به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از قم، زندگی مراجع و علما از جمله زندگیهایی است که در امروزه و در این شرایط جامعه و همچنین تحولات جهانی بسیار حائز اهمیت میباشد و میتواند مشکلاتی که امروزه برای مردم به وجود آمده است را برطرف نموده و سبک زندگی صحیح اسلامی را به جامعه هدف خود که سراسر کره خاکی می باشد، انتقال دهد.
خبرگزاری دانشجو با یکی از شخصیت هایی که حدود 25 سال با این عالم بزرگوار ارتباط داشته و بخش هایی از زندگی سراسر برکت و خیرشان را از نزدیک درک کرده است؛ به گفتگو نشسته است. حجت الاسلام رضوی، مدیر مدرسه علمیه دارالعلم: در ابتدا از خبرگزاری دانشجو که در صدد احیای مباحث علمی حوزههای علمیه و معرفی استوانههای علمی به مراکز آموزش عالی هستند، تشکر نمود.
«خبرگزاری دانشجو»- از چه زمانی با آیت الله مشکینی ارتباط داشتهاید؟
حجت الاسلام رضوی: بنده در طول 23 سالی که در مدرسه امام هادی(ع) که منصوب به آیت الله مشکینی است، مشغول بودم. این توفیق نصیب بنده شد که مرحوم مشکینی مرا به مدیریت مدرسه علمیه دارالعلم منصوب کردند. هر از چند گاهی به محضر ایشان مشرف میشدم و انصافا منش ایشان چه در زندگی اجتماعی و چه حوزوی الگوست.
«خبرگزاری دانشجو»- ابعاد شخصیتی آیت الله مشکینی را در زندگی شخصیشان چگونه توصیف میکنید؟
حجت الاسلام رضوی: ما اگر بخواهیم زندگی ایشان را بررسی کنیم میتوانیم به چند دوره اشاره کنیم. یک بخشی از زندگی ایشان حوزوی بود که در محضر استادانی چون آیت الله العظمی بروجردی علم آموزی کردند و به تدریس نیز مشغول بودند به گونهای که بسیاری از بزرگان رده بالای امروز نظام از شاگردان ایشان هستند.
علاوه بر دروس رایج ایشان دروس دیگر هم داشتند مثل تکامل در اسلام و یک شاخصه زندگی حوزوی ایشان بحث اخلاق و کلاسهای درس هفتگی اخلاق ایشان بود که قبل از انقلاب در مسجد امام برگزار می شد و بعد از انقلاب هم به مسجد اعظم منتقل شد.
کلاسهای اخلاق ایشان واقعا راهگشا بود و خودشان هم میگفتند که هر مطلبی را که به طلاب توصیه میکنند خودشان چهل روز قبل شروع می کنند به عمل کردن به آن و در صورت اثر به بقیه اظهار میداشتند.
ایشان هیچ وقت از ذخایر دنیوی ذخیره ای نداشتند و تا آخر عمرشان حتی یک تکه زمین نداشتند و ما هر وقت به ملاقاتشان میرفتیم یک قبای تمیز و شسته ولی کهنه به تن داشتند، در کمال زهد زندگی کردند و حتی این منزلی که در آن فوت کردند برای خودشان نبود و هیچ اندوخته ای نداشتند.
اگر تشویق به تحصیل میکردند اول خودشان مجدّ به تحصیل علم بودن.یک بحث مهم در رابطه به ایشان کتب تالیفی ایشان و توجه ایشان به طلاب بود و هرگز به مسائل طلاب بی تفاوت نبودند.
«خبرگزاری دانشجو»- آیت الله مشکینی شیوه تدریس خاصی داشتند؟
حجت الاسلام رضوی: خیلی صبور بودند و بعد درس مشکلات و سوالات طلبه ها را با حوصله جواب میدادند. بسیار خلاقانه شبههها را بر طرف میکردند. در توضیح مطالب درسی اول از بیرون مطلب را باز می کردند و بعد به مطلب کتاب تطبیق میدادند که از این طریق اثرگذاری آن بسیار بیشتر بود.
«خبرگزاری دانشجو»- نحوه ارتباط و مواجه ایشان با انقلاب و حرکت بزرگ امام(ره) چگونه بود؟
حجت الاسلام رضوی: بحث دیگر زندگیشان ارتباطات مردمی ایشان است و در بخش حرکات اجتماعی جزو اولین حامیان امام(ره) بود که حکم به مجتهد بودن امام در هنگام دستگیری دادند و بعد از آن چون در قانون آن وقت کسی حق مراجع دستگیر کردن را نداشت، امام آزاد شد و به ترکیه تبعید شد.
