به گزارش خبرنگار گروه علمی«خبرگزاری دانشجو»، در برنامه نبض پنل امروز دکتر روزبه نقشین فوق تخصص ریه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر سید علیرضا فهیم زاده فوق تخصص عفونی کودک و دکتر داوود یادگاری فوق تخصص بزرگسالان اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و با اجرای دکتر یزدان بهرامی به موضوع عفونت های تنفسی و آنفولانزا با پرداخته شد.
دکتر یزدانی می پرسد: آنفولانزا چه نوع بیماری است و با سرماخوردگی چه تفاوت هایی دارد؟
دکتر یادگاری می گوید: آنفولانزا یک بیماری ویروسی مُسری است که معمولا یک شروع ناگهانی دارد و به دلیل عوارضی که دارد دارای اهمیت خاصی است، این بیماری دارای سه ویروس «آ»، «بی» و «سی» است که ویروس «آ» بیشتر مورد نظر ما است.این بیماری به دو صورت: 1- اپیدمی پاندمی که گاهی ممکن است در سراسر دنیا شیوع پیدا کند و 2- به صورت فصلی است که سراسر کشور را فرا می گیرد و هر ساله شاهد بروز آن هستیم، کسانی به این نوع بیماری مبتلا می شوند که تاکنون آن را تجربه نکرده اند.
همه در معرض آنفولانزا هستند
اتفاقی که الان در شهرهای کشور ما افتاده و بسیاری از نقاط دنیا نیز گرفتار آن شده است جزو آنفولانزای فصلی است؟ مجری می پرسد.
بله، فصلی است، آنفولانزای اپیدمی چند سال پیش بود که در دنیا شیوع پیدا کرد و واکسنی برای آن وجود ندارد، در حال حاضر بیش از 70 درصد جمعیت کشورمان در برابر آنفولانزای فصلی به دلیل اینکه قبلا به این بیماری مبتلا شده اند، ایمن هستند و کسانی که سال های اخیر مبتلا نشده اند مبتلا می شوند. الان آنفولانزای نوع «بی» رایج است و کسانی که قبلا مبتلا شده اند شانس ابتلا به این نوع را دارند. دکتر یادگاری پاسخ می دهد.
آنفولانزا با سرماخوردگی چه تفاوتی دارد؟ دکتر یزدانی سوال می کند.
ویروس های سرماخوردگی 200 نوع هستند، سرماخوردگی معمولا حاد و ناگهانی نیست، عوارض کمتری دارد با آبریزش بینی و گرفتگی بینی که از خود نشان می دهد بیمار طی سه روز بهبود پیدا می کند، اما علائم آنفولانزا شدیدتر و با سر و صدای بیشتری همراه است که متاسفانه بیماران موقع ابتلا می گویند سرماخورده ایم! دکتر یادگاری گفت.
بیماران مراقب آنفولانزا باشند
مجری نبض پرسید: افراد معمولا از نظر سن چه میزان به آنفولانزا مبتلا می شوند؟
دکتر یادگاری می گوید: همه مردم به این بیماری مبتلا می شوند اما به میزان ارتباط آنها بستگی دارد. کودکان زیر 2 و 5 ساله، افراد مسن، بارداران، مبتلایان به دیابت، چاقی، سرطان و بیماران قلبی بیشتر در معرض ابتلا به آنفولانزا هستند، که به این دسته از مردم، شاغلان در مراکز بهداشتی و سالمندان تزریق واکسن در اواخر شهریور و اوایل مهر توصیه می شود. شدت بیماری و مشکلات تنفسی در کسانی که زمینه بیماری های دیگر را دارند در صورت که به آنفولانزا مبتلا شوند، دیده می شود.
دوره بیماری چقدر است؟ سوال بعدی دکتر یزدانی است.
سه تا چهار روز، گاهی تا هفت روز تب، سرفه های طولانی یک تا دو هفته، خستگی و کوفتگی تا دو هفته و میزان آلودگی در انتقال به دیگران تا یک هفته است. دکتر یادگاری پاسخ داد.
راه های انتقال آنفولانزا؟ یزدانی
دکتر یادگاری گفت: از راه تماس با ترشحات تنفسی و تماس با اجسامی که در اثر سرفه و عطسه به میکروب آلوده شده اند.
مجری نبض می پرسد: کدام دسته از افراد بیشتر در معرض مبتلا به آنفولانزا هستند و خطرات آن کدام است؟
دکتر فهیم زاده می گوید: خطرات و عوارض در کودکان دو تا پنج سال بیشتر که درمورد کودکان دو ساله مهمتر است. کودکان زیر پنج سال مبتلا به آنفولانزا دچار بی حالی می شوند و با مصرف نکردن غذا و خوب تخلیه نکردن سرفه ها دچار عوارض بیشتری می شوند. دل درد، سرفه و عطسه و بی حالی های فراوان کودکان، صدمات و نگرانی بیشتر دارد در نتیجه مراقبت بیشتری نیاز دارد.
