای عرب در نجف می‏باشد نیز تلگرافی به‏ کمیسر عالی انگلیس و کمیسیون فنی انگلیس مخابره نموده و اضافه کرده است که‏ مردم از علما فتوای جهاد خواسته‏اند...»

یکی از جراید بغداد هم خبری را درج می‏کند که نشان‌دهنده‌ی روحیه‌ی مبارزاتی و خدشه‌ناپذیر روحانیون است. براساس خبر النهار بغداد، علمای اسلام در 25/3/1317 با اجتماع «در تحت قبه حضرت امیر[ع‏] در نجف تجمع نموده، در باب صدور حکم جهاد مذاکراتی نموده و حکم مزبور به امضای همه‌ی آقایان علما صادر خواهد شد و ریاست جلسه‌ی مزبور هم با آقای کاشف‌الغطاء خواهد بود.»