البته خود مرحوم مشکینی هم به جاهای مختلف تبعید شدند و هرجا میرفتند آثار وجودی داشتند که این آثار وجودی هنوز هم باقی است. در نهایت رییس مجلس خبرگان هم شدند و بحث نماز جمعههای ایشان که مفید و مختصر بود؛ چراکه اعتقاد بسیار به مختصر ومفید بودن داشتند.
«خبرگزاری دانشجو»- ارتباطات مردمی این عالم جلیل القدر چگونه بود؟
حجتالاسلام رضوی: بنده مدت کمی مسئول دفتر ایشان بودم. مرحوم مشکینی هر روز 1 ساعت مانده به اذان ظهر ملاقات با اقشار مختلف مردم داشتند. مراجعهکنندگان انواع و اقسام مشکلات را با ایشان مطرح میکردند. ایشان هم مشکلات مردم را به جد پیگیری میکردند و جایی که باید معرفی میکردند و سفارش میکردند که خیلی ها در این راستا مشکلاتشان حل شد.
در آن مدتی که ما در خدمت ایشان بودیم تاکید داشتند اگر کسبه دفتر می آید، سعی کنید مشکلش حل بشود، هیچ کس نمیشد خدمت ایشان برود و با روی شادی برنگردد. همیشه کریمانه و پدرانه برخورد میکردند و بیشتر هم قشر مستضعف بودند که به ایشان مراجعه میکردند.گاهی وجه نقدی را به ما میدادند و میگفتند: اینها را به مستضعفین بدهید و منتظر نمانید که خودشان بیایند و خجالت بکشند.
«خبرگزاری دانشجو»- از خدمات آیت الله مشکینی به جامعه چیزی در خاطر دارید؟
حجتالاسلام رضوی: بخش دیگری از زندگی آیتالله مشکینی خدمات این بزرگمرد بود از جمله اینکه ایشان کتابخانه بسیار غنی در قم ایجاد کردند و مقید بودند این کتابخانه در یک منطقه محروم بنا شود و بالاخره آن را در منطقه محروم خاکفرج احداث کردند که همچنان باقی است.
از دیگر خدمات با ارزش ایشان تشکیل حوزره علمیه «الهادی» است که امروز 600 تا 700 طلبه را در آن تحصیل میکنند. اقدام دیگر با ارزش ایشان تاسیس چاپخانه بود که در آن قرآن را به قیمت تمام شده عرضه میداشتند.
یکی از خدمات با ارزش ایشان ساخت یک بیمارستان بسیار بزرگ بود که اجل به ایشان مهلت نداد تا ساخت آن را به پایان برسانند البته ساخت این مرکز درمانی هنوز هم تکمیل نشده و همچنین داروخانه بسیار غنی که در زمان حیات ایشان افتتاح شد.
«خبرگزاری دانشجو»- مرحوم مشکینی آداب عبادی خاصی را رعایت میکردند؟
حجت الاسلام رضوی: یکی از شاخصههای خوب زندگی ایشان ارتباط خوبشان با خدا بود. ایشان همیشه مقید به نافله بودند و در سختترین روزهای بیماری نیز نافله را ترک نمیکردند. بسیاری ار مستحبات را انجام میدادند و یقینا مقید به نماز شب هم بوده اند. هر روز ماه رمضان و محرم هم پس از برپایی نماز سخنرانی داشتند.
«خبرگزاری دانشجو»- در رابطه با نقش ایشان در زمان فوت امام(ره) و انتخاب رهبری به عنوان رئیس مجلس خبرگان رهبری، توضیحی بفرمایید.
حجت الاسلام رضوی: با توجه به این که همه ایشان را میشناختند که آدمی نیست که به خاطر دنیا بخواهد حرفی را بزند، می شود از نقش موثر ایشان در تایید رهبری حضرت آقا یاد کرد.ایشان قاطعانه از مقام معظم رهبری حمایت کردند و به اجتهاد آقا صحه گذاشتند و باعث تشجیع دیگران در این راه شدند و به حمدالله سخنانان ایشان در جلسه خبرگان سبب شد، رهبری در جایگاه خاص خودشان قرار گیرد.
«خبرگزاری دانشجو»: در پایان اگر خاطره خاصی از مرحوم مشکینی به خاطر دارید بفرمایید؟
حجت الاسلام رضوی: خاطرات خوب از زندگی ایشان زیاد نقل شده. در خاطرم هست که خاطراتی از حجره نشینی نقل میکردند و چون دستگاه رضاخانی ضد حوزه بود، وقت آمدن از مشکین شهر بسیار در مضیقه بودند و بارها میشد که طلبه ها مجبور بودند، روزها به بیرون قم فرار کنند و شب برگردند. بارها این حدیث را میخواندند که علم با تنپروری به دست نمیآید و طلبهها را به تحمل سختی در راه علم دعوت میکردند.