پزشکان موقع معاینه باید دقت داشته باشند و والدین را آگاه کنند که کودکانی که شیر و غذا نمی خورند بستری شوند.
کودکان بی اشتهای مبتلا به آنفولانزا باید بستری شوند
این فوق تخصص عفونی کودک خطرات آنفولانزا را بیشتر می داند و می گوید: راه های پیشگیری مهمتر است و والدین و بزرگترها باید با مراقبت ببیشتر مانع انتقال آن به کودکان شوند.
دکتر فهیم زاده فرهنگ استفاده از دستمال کاغذی برای جلوگیری از انتقال آن را به دیگران تاکید می کند.
مجری برنامه میزان طول آنفولانزا در کودکان و بزرگسالان را می پرسد.
آنفولانزا تا پنج روز در کودکان مُسری است که به دلیل رعایت کم بهداشت احتمال انتقال بیشتری به بزرگترها را دارد. تزریق واکسن به کودکان زیر دو سال و کودکان مبتلا به بیماری های قلبی، ریوی و آسم در فصل پاییز و رعایت بهداشت فردی دو توصیه ای است که باید به آن توجه شود. دکتر فهیم زاده پاسخ می دهد.
مهمترین علائم تنفسی در بیماران مبتلا به آنفولانزا چگونه دیده می شود؟ دکتر یزدانی پرسید.
دکتر نقشین می گوید: آنفولانزا دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را تهدید می کند، سرفه که ممکن است بدون خلط باشد به طور شدید شایع است که ناتوانی در کودکان مبتلا نیز شایع است. به مبتلایان آنفولانزا توصیه می شود که با وجود سرفه شدید به پزشک مراجعه نکنند زیرا این حالت از آنفلانزا به درمان اختصاصی نیاز ندارند ولی در بروز حالت های شدید: ناتوانی جسمی طی سه روز، تب بالای 38/5 و 39/5 درجه سانتیگراد، بی اشتهایی، احساس فشار روی قفسه سینه، درد شکم، استفراغ شدید همچنین در کودکان ناتوانی، ادرار کم و اشک نیامدن از چشم ها موقع گریه کردن، کبودی یا ارغوانی شدن پوست با علائم مشترک: گلودرد ساده، کیپ شدن بینی، سردرد و ناتوانی و خستگی چشمگیر است که باید به پزشک مراجعه کرد. بی حالی بیمار گاهی تا سه هفته طول می کشد که به این علامت باید توجه جدی شود.
این فوق تخصص ریه در ادامه می گوید: آنفولانزا در حال حاضر در قزوین و شهرهای مجاور تهران فراگیر شده است، از خانواده ها می خواهیم به تفاوت نوع خفیف این بیماری با شدید آن توجه کنند و در حالت خفیف که به درمان نیازی نیست به پزشک مراجعه نکنند.
مجری نبض گفت: در همه استان ها همه گیر شده است؟
دکتر نقشین گفت: در بعضی استان ها بیشتر شده است، که اگر حالت خفیف است با استراحت کوتاه مدت علائم آن فروکش می کند در حالی که با مراجعه به اورژانس به نوع شدید مبتلا می شوند.
این فوق تخصص ریه نکته مهمی را به پزشکان متذکر می شود و می گوید: ما پزشکان گاهی بدون دلیل برای علائمی که تابلو ویروسی دارد اقدام به تجویز کورتون و آنتی بیوتیک تزریقی و خوراکی می کنیم که با این کار مقاومت میکروبی را اشاعه می دهیم که باعث اثرگذاری کمتر آنتی بیوک ها در زمانی که به آن نیاز است می شویم؛ باید یک تب بُر ترجیحا با داروهای ضد سرفه تجویز شود زیرا این علائم با دارو کنترل نمی شوند.
دکتر نقشین معتقد است: استامینوفن و آیبوپروفن برای کنترل تب های شدیدتر و درمان های علائمی برای استراحت کافی بسیار مهم است، هم برای درمان و هم برای کنترل شیوع در جامعه. علاوه بر این علائم تنفسی در افراد مبتلا به برونشیت مزمن و آسم بیشتر است.
دگزامتازون و آنتی بیوتیک عوارض دارد
دکتر یادگاری نیز می گوید: در بسیاری از کشورها از کورتون یعنی دگزامتازون استفاده نمی کنند اما چین و ایران استفاده می کند و چینی ها دریافتند که مبتلایان به آنفولانزا با تزریق دگزامتازون عوارض بیشتری را متوجه می شوند.
مجری گفت: بیمار با تزریق آن 24 ساعت بهبود پیدا می کند!
دکتر یادگاری می گوید: درمان 24 ساعته بهبودی اولیه است، اما بعد از آن شدت بیماری گسترش می یابد، توصیه می کنیم بیمار این دارو را به دلیل خطرناک بودن تزریق نکند.
این فوق تخصص عفونی بزرگسالان، بیماران مبتلا به آنفولانزای خفیف را به صبر و استراحت توصیه می کند.
مصرف آنتی بیوتیک برای پیشگیری است؟ دکتر یزدانی می پرسد.
هرگز، مصرف آنتی بیوتیک عوارض بیشتری دارد، درمان های بعدی را با مشکل مواجه می کند و مقاومت بیمار بیشتر می شود، بعد از سه تا پنج روز که تب به طور مجدد عود کرد باید به پزشک مراجعه کند. دکتر یادگاری گفت.
برخی ها می گویند به شبه آنفولانزا مبتلا شدیم، در مورد این عنوان توضیح بفرمایید. مجری
آنفولانزا طیف وسیعی از ویروس ها را دارد و به دلیل شباهتی که با آنفولانزا دارد گاهی تفکیک آنها کار ساده ای نیست و این عنوان به کار می رود. دکتر یادگاری
دکتر یزدانی می پرسد: توصیه شما برای پایین آوردن تب کودکان چیست؟
دکتر فهیم زاده پاسخ می دهد: دردوره بیماری کودکان تب بالایی دارند که برای مادران سخت است و حتی گاهی پزشکان را نیز دچار خطا می کند، این بیماری نسبتا شدید است که دارای این علائم است:
تنفس تند کودک: تنفس بالای 60 برای نوزادان، بالای 50 برای کودکان یک سال و بالای 40 در دقیقه برای کودکان بالای پنج سال یعنی تنفس تند
ضعف شدید: امتناع کودک از مایعات و شیر مادر که مادر باید تسلیم نشود و کودک را به خوردن حتی یک قاشق مایعات تشویق کند
علائم کم آبی: بی اشکی چشم و مخاط خشک کودک
هوای خشک اتاق و نبودن دستگاه بخور در اتاق برای مرطوب نگه داشتن آن یکی از عامل های بیماری های تنفسی است.
علائم تنفسی: تب ثانویه و سرفه های ثانویه که بعد از کم شدن به طور مجدد بروز می کند، همچنین سطح هوشیاری کودک کم می شود.
دکتر یزدانی می پرسد: بهترین تب بُر چه دارویی است؟
آسپرین دادن به کودک ممنوع است، استامینفون خوب است، در حالت شدیدتر پروفن و در نهایت پاشویه و تن شویه باعث پایین آوردن تب می شود. دکتر فهیم زاده گفت.
مجری نبض پرسید: آیا استراحت کودکان و مرخصی تحصیلی منطقی است؟
دکتر یادگاری نیز گفت: سخت گیری مدرسه ها برای مرخصی ندادن کودکان بی جا است و توصیه ما استراحت مطلق برای منتشر نشدن بیماری است و بعد از 24 ساعت استراحت مطلق تب قطع می شود.
دکتر یزدانی می پرسد: درمان ضد سرفه را توصیه نمی کنید؟
دکتر نقشین می گوید: مصرف دارو برای سرفه های شدید توصیه می شود و گاهی پزشک اسپری نیز تجویز می کند.
این فوق تخصص ریه در مورد تزریق واکسن آنفولانزا می گوید: در ابتدای امسال دسترسی به واکسن کم بود حتی پزشکان و پرستاران نیز آن را تزریق نکردند اما چند هفته است که در داروخانه ها توزیع شده و توصیه می شود که افراد پرخطر این واکسن را تزریق کنند، همچنین کودکان، بارداران، مادران پس از دو هفته زایمان و مادران دارای نوزادان 6 ماهه باید این واکسن را تزریق کنند.
کمبود ویتامین «دی» یکی از عامل های آنفولانزا
دکتر نقشین به آمار وزارت بهداشت در مورد کمبود ویتامین «دی» اشاره می کند و می گوید: از هر سه ایرانی دو نفر به کمبود ویتامین «دی» مبتلا هستند و کمبود این ویتامین خطر ابتلا به بیماران ویروسی را افزایش می دهد و این کمبود در فصل سرد با توجه به کم شدن تابش آفتاب و کمتر در معرض قرارگرفتن افراد در تابش آفتاب نسبت دارد که باید با تجویز پزشک تامین شود.
مجری برنامه می پرسد: ویتامین «سی» نقشی دارد؟
نه چندان، البته مصرف سبزیجات و میوه جات به دلیل ریزمغزی هایی که دارا هستند ضروری است. دکتر نقشین گفت.
این فوق تخصص ریه در مورد آگاه نبودن مردم موقع عطسه کردن می گوید: عطسه یک کار غیر ارادی است و اگر فرد آن لحظه دستمال در اختیار نداشت با آرنج خود جلوی بینی و دهان خود را بپوشاند زیرا اگر این عمل را با دست انجام بدهد در اثر تماس با دیگر اشیا میکروب های این بیماری به راحتی منتقل می شود.
دکتر نقشین ساده ترین راه پیشگیری از آنفولانزا را شستن مرتب دست با آب و مایع می داند.
نبض پنل هر صبح جمعه ساعت 9:30 از شبکه خبر به مدت یک ساعت با موضوعات پزشکی به تهیه کنندگی دکتر امیرحسین صیدی روی آنتن می رود.